Σε ποιες χώρες αισθάνονται ασφαλείς οι LGBTQ+ ταξιδιώτες; – Τι δείχνει έρευνα της ITB Berlin

Σε μια εποχή που η ισότητα και η ενσωμάτωση βρίσκονται στο επίκεντρο του τουριστικού διαλόγου, η ITB Berlin, η κορυφαία παγκόσμια έκθεση τουρισμού, προχώρησε για πρώτη φορά σε μια διεξοδική έρευνα για την ασφάλεια και την κοινωνική αποδοχή των LGBTQ+ ταξιδιωτών. Σε συνεργασία με την Diversity Tourism και την A3M Global Monitoring, η μελέτη με τίτλο Perceptions and Experiences of LGBTQ+ Travellers αποτυπώνει τις προσωπικές εμπειρίες και αντιλήψεις μελών της queer κοινότητας σε διάφορους προορισμούς ανά τον κόσμο.

Η έρευνα πραγματοποιήθηκε από τον Δεκέμβριο του 2024 έως τον Απρίλιο του 2025 και συμπεριέλαβε τόσο ποσοτικά όσο και ποιοτικά δεδομένα, μέσα από 16 ερωτήσεις αλλά και εις βάθος συνεντεύξεις με ειδικούς στον τουρισμό LGBTQ+. Παρότι δεν είναι στατιστικά αντιπροσωπευτική, η έρευνα θεωρείται ένα πολύτιμο ποιοτικό εργαλείο για την κατανόηση της πραγματικής εικόνας της queer ταξιδιωτικής εμπειρίας.

Ισχυρά θετικά παραδείγματα: Καναδάς και Ισπανία

Καναδάς και Ισπανία ξεχώρισαν ως οι πλέον ασφαλείς και φιλόξενοι προορισμοί. Και στις δύο χώρες, το 100% των συμμετεχόντων δήλωσε ότι τα LGBTQ+ άτομα αντιμετωπίζονται με σεβασμό, ενώ η δημόσια έκφραση στοργής θεωρείται κοινωνικά αποδεκτή – ειδικά στην Ισπανία (90%). Επιπλέον, η αστυνομία θεωρείται σε γενικές γραμμές υποστηρικτική.

Στην Ισπανία, περιοχές όπως η Μαδρίτη, η Βαρκελώνη, η Μεσόγειος και τα Κανάρια Νησιά επιβεβαιώνουν τη φήμη τους ως LGBTQ+ friendly προορισμοί με εδραιωμένη κοινωνική αποδοχή.

Ανάμεικτα συναισθήματα για ΗΠΑ και Γερμανία

Η εικόνα για τις ΗΠΑ είναι πιο σύνθετη. Αν και υπάρχουν προοδευτικές πόλεις, μόνο το 1/3 των ερωτηθέντων δηλώνει πως αισθάνεται άνετα να δείξει στοργή δημόσια, ενώ και η στάση της αστυνομίας ποικίλει έντονα ανάλογα με την πολιτεία – υπογραμμίζοντας τις έντονες περιφερειακές διαφορές.

Όσον αφορά τη Γερμανία, παρά το προοδευτικό νομικό πλαίσιο και την ψήφιση του Νόμου Αυτοπροσδιορισμού (Νοέμβριος 2024), η κοινωνική αποδοχή φαίνεται να παραμένει επιφυλακτική. Μόνο οι μισοί συμμετέχοντες αισθάνονται άνετα στον δημόσιο χώρο ως LGBTQ+ άτομα ή δηλώνουν ότι τυγχάνουν ίσης μεταχείρισης από τις αρχές.

Ανισότητες εντός της κοινότητας

Ένα από τα σημαντικότερα ευρήματα είναι ότι δεν νιώθουν όλα τα μέλη της LGBTQ+ κοινότητας εξίσου ασφαλή. Τρανς και ίντερσεξ άτομα δηλώνουν σημαντικά περισσότερες διακρίσεις σε σχέση με cis ομοφυλόφιλα άτομα – ένα φαινόμενο που παρατηρείται σχεδόν παγκοσμίως.

