Ο υπερτουρισμός και η ανάγκη για περισσότερη βιταμίνη C
- Του Γιώργου Δρακόπουλου (*)
Ο υπερτουρισμός είναι ένας όρος που τα τελευταία χρόνια εμφανίζεται ολοένα και συχνότερα στον δημόσιο διάλογο για τον τουρισμό. Περιγράφεται και ορίζεται από πολλές και διαφορετικές πηγές, με τρόπους και ορισμούς οι οποίοι πολύ λίγο διαφέρουν μεταξύ τους. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Τουρισμού, «ως υπερτουρισμός χαρακτηρίζεται το φαινόμενο που η τουριστική δραστηριότητα επιδρά αρνητικά στην ποιότητα ζωής των κατοίκων της περιοχής ή/και η ποιότητα της εμπειρίας που αποκομίζουν οι τουρίστες/επισκέπτες του προορισμού βαίνει επιδεινούμενη» (1).
Λίγο διαφορετικά, αλλά στο ίδιο πνεύμα, το Ευρωκοινοβούλιο θεωρεί ότι: «ο υπερτουρισμός περιγράφει την κατάσταση κατά την οποία ο αντίκτυπος του τουρισμού, σε ορισμένες χρονικές στιγμές και σε συγκεκριμένες τοποθεσίες, υπερβαίνει τα όρια φυσικής, οικολογικής, κοινωνικής, οικονομικής, ψυχολογικής ή/και πολιτικής ικανότητας» (2).
(1) UNWTO, 2018. “’Overtourism’? Understanding and Managing Urban Tourism Growth beyond Perceptions”.
(2) European Parliament (EP), 2018. “Research for TRAN Committee (European Parliament’s Committee on Transport and Tourism (TRAN)) - Overtourism: impact and possible policy responses”.
Πηγή: Tourism Generis, προσαρμογή από Perkumienė, D., & Pranskūnienė, R., 2019. «Overtourism: Between the Right to Travel and Residents’ Rights. Sustainability, 11(7), 2138. https://doi.org/10.3390/su11072138»
Το Ευρωκοινοβούλιο επισημαίνει επίσης ότι «η υποψία ή η εμφάνιση φαινομένων υπερτουρισμού για μερικές μέρες σε έναν τουριστικό προορισμό δεν είναι δυνατόν να τον χαρακτηρίζει συνολικά και διαχρονικά». (Υπογραμμίσεις δικές μου).
Ερχόμαστε λοιπόν στη χώρα μας και αναρωτιόμαστε αν το φαινόμενο του υπερτουρισμού είναι υπαρκτό σε κάποιους προορισμούς, διότι στο σύνολο της χώρας, σίγουρα δεν είναι. Αρχικά και κατά προτεραιότητα, τον πρώτο λόγο τον έχουν οι κοινότητες υποδοχής και όχι οι εξ αποστάσεως «ειδήμονες». Στις κοινότητες υποδοχής τουριστών υπάρχουν οι πολλοί που ζουν από τον τουρισμό και οι λίγοι που νομίζουν ότι δεν τους αφορά ο τουρισμός. Ναι, είναι αλήθεια ότι η «πίεση» που ασκείται σε έναν προορισμό, όταν υπάρχουν ταυτόχρονα πολλοί τουρίστες/επισκέπτες, επιδρά αρνητικά στην εμπειρία των τουριστών και ναι, χαμηλώνει το επίπεδο ποιότητας ζωής των μόνιμων κατοίκων. Όμως, για το πρόβλημα δε φταίνε, ούτε οι τουρίστες, ούτε οι επιχειρηματίες, ούτε οι μόνιμοι κάτοικοι. Ποιος φταίει λοιπόν;
Τα πράγματα είναι απλά. Στην Ελλάδα, το 90% της τουριστικής δραστηριότητας λαμβάνει χώρα σε 5 Περιφέρειες. Αυτό δε θα αλλάξει στο μεσοπρόθεσμο διάστημα και έχει λίγες πιθανότητες για το μακροπρόθεσμο. Από εδώ ξεκινά και «συντηρείται» η μη ορθολογική τουριστική ανάπτυξη, μειώνοντας σημαντικά τη συμβολή του τουρισμού στην περιφερειακή ανάπτυξη. Η συνέχεια παίζεται σε τοπικό επίπεδο, συνήθως με την απουσία διαχείρισης ή με την τυχαία/κακή διαχείριση.
