Φέρουσα ικανότητα: Mission Ιmpossible (Ι)
- Του Γιώργου Δρακόπουλου (*)
Ο όρος «φέρουσα ικανότητα τουριστικών προορισμών», παρότι αναφέρεται εδώ και πολλά χρόνια από την ακαδημαϊκή κοινότητα, εμφανίστηκε σχετικά πρόσφατα στον δημόσιο διάλογο για τον τουρισμό και τώρα τελευταία, χρησιμοποιείται με μεγάλη συχνότητα. Η αλήθεια είναι ότι ακούγεται πιο ωραία και λιγότερο βαρετά από την εποχικότητα και την επέκταση, συν ότι εμπεριέχει μία διάσταση επιστημονικότητας. Όμως, τόσο ο προσδιορισμός της έννοιας της φέρουσας ικανότητας, όσο και, κυρίως, η μέτρηση και ποσοτική της έκφραση, είναι δύσκολες έως πολύ δύσκολες διαδικασίες.
Τι είναι λοιπόν και πώς υπολογίζεται η «φέρουσα ικανότητα»;
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Τουρισμού, η φέρουσα ικανότητα (ΦΙ) ενός τουριστικού προορισμού είναι: «ο μέγιστος αριθμός τουριστών που μπορεί να φιλοξενήσει ένας προορισμός, χωρίς να προκληθεί καταστροφή του φυσικού, οικονομικού και κοινωνικού-πολιτιστικού περιβάλλοντος και πτώση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών και της ικανοποίησης των επισκεπτών»(1).
Οι δείκτες που συνήθως χρησιμοποιούνται είναι τρεις (3): Δείκτης Τουριστικής Λειτουργίας, Δείκτης Τουριστικής Έντασης και Δείκτης Τουριστικής Πυκνότητας. Οι μεταβλητές που συνδέονται με αυτούς τους δείκτες περιλαμβάνουν το σύνολο των κλινών των πάσης φύσεως καταλυμάτων, τον μόνιμο πληθυσμό και τον αριθμό των τουριστών/επισκεπτών κάθε τουριστικού προορισμού.
Για την εκτίμηση, λοιπόν, της ΦΙ, έχουμε ως προϋπόθεση ότι οι τουριστικοί προορισμοί μιας χώρας έχουν προσδιοριστεί με σαφήνεια. Στη συνέχεια, πρέπει να υπολογίσουμε το σύνολο των κλινών στα πάσης φύσεως καταλύματα. Τις ξενοδοχειακές κλίνες τις έχουμε. Για τις υπόλοιπες, δε στοιχηματίζουμε. Ακολούθως, να υπολογίσουμε τον μόνιμο πληθυσμό του προορισμού. Εδώ συνυπολογίζονται αυτοί που διαμένουν μόνιμα στον προορισμό (και για τους οποίους κανείς δεν παίρνει όρκο ότι τους έχουν με ακρίβεια ΕΛΣΤΑΤ ή/και τοπική Δημοτική Αρχή) συν το εισαγόμενο εργατικό δυναμικό. Επίσης δε στοιχηματίζουμε. Τέλος, να υπολογίσουμε τις πραγματικές αφίξεις/διανυκτερεύσεις των τουριστών μαζί με τις ημερήσιες επισκέψεις σε κάθε επιμέρους προορισμό. Κατανοητό το μειδίαμά σας.
Φανταστείτε, λοιπόν, την ωραία ατμόσφαιρα που θα δημιουργηθεί, εάν ο κάθε Δήμος φτιάξει και έναν DMMO και επιχειρήσει να εκτιμήσει τη φέρουσα ικανότητά του. Στη μεν ηπειρωτική χώρα, δε γνωρίζουμε πού αρχίζει και πού τελειώνει ο κάθε τουριστικός προορισμός, στα δε νησιά -που θεωρητικά φαντάζει λιγότερο δύσκολο- έχουμε περιπτώσεις δύο (2) και τριών (3) Δήμων σε κάθε νησί, όπως πχ Σάμος, Κέρκυρα, Κεφαλλονιά, κλπ. “Το γλυκό δένει” με τη διαχρονική έλλειψη στοιχείων.
