Γ. Βερνίκος: Η σημασία του ωκεάνειου περιβάλλοντος στη διατήρηση της ζωής

Τις θέσεις του για την κλιματική κρίση και τη διακυβέρνηση των ωκεανών καταθέσει ο Επίτιμος Πρόεδρος της Ένωσης Πλοιοκτητών Ελληνικών Σκαφών Τουρισμού και Γενικός Γραμματέας του ΣΕΤΕ κ. Γιώργος Βερνίκος, επισημαίνοντας τη σημασία του ωκεάνειου περιβάλλοντος στη διατήρηση της ζωής.

Το κείμενο θέσεων του κ. Βερνίκου έχει ως εξής:

"H 27η διάσκεψη του ΟΗΕ για το κλίμα COP 27, που πραγματοποιήθηκε πρόσφατα στην Αίγυπτο και αποτελεί την ετήσια παγκόσμια συνάντηση κορυφής για το κλίμα, τελείωσε με κυβερνητικές διαπραγματεύσεις για μέτρα αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής, με αιχμή τα θέματα των ορυκτών καυσίμων και της βοήθειας σε ευάλωτες χώρες.  Δεν έγινε καμία αναφορά σε πολλά ζητήματα που συνδέονται με την κλιματική κρίση και με επιμέρους θέματα της βιοποικιλότητας.  Μεταξύ αυτών το θέμα των ωκεανών, που βρίσκεται σε διαβούλευση για έκφραση Γνώμης των ευρωπαίων κοινωνικών εταίρων.

Οι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν ότι ο ωκεανός ήταν ένας ποταμός που περιέβαλε τον κόσμο και κατέληγε κάπου δυτικά της Ευρώπης και ανατολικά της Ασίας. Σήμερα γνωρίζουμε ότι οι ωκεανοί αποτελούν το μεγαλύτερο βιολογικό περιβάλλον στον πλανήτη, καλύπτοντας το 70% της επιφάνειάς του και ότι η συμβολή τους στη διατήρηση του κλίματος και της ατμόσφαιρας είναι τεράστια.  Υπολογίζεται ότι περισσότερα από 3 δισ. άνθρωποι καλύπτουν τις διατροφικές τους ανάγκες, άμεσα ή έμμεσα, από τους ωκεανούς.

Τα προαναφερόμενα είναι μερικά μόνο από τα δεδομένα που αναδεικνύουν τη σημασία του ωκεάνειου περιβάλλοντος στη διατήρηση της ζωής. Δυστυχώς όμως οι ωκεανοί επιβαρύνονται καθημερινά από τη μόλυνση και την υπερθέρμανση του πλανήτη, με αποτέλεσμα οι περισσότεροι από τους έμβιους οργανισμούς, που αναπτύσσονται σε αυτούς, να κινδυνεύουν με αφανισμό, με άγνωστες συνέπειες στην οικολογία και την εξέλιξη.

Τα προβλήματα των ωκεανών ξεκινούν από τις ορατές μορφές της ρύπανσης.  Ωστόσο, όσο καταστροφικά κι αν είναι αυτά τα γεγονότα, η συνολική επιβάρυνση που δημιουργούν στο θαλάσσιο περιβάλλον ωχριά συγκριτικά με αυτή που προκαλείται από τα χερσαία απόβλητα που καταλήγουν στη θάλασσα. Ο εμποτισμός του Κόλπου του Μεξικού με το χυμένο πετρέλαιο δεν ήταν η αρχή της απονέκρωσής του.

Αυτή επιτελείται εδώ και δεκαετίες με το ξέβρασμα τόνων λιπασμάτων, που καταλύουν το οξυγόνο των θαλάσσιων υδάτων και έχουν ήδη δημιουργήσει μια μεγάλης έκτασης νεκρή ζώνη στον κόλπο. Αλλά και στον υπόλοιπο πλανήτη, σύμφωνα με έκθεση του Περιβαλλοντικού Προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών, οι νεκρές ζώνες στους ωκεανούς αυξήθηκαν σημαντικά σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα.  Αν αυτό συνεχιστεί, τα κοράλλια, τα κοχύλια, οι γαρίδες, οι αστακοί και τα μύδια δεν θα μπορούν πια να φτιάξουν το κέλυφός τους.  Σε όλα δε τα προαναφερόμενα θα πρέπει να προστεθεί και η επιβάρυνση από τις χημικές ουσίες που περνούν απευθείας από το νερό στην τροφική αλυσίδα.

Χρειάζεται επομένως άμεση αντίδραση σε πολλούς τομείς και επίπεδα, καθώς όλα στον πλανήτη λειτουργούν όπως τα συγκοινωνούντα δοχεία. Απαιτείται ευθυγράμμιση αντικρουόμενων προτεραιοτήτων και πολιτικών σε εθνικό και διεθνές επίπεδο αλλά και διεθνείς συνεργασίες και συναινέσεις σε επίπεδο κρατών και τοπικών κοινωνιών, κάτι το οποίο, τουλάχιστον μέχρι σήμερα, δεν έχει επιτευχθεί.