Φέρουσα ικανότητα: Mission Ιmpossible (Ι)
- Του Γιώργου Δρακόπουλου (*)
Ο όρος «φέρουσα ικανότητα τουριστικών προορισμών», παρότι αναφέρεται εδώ και πολλά χρόνια από την ακαδημαϊκή κοινότητα, εμφανίστηκε σχετικά πρόσφατα στον δημόσιο διάλογο για τον τουρισμό και τώρα τελευταία, χρησιμοποιείται με μεγάλη συχνότητα. Η αλήθεια είναι ότι ακούγεται πιο ωραία και λιγότερο βαρετά από την εποχικότητα και την επέκταση, συν ότι εμπεριέχει μία διάσταση επιστημονικότητας. Όμως, τόσο ο προσδιορισμός της έννοιας της φέρουσας ικανότητας, όσο και, κυρίως, η μέτρηση και ποσοτική της έκφραση, είναι δύσκολες έως πολύ δύσκολες διαδικασίες.
Τι είναι λοιπόν και πώς υπολογίζεται η «φέρουσα ικανότητα»;
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Τουρισμού, η φέρουσα ικανότητα (ΦΙ) ενός τουριστικού προορισμού είναι: «ο μέγιστος αριθμός τουριστών που μπορεί να φιλοξενήσει ένας προορισμός, χωρίς να προκληθεί καταστροφή του φυσικού, οικονομικού και κοινωνικού-πολιτιστικού περιβάλλοντος και πτώση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών και της ικανοποίησης των επισκεπτών»(1).
Οι δείκτες που συνήθως χρησιμοποιούνται είναι τρεις (3): Δείκτης Τουριστικής Λειτουργίας, Δείκτης Τουριστικής Έντασης και Δείκτης Τουριστικής Πυκνότητας. Οι μεταβλητές που συνδέονται με αυτούς τους δείκτες περιλαμβάνουν το σύνολο των κλινών των πάσης φύσεως καταλυμάτων, τον μόνιμο πληθυσμό και τον αριθμό των τουριστών/επισκεπτών κάθε τουριστικού προορισμού.
Για την εκτίμηση, λοιπόν, της ΦΙ, έχουμε ως προϋπόθεση ότι οι τουριστικοί προορισμοί μιας χώρας έχουν προσδιοριστεί με σαφήνεια. Στη συνέχεια, πρέπει να υπολογίσουμε το σύνολο των κλινών στα πάσης φύσεως καταλύματα. Τις ξενοδοχειακές κλίνες τις έχουμε. Για τις υπόλοιπες, δε στοιχηματίζουμε. Ακολούθως, να υπολογίσουμε τον μόνιμο πληθυσμό του προορισμού. Εδώ συνυπολογίζονται αυτοί που διαμένουν μόνιμα στον προορισμό (και για τους οποίους κανείς δεν παίρνει όρκο ότι τους έχουν με ακρίβεια ΕΛΣΤΑΤ ή/και τοπική Δημοτική Αρχή) συν το εισαγόμενο εργατικό δυναμικό. Επίσης δε στοιχηματίζουμε. Τέλος, να υπολογίσουμε τις πραγματικές αφίξεις/διανυκτερεύσεις των τουριστών μαζί με τις ημερήσιες επισκέψεις σε κάθε επιμέρους προορισμό. Κατανοητό το μειδίαμά σας.
Φανταστείτε, λοιπόν, την ωραία ατμόσφαιρα που θα δημιουργηθεί, εάν ο κάθε Δήμος φτιάξει και έναν DMMO και επιχειρήσει να εκτιμήσει τη φέρουσα ικανότητά του. Στη μεν ηπειρωτική χώρα, δε γνωρίζουμε πού αρχίζει και πού τελειώνει ο κάθε τουριστικός προορισμός, στα δε νησιά -που θεωρητικά φαντάζει λιγότερο δύσκολο- έχουμε περιπτώσεις δύο (2) και τριών (3) Δήμων σε κάθε νησί, όπως πχ Σάμος, Κέρκυρα, Κεφαλλονιά, κλπ. “Το γλυκό δένει” με τη διαχρονική έλλειψη στοιχείων.
