Η στεγαστική κρίση στη Γερμανία και οι προσπάθειες επίλυσης

Σε 700.000 φτάνει ο αριθμός των νέων διαμερισμάτων που θα απαιτείται κάθε χρόνο έως το 2025 για την αντιμετώπιση της στεγαστικής κρίσης στη Γερμανία, σύμφωνα με την Έκθεση Εμπειρογνωμόνων της Κεντρικής Επιτροπής Ακινήτων (ΖΙΑ) που εκπροσωπεί τις γερμανικές εταιρείες ακινήτων.

Περαιτέρω, η έντονη ανησυχία  για τη συνεχιζόμενη πτωτική τάση της κατασκευαστικής δραστηριότητας, εντείνει περαιτέρω το ήδη οξύ στεγαστικό πρόβλημα σε όλη τη χώρα, με το στεγαστικό έλλειμμα στη Γερμανία να έχει φτάσει στο χειρότερο σημείο της τελευταίας 20ετίας.

Η ανωτέρω εκτίμηση της ΖΙΑ, συμφωνεί με την αντίστοιχη του Ινστιτούτου Pestel στο Αννόβερο, σε σχετική μελέτη στις αρχές του 2023. Υπενθυμίζεται ότι, κυβερνητική δέσμευση αποτελεί η ανέγερση κάθε χρόνο 400.000 νέων οικιστικών μονάδων, εκ των οποίων οι 100.000 θα είναι κοινωνικές κατοικίες για χαμηλά εισοδήματα, ενώ πρόσφατα η Υπουργός Στέγασης, Αστικής Ανάπτυξης και Κατασκευών κα Κ. Geywitz / SPD, αναθεώρησε προς τα πάνω τον στόχο αυτό, αναφέροντας χαρακτηριστικά ότι στην πραγματικότητα πιθανότατα χρειάζονται 500.000 με 600.000 διαμερίσματα κάθε χρόνο, λόγω και της μεγάλης αύξησης των προσφύγων από την Ουκρανία. Παρόλα αυτά, βάσει εκτιμήσεων του Οικονομικού Ινστιτούτου, το 2021 ολοκληρώθηκαν μόλις 293.400 νέα διαμερίσματα, το 2022 μόλις 280.000, ενώ για το 2013 προβλέπονται ακόμα λιγότερα, μόλις 245.000.

Προς αυτή την κατεύθυνση, ο πρόεδρος της ΖΙΑ, κ. Α. Mattner εκτιμά ότι το 2024, 1,4 εκατομμύρια άτομα στη Γερμανία δεν θα μπορούν να εξασφαλίσουν στέγη. Εκτός από τη μετανάστευση και τη μειωμένη οικοδομική δραστηριότητα, το πρόβλημα οξύνει το νέο γραφειοκρατικό πλέγμα των κανονισμών για την προστασία του κλίματος. Από πλευράς της, η ΖΙΑ ασκεί κριτική στην κυβέρνηση και ενώνει τη φωνή της με άλλες συναφείς ενώσεις που ζητούν νέο πακέτο κρατικής στήριξης για ανέγερση νέων κατοικιών.

Ωστόσο, το Υπουργείο Κατασκευών παραμένει επιφυλακτικό απέναντι σε ένα τόσο μεγάλο πρόγραμμα επιδοτήσεων, κυρίως λόγω της κορεσμένης από άποψη χωρητικότητας αγοράς, στην οποία οι κατασκευές πιθανότατα να είναι ακριβότερες και χρονοβόρες. Σε πρώτη φάση, η κυβέρνηση προγραμματίζει την επιδότηση ενεργειακά αποδοτικών κατοικιών με 740 εκατ. ευρώ ετησίως μέσω χαμηλότοκων δανείων από την Τράπεζα Ανασυγκρότησης, ενώ σε 14,5 δισ. ευρώ ανέρχεται το ποσό που έχει προβλεφθεί έως το 2026 για την κατασκευή κοινωνικών κατοικιών.  

Μεταξύ άλλων, η κυβέρνηση παραδέχεται ότι είναι αναγκαία και μία σειρά πρόσθετων μέτρων για την ψηφιοποίηση, την απλούστευση των πολεοδομικών διαδικασιών και την αναθεώρηση των οικοδομικών κανονισμών. Εντός του 2023, αναμένεται να καταστεί δυνατή η ψηφιακή υποβολή των αιτήσεων για έκδοση οικοδομικής άδειας, ενώ το επόμενο έτος θα είναι πλήρως ψηφιοποιημένη και η διαδικασία διεκπεραίωσης των αιτήσεων αυτών, έργο που θα επωμιστούν τα ομόσπονδα κρατίδια και η τοπική αυτοδιοίκηση.

Πάντως, η διαρκής επιδείνωση του στεγαστικού προβλήματος στη Γερμανία, έχει ως αποτέλεσμα τη διατήρηση του ανοδικού ρυθμού των τιμών ενοικίασης, ο οποίος τουλάχιστον το 2020 παρουσίασε αύξηση 5,2% σε ετήσια βάση. 

• Οι πληροφορίες προέρχονται από το Γραφείο Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων στο Βερολίνο.