Ρίγανη, ένα ιστορικό αλλά και "τουριστικό" φυτό

Στην Ελλάδα η ρίγανη θεωρείται δεδομένη και λίγοι γνωρίζουν την ιστορία της αλλά και τις ευεργετικές της ιδιότητες. Ωστόσο, είναι όλο και πιο συχνό το φαινόμενο προτίμησης της ρίγανης ως «σουβενίρ» στις βαλίτσες των τουριστών.

Εξάλλου, οι ίδιες οι μαρτυρίες τουριστών αναφέρουν ότι, επιστρέφοντας στη χώρα τους και θέλοντας να αναπαράγουν κάποια από τα παραδοσιακά πιάτα της ελληνικής κουζίνας, κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό χωρίς την ελληνική ρίγανη, η οποία κατέχει τα πρωτεία στο είδος της παγκοσμίως.

Στην Αρχαία Ελλάδα, η ρίγανη ήταν σύμβολο χαράς και ευτυχίας, καθώς τα γαμήλια στεφάνια συνήθιζαν να περιέχουν κλαδιά της. Παράλληλα, αποτελούσε και αποτελεί ένα από τα βασικότερα καρυκεύματα στη μαγειρική, αλλά και ένα από τα ισχυρότερα ιάματα. Ο Αριστοτέλης έγραφε ότι αν κάποιο κατσίκι τραυματισμένο από βέλος κυνηγού έτρωγε ρίγανη, η πληγή του έκλεινε. Οι αρχαίοι τη χρησιμοποιούσαν επίσης σε αφεψήματα, τόσο για τους πόνους της κοιλιάς όσο και για να απαλύνουν εξωτερικά οιδήματα.

Συνεπώς, η φήμη της ρίγανης και η προσδοκία εμπορευματοποίησής της, είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη. Σε μεγάλες ποσότητες όμως, απαιτείται ειδική άδεια συλλογής από την εκάστοτε διεύθυνση δασών. Για παράδειγμα, η Διεύθυνση Δασών Ρεθύμνου, ενέκρινε πρόσφατα τη συλλογή τμημάτων φυτών της «Origanum vulgaris», κοινώς ρίγανης, σε ποσότητα εκατό κιλών, στη Λατζιμά Ρεθύμνου έως και το Σεπτέμβριο.

Οι όροι και προϋποθέσεις χορήγησης της συγκεκριμένης άδειας, έχουν ενδιαφέρον. Ειδικότερα, αναφέρονται τα εξής: «η εν λόγω άδεια χορηγείται με τους όρους, προϋποθέσεις και περιορισμούς για συλλογή αυτοφυών αρωματικών - μελισσοτροφικών και φαρμακευτικών φυτών, ποών και μυκήτων Ρεθύμνου καθώς και την ποσότητα των δυναμένων να συλλεχθούν φυτών, για λόγους δασοπονικούς, προστατευτικούς, τουριστικούς, αισθητικούς και εν γένει κοινής ωφελείας.

Οι όροι και περιορισμοί πρέπει να τηρηθούν απαρέγκλιτα για την προστασία των φυσικών οικοσυστημάτων και την αειφορική διαχείριση του είδους, που μαζί με την άγρια φυσική δασική και χορτολιβαδική βλάστηση της περιοχής, συγκροτεί οικοτόπους με οικολογική αξία για τη βιοποικιλότητα και τον οικοσυστηματικό του ρόλο, ταυτόχρονα χαρακτηρίζει την περιοχή και συνδέεται ιστορικά με τη πορεία του τόπου, επιπλέον δε, συμμετέχει στην οικονομία του, με την προσφορά του, όπως για παράδειγμα με τη συμβολή του στη μελισσοκομία.

Η συλλογή θα γίνεται ως εξής:

-Από εύρωστα φυτά και μέχρι το 30% της ανάπτυξής τους.

- Με κοπή του στελέχους με τα χέρια, ή με τη χρήση κοπτικών εργαλείων (ψαλίδας ή μαχαιριού), απαγορευομένης της εκρίζωσης του φυτού ή της αφαίρεσης του συνόλου των ανθοφόρων βλαστών από κάθε φυτό, αλλά της αφαίρεσης μέχρι του ποσοστού 30% το πολύ, ώστε να εξασφαλίζεται ο πολλαπλασιασμός του κάθε φυτού.

-Την εποχή της πλήρους ανθοφορίας - ωρίμανσης, δηλαδή όταν έχουν ήδη ανθίσει όλοι οι ανθοφόροι οφθαλμοί, στη χρονική διάρκεια έως και το Σεπτέμβριο.

-Διάσπαρτα, απ’ το σύνολο της έκτασης, και όχι από τμήμα αυτής, για ν' αποφευχθεί η αποψίλωση της περιοχής.

-Δεν θα συλλέγεται το σύνολο των καρπών ούτε το σύνολο των ανθέων, αλλά μέχρι ποσοστού 50% το ανώτερο.

-Κατά τη συλλογή των νεαρών βλαστών και τρυφερών φύλλων θα παραμένει το 50% τουλάχιστον των νέων βλαστών.

Η συλλογή θα γίνεται με τρόπο που να εξασφαλίζεται η αειφορία των καρπώσεων και η αναπαραγωγή του είδους, και απαγορεύεται οπωσδήποτε η εκρίζωση των φυτών.

Η άδεια είναι προσωπική και η συλλογή θα γίνει αποκλειστικά και μόνο απ’ το κάτοχο της παρούσας άδειας, ενώ απαγορεύεται η χρησιμοποίηση συνεργείου. Τέλος, αρμόδιος δασικός υπάλληλος θα ελέγχει για την ενδεδειγμένη μέθοδο συλλογής, και όταν η συλλογή ολοκληρωθεί, θα μεταβεί επί τόπου για τη καταμέτρηση των προϊόντων».