30 χρόνια μετά την Pan Am: Ο μύθος ζει
Η Pan Am ανήκει εδώ και 30 χρόνια στην ιστορία. Η τελευταία πτήση PΑ436 από το Bridgetown, πρωτεύουσα των Μπαρμπάντος στο Μαϊάμι έγινε στις 4 Δεκεμβρίου του 1991. Και με αυτή μπήκε ο επίλογος του μύθου 64 χρόνων παγκόσμιας πρωτοπορίας στις αερομεταφορές, που διατηρεί όμως την αίγλη του ακόμη και μέχρι σήμερα.
Σε ολόκληρο τον κόσμο, αλλά ιδιαίτερα στο Βερολίνο, την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου έγινε συνώνυμο της ελευθερίας και της ελπίδας. «Καμία αεροπορική εταιρεία δεν έχει επηρεάσει τις αερομεταφορές σε τόσο καθοριστικό βαθμό, και καμία άλλη δεν κατάφερε να προσφέρει στο κοινό τέτοιες υπηρεσίες», λέει ο Ματίας Χίνε, επιχειρηματίας του Βερολίνου, ειδικός της Pan Am και συγγραφέας ογκώδους βιβλίου για την αεροπορική εταιρεία.
«Έτσι γεννήθηκε ένας μύθος για την ελευθερία να μεταφέρει κανείς επιβάτες οπουδήποτε στον κόσμο μέσα σε λίγες ώρες και ανά πάσα στιγμή». Η Pan Am μπόρεσε να το κάνει αυτό με το παγκόσμιο δίκτυό της. Παρόμοια αεροπορική εταιρεία δεν υπήρξε ποτέ ξανά.
Η Pan Am των ηπείρων
΄Όλα ξεκίνησαν στις 19 Οκτωβρίου του 1927 με ένα δανεισμένο υδροπλάνο με τη διαδρομή από την Φλόριντα στην Κούβα. Θεωρείται η πρώτη πτήση της Pan Am, πίσω από την οποία ήταν ο τότε 28χρονος επιχειρηματίας Χουάν Τριπ, γόνος πλούσιας οικογένειας από το New Jersey. Μέχρι την αποχώρησή του το 1968 ο Τριπ δημιούργησε μια μοναδική αεροπορική αυτοκρατορία, που έφερε τον κόσμο κοντά όσο κανένας άλλος.
Ο πρώτος του άθλος όμως έγινε τον Νοέμβριο του 1935, όταν το υδροπλάνο της Pan Am Martin M-130 με το όνομα China Clipper κατάφερε να διασχίσει τον Ειρηνικό από το Σαν Φρανσίσκο στη Μανίλα. Το τετρακίνητο ιπτάμενο σκάφος κάλυψε τα 12.875 χιλιόμετρα σε επτά ημέρες ξεπερνώντας κατά πολύ την ταχύτερη σύνδεση με πλοίο που διαρκούσε τότε πάνω από δύο εβδομάδες. Ήδη από το 1937 ακολούθησαν συνδέσεις μέσω του Ατλαντικού με την Ευρώπη, το Λονδίνο και το Παρίσι ήταν οι πρώτες πρωτεύουσες που συνδέθηκαν για αεροπορικές μεταφορές με τον Νέο Κόσμο.
Μέσα σε μόλις 10 χρόνια η Pan Am είχε φέρει τις ηπείρους πολύ πιο κοντά. Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, η Pan Am, αν και ιδιωτική, καθιερώθηκε περίπου ως εθνική αεροπορική εταιρεία των HΠΑ για διεθνείς πτήσεις, παρόλo που ο ανταγωνισμός γίνονταν όλο και πιο σκληρός. Από τον Ιανουάριο του 1946 η Pan Am καθιερώθηκε ως η πρώτη αεροπορική εταιρεία υπερατλαντικών μεταφορών με χερσαία αεροπλάνα. Η πτήση με DC-4 από τη Νέα Υόρκη στο Hum κοντά στο Λονδίνο διαρκούσε 17 ώρες και 40 λεπτά με ενδιάμεσες στάσεις, προς τη Λισσαβόνα μάλιστα 21 ώρες. Ήδη το 1948 η Pan Am με την προκάτοχό της AOA αντιπροσωπεύονταν στη μεταπολεμική Γερμανία, ως πρώτη αεροπορική εταιρεία, πολύ πριν επιτραπεί στους Γερμανούς να εκτελούν αεροπορικές πτήσεις από το 1955.
