ΙΤΕΠ | Ελληνικά ξενοδοχεία: 1 δισ.ευρώ σε ανακαινίσεις το 2024 - αναλυτικά οι επιδόσεις της χρονιάς

Το 1 δισ. ευρώ ξεπέρασαν, για πρώτη φορά, οι ετήσιες επενδύσεις των Ελληνικών ξενοδοχείων για ανακαινίσεις, συντηρήσεις και επισκευές το 2024, φτάνοντας στο 9% του τζίρου τους, όμως μόλις το 5% έλαβε επιχορήγηση για τις επενδύσεις αυτές.

Από το σύνολο των επενδύσεων αυτών, ύψους 1,028 δισ. ευρώ, ένα σημαντικό ποσοστό της τάξης του 19% -έναντι 13% το προηγούμενο έτος- που αντιπροσωπεύει 200 εκατ. ευρώ αφορούσε επενδύσεις σε δράσεις βιωσιμότητας.

Ο συνολικός τζίρος των Ελληνικών ξενοδοχείων (το 80% των εσόδων τους προέρχεται από διανυκτερεύσεις) παρουσίασε αύξηση 8,8% έναντι του 2023 και διαμορφώθηκε σε 11,5 δισ. ευρώ, με τη μεγαλύτερη αύξηση να σημειώνεται στα ξενοδοχεία τεσσάρων και πέντε αστέρων (+10% με τζίρο 9 δισ. ευρώ) και με αύξηση 5% στα ξενοδοχεία ενός έως τριών αστέρων (με τζίρο 2,4 δισ. ευρώ).

Πέρα από τη σαφή τάση αναβάθμισης του ξενοδοχειακού δυναμικού και την «επένδυση» στη βιωσιμότητα, καταγράφεται μικρή αύξηση του αριθμού δωματίων ενώ οι βασικοί δείκτες όπως η πληρότητα και οι τιμές παρέμειναν σταθεροί το 2024.

Παράλληλα, η ζήτηση συνεχίζει να συγκεντρώνεται στο μεγαλύτερο μέρος της κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, ενδεικτικό του ότι το βασικό μοντέλο του Ελληνικού τουρισμού παραμένει  το «ήλιος-θάλασσα». Εντούτοις, φαίνεται να παγιώνεται μια ανοδική τάση πληροτήτων για τους μήνες “shoulder”, κυρίως στα ξενοδοχεία συνεχούς λειτουργίας ήτοι το 38% του ξενοδοχειακού δυναμικού της χώρας, που αφορά διαμονές το Μάιο και τον Οκτώβριο.

Αυτά είναι μερικά από τα κυριότερα συμπεράσματα που προκύπτουν από την ετήσια έρευνα που διενήργησε το Ινστιτούτο Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος για τις επιδόσεις των Ελληνικών ξενοδοχείων το 2024. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε σε δείγμα 705 ξενοδοχείων, την περίοδο από τις 20 Δεκεμβρίου 2024 έως τις 23 Φεβρουαρίου 2025.

Μικρή αύξηση των ξενοδοχείων, κυρίως τεσσάρων & πέντε αστέρων

Όπως δείχνουν τα ευρήματα, την τελευταία δεκαετία καταγράφεται μικρή αύξηση των ξενοδοχειακών μονάδων κατά 4%, ενώ τα δωμάτια αυξήθηκαν κατά 11%, κυρίως λόγω της ανόδου που παρατηρήθηκε στα ξενοδοχεία τριών (+23% τα ξενοδοχεία, δηλαδή 2.973 μονάδες το 2024), τεσσάρων (+43%, στις 1.898 μονάδες) και πέντε αστέρων (+103%, στις 835 μονάδες).

Σύμφωνα με την έρευνα,

• ο αριθμός των ξενοδοχείων στη χώρα μας το 2024 ανήλθε σε 10.104, τα δωμάτια σε 447.363 και οι κλίνες σε 894.854.
• Το 73% των ξενοδοχείων ανήκει στις κατηγορίες ενός έως τριών αστέρων και αντιστοιχεί στο 46,3% των δωματίων.
• Το 73% των ξενοδοχείων έχει μέγεθος έως 50 δωμάτια, το 62% είναι εποχικής λειτουργίας –αντιπροσωπεύει το 74% της συνολικής δυναμικότητας δωματίων-, και το 53% -ή το 63% των δωματίων- βρίσκεται σε νησιωτικούς προορισμούς της χώρας.

Η βραχυχρόνια μίσθωση διπλασίασε τις προσφερόμενες κλίνες

Η έρευνα έδειξε ότι οι ξενοδόχοι συνεχίζουν να ανησυχούν για ζητήματα όπως το λειτουργικό κόστος, τη μειωμένη πληρότητα εκτός των μηνών αιχμής, την έλλειψη εργαζομένων και τον ανταγωνισμό από την βραχυχρόνια μίσθωση.

