30 χρόνια μετά την Pan Am: Ο μύθος ζει

Η Pan Am ανήκει εδώ και 30 χρόνια στην ιστορία. Η τελευταία πτήση PΑ436 από το Bridgetown, πρωτεύουσα των Μπαρμπάντος στο Μαϊάμι έγινε στις 4 Δεκεμβρίου του 1991. Και με αυτή μπήκε ο επίλογος του μύθου 64 χρόνων παγκόσμιας πρωτοπορίας στις αερομεταφορές, που διατηρεί όμως την αίγλη του ακόμη και μέχρι σήμερα.
Σε ολόκληρο τον κόσμο, αλλά ιδιαίτερα στο Βερολίνο, την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου έγινε συνώνυμο της ελευθερίας και της ελπίδας. «Καμία αεροπορική εταιρεία δεν έχει επηρεάσει τις αερομεταφορές σε τόσο καθοριστικό βαθμό, και καμία άλλη δεν κατάφερε να προσφέρει στο κοινό τέτοιες υπηρεσίες», λέει ο Ματίας Χίνε, επιχειρηματίας του Βερολίνου, ειδικός της Pan Am και συγγραφέας ογκώδους βιβλίου για την αεροπορική εταιρεία.
«Έτσι γεννήθηκε ένας μύθος για την ελευθερία να μεταφέρει κανείς επιβάτες οπουδήποτε στον κόσμο μέσα σε λίγες ώρες και ανά πάσα στιγμή». Η Pan Am μπόρεσε να το κάνει αυτό με το παγκόσμιο δίκτυό της. Παρόμοια αεροπορική εταιρεία δεν υπήρξε ποτέ ξανά.
Η Pan Am των ηπείρων
΄Όλα ξεκίνησαν στις 19 Οκτωβρίου του 1927 με ένα δανεισμένο υδροπλάνο με τη διαδρομή από την Φλόριντα στην Κούβα. Θεωρείται η πρώτη πτήση της Pan Am, πίσω από την οποία ήταν ο τότε 28χρονος επιχειρηματίας Χουάν Τριπ, γόνος πλούσιας οικογένειας από το New Jersey. Μέχρι την αποχώρησή του το 1968 ο Τριπ δημιούργησε μια μοναδική αεροπορική αυτοκρατορία, που έφερε τον κόσμο κοντά όσο κανένας άλλος.
Ο πρώτος του άθλος όμως έγινε τον Νοέμβριο του 1935, όταν το υδροπλάνο της Pan Am Martin M-130 με το όνομα China Clipper κατάφερε να διασχίσει τον Ειρηνικό από το Σαν Φρανσίσκο στη Μανίλα. Το τετρακίνητο ιπτάμενο σκάφος κάλυψε τα 12.875 χιλιόμετρα σε επτά ημέρες ξεπερνώντας κατά πολύ την ταχύτερη σύνδεση με πλοίο που διαρκούσε τότε πάνω από δύο εβδομάδες. Ήδη από το 1937 ακολούθησαν συνδέσεις μέσω του Ατλαντικού με την Ευρώπη, το Λονδίνο και το Παρίσι ήταν οι πρώτες πρωτεύουσες που συνδέθηκαν για αεροπορικές μεταφορές με τον Νέο Κόσμο.
Μέσα σε μόλις 10 χρόνια η Pan Am είχε φέρει τις ηπείρους πολύ πιο κοντά. Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, η Pan Am, αν και ιδιωτική, καθιερώθηκε περίπου ως εθνική αεροπορική εταιρεία των HΠΑ για διεθνείς πτήσεις, παρόλo που ο ανταγωνισμός γίνονταν όλο και πιο σκληρός. Από τον Ιανουάριο του 1946 η Pan Am καθιερώθηκε ως η πρώτη αεροπορική εταιρεία υπερατλαντικών μεταφορών με χερσαία αεροπλάνα. Η πτήση με DC-4 από τη Νέα Υόρκη στο Hum κοντά στο Λονδίνο διαρκούσε 17 ώρες και 40 λεπτά με ενδιάμεσες στάσεις, προς τη Λισσαβόνα μάλιστα 21 ώρες. Ήδη το 1948 η Pan Am με την προκάτοχό της AOA αντιπροσωπεύονταν στη μεταπολεμική Γερμανία, ως πρώτη αεροπορική εταιρεία, πολύ πριν επιτραπεί στους Γερμανούς να εκτελούν αεροπορικές πτήσεις από το 1955.