Ερχόμαστε τώρα στα πολύ δύσκολα: ποιος και κυρίως με ποιον τρόπο μετρά, αξιολογεί και αποφασίζει πού ξεκινά η καταστροφή του φυσικού, οικονομικού και κοινωνικού-πολιτιστικού περιβάλλοντος σε κάθε προορισμό; Αν το χωροταξικό έχει γίνει όνειρο θερινής -και κλιματικά απειλούμενης- νυκτός, τότε, για τη φέρουσα ικανότητα μάλλον θα περιμένουμε πολύ περισσότερο.
Από την άλλη μεριά, η μελέτη της διεθνούς βιβλιογραφίας για την ΦΙ, οδηγεί στο συμπέρασμα ότι, για τον υπολογισμό της, δεν μπορούμε να χρησιμοποιούμε την ίδια φόρμουλα σε τουριστικούς προορισμούς, με διαφορετικά χαρακτηριστικά. Άλλο οι ηπειρωτικοί προορισμοί και άλλο οι νησιωτικοί. Άλλο η Ήπειρος, άλλο η Κρήτη. Αλλά και άλλο η Κρήτη συγκρινόμενη με τη Σαντορίνη.
Επίσης, πέρα από τα στοιχεία και μεγέθη που αφορούν στον τουρισμό, ο υπολογισμός της ΦΙ χρειάζεται και άλλα στοιχεία, όπως πχ, ενδεικτικά και όχι περιοριστικά, στοιχεία δόμησης, στοιχεία καταναλώσεων ηλεκτρικής ενέργειας και νερού, στοιχεία αποκομιδής και διαχείρισης απορριμμάτων, στοιχεία για τη διαχείριση λυμάτων, κυκλοφοριακές ροές και άλλα. Αν υποθέσουμε ότι γνωρίζουμε τα στοιχεία δόμησης, τα υπόλοιπα στοιχεία, όπως, κατανάλωση ενέργειας, όγκοι απορριμμάτων και οι κυκλοφοριακές φόρτοι συναρτώνται άμεσα και με τον αριθμό των τουριστών και κυρίως των διανυκτερεύσεων αυτών (που -μην ξεχνιόμαστε- δεν μπορούμε να μετρήσουμε με ακρίβεια ανά επιμέρους προορισμό). Όλα αυτά βέβαια, με την προϋπόθεση ότι έχουμε συμφωνήσει στον ορισμό, τον αριθμό και τα όρια των τουριστικών προορισμών της χώρας.
Συμπέρασμα: ο υπολογισμός της ΦΙ των τουριστικών προορισμών της χώρας μας φαντάζει ως «Mission Impossible». Σε επόμενα σημειώματα, θα γίνει αναφορά στους δείκτες που θεωρητικά θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την εκτίμηση της φέρουσας ικανότητας και που καταλήγουν στο να επιβεβαιώνουν το «Mission Impossible».
(1): UNWTO, 2018. “’Overtourism’? Understanding and Managing Urban Tourism Growth beyond Perceptions”.
(*) Ο Γιώργος Δρακόπουλος είναι Σύμβουλος Επιχειρήσεων, πάλαι ποτέ Γενικός Διευθυντής ΣΕΤΕ και Πρόεδρος των Affiliate Members United Nations Tourism.
