H Θεσσαλονίκη στο όραμα για ενιαία βαλκανική τουριστική εμπειρία

Ολοκληρώθηκε με επιτυχία το forum που συνδιοργάνωσαν η ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Κωνσταντίνα Κούνεβα και ο Δήμος Θεσσαλονίκης, στο πλαίσιο της έκθεσης τουρισμού Philoxenia της Helexpo με τίτλο: «Βαλκάνια: Ένα σταυροδρόμι εναλλακτικών τουριστικών διαδρομών». Στο forum συμμετείχαν ο Δήμαρχος Θεσσαλονίκης, Γιάννης Μπουτάρης, η Υπουργός Τουρισμού, Έλενα Κουντουρά, η Υφυπουργός Μακεδονίας-Θράκης, Κατερίνα Νοτοπούλου και εκπρόσωποι τουριστικών φορέων από την Βουλγαρία, την ΠΓΔΜ, την Αλβανία, την Κύπρο, την Σερβία και το Μαυροβούνιο.

Την εκδήλωση άνοιξε η Κωνσταντίνα Κούνεβα αναφέροντας: «Είμαι και αισθάνομαι πολίτης των Βαλκανίων. Όσα χωρίζουν τους λαούς των Βαλκανίων οφείλονται περισσότερο στις ξένες επεμβάσεις, παρά στις δικές τους πραγματικές διαφορές. Δεν πρέπει να ντρεπόμαστε που είμαστε Βαλκάνιοι. Η βαλκανική μας ταυτότητα είναι κομμάτι της ευρωπαϊκής ταυτότητας και πρέπει να την προβάλουμε σε όλο τον κόσμο. Η συνεργασία μπορεί να διαμορφώσει μία μεγάλη και σταθερή τουριστική αγορά με πολλές εναλλακτικές επιλογές, όχι μόνο στον παραθεριστικό τουρισμό, αλλά και στον ιστορικό, τον θρησκευτικό, τον πολιτιστικό, τον ορειβατικό κ.α».

Στη συνέχεια ο Δήμαρχος Θεσσαλονίκης, Γιάννης Μπουτάρης, ανέφερε: «πρέπει να είμαστε περήφανοι που είμαστε στα Βαλκάνια. Ο Δήμος μας έχει επαφές με τον Δήμο της Σόφιας και με Δήμους από την Ρουμανία και την Κύπρο. Έχουμε ήδη κάνει έναν Ευρωπαϊκό Όμιλο Εδαφικής Συνεργασίας και είμαστε σε επαφή με φορείς από Βουλγαρία, Ρουμανία και άλλες βαλκανικές χώρες, για διαμόρφωση ενιαίων τουριστικών πακέτων. Στη συνέχεια υποστήριξε ότι η «πολιτική δηλητηρίασε τους λαούς των Βαλκανίων» εκφράζοντας για ακόμη μια φορά την πεποίθηση του ότι με τους Βαλκάνιους και τους Τούρκους νιώθει αδελφός. «Βαλκάνια είμαστε, δεν πρόκειται να αλλάξει αυτό το πράγμα και πρέπει να είμαστε υπερήφανοι γι' αυτό» είπε χαρακτηριστικά ο Γιάννης Μπουτάρης.

Η Υπουργός Τουρισμού Έλενα Κουντουρά υποστήριξε ότι: «Ο τουρισμός μας ενώνει και ανοίγει δρόμους σε πολλούς τομείς. Προωθούμε σε ευρωπαϊκούς οργανισμούς τις θέσεις μας. Συμμετέχουμε σε ευρωπαϊκά προγράμματα για διμερείς σχέσεις. Στηρίζουμε την ανάπτυξη συνεργασιών με γειτονικές χώρες. Ένα παράδειγμα είναι ο Δυτικός Δρόμος του Μεταξιού. Η τάση είναι οι ταξιδιώτες σε κάθε ταξίδι να έχουν πολλές διαφορετικές εμπειρίες. Στην Ελλάδα είδαμε 35% αύξηση του εσωτερικού τουρισμού. Τα τουριστικά έσοδα κράτησαν την Ελλάδα οικονομικά. Νέα έσοδα, νέες επιχειρήσεις, νέες επενδύσεις. Αναδείξαμε και προωθήσαμε νέους προορισμούς θεματικού τουρισμού όπως ο γαμήλιος, ο ιατρικός και ο γαστρονομικός. To σημερινό forum αποτελεί μια καλή ευκαιρία για άνοιγμα νέων τουριστικών συνεργασιών».

