Ο υπερτουρισμός και η ανάγκη για περισσότερη βιταμίνη C
- Του Γιώργου Δρακόπουλου (*)
Ο υπερτουρισμός είναι ένας όρος που τα τελευταία χρόνια εμφανίζεται ολοένα και συχνότερα στον δημόσιο διάλογο για τον τουρισμό. Περιγράφεται και ορίζεται από πολλές και διαφορετικές πηγές, με τρόπους και ορισμούς οι οποίοι πολύ λίγο διαφέρουν μεταξύ τους. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Τουρισμού, «ως υπερτουρισμός χαρακτηρίζεται το φαινόμενο που η τουριστική δραστηριότητα επιδρά αρνητικά στην ποιότητα ζωής των κατοίκων της περιοχής ή/και η ποιότητα της εμπειρίας που αποκομίζουν οι τουρίστες/επισκέπτες του προορισμού βαίνει επιδεινούμενη» (1).
Λίγο διαφορετικά, αλλά στο ίδιο πνεύμα, το Ευρωκοινοβούλιο θεωρεί ότι: «ο υπερτουρισμός περιγράφει την κατάσταση κατά την οποία ο αντίκτυπος του τουρισμού, σε ορισμένες χρονικές στιγμές και σε συγκεκριμένες τοποθεσίες, υπερβαίνει τα όρια φυσικής, οικολογικής, κοινωνικής, οικονομικής, ψυχολογικής ή/και πολιτικής ικανότητας» (2).
(1) UNWTO, 2018. “’Overtourism’? Understanding and Managing Urban Tourism Growth beyond Perceptions”.
(2) European Parliament (EP), 2018. “Research for TRAN Committee (European Parliament’s Committee on Transport and Tourism (TRAN)) - Overtourism: impact and possible policy responses”.
Πηγή: Tourism Generis, προσαρμογή από Perkumienė, D., & Pranskūnienė, R., 2019. «Overtourism: Between the Right to Travel and Residents’ Rights. Sustainability, 11(7), 2138. https://doi.org/10.3390/su11072138»
Το Ευρωκοινοβούλιο επισημαίνει επίσης ότι «η υποψία ή η εμφάνιση φαινομένων υπερτουρισμού για μερικές μέρες σε έναν τουριστικό προορισμό δεν είναι δυνατόν να τον χαρακτηρίζει συνολικά και διαχρονικά». (Υπογραμμίσεις δικές μου).
Ερχόμαστε λοιπόν στη χώρα μας και αναρωτιόμαστε αν το φαινόμενο του υπερτουρισμού είναι υπαρκτό σε κάποιους προορισμούς, διότι στο σύνολο της χώρας, σίγουρα δεν είναι. Αρχικά και κατά προτεραιότητα, τον πρώτο λόγο τον έχουν οι κοινότητες υποδοχής και όχι οι εξ αποστάσεως «ειδήμονες». Στις κοινότητες υποδοχής τουριστών υπάρχουν οι πολλοί που ζουν από τον τουρισμό και οι λίγοι που νομίζουν ότι δεν τους αφορά ο τουρισμός. Ναι, είναι αλήθεια ότι η «πίεση» που ασκείται σε έναν προορισμό, όταν υπάρχουν ταυτόχρονα πολλοί τουρίστες/επισκέπτες, επιδρά αρνητικά στην εμπειρία των τουριστών και ναι, χαμηλώνει το επίπεδο ποιότητας ζωής των μόνιμων κατοίκων. Όμως, για το πρόβλημα δε φταίνε, ούτε οι τουρίστες, ούτε οι επιχειρηματίες, ούτε οι μόνιμοι κάτοικοι. Ποιος φταίει λοιπόν;
Τα πράγματα είναι απλά. Στην Ελλάδα, το 90% της τουριστικής δραστηριότητας λαμβάνει χώρα σε 5 Περιφέρειες. Αυτό δε θα αλλάξει στο μεσοπρόθεσμο διάστημα και έχει λίγες πιθανότητες για το μακροπρόθεσμο. Από εδώ ξεκινά και «συντηρείται» η μη ορθολογική τουριστική ανάπτυξη, μειώνοντας σημαντικά τη συμβολή του τουρισμού στην περιφερειακή ανάπτυξη. Η συνέχεια παίζεται σε τοπικό επίπεδο, συνήθως με την απουσία διαχείρισης ή με την τυχαία/κακή διαχείριση.