Διορατικός ο Χουάν Τριπ
Αποφασιστικός παράγοντας υπήρξε η συμμετοχή των Αμερικανών στις μεταφορές στο Βερολίνο. Στη διαιρεμένη σε ζώνες πόλη μπορούσαν να πετάξουν μόνο οι Σύμμαχοι και η Pan Am από το 1950 ανέλαβε αυτόν τον ρόλο. Το τετρακίνητο DC-4 πετούσε μέσω αεροδιαδρόμων σε 6 δυτικές γερμανικές πόλεις. «Δεν διέθετε καμπίνα υπό πίεση και συχνά ένιωθα χάλια» λέει η Βερολινέζα Γιούτα Κάρτσμπουργκ, που το 1958, μόλις τελείωσε τη σχολή διερμηνέων, προσελήφθη ως αεροσυνοδός στην Pan Am.
«Τότε πετούσαμε κυρίως πρόσφυγες». Εκείνη την εποχή η αεροπορική εταιρεία είχε απλωθεί τόσο πολύ παγκόσμια, όπως καμιά άλλη, και μετέφερε σχεδόν 2,6 εκ. επιβάτες. Αλλά ο Χουάν Τριπ ήθελε περισσότερα, ήθελε να ανοίξει τις πτήσεις σε όλες τις κοινωνικές τάξεις, και όχι μόνο στους πλούσιους. Και ο Τριπ είχε ένα ασυναγώνιστο ταλέντο στις τεχνικές καινοτομίες.
Μέσα της δεκαετίας του 50 θεώρησε ότι είχε έρθει ο καιρός για να ξεκινήσει η εποχή του τζετ και τον Οκτώβριο του 1955 παρήγγειλε μονομιάς δύο ανταγωνιστικά μοντέλα τη πρώιμης εποχής των τζετ: 20 τετρακίνητα 707 της Boeing και 25 DC-8 της Douglas. Με τον επικεφαλής της Boeing Γουίλιαμ Άλεν τον συνέδεε βαθιά φιλία. Ντιλ εκατομμυρίων ανάμεσα στους δύο άνδρες, που ρίσκαραν τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεών τους, γίνονταν πάντα με τη λογική: «Εσύ θα δημιουργείς κι εγώ θα αγοράζω», όπως έλεγε ο Τριπ στον Άλεν.
Χωρίς την προνοητικότητα και την οικονομική ισχύ της Pan Am η κατασκευή αεροσκαφών και οι αερομεταφορές θα είχαν αναπτυχθεί πολύ πιο αργά. Στις 26 Οκτωβρίου του 1958 ξεκίνησε η εποχή του τζετ με την παρθενική πτήση ενός Boeing 707 από τη Ν. Υόρκη για το Παρίσι. Το τετρακινητήριο αεροσκάφος χάρη στην ώθηση της Pan Am έγινε μεγάλη επιτυχία. Και η Pan Am αναδείχθηκε στην πιο λαμπερή αεροπορική εταιρεία σε όλον τον κόσμο.
Το Λόκερμπι έφερε τον κατήφορο
Τη δεκαετία του 60 οι επιχειρήσεις του Χουάν Τριπ με την αεροπορική εταιρεία ανθούσαν με ετήσια αύξηση επιβατών ανά 15%. Αλλά δεν έμεινε με δεμένα τα χέρια. Στις 13 Απριλίου του 1966 έκανε ένα ακόμη κβαντικό άλμα παραγγέλλοντας από την Boeing 25 αεροσκάφη του τύπου 747, ενός μοντέλου ασύλληπτων δυνατοτήτων που μετέφερε μέχρι 490 επιβάτες και που αργότερα ονομάστηκε Jumbo Jet. Όλες αυτές οι εξελίξεις δεν θα μπορούσαν να γίνουν χωρίς το θάρρος και το όραμα του Χουάν Τριπ. Μετά την αποχώρησή του τη δεκαετία του 80 ακολούθησαν αλλαγές στη διοίκηση και δυσμενείς συγχωνεύσεις. Η εταιρεία του πήρε τον κατήφορο και η αίγλη της έγινε μακρινή ανάμνηση. Ο στόχος του Τρίπε να κάνει τις πτήσεις προσιτές στις μάζες επετεύχθη με το Boeing 747 και οι μέρες δόξας της αεροπορίας ως αγαθού πολυτελείας τελείωσαν οριστικά. Σε όλη της δεκαετία του 80 η Pan Am βρίσκονταν σε δεινή οικονομική θέση.