Η Υφυπουργός Μακεδονίας-Θράκης, Κατερίνα Νοτοπούλου, υποστήριξε ότι: «η Θεσσαλονίκη λόγω ότι αφενός είναι διπλωματικός κόμβος και αφετέρου η κρίσιμη γεωστρατηγική της θέση μπορεί να γίνει το κέντρο της Βαλκανικής συνανάπτυξης. Στην 5η τετραμερή Ελλάδας, Βουλγαρίας, Σερβίας, Ρουμανίας αποφασίστηκε η συγκρότηση κοινού αναπτυξιακού φορέα, που θα περιλαμβάνει και τον τουρισμό». Επιπλέον, η Υφυπουργός έβαλε και τη πολύ σημαντική διάσταση της προστασίας των εργαζομένων στο κλάδο του τουρισμού: «σημαντικό ρόλο στον τουρισμό παίζουν οι άνθρωποι που μοχθούν και εργάζονται σε αντίξοες συνθήκες. Δεν νοείται βιώσιμο τουριστικό προϊόν χωρίς την προστασία των εργασιακών δικαιωμάτων για όλους όσους απασχολούνται στον τουριστικό κλάδο», σημείωσε χαρακτηριστικά η κ.Νοτοπούλου.

Στο forum παρενέβη μέσω video και ο Boύλγαρος Σοσιαλδημοκράτης Ευρωβουλευτής, Georgi Pirinski, ο οποίος ανέφερε ότι: «Είχαμε διοργανώσει φόρουμ για τα Βαλκάνια στις Βρυξέλλες και δεν θα μπορούσα να φανταστώ ως καλύτερο δεύτερο βήμα για διοργάνωση αντίστοιχου forum στη πόλη της Θεσσαλονίκης, μια πόλη που εμείς οι πολίτες της Βουλγαρίας και εγώ προσωπικά έχουμε ιδιαίτερα αισθήματα. Πρέπει ενεργά να αναπτύξουμε την τουριστική συνεργασία».

Μικρό χαιρετισμό στην ημερίδα απηύθυνε και ο πρόεδρος της ΔΕΘ-Helexpo, Τάσος Τζήκας ο οποίος ανέφερε ότι η αγορά των Βαλκανίων είναι μια αγορά 60.000.000 ανθρώπων και γι'αυτό στηρίζουμε τις πρωτοβουλίες σας και η ΔΕΘ είναι δίπλα σας. 

Τη σειρά των χαιρετισμών έκλεισε ο Γενικός Πρόξενος της Κύπρου, Σπύρος Μιλτιάδης, ο οποίος υποστήριξε ότι: «Το τουριστικό προϊόν δεν μπορεί να μένει στατικό. Το μοντέλο του τουρισμού «ήλιος και θάλασσα» είναι πια ξεπερασμένο. Χρειαζόμαστε νέες μορφές θεματικού τουρισμού και αυτό μπορεί να επιτευχθεί μέσω της περαιτέρω ανάπτυξης συνεργασιών των Βαλκανικών χωρών».

Το forum συνεχίστηκε με την πρώτη θεματική ενότητα με τίτλο: «Η τουριστική φυσιογνωμία και τα συγκριτικά πλεονεκτήματα  των Βαλκανίων ως ενιαίου και βιώσιμου τουριστικού προορισμού. Απαραίτητες τουριστικές & μεταφορικές υποδομές διαβαλκανικού χαρακτήρα», το οποίο συντόνισε ο Καθ. Τμήματος Διοίκησης Τουριστικών Επιχειρήσεων & Φιλοξενίας, Αλεξάνδρειο Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Θεσσαλονίκης, Φώτης Κιλιπίρης.

Η πρώτη ομιλήτρια του πάνελ Biljana Marčeta, ταξιδιωτικός πράκτορας από την Σερβία, ανέπτυξε την ιδέα του ιστορικού τουρισμού (memorial tourism) με άξονα τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο και τις συγκρούσεις στα Βαλκάνια. O δεύτερος ομιλητής, Ardian Cerava, Υπεύθυνος Γραφείου Διεθνών Σχέσεων, του Πανεπιστημίου Fan S. Noli, της Αλβανίας παρουσίασε το τουριστικό προφίλ των λιμνών Πρεσπών και η δυνατότητα κοινής αξιοποίησης από Ελλάδα, Αλβανία, FYROM. 

Στη συνέχεια ο Ευάγγελος Κυριακού, από το Τμήμα Τουρισμού Δημοτικής Επιχείρησης Έδεσσας τόνισε ότι: «Μοιραζόμαστε το όραμα της Κ. Κούνεβα. Η φράση κλειδί είναι "βαλκανική τουριστική εμπειρία". Οι ταξιδευτές των δύο τροχών είναι οι πρώτοι που ανοίγουν έναν προορισμό. Τα Βαλκάνια έχουν μια μοναδική μυρωδιά». Ακόμη, τόνισε ότι σημασιολογικά η Κ. Κούνεβα είναι το καταλληλότερο πρόσωπο για τη διοργάνωση αυτής της ημερίδας γιατί βίωσε το απόλυτο μίσος και την απόλυτη αγάπη στα Βαλκάνια. Δύο τελείως αντιφατικά αισθήματα που όμως συνθέτουν με τον καλύτερο τρόπο τον πολιτισμό των Βαλκανίων. 

Το forum συνεχίστηκε με την δεύτερη θεματική ενότητα: «Προτάσεις και ιδέες προώθησης της βαλκανικής τουριστικής συνεργασίας και καλές πρακτικές». Κεντρικό ερώτημα αυτής της θεματικής ήταν αν μπορεί να διαμορφωθεί ένα βαλκανικό τουριστικό προϊόν και συντονίστηκε από την κ. Στέλλα Κωστοπούλου, πρόεδρο του Διεπιστημονικού Κέντρου του Δρόμου του Μεταξιού.