Διαβάστε επίσης
Ο υπερτουρισμός και η ανάγκη για περισσότερη βιταμίνη C
Το μοντέλο της εποχικότητας και γιατί αυτό ΔΕΝ αλλάζει
Εποχικότητα, επέκταση περιόδου και στη μέση αοριστολογία
Τουριστικός προορισμός: προτεινόμενος λειτουργικός ορισμός ως βάση για τη βιώσιμη ανάπτυξη
12/06 14:13
12/06 13:45
12/06 13:33
Ανάδειξη της Αθήνας ως προορισμού κρουαζιέρας στην Αυστριακή αγορά
12/06 13:32
Η Χαλκιδική «μάγεψε» τους 270 συμμετέχοντες στο συνέδριο του Institute of Travel & Tourism (IT
12/06 13:25
King Jason Zante | Ένα ξενοδοχείο - "πλωτή όαση" ανοίγει η Louis Hotels στη Ζάκυνθο
12/06 12:48
Προς διμερή συμφωνία με τις Φιλιππίνες μέχρι τις αρχές του 2025 για εργαζόμενους στον τουρισμό
12/06 12:35
12/06 12:00
Νέο ξενοδοχείο στο Κουφονήσι από SWOT Hospitality και Intracom Holdings
12/06 11:39
Κοινωνικός τουρισμός | 16.000 έκαναν διακοπές το πρώτο 10ήμερο του Ιουνίου με voucher της ΔΥΠΑ
12/06 11:26
Η Τουρκία στηρίζει την Ελλάδα για την επιστροφή των Μαρμάρων
12/06 10:53
Μοναδικά supercars «πλημμυρίζουν» την Αθήνα στις 14 Ιουνίου -Έκθεση στο Ζάππειο
12/06 10:12
12/06 09:51
Σύνδεσμος Ξενοδόχων Κρήτης | Διευρυμένο Συμβούλιο στο Ρέθυμνο
12/06 07:21
12/06 07:17
Σαντορίνη- Θηρασιά | Η νέα απόφαση για την αποφυγή έκθεσης σε κατολισθητικό κίνδυνο
12/06 07:15
Συμμετοχή της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου στην Europride 2024 Θεσσαλονίκη
12/06 07:10
11/06 22:23
Δήμος Ανδρίτσαινας – Κρεστένων: Πρόταση για συμμετοχή στο πρόγραμμα προσβασιμότητας παραλιών
11/06 18:29
ΑΑΔΕ | Χιλιάδες ευρώ και δολάρια κατασχέθηκαν από επιβάτες στα αεροδρόμια Αθήνας και Θεσσαλονίκης
11/06 18:17
11/06 18:16
11/06 18:14
SKY express | Στρατηγικές συμμαχίες με 18 κορυφαίους αερομεταφορείς
11/06 18:03
11/06 15:38
Περιφέρεια Κρήτης: Φιλοξενία Γερμανών τουριστικών πρακτόρων και blogger από τη Βραζιλία
11/06 15:27
11/06 15:22
Aκρόπολη | Κλειστός ο Αρχαιολογικός Χώρος από τις 12:00 έως τις 17:00 τις επόμενες ημέρες
11/06 14:52
Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου: Παράσταση "Ενενήντα" της Βαλέριας Δημητριάδου
11/06 14:49
Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου: Τραγούδια του ελληνικού λαού – Drag ορατόριο
11/06 14:46
Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου: AEF Urban Dance Contest στις 15 & 16 Ιουνίου
11/06 14:35
Τουρισμός: Το 80% των Ευρωπαίων θα ταξιδέψει αυτό το καλοκαίρι – Η "παρακμή" των Workations
11/06 13:16
FedHATTA: "Six Women in Greek Tragedy" – Μια παράσταση κάτω από την Ακρόπολη, στα Αγγλικά!