Και μετά ήρθε η βομβιστική επίθεση στο Λόκερμπι, στις 21 Δεκεμβρίου του 1988 πάνω από τη Σκοτία, με 270 νεκρούς. Οι κρατήσεις σταμάτησαν, στις 4 Δεκεμβρίου η αεροπορική εταιρεία κήρυξε πτώχευση. «Πάντα υπήρχε ελπίδα, αλλά πάντα κάτι συνέβαινε, η πτώση της Pan Am εξακολουθεί να είναι για μένα μυστήριο» είπε κάποτε ο βετεράνος πιλότος Τζό Χάσελμπι, που στο μεταξύ έχει πεθάνει. Στο Βερολίνο άλλοι βετεράνοι πιλότοι συναντώνται δύο φορές τον χρόνο, όπως γίνεται και στην Αμερική. «30 χρόνια μετά τη χρεοκοπία η κληρονομιά της Pan Am συνεχίζει να ζει» λέει η αεροσυνοδός Ντέμπορα Στατάνο Γκαουντιόζο από το Μουσείο Pan Am της Ν. Υόρκης. «Καθόρισε την επιβατική αεροπορία και η επιρροή της είναι ορατή μέχρι και σήμερα».
Πηγή: DW
22/03 17:51
Επίσκεψη Αντώνη Σαμαρά στο “Mουσείο Εθνικής Αντίστασης – Οικία Στρατηγού Ναπολέοντα Ζέρβα”
22/03 17:42
22/03 16:50
Show us your Regina: Η τουριστική καμπάνια που κατέστρεψε οριστικά τη φήμη πρωτεύουσας του Καναδά
22/03 16:07
22/03 15:40
22/03 15:24
22/03 14:33
Ελληνοτουρκική συνάντηση για συνεργασία στον τομέα Τουρισμού
22/03 13:30
«Let's TUI it» | Έτσι θα καλύψει τις 950 κενές θέσεις εργασίας ο τουρ οπερέιτορ
22/03 12:57
22/03 12:37
Μητσοτάκης για Μύκονο: Δεν νοείται να υπάρχει νησί, όπου κάποιοι θεωρούν ότι είναι υπεράνω του νόμου
22/03 11:54
Επαναπατρίζονται είκοσι εννέα πολύτιμες αρχαιότητες στην Ελλάδα
22/03 10:51
Bill Gates: Η τεχνητή νοημοσύνη είναι η σημαντικότερη τεχνολογική πρόοδος εδώ και δεκαετίες
22/03 10:34
Έκθεση της Βιέννης Ferien 2023 | +20% οι κρατήσεις για Ελλάδα
22/03 09:59
Η Jet2holidays επαναφέρει το δωρεάν check-in των αποσκευών από το ξενοδοχείο την ημέρα αναχώρησης
22/03 09:52
22/03 09:36
Νέες συνεργασίες για την εταιρεία διαχείρισης ξενοδοχείων και βιλλών Selected Hideaways
22/03 09:19
22/03 08:55
22/03 08:53
22/03 08:51
22/03 08:49
Wyndham: Ανάπτυξη πάνω από 200 ξενοδοχείων ECHO από το πρώτο έτος
22/03 08:46
Οι καλές τουριστικές πρακτικές του Καναδά «σώζουν» τους καταπιεσμένους Νεοϋορκέζους
21/03 19:08
21/03 19:00
21/03 18:46
21/03 16:34
21/03 16:11
Ο Δήμος Δυτικής Σάμου σε εκδήλωση του ΠΟΤ για τα "Καλύτερα Χωριά Τουρισμού" στη Σαουδική Αραβία
21/03 15:45
Νεοσύστατος Αυστριακός αερομεταφορέας σε συζητήσεις με την ελληνική Marathon Airlines
21/03 14:47
21/03 14:26
21/03 14:17
Εθνική θεώρηση εισόδου στους αρχηγούς τουριστικών γκρουπ - Τι προβλέπει σ/ν του υπ.Μετανάστευσης
21/03 13:50
Τέσσερις μήνες παίρνει στις εταιρίες να καλύψουν τις κενές θέσεις εργασίας στη Γερμανία
21/03 13:42
21/03 13:11
21/03 13:06
ΕΟΤ: Διαδραστική εκδήλωση προβολής της Σάμου στην τουριστική αγορά της Ολλανδίας
21/03 12:47
Telegraph: 16 ελληνικές βίλες στις 50 καλύτερες στην Ευρώπη για διακοπές το καλοκαίρι του 2023