Η σωστή, βιώσιμη και αειφορική -που είναι και της μόδας ως εκφράσεις- διαχείριση των προορισμών, δεν μπορεί να προκύψει από τη δυνατότητα που δίνει ο νόμος σε κάποιες νομικές οντότητες της Αυτοδιοίκησης να μετονομαστούν σε «Οργανισμούς Διαχείρισης Προορισμών». Έχουμε 13 Περιφέρειες και 332 Δήμους. Φανταστείτε 345 DMMOs... Ευτυχώς όμως, έτσι όπως είναι ο νόμος, λίγοι θα το τολμήσουν, ελάχιστοι θα το καταφέρουν και κανένας δεν πρόκειται να λειτουργήσει σωστά. Η μόνη λύση λοιπόν είναι, ο σχεδιασμός και η διαχείριση των προορισμών να γίνουν σε συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα, κάτι όμως που δε φαίνεται ακόμα στον ορίζοντα, πιθανώς ελλείψει βιταμίνης C (C= Cooperation-Collaboration-Coordination).
Συμπέρασμα: ο υπερτουρισμός είναι το αποτέλεσμα της άνευ σχεδίου διαχείρισης των προορισμών και σε καμία περίπτωση δεν προκύπτει ως παρενέργεια της ορθολογικής τουριστικής ανάπτυξης. Τέλος, η συζήτηση για όλα αυτά οδηγεί στην ανάγκη προσέγγισης της φέρουσας ικανότητας των τουριστικών προορισμών, που θα μας απασχολήσει στο σημείωμα της επόμενης εβδομάδας.
(*) O Γιώργος Δρακόπουλος είναι Σύμβουλος Επιχειρήσεων, πάλαι ποτέ Γενικός Διευθυντής ΣΕΤΕ και πρώην Πρόεδρος των Affiliate Members UNWTO (United Nations World Tourism Organization).
Διαβάστε επίσης
Το μοντέλο της εποχικότητας και γιατί αυτό ΔΕΝ αλλάζει
Εποχικότητα, επέκταση περιόδου και στη μέση αοριστολογία
Τουριστικός προορισμός: προτεινόμενος λειτουργικός ορισμός ως βάση για τη βιώσιμη ανάπτυξη
- 1) Π.Αντωνίου | Τα οριζόντια μέτρα αδικούν την Μικρή Ξενοδοχία κυρίως των μη αναπτυγμένων περιοχών
- 2) Η σπουδαιότητα της αλβανικής αγοράς για την πόλη των Ιωαννίνων
- 3) Βιομηχανικά Αιολικά Πάρκα και Περιοχές Οργανωμένης Ανάπτυξης Υδατοκαλλιεργειών vs Τουριστική Ανάπτυξη
- 4) Τουρισμός της Διασποράς: Οφείλουμε να δημιουργήσουμε τις κατάλληλες προϋποθέσεις για την προσέλκυση των ομογενών
21/10 17:31
Νέος Γενικός Διευθυντής στη City Contact από 1η Ιανουαρίου 2025
21/10 17:01
21/10 16:03
21/10 15:22
10 μεγάλες τουριστικές επενδύσεις παγωμένες επί 18 μήνες στο Enterprise Greece
21/10 15:11
21/10 14:28
Οι πτήσεις της Ryanair διαθέσιμες από τις πλατφόρμες του ομίλου Etraveli
21/10 14:07
FedHATTA: Άμεση ανάγκη για μόνιμη εξίσωση των τελών κυκλοφορίας τουριστικών λεωφορείων και ΚΤΕΛ
21/10 13:53
21/10 11:55
Ελληνικός Τουρισμός 2024 | Μειωμένες οι ταξιδιωτικές εισπράξεις και τον Αύγουστο
