Κορωνοϊός: Οδηγίες του ΕΟΔΥ για τους γιατρούς στα τουριστικά καταλύματα

Οδηγίες προς τους γιατρούς για τη διαχείριση ύποπτου κρούσματος Covid-19 σε τουριστικό κατάλυμα εξέδωσε ο ΕΟΔΥ.

Στο σχετικό ενημερωτικό υλικό τονίζεται, μεταξύ άλλων:

O ιός SARS-CoV-2 ανιχνεύθηκε πρώτη φορά το Δεκέμβριο του 2019 στην περιοχή Γιουχάν της Κίνας. Αποτελεί ένα νέο στέλεχος κορωνοϊού και η λοίμωξη αναπνευστικού που προκαλεί ονομάστηκε COVID-19. Ο ιός SARS-CoV-2 εξαπλώθηκε παγκόσμια προκαλώντας πανδημία.

Ο ιός SARS-CoV-2 μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο μέσω αναπνευστικών σταγονιδίων που αποβάλλονται μέσω βήχα ή πταρμού, ή με άμεση ή έμμεση επαφή με εκκρίσεις του αναπνευστικού συστήματος (δηλαδή μέσω μολυσμένων χεριών όταν αυτά έρχονται σε επαφή με το στόμα, τη μύτη ή τα μάτια ή με επιμολυσμένες επιφάνειες). Ο μέσος χρόνος επώασης της νόσου, είναι 5-6 ημέρες, (εύρος 2 -14 ημέρες). Ένα περιστατικό θεωρείται περισσότερο μεταδοτικό όταν εμφανίζει συμπτώματα, αλλά δυνητικά θα μπορούσε να μεταδίδει τη λοίμωξη και 1-4 ημέρες πριν την εκδήλωση συμπτωμάτων. Η κύρια μετάδοση συμβαίνει κατά την συμπτωματική φάση. Το περιστατικό θεωρείται ότι δεν είναι πλέον μεταδοτικό ένα 24ωρο μετά την αποδρομή των συμπτωμάτων.

Η κλινική εικόνα της νόσου περιλαμβάνει πυρετό, συμπτώματα από το αναπνευστικό όπως βήχα, δύσπνοια, φαρυγγαλγία, καταβολή, ρίγη, μυαλγία, κεφαλαλγία, αοσμία και αγευσία. Τα συμπτώματα είναι συνήθως ήπια και περίπου το 80% των ασθενών αναρρώνουν χωρίς ανάγκη ειδικής θεραπείας. Σπάνια, μπορεί να οδηγήσει σε θάνατο. Άτομα με υποκείμενα νοσήματα (καρδιοπάθεια, χρόνιο αναπνευστικό νόσημα, κακοήθειες, σακχαρώδης διαβήτης, ανοσοκαταστολή) και άτομα άνω των 65 ετών έχουν αυξημένο κίνδυνο σοβαρής νόσησης και εμφάνισης επιπλοκών που χρήζουν νοσηλεία σε νοσοκομείο (βλ. σχετικό ΦΕΚ). Κατά συνέπεια για αυτές τις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού κρίνεται ιδιαίτερα αναγκαία η συστηματική εφαρμογή όλων των μέτρων για την πρόληψη της μετάδοσης και διασποράς του νέου κορωνοϊού  (π.χ. αποφυγή όλων των μη απαραίτητων ταξιδιών, εφαρμογή της υγιεινής των χεριών και αποφυγή επαφής των χεριών με το πρόσωπο (μάτια, μύτη, στόμα), αποφυγή επισκέψεων σε νοσηλευόμενους ασθενείς, αποφυγή επισκέψεων σε χώρους υπηρεσιών υγείας κλπ).

Η διάγνωση επιβεβαιώνεται με μοριακό εργαστηριακό έλεγχο (PCR). Τα κλινικά δείγματα λαμβάνονται από ρινοφαρυγγικές εκκρίσεις  του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος (δείγματα ρινοφαρυγγικού και στοματοφαρυγγικού επιχρίσματος).

Στην παρούσα φάση η Ελλάδα με βάση την επιδημιολογική εκτίμηση θεωρείται ως ασφαλής τουριστικός προορισμός σε σχέση με άλλες χώρες. Όμως, τα τουριστικά καταλύματα ενδέχεται να αποτελέσουν εστίες διασποράς του ιού και επομένως αναζωπύρωσης της επιδημίας. Σκοπός των παρακάτω οδηγιών είναι η ενημέρωση και η ευαισθητοποίηση των ιατρών που συνεργάζονται με τα τουριστικά καταλύματα σχετικά με τη λοίμωξη COVID-19, τα μέτρα πρόληψης διασποράς του ιού καθώς και τις απαραίτητες ενέργειες σε περίπτωση εμφάνισης περιστατικού ύποπτου για λοίμωξη COVID-19.