Η σωστή, βιώσιμη και αειφορική -που είναι και της μόδας ως εκφράσεις- διαχείριση των προορισμών, δεν μπορεί να προκύψει από τη δυνατότητα που δίνει ο νόμος σε κάποιες νομικές οντότητες της Αυτοδιοίκησης να μετονομαστούν σε «Οργανισμούς Διαχείρισης Προορισμών». Έχουμε 13 Περιφέρειες και 332 Δήμους. Φανταστείτε 345 DMMOs... Ευτυχώς όμως, έτσι όπως είναι ο νόμος, λίγοι θα το τολμήσουν, ελάχιστοι θα το καταφέρουν και κανένας δεν πρόκειται να λειτουργήσει σωστά. Η μόνη λύση λοιπόν είναι, ο σχεδιασμός και η διαχείριση των προορισμών να γίνουν σε συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα, κάτι όμως που δε φαίνεται ακόμα στον ορίζοντα, πιθανώς ελλείψει βιταμίνης C (C= Cooperation-Collaboration-Coordination).
Συμπέρασμα: ο υπερτουρισμός είναι το αποτέλεσμα της άνευ σχεδίου διαχείρισης των προορισμών και σε καμία περίπτωση δεν προκύπτει ως παρενέργεια της ορθολογικής τουριστικής ανάπτυξης. Τέλος, η συζήτηση για όλα αυτά οδηγεί στην ανάγκη προσέγγισης της φέρουσας ικανότητας των τουριστικών προορισμών, που θα μας απασχολήσει στο σημείωμα της επόμενης εβδομάδας.
(*) O Γιώργος Δρακόπουλος είναι Σύμβουλος Επιχειρήσεων, πάλαι ποτέ Γενικός Διευθυντής ΣΕΤΕ και πρώην Πρόεδρος των Affiliate Members UNWTO (United Nations World Tourism Organization).
Διαβάστε επίσης
Το μοντέλο της εποχικότητας και γιατί αυτό ΔΕΝ αλλάζει
Εποχικότητα, επέκταση περιόδου και στη μέση αοριστολογία
Τουριστικός προορισμός: προτεινόμενος λειτουργικός ορισμός ως βάση για τη βιώσιμη ανάπτυξη
23/05 11:55
Γερμανικός τουρισμός: Σε υψηλά πενταετίας η διάθεση για διακοπές αυτό το καλοκαίρι
23/05 11:51
23/05 11:35
Κρήτη | Υψηλές προσδοκίες για τις τουριστικές ροές από τις Αραβικές Χώρες
23/05 11:17
Jet2.com και Jet2holidays | Άνοιξε το χειμερινό πρόγραμμα 2025-2026 σε ηλιόλουστους προορισμούς
23/05 11:08
23/05 10:51
HOTREC: Η πρόταση της Κομισιόν πλήττει την ανταγωνιστικότητα των Ευρωπαϊκών πακέτων διακοπών
23/05 10:02
23/05 09:12
TRYP by Wyndham | Νέα εμφάνιση και αισθητική στα ξενοδοχεία σε Ευρώπη, Μέση Ανατολή και Αφρική
23/05 07:59
23/05 07:55
23/05 07:50
23/05 07:40
23/05 07:35
Δήμος Πάργας: Πρόταση για συμμετοχή στο πρόγραμμα προσβασιμότητας παραλιών
22/05 19:25
Βράβευση του ιδρυτή και προέδρου της Grecotel Νίκου Δασκαλαντωνάκη
22/05 18:12
H δωρεά οργάνων σώζει ζωές | Μια ξεχωριστή εκδήλωση για τη γιορτή της μητέρας στο Μαρούσι
22/05 17:41
ΣΕΤΚΕ | Προβληματίζουν οι χαμηλές πληρότητες στα μικρά τουριστικά καταλύματα
22/05 16:36
NJV Athens Plaza | 33 πλήρως ανακαινισμένα Classic Business δωμάτια
22/05 16:32
Oι πολιτιστικές εμπειρίες συνεχίζονται στον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών Επόμενος προορισμός: Κίνα!