Διορατικός ο Χουάν Τριπ
Αποφασιστικός παράγοντας υπήρξε η συμμετοχή των Αμερικανών στις μεταφορές στο Βερολίνο. Στη διαιρεμένη σε ζώνες πόλη μπορούσαν να πετάξουν μόνο οι Σύμμαχοι και η Pan Am από το 1950 ανέλαβε αυτόν τον ρόλο. Το τετρακίνητο DC-4 πετούσε μέσω αεροδιαδρόμων σε 6 δυτικές γερμανικές πόλεις. «Δεν διέθετε καμπίνα υπό πίεση και συχνά ένιωθα χάλια» λέει η Βερολινέζα Γιούτα Κάρτσμπουργκ, που το 1958, μόλις τελείωσε τη σχολή διερμηνέων, προσελήφθη ως αεροσυνοδός στην Pan Am.
«Τότε πετούσαμε κυρίως πρόσφυγες». Εκείνη την εποχή η αεροπορική εταιρεία είχε απλωθεί τόσο πολύ παγκόσμια, όπως καμιά άλλη, και μετέφερε σχεδόν 2,6 εκ. επιβάτες. Αλλά ο Χουάν Τριπ ήθελε περισσότερα, ήθελε να ανοίξει τις πτήσεις σε όλες τις κοινωνικές τάξεις, και όχι μόνο στους πλούσιους. Και ο Τριπ είχε ένα ασυναγώνιστο ταλέντο στις τεχνικές καινοτομίες.
Μέσα της δεκαετίας του 50 θεώρησε ότι είχε έρθει ο καιρός για να ξεκινήσει η εποχή του τζετ και τον Οκτώβριο του 1955 παρήγγειλε μονομιάς δύο ανταγωνιστικά μοντέλα τη πρώιμης εποχής των τζετ: 20 τετρακίνητα 707 της Boeing και 25 DC-8 της Douglas. Με τον επικεφαλής της Boeing Γουίλιαμ Άλεν τον συνέδεε βαθιά φιλία. Ντιλ εκατομμυρίων ανάμεσα στους δύο άνδρες, που ρίσκαραν τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεών τους, γίνονταν πάντα με τη λογική: «Εσύ θα δημιουργείς κι εγώ θα αγοράζω», όπως έλεγε ο Τριπ στον Άλεν.
Χωρίς την προνοητικότητα και την οικονομική ισχύ της Pan Am η κατασκευή αεροσκαφών και οι αερομεταφορές θα είχαν αναπτυχθεί πολύ πιο αργά. Στις 26 Οκτωβρίου του 1958 ξεκίνησε η εποχή του τζετ με την παρθενική πτήση ενός Boeing 707 από τη Ν. Υόρκη για το Παρίσι. Το τετρακινητήριο αεροσκάφος χάρη στην ώθηση της Pan Am έγινε μεγάλη επιτυχία. Και η Pan Am αναδείχθηκε στην πιο λαμπερή αεροπορική εταιρεία σε όλον τον κόσμο.
Το Λόκερμπι έφερε τον κατήφορο
Τη δεκαετία του 60 οι επιχειρήσεις του Χουάν Τριπ με την αεροπορική εταιρεία ανθούσαν με ετήσια αύξηση επιβατών ανά 15%. Αλλά δεν έμεινε με δεμένα τα χέρια. Στις 13 Απριλίου του 1966 έκανε ένα ακόμη κβαντικό άλμα παραγγέλλοντας από την Boeing 25 αεροσκάφη του τύπου 747, ενός μοντέλου ασύλληπτων δυνατοτήτων που μετέφερε μέχρι 490 επιβάτες και που αργότερα ονομάστηκε Jumbo Jet. Όλες αυτές οι εξελίξεις δεν θα μπορούσαν να γίνουν χωρίς το θάρρος και το όραμα του Χουάν Τριπ. Μετά την αποχώρησή του τη δεκαετία του 80 ακολούθησαν αλλαγές στη διοίκηση και δυσμενείς συγχωνεύσεις. Η εταιρεία του πήρε τον κατήφορο και η αίγλη της έγινε μακρινή ανάμνηση. Ο στόχος του Τρίπε να κάνει τις πτήσεις προσιτές στις μάζες επετεύχθη με το Boeing 747 και οι μέρες δόξας της αεροπορίας ως αγαθού πολυτελείας τελείωσαν οριστικά. Σε όλη της δεκαετία του 80 η Pan Am βρίσκονταν σε δεινή οικονομική θέση.