Ο αριθμός των κλινών βραχυχρόνιας μίσθωσης μέσα στην τελευταία 6ετία έχει φτάσει τις 800.000 στην Ελλάδα, και σε πολλούς προορισμούς η αναλογία με τα ξενοδοχεία να είναι 3 προς 1, με αποτέλεσμα συνολικά να έχει διπλασιαστεί το σύνολο των διαθέσιμων κλινών χωρίς όμως να υπάρχουν οι πολλαπλασιαστές που έχει ο ξενοδοχειακός κλάδος στην Οικονομία, υπογράμμισε ο πρόεδρος του ΞΕΕ κ. Αλέξανδρος Βασιλικός.

Όπως προκύπτει και από πρόσφατη μελέτη του ΙΤΕΠ για τη συμβολή των ξενοδοχείων στην Ελληνική οικονομία, ο ξενοδοχειακός κλάδος έχει μεγαλύτερους πολλαπλασιαστές προϊόντος και απασχόλησης από το μέσο όρο της Ελληνικής οικονομίας και μικρότερο εισαγωγών, με συνολική συμβολή στο παραγόμενο προϊόν της Ελληνικής οικονομίας το 2024 στα 17,8 δισ. ευρώ και 5,9% στο ΑΕΠ έναντι 4,8% το 2023.

Η ίδια έρευνα αναφέρει ότι για κάθε 1 εκατ. ευρώ αύξησης της ζήτησης για ξενοδοχειακές υπηρεσίες, η συνολική απασχόληση στην Ελληνική  οικονομία αυξάνεται κατά 30 απασχολούμενους. Ο κλάδος το 2024 υποστήριξε 143.000 έμμεσες θέσεις εργασίας σε άλλους κλάδους της Ελληνικής οικονομίας, και οι 27.704 αφορούσαν νέες θέσεις εργασίας, ενώ συνολικά το 2024 υποστήριξε άμεσα και έμμεσα πάνω από 340.000 θέσεις απασχόλησης. Εκτιμάται δε ότι ο ξενοδοχειακός κλάδος συνέβαλε στη βελτίωση του εξωτερικού ισοζυγίου της Ελληνικής οικονομίας κατά περίπου 7,9 δισ. ευρώ.

Σε γενικότερο πλαίσιο, και προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι προκλήσεις, χρειαζόμαστε πρωτοβουλίες για το Χωροταξικό, τις χρήσεις γης αλλά και αποφάσεις σε επίπεδο τοπικών κοινωνιών και DMMO που θα έχουν ορίζοντα 10ετίας, δήλωσε ο κ. Βασιλικός και υπογράμμισε ότι μπορεί τα ποσοστιαία μεγέθη του Ελληνικού τουρισμού να μην έχουν αλλάξει αλλά έχουν αυξηθεί οι απόλυτοι αριθμοί τουριστών, απαιτώντας μια διαφορετική προσέγγιση για την ανάπτυξη του τουριστικού προϊόντος με βάση ποιοτικά χαρακτηριστικά. Το 2025 θα ήθελα, είπε, να είναι μια χρονιά ώριμης και μακροπρόθεσμης συζήτησης για τα ζητήματα στον Ελληνικό τουρισμό.

Συστηματική άνοδος πληροτήτων και τιμών το Μάιο και τον Οκτώβριο

Οι πληρότητες των Ελληνικών ξενοδοχείων το 2024 ανά μήνα, μεσοσταθμικά, κατά την θερινή περίοδο, δεν παρουσίασαν διαφοροποίηση σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά. Ωστόσο, τους μήνες εκτός σεζόν, και ειδικά από την αρχή του έτους μέχρι και τον Απρίλιο, καταγράφεται μικρή αλλά συστηματική αύξηση που αφορά τα ξενοδοχεία συνεχούς λειτουργίας.

Όπως και την προηγούμενη χρονιά, το 2024 οι πληρότητες Μαΐου, Αυγούστου και Οκτωβρίου, παρουσιάζουν αναλογικότητα ως προς την κατηγορία των ξενοδοχείων και αυξάνονται όσο ανεβαίνει η «σκάλα» των αστεριών. Τα τριάστερα ξεκινούν το Μάιο με μέση πληρότητα 49%, προχωρούν στον Αύγουστο με 85% και καταλήγουν τον Οκτώβριο με 42%. Τα αντίστοιχα ποσοστά για τα τετράστερα ανέρχονται σε 65%, 90% και 58% ενώ για τα πεντάστερα σε 58%, 92% και 58%. Οι αυξήσεις αφορούν κυρίως τα συνεχής λειτουργίας.

Η μέση τιμή διάθεσης δίκλινου δωματίου τον Αύγουστο του 2024 παρέμεινε σταθερή σε σχέση με τον Αύγουστο του 2023, ενώ για τους μήνες Μάιο και Οκτώβριο σημειώνεται μικρή αλλά σταθερή ετήσια αύξηση κατά περίπου 6%, αποκλειστικά στα συνεχούς λειτουργίας ξενοδοχεία.

