Horwath HTL | Πίεση στις υποδομές προκαλεί η άνθηση των βραχυχρόνιων μισθώσεων

• Tην εξέλιξη της αγοράς βραχυχρόνιων μισθώσεων (Short-Term Rentals - STR) στην Ευρώπη το διάστημα 2019–2023 εξετάζει η ετήσια έκθεση της Horwath HTL. Το συνολικό μήνυμα της μελέτης είναι σαφές: η ραγδαία ανάπτυξη της αγοράς STR απαιτεί πλέον στρατηγική ρύθμιση, αν οι ευρωπαϊκοί προορισμοί επιθυμούν να διατηρήσουν την ελκυστικότητα, τη βιωσιμότητα και την κοινωνική τους συνοχή.

Η αγορά των βραχυχρόνιων μισθώσεων (Short-Term Rentals - STR) έχει γνωρίσει θεαματική ανάπτυξη την τελευταία εικοσαετία, κυρίως χάρη στην εξάπλωση των ψηφιακών πλατφορμών κρατήσεων και την ολοένα αυξανόμενη ψηφιοποίηση της τουριστικής αλυσίδας αξίας, τονίζεται στη μελέτη. Οι τεχνολογικές εξελίξεις απλοποίησαν τη διαδικασία διάθεσης καταλυμάτων προς ενοικίαση, ενισχύοντας κατακόρυφα τη δημοτικότητα των STRs σε ευρωπαϊκές μητροπόλεις και τουριστικά θέρετρα.

Ωστόσο, όπως αναφέρεται, αυτή η άνθηση έρχεται πλέον αντιμέτωπη με σοβαρές προκλήσεις. Σε πολλές πόλεις και προορισμούς της Ευρώπης, η αλματώδης εξάπλωση των STRs έχει αρχίσει να δημιουργεί συνθήκες υπερκορεσμού, επηρεάζοντας αρνητικά τις τοπικές κοινωνίες, τις τιμές ακινήτων και τις βασικές υποδομές. Η έξαρση των STRs συμβάλλει στην απομάκρυνση των μόνιμων κατοίκων από ιστορικά και τουριστικά κέντρα, υπονομεύοντας τη γοητεία και τη βιωσιμότητα των ίδιων των προορισμών. Παράλληλα, η άναρχη ανάπτυξη οδηγεί σε στρεβλώσεις στην αγορά ακινήτων και ενισχύει τη γκρίζα οικονομία.

Περιβαλλοντικά, η συγκέντρωση τουριστών σε συγκεκριμένες περιόδους του έτους δυσχεραίνει τη συντήρηση των υποδομών και την παροχή βασικών υπηρεσιών όπως νερό και ενέργεια. Καθώς η πίεση αυξάνεται, πολλές πόλεις και χώρες της Ευρώπης βρίσκονται πλέον σε κρίσιμο σταυροδρόμι: κάποιες έχουν ήδη υιοθετήσει περιορισμούς στη χορήγηση νέων ή και υφιστάμενων αδειών για STRs.

Η ετήσια έκθεση της Horwath HTL σε συνεργασία με την AllTheRooms καταγράφει λεπτομερώς την κατάσταση της ευρωπαϊκής αγοράς STR για την περίοδο 2019–2023. Παρά τις προκλήσεις, τα στοιχεία καταδεικνύουν εντυπωσιακή οικονομική απόδοση: τα ακαθάριστα έσοδα αυξήθηκαν κατά 72%, από 11,8 δισ. ευρώ το 2019 σε 20,3 δισ. ευρώ το 2023. Η αύξηση αυτή οφείλεται κυρίως στη βελτίωση του εσόδου ανά διαθέσιμο κατάλυμα (+58%) και στη σημαντική άνοδο της μέσης ημερήσιας τιμής (+51%).

Οι πέντε μεγαλύτερες αγορές – Γαλλία, Ηνωμένο Βασίλειο, Ιταλία, Ισπανία και Γερμανία – αντιπροσώπευσαν το 74% του συνολικού τζίρου των STRs στην Ευρώπη. Σε επίπεδο προσφοράς, η Γαλλία προηγείται με 2,67 εκατ. διαθέσιμα κρεβάτια, σχεδόν διπλάσια χωρητικότητα από τη δεύτερη Ιταλία. Όσον αφορά τις υψηλότερες τιμές ημερήσιας διαμονής (ADR), την πρωτοκαθεδρία έχουν η Ελβετία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ιρλανδία, η Ολλανδία και η Σλοβενία.

Η ζήτηση ακολουθεί ανοδική πορεία, με τις διανυκτερεύσεις να αυξάνονται κατά 20% σε σχέση με το 2019, φτάνοντας τα 167 εκατομμύρια κρατήσεις το 2023. Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία, Ηνωμένο Βασίλειο και Γερμανία συγκεντρώνουν το 70% της ζήτησης, γεγονός που επιβεβαιώνει τη συγκέντρωση σε συγκεκριμένες αγορές. Αν και τα ποσοστά πληρότητας παρουσίασαν αύξηση συγκριτικά με το 2019, το 2023 δεν ξεπέρασαν τα επίπεδα του 2022, λόγω της μαζικής επανενεργοποίησης καταχωρίσεων στην αγορά.

Σημειώνεται ότι η φετινή ανάλυση βασίστηκε αποκλειστικά σε δεδομένα της Airbnb, καθώς η συλλογή στοιχείων από άλλες πλατφόρμες – όπως η Booking.com – ξεκίνησε μόλις το 2023. Από το επόμενο έτος, η έκθεση θα ενσωματώνει πληροφορίες από περισσότερους παρόχους, προσφέροντας έτσι πληρέστερη εικόνα της αγοράς.