Ερχόμαστε τώρα στα πολύ δύσκολα: ποιος και κυρίως με ποιον τρόπο μετρά, αξιολογεί και αποφασίζει πού ξεκινά η καταστροφή του φυσικού, οικονομικού και κοινωνικού-πολιτιστικού περιβάλλοντος σε κάθε προορισμό; Αν το χωροταξικό έχει γίνει όνειρο θερινής -και κλιματικά απειλούμενης- νυκτός, τότε, για τη φέρουσα ικανότητα μάλλον θα περιμένουμε πολύ περισσότερο.
Από την άλλη μεριά, η μελέτη της διεθνούς βιβλιογραφίας για την ΦΙ, οδηγεί στο συμπέρασμα ότι, για τον υπολογισμό της, δεν μπορούμε να χρησιμοποιούμε την ίδια φόρμουλα σε τουριστικούς προορισμούς, με διαφορετικά χαρακτηριστικά. Άλλο οι ηπειρωτικοί προορισμοί και άλλο οι νησιωτικοί. Άλλο η Ήπειρος, άλλο η Κρήτη. Αλλά και άλλο η Κρήτη συγκρινόμενη με τη Σαντορίνη.
Επίσης, πέρα από τα στοιχεία και μεγέθη που αφορούν στον τουρισμό, ο υπολογισμός της ΦΙ χρειάζεται και άλλα στοιχεία, όπως πχ, ενδεικτικά και όχι περιοριστικά, στοιχεία δόμησης, στοιχεία καταναλώσεων ηλεκτρικής ενέργειας και νερού, στοιχεία αποκομιδής και διαχείρισης απορριμμάτων, στοιχεία για τη διαχείριση λυμάτων, κυκλοφοριακές ροές και άλλα. Αν υποθέσουμε ότι γνωρίζουμε τα στοιχεία δόμησης, τα υπόλοιπα στοιχεία, όπως, κατανάλωση ενέργειας, όγκοι απορριμμάτων και οι κυκλοφοριακές φόρτοι συναρτώνται άμεσα και με τον αριθμό των τουριστών και κυρίως των διανυκτερεύσεων αυτών (που -μην ξεχνιόμαστε- δεν μπορούμε να μετρήσουμε με ακρίβεια ανά επιμέρους προορισμό). Όλα αυτά βέβαια, με την προϋπόθεση ότι έχουμε συμφωνήσει στον ορισμό, τον αριθμό και τα όρια των τουριστικών προορισμών της χώρας.
Συμπέρασμα: ο υπολογισμός της ΦΙ των τουριστικών προορισμών της χώρας μας φαντάζει ως «Mission Impossible». Σε επόμενα σημειώματα, θα γίνει αναφορά στους δείκτες που θεωρητικά θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την εκτίμηση της φέρουσας ικανότητας και που καταλήγουν στο να επιβεβαιώνουν το «Mission Impossible».
(1): UNWTO, 2018. “’Overtourism’? Understanding and Managing Urban Tourism Growth beyond Perceptions”.
(*) Ο Γιώργος Δρακόπουλος είναι Σύμβουλος Επιχειρήσεων, πάλαι ποτέ Γενικός Διευθυντής ΣΕΤΕ και Πρόεδρος των Affiliate Members United Nations Tourism.