Γενικά προληπτικά μέτρα κατά της διασποράς του νέου κορωνοϊού SARS-CoV-2 στα τουριστικά καταλύματα

Συστήνεται σε όλους τους χώρους του ξενοδοχείου καλός εξαερισμός/αερισμός καθώς και εύκολη πρόσβαση σε τρεχούμενο νερό και σαπούνι και αντισηπτικό διάλυμα, ώστε να τηρούνται οι κανόνες υγιεινής.

Πρώτη γραμμή άμυνας κατά των λοιμώξεων είναι η προσεκτική υγιεινή των χεριών. Συνιστάται συχνό πλύσιμο των χεριών με σαπούνι και νερό. Aν τα χέρια δεν είναι εμφανώς λερωμένα, μπορεί να χρησιμοποιηθεί εναλλακτικά αλκοολούχο διάλυμα (τουλάχιστον 60% αιθυλικής αλκοόλης ή 70% ισοπροπυλικής αλκοόλης) [Παράρτημα 1]. Η χρήση γαντιών δεν υποκαθιστά το πλύσιμο των χεριών.

Χρήση αντισηπτικού διαλύματος που θα διατίθεται σε κοινόχρηστους χώρους.

Σχολαστική τήρηση των μέτρων αναπνευστικής υγιεινής όπως κάλυψη του στόματος και της μύτης με χαρτομάντηλο κατά το βήχα ή φτέρνισμα, αποφυγή επαφής των χεριών με στόμα, μύτη ή μάτια για πρόληψη διασποράς μικροβίων.

Αποφυγή στενής επαφής (απόσταση > 1,5 μέτρο) και ιδιαίτερα με ασθενείς που έχουν συμπτώματα του αναπνευστικού.

Τήρηση αποστάσεων ασφαλείας (απόσταση > 1,5 μέτρο).

 Συστηνόμενος Εξοπλισμός Ατομικής Προστασίας για τη διαχείριση περιστατικών COVID-19 περιλαμβάνει

-απλές χειρουργικές μάσκες

-γάντια μιας χρήσης

-αδιάβροχες ρόμπες με μακριά μανίκια μίας χρήσης,

-προστατευτικά γυαλιά

-θερμόμετρα

-μάσκες υψηλής αναπνευστικής προστασίας (FFP2, FFP3)

-ΜΑΠ υψηλής προστασίας συστήνονται (μάσκες, γυαλιά, αδιάβροχες μιας χρήσης ρόμπες) για ιατρούς και προσωπικό καθαρισμού που θα ασχοληθεί με το καθαρισμό δωματίου ασθενή με COVID-19.

Οδηγίες για χρήση μάσκας σε ξενοδοχείο

Η χρήση της μάσκας συνιστάται:

• Στο προσωπικό του καταλύματος
• Σε άτομα με συμπτώματα λοίμωξης αναπνευστικού (βήχας, φτέρνισμα, καταρροή), ώστε να περιοριστεί ο κίνδυνος μετάδοσης σε άλλους.
• Σε άτομα που φροντίζουν ή συνοδεύουν άτομα με συμπτώματα λοίμωξης αναπνευστικού, ώστε να μην προσβληθούν οι ίδιοι από τη λοίμωξη.
• Σε προσωπικό που ασχολείται με τον καθαρισμό δωματίου ασθενή με COVID-19 συστήνονται ΜΑΠ με υψηλή προστασία (μάσκες FFP2, FFP3, γάντια, γυαλιά, μίας χρήσης αδιάβροχες ρόμπες με μακριά μανίκια) (βλ. Συστηνόμενος Εξοπλισμός Ατομικής Προστασίας κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19, ανάλογα με το χώρο, την κατηγορία του προσωπικού και τον τύπο της δραστηριότητας).

Διαχείριση ύποπτου κρούσματος COVID-19

Εάν ένας επισκέπτης ή υπάλληλος του ξενοδοχείου παρουσιάσει συμπτώματα συμβατά με την λοίμωξη COVID-19, εφαρμόζονται τα παρακάτω:

Καλείται ο ιατρός με τον οποίο συνεργάζεται το τουριστικό κατάλυμα για αξιολόγηση του περιστατικού.