Και μετά ήρθε η βομβιστική επίθεση στο Λόκερμπι, στις 21 Δεκεμβρίου του 1988 πάνω από τη Σκοτία, με 270 νεκρούς. Οι κρατήσεις σταμάτησαν, στις 4 Δεκεμβρίου η αεροπορική εταιρεία κήρυξε πτώχευση. «Πάντα υπήρχε ελπίδα, αλλά πάντα κάτι συνέβαινε, η πτώση της Pan Am εξακολουθεί να είναι για μένα μυστήριο» είπε κάποτε ο βετεράνος πιλότος Τζό Χάσελμπι, που στο μεταξύ έχει πεθάνει. Στο Βερολίνο άλλοι βετεράνοι πιλότοι συναντώνται δύο φορές τον χρόνο, όπως γίνεται και στην Αμερική. «30 χρόνια μετά τη χρεοκοπία η κληρονομιά της Pan Am συνεχίζει να ζει» λέει η αεροσυνοδός Ντέμπορα Στατάνο Γκαουντιόζο από το Μουσείο Pan Am της Ν. Υόρκης. «Καθόρισε την επιβατική αεροπορία και η επιρροή της είναι ορατή μέχρι και σήμερα».
Πηγή: DW
23/04 16:44
23/04 16:23
+14,4% η επιβατική κίνηση στα 39 αεροδρόμια της χώρας το α' τρίμηνο
23/04 16:05
FTI | Τουρισμός: Συζητείται στην Επιτροπή Τουρισμού της Βουλής το ενδεχόμενο για κούρεμα χρέους
23/04 15:56
23/04 15:24
Συνεργασία Deloitte - ΠΟΞ για εκπαιδευτικά εργαστήρια στα μέλη της
23/04 15:08
Travel + Leisure: Το Katikies Santorini ανάμεσα στα 500 καλύτερα ξενοδοχεία στον κόσμο για το 2024
23/04 13:50
Μαρίνα Πόρτο Χέλι | Υψηλή πληρότητα το 2023 - Ανάπτυξη 29% το 2024
23/04 13:43
23/04 13:43
Η Celestyal παρουσιάζει τις ημερήσιες εκδρομές «National Geographic Day Tours»
23/04 12:36
Το Γραφείο ΕΟΤ στο Ηνωμένο Βασίλειο καλύτερος οργανισμός τουρισμού για το 2023
23/04 12:19
23/04 11:58
Ελληνικά ξενοδοχεία: Αυτά είναι τα καλύτερα για το 2024 σύμφωνα με τους χρήστες της Tripadvisor
23/04 11:28
23/04 11:28
23/04 11:07
23/04 10:33
23/04 07:05
Δήμος Σκιάθου: Να καταργηθεί το εισιτήριο στο Θαλάσσιο Πάρκο Αλοννήσου, κάνει ζημιά στον τουρισμό
23/04 07:03
Ταξίδι εξοικείωσης στην Ανατολική Χαλκιδική για τουριστικούς πράκτορες από το Καζακστάν
23/04 07:02
Θάσος | Ψήφισμα για την υποβάθμιση των πορθμειακών γραμμών - Κινδυνεύει ο τουρισμός
23/04 06:55
23/04 06:52
Δήμος Νότιας Κέρκυρας: Στήριξη των εργαζομένων στον τουρισμό για την διασφάλιση των δικαιωμάτων τους
22/04 18:46
Ε.Ξ. Θεσσαλονίκης | Έρευνα: Προβληματίζει η εικόνα της πόλης - μετατροπή του Ο.Τ.Θ. σε DMO
22/04 18:38
22/04 16:09
Booking.com | Σε σημείο «κόπωσης» το 28% των ταξιδιωτών για το ζήτημα της αειφορίας
22/04 15:18
22/04 14:58
22/04 12:39
FedHATTA: Αυξημένη από πέρυσι η ταξιδιωτική κίνηση του Πάσχα – Πού θα ταξιδέψουν φέτος οι Έλληνες
22/04 11:53
Αυθαίρετα σε 14 κλαμπ/εστιατόρια και ξενοδοχεία της Μυκόνου εντόπισαν οι επιθεωρητές
22/04 11:45
Κανάρια: Αγανακτισμένοι οι κάτοικοι διαδηλώνουν κατά του μαζικού τουρισμού
22/04 11:17
Η Βαρκελώνη «κατέβασε» από τη Google διαδρομή λεωφορείου για να μην τη χρησιμοποιούν οι τουρίστες
22/04 11:11
22/04 10:51
22/04 10:31
22/04 10:03
22/04 07:26
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Διαγωνισμός για τη μίσθωση κλινών στη Λήμνο
22/04 07:23
22/04 07:20
22/04 07:19
Επέκταση αεροδρομίου Τιράνων λόγω αυξημένης τουριστικής κίνησης
22/04 07:17
21/04 11:13
Η Όλγα Κεφαλογιάννη στην έκθεση «Μόδα και Ολυμπιακοί Αγώνες Αθήνα 2004 – Παρίσι 2024»
21/04 11:03
Χάρης Δούκας | Η Αθήνα εισέπραξε μόλις 42 λεπτά ανά τουρίστα που επισκέφτηκε την πόλη το 2023!