21/10 11:20
21/10 07:25
Έγκριση Περιβαλλοντικών Όρων του ξενοδοχείου KYKNOS HOTEL στα Μάλια Κρήτης
21/10 07:23
Άδειες για γεώτρηση και χρήση νερού σε ξενοδοχεία σε Κω και Λιτόχωρο
20/10 23:18
Τουρισμός | Η Uber φέρεται να εξετάζει την εξαγορά της Expedia
20/10 14:32
Αναγκαίο ένα ενιαίο ευρωπαϊκό σύστημα πιστοποίησης του βιώσιμου τουρισμού
20/10 14:04
550 Γερμανοί ταξιδιωτικοί πράκτορες στο συνέδριο του Best Travel στο Grecotel Riviera Olympia Resort
20/10 13:49
Proxy Foods | Η καινοτομία και το πάθος είναι τα κλειδιά της επιχειρηματικής επιτυχίας
20/10 12:51
Συνεδριακός τουρισμός στην Πιερία | Συνεργασία ΠΟΤΑΠ με το Thessaloniki Convention Bureau
20/10 12:45
Από την Ποντώρεια στον Αρχάγγελο: Iστορικές, αρχαιολογικές και γλωσσολογικές όψεις στη Ρόδο
20/10 12:45
Η Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας στο πρόγραμμα Επισκεφθείτε την Οροσειρά της Ροδόπης
20/10 12:06
Ο ποδοσφαιριστής Δημήτρης Πέλκας έγινε ξενοδόχος - οι ξενοδοχειακές μπίζνες από παίκτες και ομάδες
20/10 11:21
20/10 07:46
20/10 07:35
19/10 17:54
Διαχείριση υδάτων | Κλίμακα κατανάλωσης με σταθερή τιμή, penalty και επιβράβευση
19/10 14:16
Δύο νέα χωροταξικά σχέδια για ΑΠΕ και Βιομηχανία/Logistics στην Ηλεία
19/10 14:08
19/10 10:42
Σύσκεψη στην ΠΕ Λασιθίου για το «Νέο Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο για τον Τουρισμό»
19/10 07:46
19/10 07:44
Η Περιφέρεια Θεσσαλίας στην έκθεση PLMA CHICAGO 2024 των ΗΠΑ
18/10 17:36
18/10 16:06
Θ. Σκυλακάκης | Στρατηγικές για την λειψυδρία - Ολοκληρωμένη διαχείριση νερού
18/10 15:37
18/10 15:29
ΕΛΣΤΑΤ | Ανακατανομή των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στον τουρισμό
18/10 15:04
ΥΠΑ | + 6,1% η επιβατική κίνηση στα 24 αεροδρόμια στο 9μηνο του 2024
18/10 14:03
Ο τουρισμός στη Μαγιόρκα | "From hospitality to hostility" ("Από τη φιλοξενία στην εχθρότητα")
18/10 13:17
18/10 12:09
18/10 10:19
Μεγάλη τουριστική επένδυση στον Πόρο 475 εκατ. ευρώ του Γιάννη Βαρδινογιάννη
18/10 06:41
Έρευνα ταξιδιωτικής συμπεριφοράς των επισκεπτών της Καρπάθου
18/10 06:39
Ρεκόρ διανυκτερεύσεων την περίοδο Μαΐου – Ιουλίου 2024 στην Αυστρία
18/10 06:37
i-Eastpelion: Η νέα εφαρμογή για την τουριστική προβολή Ζαγοράς-Μουρεσίου
18/10 06:32
Άδειες για πισίνες σε 2 ξενοδοχεία στην Κρήτη και στα Σύβοτα
18/10 06:30
Ειδική Επιτροπή Τουρισμού στη "Νέα Μητροπολιτική Αττική Α.Ε."