22/05 15:48
Deloitte: Αυξημένος ο προϋπολογισμός διακοπών των Αμερικανών αυτό το καλοκαίρι
22/05 14:08
Ελληνικός τουρισμός 2024 | 942 εκατ. ευρώ οι εισπράξεις, 2,3 εκατ. οι αφίξεις το α' τρίμηνο
22/05 14:03
Η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας στην ΙΜΕΧ 2024 - Η θέση της Θεσσαλονίκης στον συνεδριακό τουρισμό
22/05 13:51
Αναβιώνει το ιστορικό ξενοδοχείο του Ηρακλείου Mediterranean
22/05 13:23
22/05 12:08
22/05 11:45
Porto Carras Pro-Am Aegean Mini Tour με συμμετοχές από 12 χώρες
22/05 11:10
Τουρισμός | 15% πάνω από τον πληθωρισμό οι αεροπορικοί ναύλοι - γιατί θα συνεχίσουν να ανεβαίνουν
22/05 10:33
Ισπανικός τουρισμός | +13,6% οι αφίξεις το α' 4μηνο - Μεγάλη αύξηση από τις μακρινές αγορές
22/05 10:15
Πιερία | Εύσημα από την τουριστική ηγεσία για τις δράσεις τουριστικής προβολής
22/05 10:10
Προβολή της Κρήτης και της Χίου στη Νότια Ιταλία - εκδήλωση στη Νάπολη
22/05 07:20
22/05 07:16
22/05 07:13
«Φόρουμ Εθελοντών 2024: Ενωμένες Καρδιές, Δυναμική Δράση» στην Πάτρα
22/05 07:03
Υπ. Τουρισμού | Έκθεση φωτογραφίας με υλικό του Φιλέλληνα Αμερικανού φωτογράφου Robert McCabe
21/05 22:18
Δήμος Ρεθύμνης: Πρόταση για συμμετοχή στο πρόγραμμα προσβασιμότητας παραλιών
21/05 18:46
21/05 15:42
21/05 14:45
ΕΛΣΤΑΤ: +5% οι διανυκτερεύσεις στα ξενοδοχεία, κάμπινγκ και ενοικιαζόμενα δωμάτια το Μάρτιο
21/05 14:26
21/05 14:11
Όλγα Κεφαλογιάννη | Πόλος έλξης οι περιοχές πολιτιστικής δραστηριότητας
21/05 14:03
21/05 13:56
ΕΟΤ: Προβολή της ελληνικής γαστρονομίας και της Αττικής σε Ρουμανία και Σερβία
21/05 12:54
21/05 12:11
21/05 11:52
21/05 11:46
Συναντήσεις Κεφαλογιάννη με τον Πρέσβη του Ιράκ και την Πρέσβη της Σλοβακίας
21/05 11:33
Ελληνικός τουρισμός 2024 | +28,2% οι εισπράξεις, +24,5% οι αφίξεις το α΄τρίμηνο
21/05 10:39
21/05 09:50
21/05 09:42
Domus Blanc Boutique Hotel | Το Γαλλικό Προξενείο των Χανίων έγινε 5αστερο ξενοδοχείο
21/05 09:38
21/05 07:40
Ταξιδιωτικά πακέτα για Ελλάδα προσφέρουν 2 μεγάλα τουριστικά γραφεία στην Ιαπωνία
21/05 07:38
Τουριστική προβολή | Βρετανοί αρθρογράφοι στην Ήπειρο - Σέρβοι δημοσιογράφοι σε Πρέβεζα και Μετέωρα
21/05 07:37
Δήμος Δυτικής Λέσβου: Πρόταση για συμμετοχή στο πρόγραμμα προσβασιμότητας παραλιών
21/05 07:29
20/05 19:44
«Ημέρες Θάλασσας 2024» στον Πειραιά | 100 δωρεάν εκδηλώσεις από τις 24 Μαΐου έως τις 2 Ιουνίου
20/05 19:33
20/05 19:21
Στα Χανιά, για πρώτη φορά, η συνεδρίαση του Δ.Σ. της Ένωσης Λιμένων Ελλάδος
20/05 19:15