Διαβάστε επίσης
Ο υπερτουρισμός και η ανάγκη για περισσότερη βιταμίνη C
Το μοντέλο της εποχικότητας και γιατί αυτό ΔΕΝ αλλάζει
Εποχικότητα, επέκταση περιόδου και στη μέση αοριστολογία
Τουριστικός προορισμός: προτεινόμενος λειτουργικός ορισμός ως βάση για τη βιώσιμη ανάπτυξη
28/05 18:42
Στρατηγικός σχεδιασμός με ορίζοντα 10ετίας - αυτό χρειάζεται ο ελληνικός τουρισμός
28/05 18:34
Μονόδρομος ένα βιώσιμο και περιβαλλοντικά υπεύθυνο τουριστικό προϊόν
28/05 16:18
Αμερικανικός τουρισμός: Δεύτερη υψηλότερη ταξιδιωτική δαπάνη στον κόσμο για το καλοκαίρι του 2024
28/05 16:02
Συνεχίζεται με ελεύθερη είσοδο έως 2 Ιουνίου το 12ο Φεστιβάλ Νέων Καλλιτεχνών «Τα 12 Κουπέ»
28/05 15:44
28/05 15:08
Κοινωνικός/ ιαματικός τουρισμός ΛΑΕ/ΟΠΕΚΑ: Ξεκινά η υποβολή αιτήσεων συμμετοχής Επιχειρηματιών
28/05 14:34
28/05 14:22
Διακοπή λειτουργίας του Αρχαιολογικού χώρου Δελφών την Τετάρτη μετά τις 17.00
28/05 14:13
Η Τεχνολογία συναντά την παράδοση: Drones αναδιαμορφώνουν την ορεινή κτηνοτροφία
28/05 13:47
25 χρόνια AEGEAN | 25 χρόνια ανάπτυξης, δημιουργίας και ποιοτικής εξυπηρέτησης
28/05 13:39
Telegraph: Οι 6 προορισμοί που υπόσχονται το ιδανικό Ελληνικό καλοκαίρι
28/05 13:32
28/05 12:57
HotStats: Αυτές είναι οι σημαντικότερες προκλήσεις που θα συναντήσουν τα ξενοδοχεία το 2024
28/05 12:07
Απευθείας πτήσεις Παρίσι-Καλαμάτα ξεκινά η Air France - εκδήλωση στο Παρίσι
28/05 11:42
28/05 11:04
Ημερίδα ΠΟΤΑΠ | «Η ηλεκτροκίνηση αναγκαία στην τουριστική ανάπτυξη»
28/05 11:00
28/05 10:54
28/05 10:48
28/05 10:31
MSC Cruises | Ποικιλία δραστηριοτήτων για παιδιά και οικογένειες στα πλοία της το καλοκαίρι
28/05 10:02
Ξενοδοχεία | To One&Only Aesthesis εγκαινίασε 14 πολυτελείς κατοικίες
28/05 07:58
ΕΟΤ: 50.000 ευρώ για την υποστήριξη δύο συνεδρίων σε Πάτρα και Χαλκιδική
28/05 07:55
Δήμος Πατρέων: 4 παραλίες για συμμετοχή στο πρόγραμμα προσβασιμότητας
28/05 07:53
28/05 07:41
27/05 19:31
27/05 19:03
Η Όλγα Κεφαλογιάννη στην έκθεση φωτογραφιών του Robert McCabe
27/05 16:58
Ξεκίνησαν από τη Χαλκιδική οι πρώτοι έλεγχοι με drones για παραχωρήσεις σε αιγιαλό και παραλίες
27/05 16:30
Mabrian - Phocuswright: Ο υπερ-τουρισμός διώχνει το 61% των ταξιδιωτών
27/05 16:04
Εξαιρετικά Επιτυχής η Πρώτη Εκδήλωση της HSMAI Europe στην Ελλάδα
27/05 14:31
27/05 14:25
27/05 13:59
Άνοιξαν οι αιτήσεις για τον 7ο Κύκλο Επιτάχυνσης του CapsuleT
27/05 13:43
ΕΟΤ | Έκθεση Φωτογραφίας του Robert Mc Cabe στο Μουσείο Ακρόπολης
27/05 12:57
Στο Φεστιβάλ Καννών το Film Office της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας
27/05 12:50
27/05 12:29
Ανωμερίτες Χανίων | Η κρητική ποίηση και το λαούτο φανερώνουν την ψυχή των Χανίων
27/05 11:59
27/05 11:15
Αερομεταφορές: +12,2% η επιβατική κίνηση στα ελληνικά αεροδρόμια το α' τετράμηνο του 2024
27/05 11:06