17/10 22:54
Ryanair | Συνεχίζονται οι πτήσεις Θεσσαλονίκη – Πόζναν και το χειμώνα
17/10 22:45
Δήμος Ηρακλείου | Αυθεντική κρητική φιλοξενία σε Άραβες τουριστικούς πράκτορες
17/10 22:04
17/10 16:44
Alltours: Νέες πτήσεις προς Ηράκλειο καθόλη τη διάρκεια του χειμώνα μέσω Aegean και Discover
17/10 15:50
17/10 15:13
17/10 14:40
Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας | Δράσεις προβολής στην ιταλική αγορά
17/10 14:36
17/10 14:14
Τα Ελληνικά νησιά στους 4 κορυφαίους προορισμούς του 2025 για διακοπές αστροπαρατήρησης
17/10 13:37
Τουριστική προβολή της Πιερίας μέσω πολύγλωσσου εικονογραφημένου εντύπου
17/10 12:38
Aegean: Νέα απευθείας σύνδεση Λάρνακα – Ρώμη από τον Απρίλιο του 2025
17/10 12:29
17/10 12:16
17/10 11:49
17/10 11:28
Ακούμε τους νέους στον τουρισμό; Τι λένε οι εργαζόμενοι σε ξενοδοχειακή αλυσίδα της Κω
17/10 11:12
17/10 11:09
Oι προβλέψεις της Booking.com για τα ταξίδια των Αμερικανών το 2025 - Οι 6 κορυφαίες τάσεις
17/10 10:49
Mabrian | Πώς ο ελληνικός τουρισμός θα βελτιώσει την ανταγωνιστικότητά του
17/10 10:36
2ο Reimagine Tourism in Greece | Βιωσιμότητα, υποδομές και επιχειρηματικότητα καθορίζουν το μέλλον
17/10 10:13
Uber for Teens: Η νέα υπηρεσία για ασφαλείς μετακινήσεις εφήβων
17/10 10:08
Wyndham Hotels & Resorts: Συμφωνία για 40 ξενοδοχεία Microtel έως το 2031 στην Ινδία
17/10 06:59
17/10 06:16
17/10 06:13
Εκδηλώσεις Ελληνο-Τουρκικής επιχειρηματικής, πολιτιστικής και τουριστικής συνεργασίας στη Λέσβο
17/10 06:09
17/10 06:06
16/10 16:14
Lufthansa | Πρόστιμο 4 εκατ. δολ. για διακρίσεις σε επιβάτες- η απάντηση της εταιρείας
16/10 15:39
Στο Δήμο Μινώα Πεδιάδας η διαχείριση του τουριστικού Καταφυγίου Τσούτσουρα
16/10 15:13
Χειμερινή έκδοση της Airbnb | Δίκτυο Συνοικοδεσποτών για τη διαχείριση ακινήτων
16/10 14:08
Τα ακριβά αεροπορικά τέλη αποδυναμώνουν τη Γερμανία ως προορισμό
16/10 13:10
300 Βρετανοί τουριστικοί πράκτορες στο συνέδριο της ΑΒΤΑ στο Costa Navarino - Οι τάσεις της αγοράς
16/10 12:49
16/10 12:24
Οι Βαλεαρίδες Νήσοι παραμένουν δημοφιλείς στη Γερμανία, παρά τις διαδηλώσεις για υπερτουρισμό
16/10 12:12
16/10 11:44
SZ-Reisen: Νέες, αποκλειστικές πτήσεις τσάρτερ προς Σαντορίνη και Χαλκιδική για το 2025
16/10 10:53
«Η Κρήτη και ο Νίκος Καζαντζάκης συναντούν τη Νέα Υόρκη και τον Νέο Κόσμο»
16/10 10:07
16/10 09:41
Υπ. Τουρισμού | Πρόσκληση υποβολής αιτήσεων ενίσχυσης καταδυτικού τουρισμού
16/10 06:54