Ε.Ξ. Ιωαννίνων | Ποια θέματα συζητήθηκαν με τη νέα Γενική Πρόξενο της Αλβανίας στα Ιωάννινα
20/05 16:03
20/05 15:53
SKY express: Στρατηγική συνεργασία με τις αεροπορικές εταιρείες British Airways και Etihad
20/05 15:50
UN Tourism: Νέο πρωτοποριακό εργαλείο για τη βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη των αγροτικών περιοχών
20/05 14:56
Μαγιόρκα: Αναβρασμός για τον υπερτουρισμό – Τοπικές οργανώσεις απειλούν με κατάληψη του αεροδρομίου
20/05 14:08
Οι δημοτικές αρχές πρέπει να αποφασίζουν για την πόλη που θέλουν
20/05 13:27
Corendon: 3 εκατ. θέσεις προς Τουρκία, Ελλάδα, Ισπανία, Μαρόκο και Αίγυπτο αυτό το καλοκαίρι
20/05 12:37
Μεγάλη ανταπόκριση στο JOBmatch της ΔΥΠΑ για εργασία σε τουρισμό και εστίαση
20/05 12:08
H Aegean γιορτάζει τα 25α γενέθλια της - Σε επίπεδα 2019 η συχνότητα κρατήσεων
20/05 11:51
20/05 11:27
Βρετανικός τουρισμός/ ΑΒΤΑ: Αύξηση των δαπανών στα ταξίδια στο εξωτερικό
20/05 11:19
21 Μαΐου: Ευρωπαϊκή Ημέρα Natura 2000 - 446 περιοχές Νatura στην Ελλάδα
20/05 10:21
260 χωριά από 60 χώρες υπέβαλαν αίτηση για τα Best Tourism Villages 2024
20/05 09:46
Ταξίδι εξοικείωσης με Βέλγους και Ολλανδούς τουριστικούς πράκτορες στην Αρκαδία
20/05 07:16
Διαδικασίες ένταξης του Ζαγορίου στον κατάλογο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO
20/05 07:13
ΕΟΤ: Προβολή των περιπατητικών διαδρομών της Χαλκιδικής στην ολλανδική αγορά
20/05 07:12
Δήμος Λήμνου: Παραχώρηση χρήσης ξενώνα για τις ανάγκες στέγασης του ΕΚΑΒ
20/05 07:11
Δήμος Καρπάθου: Πρόταση για συμμετοχή στο πρόγραμμα προσβασιμότητας παραλιών
20/05 07:07
19/05 13:48
19/05 07:02
Ημερίδα «Ο δρόμος της Ανάπτυξης – Κάνουμε πράξη την Περιφερειακή Συνείδηση» στη Μεγαλόπολη
19/05 07:01
Δήμος Ερμιονίδας: Η πρόταση με 4 παραλίες για συμμετοχή στο πρόγραμμα προσβασιμότητας
18/05 19:18
«Τρόμος» η ηλεκτροκίνηση στην Ελλάδα; | Focus: Κυνήγι θησαυρού ο σταθμός φόρτισης
18/05 19:01
Σαντορίνη | Πλήθος ξενοδόχων στην εκδήλωση "Νέες Τεχνολογίες στη Φιλοξενία και τον Τουρισμό"
18/05 12:53
18/05 12:27
Σε ισχύ από τη Δευτέρα η νέα οδηγία για το περιβαλλοντικό έγκλημα
18/05 11:10
18/05 11:08
Τουριστική προβολή της Λέσβου στη Ρουμανία - Προώθηση της Ανατολικής Χαλκιδικής στην Ιταλία
18/05 11:00
Δήμος Άργους-Μυκηνών: Πρόταση για συμμετοχή στο πρόγραμμα προσβασιμότητας παραλιών
17/05 17:43
Έκτο Corfu Food & Wine Festival | Η Βιώσιμη Γαστρονομία είναι ο Πολιτισμός μας
17/05 17:31