Έτσι, η μέση τιμή δίκλινου δωματίου το Μάιο του 2024 διαμορφώθηκε σε 107 ευρώ, έναντι 101 ευρώ το Μάιο του 2023 και 91 ευρώ τον αντίστοιχο μήνα του 2022. Τον Οκτώβριο η μέση τιμή Μαΐου διαμορφώνεται σε 108 ευρώ το 2024, σε 103 ευρώ το 2023 και σε 94 ευρώ το 2022. Τον Αύγουστο του 2024 η μέση τιμή ανήλθε στα επίπεδα του 2023, στα 165 ευρώ.

Στα ξενοδοχεία εποχικής λειτουργίας η μέση τιμή το 2024 διαμορφώνεται περίπου στα επίπεδα του 2023 και ανέρχεται σε 108 ευρώ το Μάιο, σε 179 ευρώ τον Αύγουστο και σε 110 ευρώ τον Οκτώβριο. Στα συνεχούς λειτουργίας, οι τιμές παρουσιάζουν μικρή αύξηση από το 2023 και διαμορφώνονται σε 104 ευρώ, 117 ευρώ και 103 ευρώ αντίστοιχα, ωστόσο οι μονάδες αυτές εξακολουθούν να έχουν χαμηλές τιμές.

Αναφορικά με τις τιμές δίκλινου δωματίου των Ελληνικών ξενοδοχείων τον Αύγουστο του 2024, προκύπτει ότι τα μισά δωμάτια διατίθενται, όπως και το 2023, κάτω των 130 ευρώ, το 25% κάτω των 80 ευρώ, το 75% έως 216 ευρώ και το μεσαίο 50% από 80 έως 216 ευρώ.

Το 85% του τζίρου οφείλεται στους διεθνείς επισκέπτες

Η απασχόληση, η οποία συνιστά το 27,8% του τζίρου των Ελληνικών ξενοδοχείων, παρέμεινε σε υψηλά επίπεδα. Οι θέσεις εργασίας στον κλάδο το 2024 ξεπέρασαν τις 198.000 με το 14% των εργαζομένων να προέρχεται από σχολές με τουριστικό αντικείμενο και με το κόστος απασχόλησης να παραμένει αμετάβλητο σε σχέση με το 2023. Ωστόσο, πέρυσι οι κενές θέσεις εργασίας στα Ελληνικά ξενοδοχεία ανήλθα σε περίπου 54.000, όπως επισήμανε ο πρόεδρος του ΞΕΕ, υπογραμμίζοντας το ζήτημα των δεξιοτήτων στην απασχόληση στον τουρισμό, που προκύπτει ως ανάγκη για την Ελλάδα από τις συναντήσεις του, ως πρόεδρος της HOTREC, με Ευρωπαίους κοινωνικούς εταίρους και την Κομισιόν.

Οι περισσότεροι επισκέπτες των Ελληνικών ξενοδοχείων, συνεχίζουν να είναι οι διεθνείς επισκέπτες. Το ποσοστό των αλλοδαπών πελατών στα ξενοδοχεία το 2024 ανήλθε σχεδόν στο 70%, στα επίπεδα δηλαδή των προηγούμενων ετών, οι οποίοι συνεισφέρουν στο 85% του τζίρου των ξενοδοχειακών μονάδων.

Πάνω από το ένα τρίτο των πελατών προέρχεται από τα online ταξιδιωτικά γραφεία (33%) και ακολουθούν οι μεμονωμένοι πελάτες (25%), οι tour operator (23%), οι κρατήσεις από τις ιστοσελίδες των ξενοδοχείων (12%) και τα τουριστικά γραφεία (7%), εικόνα αντίστοιχη με του 2023.

Τα μισά ξενοδοχεία έχουν υπογράψει συμβόλαια για το 2025 στα ίδια επίπεδα με το 2024. Το 60% των εποχικής λειτουργίας έχει υπογράψει συμβόλαια για το 2025 και εξ αυτών το 41% με αυξημένες τιμές κατά 8%, σε αντιστοιχία με την προηγούμενη χρονιά. Το 34% έχει δεσμεύσει το 56% των δωματίων του με συμβόλαια.

Ο πρόεδρος του ΞΕΕ αναφέρθηκε επίσης στην ψηφιακή κάρτα εργασίας στα ξενοδοχεία, τονίζοντας ότι απαιτείται αναθεώρηση του πλαισίου για την εφαρμογή της, καθώς, όπως είπε, πολλά ξενοδοχεία βρίσκονται σε πλήρη αδυναμία εφαρμογής λόγω των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών του κλάδου, όπως η διαμόρφωση των ωραρίων την τελευταία στιγμή λόγω καθυστερήσεων που προκύπτουν στα ταξίδια.