Αν ο ασθενής έχει επείγουσα ανάγκη νοσηλείας, παρουσιάζει σοβαρή κλινική εικόνα, διακομίζεται προς την οικεία μονάδα υγείας, ως ύποπτο κρούσμα COVID-19. Σε περίπτωση που δεν υπάρχει δυνατότητα διαχείρισης περιστατικού COVID-19 από τις υγειονομικές υποδομές της περιοχής πρέπει να υπάρχει πρόβλεψη για μεταφορά του ασθενή (ΕΚΑΒ, πλωτό ασθενοφόρο, αεροδιακομιδή) στην πλησιέστερη μονάδα υγείας όπου μπορεί να το διαχειριστεί.

Αν ο ασθενής εμφανίζει ήπια κλινική εικόνα, λαμβάνεται από τον ιατρό δείγμα για εργαστηριακή επιβεβαίωση COVID.

Εφόσον το περιστατικό αξιολογείται ως πιθανό COVID-19 από τον εξετάζοντα ιατρό, ο υγειονομικός υπεύθυνος του ξενοδοχείου επικοινωνεί ΑΜΕΣΑ με τον ΕΟΔΥ στα τηλέφωνα 210 5212054 ή τον ειδικό τετραψήφιο αριθμό 1135 (όλο το 24ωρο), για δήλωση του ύποπτου κρούσματος και οδηγίες αντιμετώπισής του.

Ο ασθενής με ήπια κλινική εικόνα παραμένει στο δωμάτιό του, μέχρι τη γνωστοποίηση των αποτελεσμάτων του εργαστηριακού ελέγχου.

Κατά την ως άνω αναμονή, αποφεύγεται η είσοδος προσωπικού στο δωμάτιο του ασθενούς, αν δεν υπάρχει σημαντικός λόγος. Αν παρουσιαστεί ανάγκη, ένα μέλος προσωπικού του καταλύματος συνιστάται να ασχολείται κατά αποκλειστικότητα με το πιθανό κρούσμα.

Αν επιβεβαιωθεί ως κρούσμα COVID, μεταφέρεται στο ειδικό ξενοδοχείο καραντίνας αν παρουσιάζει ήπια κλινική εικόνα (βλ. Αντιμετώπιση Επιβεβαιωμένου Κρούσματος COVID-19 Εκτός Νοσοκομείου) και αντιμετωπίζεται ως επιβεβαιωμένο κρούσμα COVID-19 εκτός νοσοκομείου ή μεταφέρεται σε υγειονομική μονάδα η οποία θα φιλοξενεί τους ασθενείς με COVID-19 αν χρήζει νοσηλεία. Αν δεν επιβεβαιωθεί ως κρούσμα COVID-19, αντιμετωπίζεται στο χώρο του ξενοδοχείου με τις οδηγίες του εξετάζοντος ιατρού.

Ο ασθενής μεταφέρεται με ΜΑΠ με ιδιωτικό μεταφορικό μέσο.

Αν υπάρχει συνοδός του ασθενούς, που επιθυμεί να μείνει κοντά του για να τον φροντίζει (π.χ. σύζυγος), πρέπει να χορηγηθεί στο συνοδό απλή χειρουργική μάσκα και να του συστηθεί να πλένει τα χέρια του, κάθε φορά που έρχεται σε επαφή με εκκρίσεις του ασθενή (π.χ. σάλιο) και οπωσδήποτε πριν ο συνοδός αγγίξει το πρόσωπό του ή φάει ή πιει.

Πρέπει πάντα να καταγράφονται τα στοιχεία επαφής συγγενικού προσώπου του ασθενή σε περίπτωση που χρειαστεί συναίνεση για επεμβάσεις όπου ο ασθενής δεν μπορεί να επικοινωνήσει.

Ο χρησιμοποιημένος προστατευτικός εξοπλισμός (απλή χειρουργική μάσκα μίας χρήσεως, γάντια) πρέπει να απορρίπτεται σε κάδο και σε καμία περίπτωση να μην ξαναχρησιμοποιείται.

Μετά την απόρριψη του προστατευτικού εξοπλισμού πρέπει τα χέρια να πλένονται καλά με νερό και σαπούνι. Τονίζεται ότι η χρήση γαντιών δεν υποκαθιστά το πλύσιμο των χεριών, το οποίο και αποτελεί σημαντικότατο μέσο πρόληψης.