21/03 12:12
Με μειωμένες ταχύτητες επανεκκινούν τα δρομολόγια των τρένων και του προαστιακού από την Τετάρτη
21/03 11:22
Politico: Αν η βαρετή Ελβετία δεν μπορεί να σώσει τις τράπεζές της, τότε ποιος μπορεί;
21/03 11:09
Καμία νέα πολεοδομική άδεια για εκτός σχεδίου περιοχές στη Μύκονο
21/03 10:49
21/03 10:27
Choose Crete | Προβολή της Κρήτης και της γαστρονομίας της στην Πολωνία
21/03 10:21
Διετής σύμβαση μεταξύ ξενοδόχων – ξενοδοχοϋπαλλήλων στα Χανιά | Αυξήσεις 6% και 5%
21/03 10:20
Ένα ακόμη διεθνές βραβείο για τον όμιλο ξενοδοχείων MELTEMI HOTELS & RESORTS
21/03 08:18
Πράσινο φως για 2 νέες ξενοδοχειακές επενδύσεις σε Κάρπαθο και Κω
21/03 08:16
Η Meliá παρουσιάζει το πρώτο «ξενοδοχείο μέσα στο ξενοδοχείο»
21/03 08:10
Διαγωνισμός για το έργο Ψηφιακές Πολιτιστικές Δράσεις της Δημοτικής Πινακοθήκης Λάρισας
21/03 08:06
20/03 23:57
O υπερ- τουρισμός στην Αθήνα | Στο μικροσκόπιο η φέρουσα ικανότητα - Μελέτη θα προτείνει παρεμβάσεις
20/03 19:37
20/03 18:49
Η Θεσσαλονίκη αναδεικνύεται σε σταθερή γέφυρα για την σύνδεση της περιοχής των Βαλκανίων
20/03 16:39
Μίλτος Καμπουρίδης | Αβάσιμες, καταχρηστικές και παράνομες οι ενέργειες της DCI
20/03 16:12
Chania By Locals: 3 νέα videos αφηγούνται τις ιστορίες της πόλης των Χανίων
20/03 16:08
Η Air France επιστρέφει στα επίπεδα πτήσεων του 2019 – Πτήσεις από 4 αεροδρόμια για Ελλάδα
20/03 15:43
H Ρόδος γίνεται πανευρωπαϊκός προορισμός εξ αποστάσεως εργασίας | “All roads lead to Rhodes”
20/03 15:31
20/03 14:43
20/03 14:18
20/03 13:47
20/03 13:15
Άλμα 87% στην επιβατική κίνηση των πτήσεων μεταξύ ΗΠΑ και Ευρώπης τον Φεβρουάριο
20/03 12:45
Skytrax: Το «Ελ. Βενιζέλος» στα 60 καλύτερα αεροδρόμια στον κόσμο για το 2023
20/03 12:17
Star Clippers: Η Μήλος νέος προορισμός κρουαζιέρας στα Ελληνικά νησιά για το 2023
20/03 12:14
20/03 11:45
20/03 08:55
Παραθεριστικές κατοικίες στην COSTA NAVARINO και στην Πύλο από την Potiropoulos+Partners
20/03 08:45
Πράσινο φως για 2 νέες ξενοδοχειακές επενδύσεις σε Πάργα και Νέα Πέραμο
20/03 08:30
Αλλαγή χρήσης κτιρίου γραφείων σε διαμερίσματα στα Χανιά - Νέο ξενοδοχείο στην Πάργα
20/03 08:28
Διαγωνισμός 333.000 ευρώ για διαμονή σε καταλύματα της Μυτιλήνης
20/03 08:25
Ισπανική εταιρεία στην εποπτεία της εναέριας κυκλοφορίας ινδικών αεροδρομίων
20/03 08:20
19/03 18:16
Βρετανικός τουρισμός |Έρευνα ΑΒΤΑ: Οι διακοπές στο εξωτερικό επιστρέφουν το 2023 σε επίπεδα 2019
19/03 13:40
19/03 13:27
Τελεφερίκ θα συνδέει την Άνω με την Κάτω Πόλη της Μονεμβασίας- Μουσείο το σπίτι του Ρίτσου
19/03 08:13
Πώς εταιρεία από το Hong Kong προσπάθησε να εξαπατήσει ελληνικές επιχειρήσεις
19/03 08:04
Διερεύνηση δυνατότητας κατασκευής νέου ποδηλατόδρομου στην Κω
