Γιώργος Βερνίκος : Ο Τουρισμός είναι ευλογία για την Ελλάδα

Στη σημαντική συμβολή του τουρισμού για την ανάπτυξη της Ελλάδας σε όλα τα επίπεδα αναφέρθηκε μεταξύ άλλων ο γενικός γραμματέας του ΣΕΤΕ και πρόεδρος του ΙΝΣΕΤΕ κ. Γιώργος Βερνίκος στην ομιλία του στην ημερίδα «Τουρισμός και Αειφορία» που διοργάνωσε στο Μουσείο της Ακρόπολης η Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού.

Τα κυριότερα σημεία της ομιλίας του κ. Βερνίκου έχουν ως εξής:

Το 2023 επιβεβαίωσε ότι ο ελληνικός τουρισμός αποτελεί την ατμομηχανή της ελληνικής οικονομίας με πάνω από 34 εκατ. αφίξεις και άμεσα εισπραττόμενο συνάλλαγμα ύψους 20,5 δις ευρώ. 

Και πράγματι, ο ποιοτικός τουρισμός μαζί με τη ναυτιλία αποτελούν τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας μας για τη διατήρηση του βιοτικού μας επιπέδου και συμβάλουν σημαντικά και για την ανάπτυξη πολλών άλλων τομέων της οικονομίας. 

Ο τουρισμός προϋποθέτει ειρήνη και ασφάλεια. Ο τουρισμός σαν οικονομική δραστηριότητα βαδίζει χέρι-χέρι με το περιβάλλον, την πολιτιστική μας κληρονομιά, την τοπική παραγωγικότητα και την ταυτότητα των προορισμών. Εξίσου σημαντικά είναι όμως η καθαριότητα, το χαμόγελο, η φιλοξενία και γενικότερα οτιδήποτε συνδέεται με την παιδεία και τον πολιτισμό. Ο τουρισμός προβάλλει το καλό μας πρόσωπο και αξιοποιεί όλα τα θετικά μας στοιχεία.  

Ό,τι είναι καλό για το «νοούμενο» ποιοτικό τουρισμό, είναι καλό για τη χώρα μας. Βέβαια, πρέπει να έχουμε υπόψη μας ότι η ανάπτυξη και το περιβάλλον είναι σε διαρκή σύγκρουση, όπως άλλωστε είναι όλα τα μεγάλα θέματα.  Δεν είναι τυχαίο ότι στους Αρχαίους Έλληνες οι μετόπες του Παρθενώνα χαρακτηριστικά απεικονίζουν μάχες: Ανάμεσα στο Λαπίθη με τον Κένταυρο και τους Γίγαντες με τους Τιτάνες.  Δηλαδή, την αέναη σύγκρουση του παλιού με το καινούργιο, της προσδοκίας με την πραγματικότητα και ιδίως, στις μέρες μας, του βραχυχρόνιου με το μακροχρόνιο συμφέρον.  Τελικά το ζητούμενο είναι η ισορροπία, που τις περισσότερες φορές όσο την πλησιάζουμε, απομακρύνεται.

Για τον ΣΕΤΕ όλα τα βασικά θέματα που συνδέονται με τον τουρισμό και την αειφορία είναι στο επίκεντρο των συζητήσεων, των μελετών και των προτάσεών μας.  Στα πλαίσια αυτά, οι στρατηγικοί μας στόχοι που έχουν τεθεί για το 2024 είναι η βιωσιμότητα-κλιματική αλλαγή, η αγορά εργασίας και οι εργασιακές σχέσεις, οι επενδύσεις και η ανταγωνιστικότητα, η διαχείριση προορισμών και οι υποδομές.

Βιώσιμη ανάπτυξη στον τουρισμό σημαίνει ότι ο τουρισμός αναπτύσσεται με τρόπο που προστατεύει το περιβάλλον, σέβεται την ταυτότητα των προορισμών, προάγει την κοινωνική ευημερία και υποστηρίζει την οικονομική ανάπτυξη. Τόσο στον ΣΕΤΕ, όσο και στον ΙΝΣΕΤΕ, ενημερώνουμε και αναπτύσσουμε εργαλεία και εκπαιδεύουμε ανθρώπους του ελληνικού τουρισμού με αυτούς τους άξονες.  Με συσσωρευμένη τεχνογνωσία και παρακολουθώντας τις διεθνείς εξελίξεις, εργαζόμαστε συστηματικά για την ταχύτερη προσαρμογή προορισμών και επιχειρήσεων κάθε μεγέθους σε μία πορεία με αμιγώς θετικό αποτύπωμα.  