Το πάνελ άνοιξε ο Vasco Zlatkovski, από το Πανεπιστήμιο Gose Delcef της ΠΓΔΜ ο οποίος τόνισε τον καθοριστικό ρόλο της ανώτατης, πανεπιστημιακής τουριστικής εκπαίδευσης στην ανάπτυξη ενός βαλκανικού τουριστικού προϊόντος παρά την δυσπιστία της βιομηχανίας που θέλει άμεσα αποτελέσματα. 

Στη συνέχεια ο Σάββας Σαπαλίδης, Πρόεδρος του Επιμελητηρίου Φλώρινας  ανέφερε ότι: «Έχουμε πολλά χρόνια που προσπαθούμε να δικτυωθούμε με τα επιμελητήρια των Βαλκανίων και της Κύπρου. Δυο λίμνες τις μοιραζόμαστε τρεις χώρες. Είναι κάτι μοναδικό που πρέπει να αξιοποιήσουμε».

Η Ilinka Terziyska, Αν. Καθηγήτρια Τμήματος Τουρισμού, στο Πανεπιστήμιο SWU “Neofit Rilski” της Βουλγαρίας ανέφερε τρόπους ανάπτυξης ενός διασυνοριακού προγράμματος food and wine και τη σημασία ανάδειξης βαλκανικών διαδρομών κρασιού και γαστρονομίας, ένα τέτοιο παράδειγμα καλής πρακτικής είναι η συνεργασία στο ρεύμα του slow food.

Το πάνελ έκλεισε η Olivera Simovic, Αν. Καθηγήτρια Τμήματος Τουρισμού & Διοίκησης Ξενοδοχειακών Μονάδων, στο Πανεπιστήμιο Μαυροβουνίου η οποία αναφέρθηκε σε τρόπους γεφύρωσης των Βαλκανίων μέσω του τουρισμού. Επιπλέον, υποστήριξε ότι πρέπει να αποφύγουμε μοντέλο του μαζικού τουρισμού και αυτό που χρειαζόμαστε περισσότερο είναι ένα τουριστικό προϊόν βασισμένο στο περιβάλλον και την πολιτιστική κληρονομιά. Ο εναλλακτικός τουρισμός είναι μονόδρομος.

Ο κύκλος των θεματικών έκλεισε με την τρίτη συνεδρία: « Η συμβολή του τουρισμού στην εθνική ανάπτυξη και στη βαλκανική συν-ανάπτυξη με συντονιστή, τον Σπύρο Πέγκα, Αντιδήμαρχος Τουρισμού και Διεθνών Σχέσεων, Δήμος Θεσσαλονίκης 

Ο Άθως Καζαντζής, Πρόεδρος της Επιτροπής Πολιτισμού του Δήμου Λάρνακας ανέφερε ότι:  «Ως Δήμος Λάρνακας δίνουμε τεράστια σημασία και με διάφορες πολιτιστικές εκδηλώσεις, με διάφορες χώρες των Βαλκανίων, όπως επίσης έχουμε σημαντικές επαφές και αδελφοποιήσεις με διάφορες πόλεις. Αντιλαμβανόμαστε πόσο μεγάλη και σημαντική είναι η συμβολή του τουρισμού στη εθνική ανάπτυξη, αλλά και στην Τοπική οικονομία και ανάπτυξη των πόλεων. Τα Βαλκάνια είναι η περιοχή, όπου μπορούμε να προσβλέπουμε για μια κοινή συν-ανάπτυξη στο τομέα του  Τουρισμού».

Την τρίτη θεματική ενότητα έκλεισε Ο Todor Efremov, Διευθυντής Τμήματος Οικονομικής Ανάπτυξης, στο Δήμο Kavadarci της FYROM υποστήριξε ότι η συμφωνία για δημιουργία συνοριακού σταθμού στη Μεγάλη Πρέσπα, ανάμεσα στην Ελλάδα και τη FYROM, η οποία δρομολογείται, θα αποτελέσει σημαντικό βήμα για την τουριστική συνεργασία των χωρών μας.

Την ημερίδα έκλεισε η Κωνσταντίνα Κούνεβα υποστηρίζοντας ότι έγινε ξεκάθαρη η δυνατότητα να προχωρήσει η συνεργασία των Βαλκανικών χωρών και αυτό μόνο οφέλη θα έχει για τους πολίτες των Βαλκανίων. Τα Βαλκάνια πρέπει να είναι ένα σημείο ειρήνης, αλληλεγγύης και συνεργασίας.

Μετά την ολοκλήρωση του forum ακολούθησε ένας "ταξιδιωτικός" γαστρονομικός Βαλκανικός μπουφές. Ο καθηγητής γαστρονομίας, Γιώργος Παλησίδης, ετοίμασε οκτώ αντιπροσωπευτικούς βαλκανικούς μεζέδες έναν από κάθε χώρα για τους ομιλητές και τους προσκεκλημένους του τουριστικού φόρουμ.