«Γαλάζια Σημαία» | Ανακοινώνονται την Παρασκευή 24 Μαΐου οι βραβεύσεις για το 2024
17/05 15:52
Κοινωνικός τουρισμός: Τι αλλάζει στα προγράμματα - Για πρώτη φορά ιαματικός τουρισμός για όλους
17/05 14:34
17/05 14:07
17/05 13:37
Αερομεταφορές: 22 νέες και εποχικές συνδέσεις ξεκινούν από το αεροδρόμιο της Αθήνας το Μάιο
17/05 12:18
Amadeus: Οι ξενοδόχοι επενδύουν περισσότερο στην τεχνολογία και την εξατομίκευση υπηρεσιών
17/05 11:44
ΕΟΤ Σερβίας: Τα Χανιά στον πρώτο online σερβικό ταξιδιωτικό οδηγό
17/05 11:02
Ωράριο σαν... κλειστό στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου | Έντονες διαμαρτυρίες
17/05 10:26
Καβάλα | Θεμέλιος λίθος για το πρώτο ιδιωτικό αεροδρόμιο στην Ελλάδα
17/05 10:16
Τα νέα ηλεκτρικά λεωφορεία κυκλοφορούν στους δρόμους της Πρωτεύουσας
17/05 07:47
Οι αεροπορικές συνδέσεις Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων - Ελλάδας
17/05 07:42
17/05 07:40
ΕΟΤ: Ταξίδι εξοικείωσης από την Αυστραλία σε Αθήνα, Αμοργό και Σαντορίνη
ΣΕΤΚΕ | Προβληματίζουν οι χαμηλές πληρότητες στα μικρά τουριστικά καταλύματα
Βράβευση του ιδρυτή και προέδρου της Grecotel Νίκου Δασκαλαντωνάκη
H δωρεά οργάνων σώζει ζωές | Μια ξεχωριστή εκδήλωση για τη γιορτή της μητέρας στο Μαρούσι
NJV Athens Plaza | 33 πλήρως ανακαινισμένα Classic Business δωμάτια
Αναβιώνει το ιστορικό ξενοδοχείο του Ηρακλείου Mediterranean
Oι πολιτιστικές εμπειρίες συνεχίζονται στον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών Επόμενος προορισμός: Κίνα!
Deloitte: Αυξημένος ο προϋπολογισμός διακοπών των Αμερικανών αυτό το καλοκαίρι
Ελληνικός τουρισμός 2024 | 942 εκατ. ευρώ οι εισπράξεις, 2,3 εκατ. οι αφίξεις το α' τρίμηνο
TRYP by Wyndham | Νέα εμφάνιση και αισθητική στα ξενοδοχεία σε Ευρώπη, Μέση Ανατολή και Αφρική
Η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας στην ΙΜΕΧ 2024 - Η θέση της Θεσσαλονίκης στον συνεδριακό τουρισμό
Δήμος Πάργας: Πρόταση για συμμετοχή στο πρόγραμμα προσβασιμότητας παραλιών
«Φόρουμ Εθελοντών 2024: Ενωμένες Καρδιές, Δυναμική Δράση» στην Πάτρα
Τουρισμός | 15% πάνω από τον πληθωρισμό οι αεροπορικοί ναύλοι - γιατί θα συνεχίσουν να ανεβαίνουν
HOTREC: Η πρόταση της Κομισιόν πλήττει την ανταγωνιστικότητα των Ευρωπαϊκών πακέτων διακοπών
Προβολή της Κρήτης και της Χίου στη Νότια Ιταλία - εκδήλωση στη Νάπολη
Jet2.com και Jet2holidays | Άνοιξε το χειμερινό πρόγραμμα 2025-2026 σε ηλιόλουστους προορισμούς
Porto Carras Pro-Am Aegean Mini Tour με συμμετοχές από 12 χώρες
( 0 )