Δειλές ενδείξεις επιμήκυνσης στα Ελληνικά ξενοδοχεία το 2023 – Ποιες προκλήσεις την αναχαιτίζουν

Η υλοποίηση του οράματος για επιμήκυνση του Ελληνικού τουρισμού φαντάζει ακόμα μακρινή υπόθεση, όπως έδειξε η πιο πρόσφατη «ακτινογραφία» του ΙΤΕΠ στα Ελληνικά ξενοδοχεία, σύμφωνα με την οποία η περίοδος λειτουργίας των εποχικών ξενοδοχείων όλων των κατηγοριών παραμένει αμετάβλητη την τελευταία διετία, με τις πληρότητες κατά τους «κρίσιμους» μήνες της επιμήκυνσης, Μάιο και Οκτώβριο, να ενισχύονται μόνο στις υψηλότερες κατηγορίες ξενοδοχείων.

Παράλληλα με τις μειωμένες πληρότητες στους μήνες εκτός αιχμής, οι σημαντικότερες προκλήσεις για τους ξενοδόχους είναι η εύρεση προσωπικού, το αυξημένο ενεργειακό κόστος και ο ανταγωνισμός με τα καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης.

Όπως αποκαλύπτει η Ετήσια Έρευνα για τον Ξενοδοχειακό Κλάδο, την οποία  πραγματοποίησε το ΙΤΕΠ για λογαριασμό του ΞΕΕ σε δείγμα 756 ξενοδοχείων, τα Ελληνικά ξενοδοχεία το 2023 είχαν μέση διάρκεια λειτουργίας 5,7 μήνες, έναντι 5,6 μηνών το 2022, με ομοιογένεια σε όλες τις κατηγορίες ξενοδοχείων.

Τα ενθαρρυντικά μηνύματα που καταγράφονται στην εξέλιξη της μέσης πληρότητας και τιμής δίκλινου δωματίου τους μήνες Μάιο και Οκτώβριο, δεν είναι αρκετά για να φέρουν την πολυπόθητη επιμήκυνση. Συγκεκριμένα, καταγράφεται αύξηση στη μέση πληρότητα των ξενοδοχείων το Μάιο  (53% το 2023 από 47% το 2022) και Οκτώβριο  (49% το 2023 από 44% το 2022), όμως παραμένει χαμηλή για τα ξενοδοχεία ενός (Μάιος 28%, Οκτώβριος 20%) και δύο αστέρων (Μάιος 39%, Οκτώβριος 31%).

Επίσης, τους μήνες Μάιο και Οκτώβριο, στο σύνολο των ξενοδοχείων του δείγματος, σημειώνεται αύξηση της μέσης τιμής διάθεσης δίκλινου δωματίου κατά περίπου 11% μεταξύ των ετών 2023 και 2022, όμως τα μισά δωμάτια του ελληνικού ξενοδοχειακού δυναμικού διατέθηκαν σε τιμή κάτω των 130 ευρώ.

Τα μικρά σημάδια επιμήκυνσης που καταγράφει η έρευνα, είναι ένδειξη ότι η επέκταση της σεζόν είναι μια σύνθετη προσπάθεια που αναζητά λύση όχι στο μοντέλο που λειτουργούν τα ξενοδοχεία αλλά σε πολλές άλλες παραμέτρους στους προορισμούς, ειδικά στην Αθήνα, όπως η βελτίωση των υποδομών (συνεδριακές, νοσοκομεία, οδικό δίκτυο, αεροπορικές συνδέσεις κλπ.), ώστε να διατηρηθεί ψηλά η ζήτηση τους μήνες εκτός αιχμής, τόνισε ο πρόεδρος του ΞΕΕ, κ. Αλέξανδρος Βασιλικός.

Η ετήσια έρευνα του ΙΤΕΠ κατέγραψε επίσης αύξηση του τζίρου των ξενοδοχείων έναντι του 2022 (+22,5%), στα 10,5 δισ. ευρώ έναντι 8,6 δισ. ευρώ το 2022, που συνδέεται περισσότερο με την αύξηση των πληροτήτων και λιγότερο με την αύξηση τιμών. Η αύξηση του τζίρου στις κατηγορίες ενός έως τριών αστέρων -αποτελούν το 74% των ξενοδοχείων- έφτασε το +19% (2,3 δισ. ευρώ) και ήταν εντονότερη, της τάξης του 24%, στα ξενοδοχεία τεσσάρων και πέντε αστέρων (8,2 δισ. ευρώ).

