ETC: Ποιες δυνάμεις θα καθορίσουν τον Ευρωπαϊκό τουρισμό το 2035 - Τα 4 πιθανά σενάρια

Τις 6 αλληλένδετες δυνάμεις που θα καθορίσουν τον τρόπο με τον οποίο θα εξελιχθεί ο τουριστικός τομέας της Ευρώπης την επόμενη δεκαετία, προσδιορίζει η νέα έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ταξιδίων (ETC), με τίτλο «Μελλοντική Προετοιμασία του Ευρωπαϊκού Τουρισμού μέσω Σχεδιασμού Σεναρίων και Στρατηγικής Προοπτικής Διερεύνησης».

Η μελέτη εισάγει τη στρατηγική πρόβλεψη - συγκεκριμένα τον σχεδιασμό σεναρίων - ως πρακτική μέθοδο για την πρόβλεψη αναταραχών. Αν και δεν προβλέπει το μέλλον, επιτρέπει την εξερεύνηση πολλαπλών πιθανών αποτελεσμάτων και τον σχεδιασμό στρατηγικών που παραμένουν ισχυρές υπό διαφορετικές συνθήκες.

Οι δυνάμεις που θα καθορίσουν τον τουρισμό μέχρι το 2035, είναι...

• Κλιματική αλλαγή | Οι όλο και πιο απρόβλεπτες και ακραίες καιρικές συνθήκες αναδιαμορφώνουν την εποχικότητα, αυξάνουν το κόστος και διαταράσσουν τις λειτουργίες.
• Φόβος για (ταχείες) αλλαγές | Οι ραγδαίες τεχνολογικές και κοινωνικοπολιτισμικές μετατοπίσεις δημιουργούν αστάθεια και αβεβαιότητα.
• Διακυβέρνηση και ρύθμιση σε ευρωπαϊκό επίπεδο | Ο ισχυρότερος συντονισμός σε ευρωπαϊκό επίπεδο είναι κρίσιμος για την αντιμετώπιση των πολλαπλών προκλήσεων.
• Η άνοδος και η εξέλιξη της παγκόσμιας μεσαίας τάξης | Η γήρανση του ευρωπαϊκού πληθυσμού και η αυξανόμενη ζήτηση από τις νεότερες μεσαίες τάξεις στο εξωτερικό αναδιαμορφώνουν τις ροές επισκεπτών.
• Αλλαγές της ζήτησης μεταξύ γενεών | Οι νεότεροι ταξιδιώτες αναζητούν όλο και περισσότερο βιώσιμες, ευέλικτες και αυθεντικές εμπειρίες, μετασχηματίζοντας τις προσφορές μέσω υβριδικών ταξιδιών, ψηφιοποίησης και νέων πολιτιστικών μορφών.
• Προκλήσεις στην εργασία και τις δεξιότητες | Οι ελλείψεις και οι αναντιστοιχίες περιορίζουν την ικανότητα του τομέα να καινοτομεί και να προσαρμόζεται.

Από αυτές τις δυνάμεις, η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση και οι μετατοπίσεις της ζήτησης μεταξύ διαφορετικών γενεών επισημαίνονται ως οι κύριες αβεβαιότητες που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε ένα πολύ διαφορετικό τουριστικό μέλλον. 

Αντίθετα, η κλιματική αλλαγή και η άνοδος της παγκόσμιας μεσαίας τάξης θεωρούνται ως σταθερές πραγματικότητες που θα επηρεάσουν τον τουρισμό σε κάθε σενάριο. 

Εν τω μεταξύ, ο φόβος της ταχείας αλλαγής και οι προκλήσεις στην εργασία και τις δεξιότητες λειτουργούν ως συνδεόμενες δυνάμεις, διαμορφώνοντας τον τρόπο με τον οποίο εξελίσσονται αυτές οι αβεβαιότητες και ενισχύοντας τις επιπτώσεις τους.

Τα τέσσερα πιθανά μέλλοντα σενάρια για τον ευρωπαϊκό τουρισμό

Με βάση τη συμβολή διεπιστημονικών εμπειρογνωμόνων και την ανάλυση του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Μελλοντικών Τουρισμού, η μελέτη περιγράφει τέσσερα διερευνητικά σενάρια για το 2035 και ένα σύνολο συνιστώμενων στρατηγικών επιλογών για τους Εθνικούς Οργανισμούς Τουρισμού.

Τα σενάρια αυτά είναι...

• Κατακερματισμός και Οικειότητα | Η αδύναμη διακυβέρνηση της ΕΕ και η κυριαρχία των παγκόσμιων πλατφορμών προκαλούν μαζικό τουρισμό, αλλά διαβρώνουν την αυθεντικότητα, με τις ΜμΕ να πασχίζουν να διατηρηθούν στον ανταγωνισμό.
• Συντονισμός και Οικειότητα | Η ισχυρότερη συνεργασία της ΕΕ βελτιώνει την ανθεκτικότητα και τη διαχείριση κινδύνων, αλλά η εξάρτηση από τις πλατφόρμες και οι συνήθειες της μαζικής αγοράς παραμένουν.
• Συνεργατικός Μετασχηματισμός | Η συμπεριληπτική διακυβέρνηση, οι γενεαλογικές αλλαγές και η ευθυγράμμιση με τις κλιματικές και ψηφιακές ατζέντες ενθαρρύνουν τον αναγεννητικό, συμμετοχικό τουρισμό.
• Ανομοιόμορφος Μετασχηματισμός | Οι τοπικές κοινότητες και οι ΜμΕ προωθούν την καινοτομία, αλλά οι συστημικές ανισότητες παραμένουν σε ολόκληρη την ΕΕ χωρίς συνοχή.

Οι συστημικές απειλές, όπως οι αδύναμες ΜμΕ, η ανεπαρκής προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή και η κυριαρχία των πλατφορμών, έρχονται σε αντίθεση με ευκαιρίες, όπως η ζήτηση από την παγκόσμια μεσαία τάξη, τα ταξίδια που βασίζονται στην αξία και η καινοτομία.