Θεωρούμε σημαντικό ο τουρισμός, στα πλαίσια της βιώσιμη ανάπτυξης, να μην αρκείται στο να μην είναι απλά επιβλαβής, αλλά να συμβάλει θετικά στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.  Δίνουμε ιδιαίτερη έμφαση στη διαφοροποίηση του τουριστικού προϊόντος, στην αναζήτηση συνεργασιών και στη διάδοση των βέλτιστων πρακτικών, στη διαχείριση προορισμών, στην αξιολόγηση του βαθμού ενσωμάτωσης της κυκλικής οικονομίας και στη συνεχή παρακολούθηση και αξιολόγηση της Ελλάδας προς τον αμιγώς θετικό τουρισμό.

Μας ενδιαφέρει η θετική συμβολή του τουρισμού στους 17 στόχους και στους 169 υποστόχους για βιώσιμη ανάπτυξη του ΟΗΕ 2030. Το Σεπτέμβριο 2023 γίναμε μέλος του UN Global Compact (Οικονομικό Σύμφωνο των Ηνωμένων Εθνών για τις Επιχειρήσεις), δεσμευόμενοι για την εφαρμογή των 10 οικουμενικών αρχών, που προάγουν τους Παγκόσμιους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης (SDGs).

 Eξάλλου, για επιμέρους θέματα που τέθηκαν στη διάρκεια του Συνεδρίου ο κ. Βερνίκος σημείωσε τα εξής:

•  Η βραχυχρόνια μίσθωση αποτελεί κομμάτι του τουριστικού προϊόντος και λόγω των κοινωνικών επιπτώσεων πρέπει να παρέχεται το δικαίωμα στην Τοπική Αυτοδιοίκηση για τον καθορισμό μέγιστου αριθμού ακινήτων, που μπορούν να εγγράφονται στο σχετικό Μητρώο βραχυχρόνιας μίσθωσης. Χρειάζεται συνεχής βελτίωση του θεσμικού πλαισίου των βραχυχρόνιων μισθώσεων, τήρηση της τουριστικής νομοθεσίας και ενίσχυση των ελεγκτικών μηχανισμών.
• Όσο αφορά τη βιωσιμότητα των πόρων, στη μελέτη «ελληνικός τουρισμός 2030-σχέδια δράσης» παρέχονται στρατηγικές κατευθύνσεις για τη διατήρηση, προστασία, προώθηση και ανάπτυξη της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς της Ελλάδας μέσω συγκεκριμένων προτάσεων, που περιλαμβάνουν την προστασία και ανάδειξη του ιστορικού, πολιτιστικού, λαογραφικού και αρχιτεκτονικού/κτιριακού αποθέματος των ελληνικών προορισμών, καθώς και της προστασίας προς τις δυνατότητες αντιμετώπισης φυσικών καταστροφών.
• Για το ανθρώπινο δυναμικό καταγράφεται σημαντική αδυναμία εύρεσης προσωπικού στη μετά πανδημίας εποχή, που αφορά όλο το φάσμα δεξιοτήτων, ένα φαινόμενο που δεν είναι μόνο ελληνικό αλλά παγκόσμιο και αφορά πολλούς κλάδους της οικονομίας.  Με οξύ δημογραφικό πρόβλημα και γενικότερα brain drain, το ζήτημα αποτελεί σημαντική δομική πρόκληση για την παροχή ποιοτικών τουριστικών υπηρεσιών για τα επόμενα χρόνια. Αιχμή των προσπαθειών μας στις παρεμβάσεις στην αγορά εργασίας είναι τα προγράμματα προσέλκυσης, κατάρτισης και συνεχούς βελτίωσης δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού αλλά και η λειτουργική βελτίωση της διαδικασίας μετάκλησης των εργαζομένων.