Η απασχόληση στα ξενοδοχεία σημείωσε αύξηση 12,6%, σε 208.445 εργαζομένους, σε σχέση με το 2022 (185.166 εργαζόμενοι), με το συνολικό κόστος της ως ποσοστό επί του τζίρου να σημειώνει οριακή αύξηση, κατά 1,5 ποσοστιαίες μονάδες έναντι αυτού της προηγούμενης χρονιάς, καθότι ο τζίρος ήταν επίσης αυξημένος από το 2022. Οι πραγματικές ανάγκες κάλυψης θέσεων εργασίας στα ξενοδοχεία αντιστοιχούν σε 30.000 εργαζομένους.

7% επί του τζίρου –σε ίδια αναλογία με το 2022- ήταν οι ετήσιες επενδύσεις για επισκευές, ανακαίνιση, συντήρηση κλπ. των Ελληνικών ξενοδοχείων και αντιπροσωπεύουν το ποσό των 761,15 εκατ. ευρώ, έναντι 621 εκατ. ευρώ το 2022 και 986,67 εκατ. ευρώ το 2019. Εξ αυτών, το 13,3% αφορούσε δράσεις βιωσιμότητας, έναντι αντίστοιχου ποσοστού 17,7% το 2022, με το ποσοστό δαπάνης να μη διαφέρει σημαντικά μεταξύ των κατηγοριών των ξενοδοχείων.

Είναι απαραίτητο να υπάρξουν προγράμματα χρηματοδότησης των ξενοδοχείων που θα στηρίξουν τη μετάβασή τους στις νέες τεχνολογίες, την ενεργειακή αναβάθμισή τους και το upskilling, καθώς ο ανταγωνισμός τα επόμενα χρόνια θα αλλάξει, με ποιοτικά χαρακτηριστικά που δύσκολα θα αντιμετωπίσουμε εάν δεν ακολουθήσουμε την αναβάθμιση στους παραπάνω τομείς, υπογράμμισε ο κ. Βασιλικός. Άλλωστε, όπως είπε, στην Άτυπη Σύνοδο των Υπουργών Τουρισμού της ΕΕ που διοργανώνει η βελγική προεδρία (Τρίτη, 20/2 και Τετάρτη 21/2) αναμένεται να συζητηθεί η πρόταση της HOTREC για ένα ξεχωριστό budget line για τον τουρισμό στις χώρες της Ευρώπης, οριζόντιο για όλες τις επιχειρήσεις, ανάλογα με την συνεισφορά του τουριστικού κλάδου στο εθνικό ΑΕΠ.

Το ξενοδοχείο, πρόσθεσε, είναι η λοκομοτίβα του τουρισμού και αν δεν διακρίνεται για την ποιότητά του, τίθεται σε κίνδυνο ολοκληρο το σύστημα.

Χωρίς διαφοροποιήσεις σε σχέση με το 2022 ήταν και το μέσο ποσοστό αλλοδαπών τουριστών στα Ελληνικά ξενοδοχεία το 2023 (70,8%), ενώ τα Οnline Τουριστικά Γραφεία (ΟΤΑ) διατηρούν την υψηλότερη αναλογία επισκεπτών (36% έναντι 33% το 2022) και ακολουθούν, σε παρόμοια ποσοστά με το 2022, οι μεμονωμένοι πελάτες (25%), οι τουρ οπερέιτορ (23%), η ιστοσελίδα του ξενοδοχείου (10%) και οι travel agents (5%).

Όσον αφορά τα συμβόλαια των Ελληνικών ξενοδοχείων για το 2024...

-Το 47% του συνόλου των ξενοδοχείων έχει υπογράψει συμβόλαια για το 2024, ποσοστό που κυμαίνεται στα ίδια επίπεδα με το 2023. Από αυτούς το 71,4% έχει υπογράψει συμβόλαια με τιμές αυξημένες κατά 7,9% κατά μέσο όρο. Αντίστοιχα το 2022 το 41% των ξενοδοχείων που είχαν υπογράψει συμβόλαια είχαν αυξημένες τιμές κατά μέσο όρο 11,4%.

-Το 55% των ξενοδοχείων εποχικής λειτουργίας έχει υπογράψει συμβόλαια για το 2024. Το αντίστοιχο ποσοστό για τα συνεχούς λειτουργίας ξενοδοχεία είναι 27,7%.

- Από το 47% των ξενοδοχείων που έχουν υπογράψει συμβόλαια, το 30,3% αφορά σε συμβόλαια τύπου Commitment, τα οποία δεσμεύουν το 52% των δωματίων τους.

-Από τα ξενοδοχεία εποχικής λειτουργίας που έχουν υπογράψει συμβόλαια για το 2024, το 33,5% έχει υπογράψει συμβόλαια τύπου Commitment. Το αντίστοιχο ποσοστό στα συνεχούς είναι μόλις 14,9%.