Ειδικά για τα τρανς άτομα, εντοπίζονται πρακτικά προβλήματα, όπως η μη αναγνώριση φύλου στα ταξιδιωτικά έγγραφα ή η απουσία εκπαίδευσης στο προσωπικό των ελέγχων ασφαλείας.

Παράλληλες παρατηρήσεις από ειδικούς

Οι συνεντεύξεις με ειδικούς ανέδειξαν περαιτέρω πτυχές:

• Στη Νότια Αμερική (Βραζιλία, Χιλή, Περού), οι τουριστικές περιοχές εμφανίζονται ανεκτικές, παρά τους περιορισμούς στη νομοθεσία.
• Στην Κίνα και στο Ντουμπάι, οι αρχές επιδεικνύουν "πραγματισμό" όταν οι LGBTQ+ ταξιδιώτες κινούνται διακριτικά.
• Στις ΗΠΑ καταγράφονται αυξανόμενα εμπόδια, με πισωγυρίσματα στην αναγνώριση μη δυαδικών ταυτοτήτων.
  
  

Ένα ακόμη ενδιαφέρον στοιχείο είναι η διαφορετική στάση ανά ηλικιακή ομάδα: οι νεότεροι queer ταξιδιώτες από δυτικές κοινωνίες αντιδρούν πιο έντονα σε περιορισμούς δημόσιας συμπεριφοράς, ενώ οι μεγαλύτεροι δείχνουν συχνά μεγαλύτερη προσαρμοστικότητα, λόγω εμπειριών διάκρισης στο παρελθόν.

Ο παγκόσμιος χάρτης κινδύνου A3M για LGBTQ+ ταξιδιώτες

Παράλληλα με την έρευνα, η A3M Global Monitoring δημοσίευσε τον LGBTQ+ Risk Map 2025, καταγράφοντας το επίπεδο κινδύνου ανά χώρα – από «πολύ υψηλό» (κόκκινο) έως «χαμηλό» (πράσινο).

Μεταξύ των θετικών εξελίξεων:

• Ντομίνικα: Αποποινικοποίηση ομοφυλοφιλικών πράξεων (Απρίλιος 2024)
• Ναμίμπια: Κατάργηση των νόμων κατά των ομόφυλων σχέσεων (Ιούνιος 2024)
• Ταϊλάνδη: Νομιμοποίηση γάμων ομοφύλων (Ιανουάριος 2025)

Αντίθετα, καταγράφηκαν πισωγυρίσματα σε χώρες όπως:

• Ιράκ, Μάλι, Τρινιντάντ και Τομπάγκο και Γεωργία, όπου θεσπίστηκαν ή ενισχύθηκαν νομοθεσίες κατά της LGBTQ+ κοινότητας.
• Προοπτική: Ένα δίκτυο για την ασφάλεια των queer ταξιδιωτών

Η A3M σχεδιάζει την ίδρυση ενός διεθνούς δικτύου για την ασφάλεια των LGBTQ+ ταξιδιωτών, με σκοπό τη συγκέντρωση εμπειριών και τη διάθεση πληροφοριών για ασφαλέστερα ταξίδια.

Όπως επισημαίνει ο Thomas Bömkes της Diversity Tourism, «η ασφάλεια δεν είναι μόνο νομικό δικαίωμα – είναι αίσθηση και εμπειρία. Και αυτό απαιτεί γνώση και συνεργασία».

Η έρευνα της ITB Berlin θα πραγματοποιείται πλέον σε ετήσια βάση, παρέχοντας ένα δυναμικό εργαλείο καταγραφής των εξελίξεων στην LGBTQ+ ταξιδιωτική εμπειρία παγκοσμίως.