27/05 10:53
Υπερ-τουρισμός | Ποιες περιοχές στην Ιταλία βρίσκονται στο "κόκκινο"- οι άμεσες επιπτώσεις
27/05 10:51
27/05 10:35
Επίσκεψη στο κρουαζιερόπλοιο Voyager of the Seas της Royal Caribbean International στον Πειραιά
27/05 10:15
Τουρισμός: Συνεργασία ΕΟΤ με τη πλατφόρμα Wego για ταξιδιώτες από τη Μ. Ανατολή και τη Β. Αφρική
27/05 07:51
Δήμος Διρφύων – Μεσσαπίων: Πρόταση για συμμετοχή στο πρόγραμμα προσβασιμότητας παραλιών
27/05 07:50
27/05 07:49
27/05 07:08
Φιλοξενία αρχαιολόγων του πανεπιστημίου Carleton Αμερικής στη Σαντορίνη
27/05 07:07
ΕΟΤ: Ταξίδια εξοικείωσης για τουριστική προβολή σε Σύρο, Σίφνο και Κίμωλο
27/05 07:04
26/05 23:38
Δεύτερη ζωή για θρυλικό Boeing, που αγόρασε ο Ωνάσης, στην πλατεία Ολυμπιακής Αεροπορίας
26/05 20:44
Α. Ανδρεάδης: Άνοιξε η νέα deluxe πτέρυγα του Ikos Andalusia στην Marbella
26/05 13:02
Εγκαίνια για το Μουσείο Κρητικής Λαογραφίας της Οικογένειας Κοκοτού
26/05 12:50
Σαντορίνη | Περιορισμοί κυκλοφορίας λόγω του κινδύνου κατολισθήσεων τη θερινή περίοδο
26/05 12:37
Άμεσα ξεκινά το γραφείο του ΕΟΤ στη Μελβούρνη – Ικανοποίηση εκφράζει η Ελληνική Κοινότητα
26/05 12:00
26/05 11:33
Δήμος Βάρης - Βούλας- Βουλιαγμένης: 4 παραλίες για συμμετοχή στο πρόγραμμα προσβασιμότητας
26/05 07:29
ΕΟΤ: 30.000 ευρώ για την υποστήριξη εκδηλώσεων σε Αθήνα και Χανιά
25/05 23:10
To Ζαγόρι στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO - Παρών στην εκδήλωση ο κ.Μητσοτάκης
25/05 22:59
Ελληνική Εταιρία Ψηφιακής Ιατρικής | Tιμητική διάκριση στην Όλγα Κεφαλογιάννη
25/05 22:56
25/05 11:15
Προβολή της Κρήτης στην Ολλανδία | φιλοξενία δημοσιογράφων και εκπροσώπων του Corendon
25/05 10:47
Domes Resorts | Ταξίδια γνωριμίας με τα ξενοδοχεία της από 260 Βρετανούς ταξιδιωτικούς πράκτορες
25/05 10:21
Δήμος Θερμαϊκού: Πρόταση για 3 παραλίες στο πρόγραμμα προσβασιμότητας του υπ. Τουρισμού
25/05 10:16
24/05 21:25
Ποιοτικός τουρισμός στην Αρκαδία - ποιο μοντέλο ταιριάζει στην περιοχή
24/05 18:53
24/05 15:51
RND: «Το εφετινό καλοκαίρι στην Ελλάδα μπορεί να είναι ακόμη πιο ακραίο από το 2023»
24/05 15:21
Ηρώ Χατζηγεωργίου | Ο τρόπος αξιοποίησης των ακινήτων της ΕΤΑΔ θα μεταμορφώσει ολόκληρες περιοχές
24/05 14:10
United Airlines | Νέα καθημερινή απευθείας πτήση από την Αθήνα προς το Σικάγο O’Hare
24/05 13:37
Γαλάζια Σημαία 2024: 2η η Ελλάδα παγκοσμίως με 652 βραβευμένα σημεία
24/05 13:10
Κυριαρχία της Jet2 στις αεροπορικές θέσεις με προστασία ATOL στο Ην. Βασίλειο
24/05 11:56
Τουρισμός: Ιστορικό ρεκόρ στις δαπάνες των Αμερικανών για καλοκαιρινές διακοπές το 2024
24/05 11:24
McAfee: Πάνω από 25% των Αμερικανών έχουν πέσει θύμα απάτης στα ταξίδια
24/05 10:49
FΑΜ Trips: Προβολή της Χαλκιδικής σε Ιταλούς και Αρμένιους επαγγελματίες του τουρισμού
24/05 10:28