11/06 12:59
11/06 12:09
ΗΠΑ | Η πλειονότητα των ξενοδοχείων δεν βρίσκει προσωπικό- ελλείψεις στην καθαριότητα στο 50%
11/06 11:56
Πτώχευση FTI: Ελεγχόμενη η κατάσταση στον Τουρκικό τουρισμό - Πώς θα αντιμετωπιστούν οι απώλειες
11/06 11:27
ΥΠΑ: Σε επιχειρησιακή εφαρμογή οι διαδικασίες πλοήγησης αεροσκαφών μέσω Δορυφόρων
11/06 11:11
Travel+Leisure: 2 Ελληνικά ξενοδοχεία στα πιο προσιτά all in για το 2024
11/06 10:43
11/06 10:11
Αρμένιοι τουριστικοί πράκτορες στη Θεσσαλονίκη με αφορμή τις πτήσεις της AEGEAN
11/06 09:46
Πτώχευση FTI | Έφοδος δικαστικών επιμελητών σε ξενοδοχείο στην Κέρκυρα για ανεξόφλητα εμπορεύματα
11/06 07:21
Δήμος Κομοτηνής: Δημοπρασία για τη μίσθωση 6 bungalows στην Τουριστική Ακτή Φαναρίου
11/06 07:16
11/06 07:14
Η λειτουργία του Συμβουλίου Οινοτουρισμού και η διασύνδεσή του με τους φορείς
11/06 07:12
Δήμος Χίου: Τεχνικός Σύμβουλος για τη βελτίωση των τουριστικών δομών του
11/06 07:08
Δράμα | Μίσθωση δωματίων ξενοδοχείων για την διεξαγωγή του Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους
10/06 16:49
Ταξίδι εξοικείωσης ΕΟΤ-Δήμου Σύρου: Η πρωτεύουσα των Κυκλάδων γοητεύει Τούρκους influencers
10/06 16:45
mAiGreece: Διαθέσιμος από σήμερα ο Ψηφιακός Βοηθός Τεχνητής Νοημοσύνης για τις διακοπές στην Ελλάδα
10/06 16:24
10/06 14:30
Πάνω από 12.000 εγγραφές και 5.000 συνεντεύξεις σε τουρισμό και εστίαση μέσω του JOBmatch της ΔΥΠΑ
10/06 14:10
Αυτά είναι τα τρία κορυφαία Ελληνικά νησιά στις προτιμήσεις των Γάλλων ταξιδιωτών
10/06 13:28
Νέο ρεκόρ επιβατικής κίνησης το Μάιο για το αεροδρόμιο Σητείας
10/06 13:24
10/06 12:58
10/06 12:32
Conde Nast Traveller: Αυτά είναι τα καλύτερα ξενοδοχεία στα Ελληνικά νησιά για το 2024
10/06 11:59
10/06 11:06
Accor | HERA: ένα νέο πρόγραμμα αφοσίωσης και επιβράβευσης για ταξιδιωτικούς συμβούλους
10/06 10:05
10/06 09:51
Στη Βαρκελώνη η Όλγα Κεφαλογιάννη για τη σύνοδο του UN Tourism
10/06 07:43
Δήμος Ζαχάρως: 4 παραλίες για συμμετοχή στο πρόγραμμα προσβασιμότητας
10/06 07:40
Δήμος Μάνδρας – Ειδυλλίας: Πρόταση για συμμετοχή στο πρόγραμμα προσβασιμότητας παραλιών
10/06 07:36
10/06 07:30
09/06 07:55
09/06 07:52
09/06 07:48
08/06 12:14
Δήμος Σίφνου: Ποιες παραλίες προτείνονται για συμμετοχή στο πρόγραμμα προσβασιμότητας
08/06 12:11
08/06 09:07
07/06 19:32
Ένωση Ξενοδόχων | Τοπική συνάντηση των ξενοδοχείων πόλεως Ρόδου
07/06 18:27
07/06 17:54
07/06 16:53
Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου | MAZOHA | PLAYGROUND 260 - 11 Ιουνίου 2024
07/06 15:12
Οι ξενοδοχειακές επιχειρήσεις στο στόχαστρο του κυβερνοεγκλήματος
07/06 15:07
07/06 14:57
07/06 14:39
07/06 14:34
Άνοιξε ανακαινισμένο και 5άστερο το ξενοδοχείο Iberostar Selection Creta Marine
07/06 14:27
Αναβαθμίζεται το Κέντρο Υγείας Σκοπέλου - Υπεγράφη η σχετική σύμβαση
07/06 14:25
07/06 13:58
07/06 13:12
“Κενά αέρος” για 3 αεροπορικές εταιρίες μετά την κατάρρευση του FTI