Ποιοι είναι οι μεγαλύτεροι επιχειρηματικοί Όμιλοι στην Αλβανία
16/10 06:50
Μη έγκριση αίτησης προσθήκης σε υφιστάμενο διατηρητέο και αλλαγή χρήσης σε ξενοδοχείο στην Αθήνα
16/10 06:45
Άδειες για 3 γεωτρήσεις σε ξενοδοχεία και τουριστικές κατοικίες σε Πάρο και Ρόδο
16/10 06:41
16/10 06:37
15/10 16:55
Brussels Airlines | Πτήσεις μεταξύ Βρυξελλών και Αθήνας όλο το έτος
15/10 16:48
Royal Caribbean | Ο επόμενος προορισμός Perfect Day στις ακτές του Μεξικού στην Καραϊβική το 2027
15/10 16:04
Marriott: Πρόστιμο 52 εκατ. δολαρίων για 3 περιπτώσεις κλοπής προσωπικών δεδομένων από το 2014
15/10 15:44
Ο δημοφιλής ταξιδιωτικός οδηγός της Γαλλίας Routard σε Ήπειρο και Θεσσαλία
15/10 14:55
Metaxa Hospitality Group: Ολοκληρωμένη στρατηγική βιώσιμης ανάπτυξης με ορίζοντα το 2030
15/10 14:50
Συνάντηση στο υπουργείο Τουρισμού | Η ανάπτυξη της τουριστικής εκπαίδευσης στην Κρήτη
15/10 14:20
15/10 13:52
15/10 13:25
15/10 12:15
15/10 11:46
15/10 11:42
Γερμανικός Τύπος | Χιλιάδες μετανάστες καταφθάνουν σε Κρήτη και Γαύδο
15/10 11:26
15/10 11:17
Τουρισμός | Η Uber φέρεται να εξετάζει την εξαγορά της Expedia
Proxy Foods | Η καινοτομία και το πάθος είναι τα κλειδιά της επιχειρηματικής επιτυχίας
Ελληνικός Τουρισμός 2024 | Μειωμένες οι ταξιδιωτικές εισπράξεις και τον Αύγουστο
Άδειες για γεώτρηση και χρήση νερού σε ξενοδοχεία σε Κω και Λιτόχωρο
Έγκριση Περιβαλλοντικών Όρων του ξενοδοχείου KYKNOS HOTEL στα Μάλια Κρήτης
Οι πτήσεις της Ryanair διαθέσιμες από τις πλατφόρμες του ομίλου Etraveli
Ο ποδοσφαιριστής Δημήτρης Πέλκας έγινε ξενοδόχος - οι ξενοδοχειακές μπίζνες από παίκτες και ομάδες
Νέος Γενικός Διευθυντής στη City Contact από 1η Ιανουαρίου 2025
10 μεγάλες τουριστικές επενδύσεις παγωμένες επί 18 μήνες στο Enterprise Greece
550 Γερμανοί ταξιδιωτικοί πράκτορες στο συνέδριο του Best Travel στο Grecotel Riviera Olympia Resort
Αναγκαίο ένα ενιαίο ευρωπαϊκό σύστημα πιστοποίησης του βιώσιμου τουρισμού
FedHATTA: Άμεση ανάγκη για μόνιμη εξίσωση των τελών κυκλοφορίας τουριστικών λεωφορείων και ΚΤΕΛ
Από την Ποντώρεια στον Αρχάγγελο: Iστορικές, αρχαιολογικές και γλωσσολογικές όψεις στη Ρόδο
Συνεδριακός τουρισμός στην Πιερία | Συνεργασία ΠΟΤΑΠ με το Thessaloniki Convention Bureau
Η Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας στο πρόγραμμα Επισκεφθείτε την Οροσειρά της Ροδόπης
Διαχείριση υδάτων | Κλίμακα κατανάλωσης με σταθερή τιμή, penalty και επιβράβευση
( 0 )