Ο ΕΟΤ στην ΙΜΕΧ 2024: Αυξημένο ενδιαφέρον για συνέδρια στην Ελλάδα
24/05 10:13
AEGEAN | Αύξηση κύκλου εργασιών κατά 17% το α΄τρίμηνο, 11% περισσότεροι επιβάτες
24/05 10:01
Ένωση Ξενοδόχων Αθήνας | Ο Απρίλιος βελτίωσε τις επιδόσεις των ξενοδοχείων το α΄4μηνο
24/05 07:46
Θετική γνωμοδότηση για λιμενικά έργα μπροστά από το Divani Apollon Palace & Thalasso
24/05 07:44
24/05 07:42
24/05 07:40
Διεθνής Αγώνας Ορεινού Τρεξίματος Rock Solid 2024 στο Καστελλόριζο
24/05 07:39
23/05 17:24
Νέες Τεχνολογίες στη Φιλοξενία και τον Τουρισμό | Ενημέρωση των μελών της Ε.Ξ. Θεσσαλονίκης
23/05 17:15
Επίσκεψη Κεφαλογιάννη σε προσβάσιμη για ΑΜΕΑ παραλία της Γλυφάδας
23/05 16:44
Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ξενοδόχων αναβαθμίζει την ψηφιακή της παρουσία
23/05 16:33
23/05 14:58
Focus Bari | 1 στους 3 Έλληνες παίζουν τυχερά παιχνίδια τουλάχιστον μια φορά την εβδομάδα
23/05 14:26
Σε τιμές... Μονακό οι βραχυχρόνιες μισθώσεις στην Ελλάδα αυτό το καλοκαίρι
23/05 11:55
Γερμανικός τουρισμός: Σε υψηλά πενταετίας η διάθεση για διακοπές αυτό το καλοκαίρι
23/05 11:51
23/05 11:35
Κρήτη | Υψηλές προσδοκίες για τις τουριστικές ροές από τις Αραβικές Χώρες
23/05 11:17
Jet2.com και Jet2holidays | Άνοιξε το χειμερινό πρόγραμμα 2025-2026 σε ηλιόλουστους προορισμούς
23/05 11:08
23/05 10:51
HOTREC: Η πρόταση της Κομισιόν πλήττει την ανταγωνιστικότητα των Ευρωπαϊκών πακέτων διακοπών
23/05 10:02
23/05 09:12
TRYP by Wyndham | Νέα εμφάνιση και αισθητική στα ξενοδοχεία σε Ευρώπη, Μέση Ανατολή και Αφρική
23/05 07:59
23/05 07:55
23/05 07:50
Μονόδρομος ένα βιώσιμο και περιβαλλοντικά υπεύθυνο τουριστικό προϊόν
25 χρόνια AEGEAN | 25 χρόνια ανάπτυξης, δημιουργίας και ποιοτικής εξυπηρέτησης
Η Τεχνολογία συναντά την παράδοση: Drones αναδιαμορφώνουν την ορεινή κτηνοτροφία
Στρατηγικός σχεδιασμός με ορίζοντα 10ετίας - αυτό χρειάζεται ο ελληνικός τουρισμός
Αμερικανικός τουρισμός: Δεύτερη υψηλότερη ταξιδιωτική δαπάνη στον κόσμο για το καλοκαίρι του 2024
Διακοπή λειτουργίας του Αρχαιολογικού χώρου Δελφών την Τετάρτη μετά τις 17.00
Συνεχίζεται με ελεύθερη είσοδο έως 2 Ιουνίου το 12ο Φεστιβάλ Νέων Καλλιτεχνών «Τα 12 Κουπέ»
Κοινωνικός/ ιαματικός τουρισμός ΛΑΕ/ΟΠΕΚΑ: Ξεκινά η υποβολή αιτήσεων συμμετοχής Επιχειρηματιών
Telegraph: Οι 6 προορισμοί που υπόσχονται το ιδανικό Ελληνικό καλοκαίρι
Απευθείας πτήσεις Παρίσι-Καλαμάτα ξεκινά η Air France - εκδήλωση στο Παρίσι
HotStats: Αυτές είναι οι σημαντικότερες προκλήσεις που θα συναντήσουν τα ξενοδοχεία το 2024
MSC Cruises | Ποικιλία δραστηριοτήτων για παιδιά και οικογένειες στα πλοία της το καλοκαίρι
Ξενοδοχεία | To One&Only Aesthesis εγκαινίασε 14 πολυτελείς κατοικίες
ΕΟΤ | Έκθεση Φωτογραφίας του Robert Mc Cabe στο Μουσείο Ακρόπολης
Γαλάζια Σημαία 2024: 2η η Ελλάδα παγκοσμίως με 652 βραβευμένα σημεία
( 0 )