Willie Walsh: Αερομεταφορές | Η έλλειψη νέων αεροσκαφών προσγειώνει τις προσδοκίες του κλάδου

Η παγκόσμια αεροπορική βιομηχανία το 2025 αντιμετωπίζει ένα δύσκολο ταξίδι, με σοβαρές αναταράξεις που απειλούν τη δυναμική της ανάπτυξης. Αντιμέτωπη με καθυστερήσεις στις παραδόσεις αεροσκαφών, εμπορικές διενέξεις και ευρύτερη γεωπολιτική αστάθεια, η βιομηχανία προσπαθεί να ισορροπήσει ανάμεσα στη σταθερή επιβατική ζήτηση και στα δομικά προβλήματα της αγοράς.

Σύμφωνα με την Διεθνή Ένωση Αερομεταφορών (IATA), που εκπροσωπεί πάνω από 300 αεροπορικές εταιρείες παγκοσμίως, τα καθαρά κέρδη του κλάδου αναμένεται να περιοριστούν στα 36 δισ. δολάρια (περίπου 31,5 δισ. ευρώ), έναντι προηγούμενης πρόβλεψης για 36,6 δισ. δολάρια. Παρά τη συνεχιζόμενη άνοδο της ζήτησης, ειδικά στον τομέα των ταξιδιών αναψυχής, οι αερομεταφορείς «χτυπούν σε τοίχο» λόγω προβλημάτων στην εφοδιαστική αλυσίδα και έντονων οικονομικών πιέσεων.

Οι καθυστερήσεις παραδόσεων αεροσκαφών «φρενάρουν» την ανάπτυξη

Το μεγαλύτερο «αγκάθι» για τις αεροπορικές εταιρείες αυτή τη στιγμή είναι οι σοβαρές καθυστερήσεις στις παραδόσεις νέων αεροσκαφών από τους μεγάλους κατασκευαστές, κυρίως Boeing και Airbus. Ο Γενικός Διευθυντής της IATA, Willie Walsh, χαρακτήρισε τις καθυστερήσεις «απαράδεκτες», τονίζοντας πως «παρατηρείται μείωση 26% στις παραδόσεις σε σχέση με τις προσδοκίες μόλις πριν από έναν χρόνο».

Το αποτέλεσμα είναι πως ενώ οι αεροπορικές έχουν παραγγείλει πάνω από 17.000 αεροσκάφη, η ετήσια παραγωγή δεν ξεπερνά πλέον τις 1.692 μονάδες – αριθμός σημαντικά μειωμένος από τις 2.000 πριν την πανδημία. Οι χρόνοι παράδοσης πλέον ενδέχεται να φτάσουν έως και τα 14 έτη, γεγονός που μπλοκάρει τη δυνατότητα των εταιρειών να ανανεώσουν ή να επεκτείνουν τους στόλους τους. Παρότι ο αριθμός των επιβατών προβλέπεται να αγγίξει τα 5 δισεκατομμύρια το 2025, αυξημένος κατά 4% σε σχέση με το 2024, πολλές εταιρείες δεν μπορούν να ανταποκριθούν επαρκώς στη ζήτηση.

Στο φόντο αυτό, υπάρχουν ήδη συζητήσεις για πιθανή νομική δράση κατά των κατασκευαστών από πλευράς της IATA, χωρίς όμως να έχει ληφθεί ακόμα κάποια επίσημη απόφαση.

Οικονομική πίεση και εμπορικές διενέξεις

Επιπλέον πονοκέφαλο προκαλεί η επιδείνωση του οικονομικού κλίματος λόγω γεωπολιτικών εντάσεων και ενός νέου κύκλου εμπορικών αντιπαραθέσεων, που ξεκίνησε από τις ΗΠΑ. Οι νέοι δασμοί επηρεάζουν αρνητικά τις διεθνείς αλυσίδες εφοδιασμού και αυξάνουν το κόστος λειτουργίας. Οι λειτουργικές αποδόσεις του κλάδου εκτιμάται ότι θα μειωθούν στα 66 δισ. δολάρια (περίπου 58 δισ. ευρώ), έναντι προηγούμενης πρόβλεψης για 67,7 δισ.

Οι εξελίξεις αυτές συρρικνώνουν τα περιθώρια κέρδους και καθιστούν ακόμα πιο περίπλοκο το λειτουργικό περιβάλλον για τις εταιρείες. Παρά τις δυσκολίες, όμως, η αεροπορική βιομηχανία διατηρεί τη στρατηγική της σημασία: απασχολεί άμεσα και έμμεσα 86,5 εκατομμύρια εργαζόμενους και συμβάλλει κατά 3,9% στο παγκόσμιο ΑΕΠ.

Η ασφάλεια παραμένει σταθερή αξία

Μέσα σε αυτό το ασταθές πλαίσιο, υπάρχει και ένα θετικό πρόσημο: η ασφάλεια των πτήσεων. Το 2024 καταγράφηκαν μόλις επτά θανατηφόρα ατυχήματα σε περισσότερες από 40,6 εκατομμύρια πτήσεις παγκοσμίως, με συνολικά 244 θύματα. Παρά τις επιχειρησιακές και οικονομικές προκλήσεις, η εμπορική αεροπορία συνεχίζει να διατηρεί υψηλά πρότυπα ασφάλειας. Η IATA επαναβεβαιώνει τη δέσμευσή της για «μηδενικά ατυχήματα» στο μέλλον, αναγνωρίζοντας τη σημασία της εμπιστοσύνης του επιβατικού κοινού.

Κάλεσμα για δράση

Η IATA καλεί τόσο τους κατασκευαστές όσο και τους πολιτικούς ηγέτες να αναλάβουν δράση. «Χρειαζόμαστε αξιόπιστη παραγωγή και σαφές ρυθμιστικό πλαίσιο», σημείωσε ο Walsh, τονίζοντας πως η διατήρηση της θετικής δυναμικής στον κλάδο δεν είναι δεδομένη.

Σε μια χρονιά που ξεκίνησε με υψηλές προσδοκίες, ο παγκόσμιος αεροπορικός τομέας δείχνει ανθεκτικότητα αλλά και τα όρια του. Οι επιβάτες συνεχίζουν να ταξιδεύουν – ιδίως για λόγους αναψυχής – αλλά οι εταιρείες καλούνται να διαχειριστούν μια εξαιρετικά περίπλοκη εξίσωση: αυξανόμενη ζήτηση, περιορισμένες υποδομές, αυξημένα κόστη και διεθνή αστάθεια.

Το 2025 ίσως αποδειχθεί κομβικό έτος: είτε ως σημείο αναφοράς για την επιβίωση και τον εκσυγχρονισμό της αεροπορικής βιομηχανίας, είτε ως αφετηρία για βαθύτερη κρίση.