 Οδηγίες για λήψη δείγματος για την εργαστηριακή διερεύνηση για SARS-CoV-2

Ο ειδικός στυλεός και το σωληνάριο με το υλικό συντήρησης και μεταφοράς κλινικών δειγμάτων του αναπνευστικού για τον έλεγχο του SARS-CoV-2 είναι τα ίδια με αυτά που χρησιμοποιούνται για τον έλεγχο για ιούς γρίπης. Όλα τα δείγματα που συλλέγονται για την εργαστηριακή διερεύνηση κρουσμάτων υπόπτων για λοίμωξη από το νέο κορωνοϊό, πρέπει να αντιμετωπίζονται ως δυνητικά μολυσματικά και κατά συνέπεια οι επαγγελματίες υγείας που εμπλέκονται στη συλλογή, συσκευασία, αποθήκευση και μεταφορά τους πρέπει να εφαρμόζουν τα ενδεδειγμένα μέτρα ελέγχου και πρόληψης διασποράς, ώστε να ελαχιστοποιηθεί ο κίνδυνος έκθεσης στο παθογόνο. Οι επαγγελματίες υγείας που συλλέγουν δείγματα για εργαστηριακό έλεγχο από ύποπτα κρούσματα θα εφαρμόζουν τον κατάλληλο εξοπλισμό ατομικής προστασίας (π.χ. γάντια, μάσκα FFP2, προστατευτικά γυαλιά, ρόμπα με μακριά μανίκια) (βλ. Οδηγίες για την εργαστηριακή διερεύνηση για το νέο κορωνοϊό

Πώς  ορίζεται η στενή επαφή (υψηλός κίνδυνος έκθεσης) με κρούσμα COVID-19 σε ξενοδοχείο;

Άτομο που είχε άμεση σωματική επαφή με ασθενή με COVID-19 (π.χ. χειραψία)

Άτομο με απροφύλακτη επαφή με μολυσματικές εκκρίσεις ασθενή με COVID-19

Άτομο που είχε επαφή με άτομο στο ίδιο δωμάτιο με το ύποπτο κρούσμα

Άτομο που είχε επαφή «πρόσωπο με πρόσωπο» με ασθενή με COVID-19 σε απόσταση < 2 μέτρα και για ≥ 15 λεπτά

Άτομο που παρέμεινε σε κλειστό χώρο με ασθενή με COVID-19 σε απόσταση < 2 μέτρα και για ≥ 15 λεπτά

Συνταξιδιώτης στο ίδιο αεροσκάφος, ο οποίος καθόταν σε απόσταση δύο σειρών θέσεων (προς κάθε κατεύθυνση) από τον ασθενή με λοίμωξη COVID-19 , άτομα που ταξίδευαν μαζί ή φρόντισαν τον ασθενή και μέλη του πληρώματος που εξυπηρέτησαν το συγκεκριμένο τμήμα του αεροσκάφους όπου καθόταν ο ασθενής.

 Διαχείριση στενών επαφών κρούσματος COVID-19

Αν ένας επισκέπτης ή υπάλληλος του ξενοδοχείου αξιολογηθεί ως στενή επαφή με επιβεβαιωμένο κρούσμα COVID-19 συστήνονται τα εξής:

Απομόνωση σε τουριστικό κατάλυμα που ορίστηκε ως ξενοδοχείο/χώρος καραντίνας στην περιοχή.

Σίτιση στο δωμάτιο και το άτομο σε απομόνωση να μη χρησιμοποιεί τους κοινόχρηστους χώρους του ξενοδοχείου.

Το προσωπικό του ξενοδοχείου να αποφεύγει να εισέρχεται στο δωμάτιο, αν δεν υπάρχει σημαντικός λόγος.

Κατά την είσοδο στο δωμάτιο, συστήνεται η χρήση απλής χειρουργικής μάσκας και γαντιών.

Κατά την έξοδο από το δωμάτιο, τα χρησιμοποιημένα γάντια και μάσκα απορρίπτονται και ακολουθεί υγιεινή των χεριών.

Συστήνεται να ληφθεί μέριμνα, ώστε περιορισμένος -κατά το δυνατόν- αριθμός προσωπικού να έρχεται σε επαφή με το άτομο σε καραντίνα.

Τονίζουμε ότι οι οδηγίες μπορεί να τροποποιούνται σύμφωνα με την εξέλιξη της επιδημίας και με βάσει τις αποφάσεις/εγκυκλίους των αρμόδιων Υπουργείων.

Δείτε αναλυτικά τις οδηγίες του ΕΟΔΥ