18/03 19:03
Διευθυντές Ρόδου | Εσπερίδα: Ιδού η Ρόδος, ιδού και το...περιβάλλον
18/03 18:57
18/03 13:07
18/03 08:32
18/03 08:24
17/03 15:21
Ethisphere: Η Wyndham ανάμεσα στις Πιο Ηθικές Εταιρίες στον Κόσμο για το 2023
17/03 13:07
17/03 13:02
17/03 12:54
17/03 11:54
Πνοή πολυτελούς ευεξίας στην Κρήτη με το νέο ξενοδοχείο Pnoé Breathing Life – Ανοίγει τον Ιούνιο
17/03 11:39
Προβολή της Τήνου στο νεανικό κοινό και ζευγάρια σε Βρετανία και Αυστρία
17/03 11:02
17/03 10:54
Costa Cruises: Rock 'n' Roll κρουαζιέρα στη Μεσόγειο! Θα προσεγγίσει Σαντορίνη και Αθήνα (φωτο)
17/03 10:21
Θέλετε ή δεν θέλετε Βρετανούς τουρίστες; Επίθεση του CEO του ομίλου jet2 στην πρόεδρο του Λανθαρότε
17/03 09:57
Η μινωική ταυτότητα της Κρήτης υποψήφια για την Παγκόσμια Κληρονομιά της UNESCO
17/03 08:33
Άδειες για 2 νέα ξενοδοχεία στην παραλία Πεταλούς και στο Παλιούρι
17/03 08:30
Taygetos Challenge: Συναρπαστικές διαδρομές στα αρχαία μονοπάτια του Ταϋγέτου
17/03 08:28
17/03 08:25
Η νέα συμφωνία Wyndham και Groups360 δίνει άμεση λύση στις πολλαπλές κρατήσεις
17/03 00:05
TripAdvisor | Oδηγός για μια επιτυχημένη καμπάνια ξενοδοχείου
16/03 18:50
DiscoverEU | Δωρεάν ταξιδιωτικό πάσο σε 35.000 νέους για να εξερευνήσουν την Ευρώπη με τρένο
16/03 16:16
Credit Suisse: Πώς οδηγήθηκε στην κρίση ένας απο τους μεγαλύτερους διαχειριστές πλούτου παγκοσμίως
16/03 16:04
Η Κ.Νοτοπούλου στο συνέδριο του HAPCO | Εθνική πολιτική για τις εκθέσεις και τα συνέδρια
16/03 14:43
Τουρισμός: Οι Κινέζοι επιστρέφουν στην Ευρώπη αλλά με διαφορετικές ανάγκες από το παρελθόν
16/03 14:11
16/03 13:50
Βραβεία Skytrax | Τα 20 καλύτερα αεροδρόμια του κόσμου το 2023
Νέες συνεργασίες για την εταιρεία διαχείρισης ξενοδοχείων και βιλλών Selected Hideaways
Επαναπατρίζονται είκοσι εννέα πολύτιμες αρχαιότητες στην Ελλάδα
Έκθεση της Βιέννης Ferien 2023 | +20% οι κρατήσεις για Ελλάδα
Bill Gates: Η τεχνητή νοημοσύνη είναι η σημαντικότερη τεχνολογική πρόοδος εδώ και δεκαετίες
«Let's TUI it» | Έτσι θα καλύψει τις 950 κενές θέσεις εργασίας ο τουρ οπερέιτορ
Καμία νέα πολεοδομική άδεια για εκτός σχεδίου περιοχές στη Μύκονο
Οι καλές τουριστικές πρακτικές του Καναδά «σώζουν» τους καταπιεσμένους Νεοϋορκέζους
Η Jet2holidays επαναφέρει το δωρεάν check-in των αποσκευών από το ξενοδοχείο την ημέρα αναχώρησης
Wyndham: Ανάπτυξη πάνω από 200 ξενοδοχείων ECHO από το πρώτο έτος
O υπερ- τουρισμός στην Αθήνα | Στο μικροσκόπιο η φέρουσα ικανότητα - Μελέτη θα προτείνει παρεμβάσεις
Telegraph: 16 ελληνικές βίλες στις 50 καλύτερες στην Ευρώπη για διακοπές το καλοκαίρι του 2023
Μητσοτάκης για Μύκονο: Δεν νοείται να υπάρχει νησί, όπου κάποιοι θεωρούν ότι είναι υπεράνω του νόμου
( 0 )