07/06 12:50
Η Star Alliance γιορτάζει 10 χρόνια παρουσίας στο Terminal 2 του αεροδρομίου Heathrow
07/06 12:48
FedHATTA: Προβληματικές οι νέες Οδηγίες ελέγχου των τουριστικών λεωφορείων για τις σχολικές εκδρομές
07/06 12:30
Βρετανικός τουρισμός: Στροφή στις Staycations και στις διακοπές στα Ελληνικά νησιά
07/06 12:18
07/06 11:32
TUI: «Μοιράζει» δωρεάν ταξίδια εμπειριών στην Κρήτη, στους... παρατηρητικούς Σουηδούς
07/06 11:12
EOT | Δράσεις προβολής της Ρόδου, Κω, Πάτμου και Λέσβου σε Γαλλία και Ρουμανία
07/06 10:07
Ξενοδοχεία | Η HotelBrain μίσθωσε το πρώην Hotel Nikopolis στη Θεσσαλονίκη
07/06 10:01
07/06 09:40
Ρόδος: Σε εξέλιξη η διαδικασία σφράγισης της επιχείρησης με ξαπλώστρες μέσα στη θαλασσα
07/06 07:28
07/06 07:27
Δήμος Μεγαρέων: Πρόταση για συμμετοχή στο πρόγραμμα προσβασιμότητας παραλιών
07/06 07:24
07/06 07:23
06/06 18:19
Η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας σε εκδήλωση τουριστικής προβολής στη Βαλένθια
06/06 15:38
06/06 15:16
Νέο Δ.Σ. στην Ένωση Ξενοδόχων Σκιάθου | Πρόεδρος ο Άκης Τσαρούχης, Γεν. Διευθυντής ο Θ. Τζούμας
06/06 14:53
06/06 14:31
06/06 14:04
«Two tickets to Greece»: Από τους κινηματογράφους της Αυστραλίας στην Ελλάδα
06/06 13:40
Ποσειδώνια: Στρατηγική συνεργασία ΕΛΙΜΕ με ΕΕΝ - Ο Όμιλος ΟΝΕΧ ξεκινά γραμμή παραγωγής 30 ρυμουλκών
ΑΑΔΕ | Χιλιάδες ευρώ και δολάρια κατασχέθηκαν από επιβάτες στα αεροδρόμια Αθήνας και Θεσσαλονίκης
Aκρόπολη | Κλειστός ο Αρχαιολογικός Χώρος από τις 12:00 έως τις 17:00 τις επόμενες ημέρες
Δήμος Ανδρίτσαινας – Κρεστένων: Πρόταση για συμμετοχή στο πρόγραμμα προσβασιμότητας παραλιών
Σαντορίνη- Θηρασιά | Η νέα απόφαση για την αποφυγή έκθεσης σε κατολισθητικό κίνδυνο
Συμμετοχή της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου στην Europride 2024 Θεσσαλονίκη
SKY express | Στρατηγικές συμμαχίες με 18 κορυφαίους αερομεταφορείς
Πτώχευση FTI | Έφοδος δικαστικών επιμελητών σε ξενοδοχείο στην Κέρκυρα για ανεξόφλητα εμπορεύματα
Περιφέρεια Κρήτης: Φιλοξενία Γερμανών τουριστικών πρακτόρων και blogger από τη Βραζιλία
Μοναδικά supercars «πλημμυρίζουν» την Αθήνα στις 14 Ιουνίου -Έκθεση στο Ζάππειο
Τουρισμός: Το 80% των Ευρωπαίων θα ταξιδέψει αυτό το καλοκαίρι – Η "παρακμή" των Workations
Κοινωνικός τουρισμός | 16.000 έκαναν διακοπές το πρώτο 10ήμερο του Ιουνίου με voucher της ΔΥΠΑ
Η Τουρκία στηρίζει την Ελλάδα για την επιστροφή των Μαρμάρων
Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου: Παράσταση "Ενενήντα" της Βαλέριας Δημητριάδου
Σύνδεσμος Ξενοδόχων Κρήτης | Διευρυμένο Συμβούλιο στο Ρέθυμνο
ΗΠΑ | Η πλειονότητα των ξενοδοχείων δεν βρίσκει προσωπικό- ελλείψεις στην καθαριότητα στο 50%
Δήμος Κομοτηνής: Δημοπρασία για τη μίσθωση 6 bungalows στην Τουριστική Ακτή Φαναρίου
Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου: AEF Urban Dance Contest στις 15 & 16 Ιουνίου
( 0 )