21/04 10:52
Όλγα Κεφαλογιάννη | Έρχονται προδιαγραφές λειτουργίας και ασφαλείας στα Airbnb
21/04 07:57
20/04 12:08
traveloffpath.com | H Aθήνα δεν αντέχει τον υπερτουρισμό - Αυτός είναι ο εναλλακτικός προορισμός!
20/04 11:58
ΕΟΤ: Συμμετοχή σε εκδηλώσεις του FTI Touristik σε 5 πόλεις της Γερμανίας
20/04 11:54
Ταξίδι εξοικείωσης για προβολή των Χανίων και της γαστρονομίας της Κρήτης
20/04 11:52
Ατομικό και Ομαδικό Πανελλήνιο Πρωτάθλημα Σκακιού στη Λάρισα
19/04 17:25
Expedia: Δύο νέα προγράμματα αειφόρου τουρισμού για τους προορισμούς
19/04 16:42
«MyCoast»: Νέα ψηφιακή εφαρμογή καταγγελιών για τις παραλίες
19/04 16:09
ΕΣΠΑ: 6.669 αιτήσεις για ίδρυση νέων Μικρομεσαίων Τουριστικών Επιχειρήσεων
19/04 16:04
19/04 15:51
Ελληνικός τουρισμός: +24,5% οι ταξιδιωτικές εισπράξεις το α’ δίμηνο του 2024
19/04 15:28
19/04 14:45
Η Σκιάθος αλλάζει πρόσωπο στον τουρισμό | βιωσιμότητα μέσω διεθνών συνεργασιών
19/04 13:03
ΚΥΑ: Αυτές είναι οι 198 «Απάτητες παραλίες» - Δεν παραχωρούνται, δεν μπαίνουν ξαπλώστρες
19/04 12:58
X. Design Week × Marketing Greece: Ένα τριήμερο event από και για τον τουρισμό
19/04 12:21
Ένωση Ξενοδόχων Ιωαννίνων: Πρώτη στην ικανοποίηση επισκεπτών η Ήπειρος
19/04 11:43
Στις 27 Απριλίου ανοίγει το νέο πολυτελές ξενοδοχείο Nammos Hotel Mykonos
19/04 11:34
Τουριστική συνεργασία Χαλκιδικής- Τοσκάνης: Τριήμερο συμπόσιο με ανταλλαγή απόψεων
19/04 11:30
19/04 11:19
19/04 10:56
19/04 10:21
19/04 07:14
Santo Collection | 30 εμπειρίες στα ξενοδοχεία, τις βίλες και στον προορισμό της Σαντορίνης
19/04 07:10
Ταξίδι εξοικείωσης σε Αθήνα και Κρήτη με ρεπορτάζ για αναγνώστες με κινητικά προβλήματα
19/04 07:09
19/04 07:07
Ισπανία: Έξυπνο νέο επενδυτικό ταμείο για την απορρόφηση κονδυλίων του Σχεδίου Ανάκαμψης
19/04 07:04
18/04 16:45
18/04 15:55
Χρ. Σταϊκούρας: Ενθαρρύνουμε τη μετάβαση σε ένα ‘‘πράσινο’’ μοντέλο αεροπορικών μεταφορών
18/04 15:13
Oι Έλληνες στρέφονται στο χώρο της Αυτοβελτίωσης και Ψυχικής Υγείας
18/04 15:09
Η Costa Navarino συμμετέχει στους εορτασμούς της Ολυμπιακής χρονιάς
18/04 15:03
Η ΕΞΑΑΑ προσχωρεί στη «Συμμαχία για τη Μείωση της Σπατάλης Τροφίμων»
18/04 14:22
Το Σχολείο Τουρισμού OnTour ξεκινά ταξίδια σε νέους προορισμούς
18/04 13:53
Olimar Reisen | Το Πήλιο νέος προορισμός στην Ελλάδα το 2024
18/04 13:05
18/04 12:33
Το σχέδιο ανάπτυξης της Marriott στην Ευρώπη: 100 νέα ξενοδοχεία μέχρι το 2026
18/04 12:19
SKY express: Αύξηση 15% της επιβατικής κίνησης το α' τρίμηνο του 2024
18/04 12:17
Fam trip Κινέζων τουριστικών πρακτόρων για τη νέα απευθείας πτήση Σαγκάη-Αθήνα
18/04 12:03
Handelsblatt | Η Ελλάδα ως πόλος έλξης για ξένους συνταξιούχους
18/04 11:57
18/04 11:45
Lufthansa | Ακύρωση των πτήσεων προς Τεχεράνη και Βηρυτό μέχρι τις 30 Απριλίου
18/04 11:29
Δήμος Αθηναίων | Συνεργασία με την Κίνα στους τομείς του πολιτισμού και του τουρισμού μέσω της ΕΑΤΑ
18/04 11:22
18/04 11:18
Travel + Leisure: 3 Ελληνικά ξενοδοχεία στα 100 καλύτερα νέα στον κόσμο για το 2024
18/04 11:17
18/04 11:06
Apollo Hills | Οικιστική ανάπτυξη 200 εκατ. ευρώ στη Βούλα από τις Henderson Park και Hines
18/04 10:30
18/04 10:25
Το Βρετανικό ΥΠΕΞ προειδοποιεί για διακρίσεις στους ταξιδιώτες LGBTQ+ στην Ελλάδα
18/04 10:12
SAS & Aegean: Συνεργασία κοινού κωδικού για συνδέσεις της Αθήνας με Σκανδιναβικές χώρες
17/04 19:57
17/04 19:16
Η Όλγα Κεφαλογιάννη στην 9η Διεθνή Διάσκεψη "Our Ocean Conference"
17/04 16:48
Η Αθήνα δεν αντέχει άλλο τσιμέντο | Ανοιχτή επιστολή προς τον υπουργό Περιβάλλοντος
17/04 16:33
Συναγερμός από τη Europa Nostra για τις Κυκλάδες: Απειλούνται από τον τουρισμό
17/04 15:28
17/04 14:36
17/04 14:22
17/04 13:35
Η Αρχαία Ολυμπία άναψε τη φλόγα της Ειρήνης και της Εκεχειρίας
17/04 13:20
Γερμανικό ενδιαφέρον για την Κρήτη και τα εκλεκτά προϊόντα της
17/04 11:52
Τουρισμός | ForwardKeys: Προς ολική ανάκαμψη τα εξερχόμενα ταξίδια των Κινέζων - Ευρώπη θέλει το 27%
Το Γραφείο ΕΟΤ στο Ηνωμένο Βασίλειο καλύτερος οργανισμός τουρισμού για το 2023
Μαρίνα Πόρτο Χέλι | Υψηλή πληρότητα το 2023 - Ανάπτυξη 29% το 2024
Η Celestyal παρουσιάζει τις ημερήσιες εκδρομές «National Geographic Day Tours»
Travel + Leisure: Το Katikies Santorini ανάμεσα στα 500 καλύτερα ξενοδοχεία στον κόσμο για το 2024
+14,4% η επιβατική κίνηση στα 39 αεροδρόμια της χώρας το α' τρίμηνο
Συνεργασία Deloitte - ΠΟΞ για εκπαιδευτικά εργαστήρια στα μέλη της
FTI | Τουρισμός: Συζητείται στην Επιτροπή Τουρισμού της Βουλής το ενδεχόμενο για κούρεμα χρέους
Ελληνικά ξενοδοχεία: Αυτά είναι τα καλύτερα για το 2024 σύμφωνα με τους χρήστες της Tripadvisor
Χάρης Δούκας | Η Αθήνα εισέπραξε μόλις 42 λεπτά ανά τουρίστα που επισκέφτηκε την πόλη το 2023!
Η Βαρκελώνη «κατέβασε» από τη Google διαδρομή λεωφορείου για να μην τη χρησιμοποιούν οι τουρίστες
Booking.com | Σε σημείο «κόπωσης» το 28% των ταξιδιωτών για το ζήτημα της αειφορίας
Δήμος Σκιάθου: Να καταργηθεί το εισιτήριο στο Θαλάσσιο Πάρκο Αλοννήσου, κάνει ζημιά στον τουρισμό
Συναγερμός από τη Europa Nostra για τις Κυκλάδες: Απειλούνται από τον τουρισμό
SKY express: Αύξηση 15% της επιβατικής κίνησης το α' τρίμηνο του 2024
Ταξίδι εξοικείωσης για προβολή των Χανίων και της γαστρονομίας της Κρήτης
Όλγα Κεφαλογιάννη | Έρχονται προδιαγραφές λειτουργίας και ασφαλείας στα Airbnb
( 0 )