Το τραίνο της Πελοποννήσου – Τουρισμός 5.0

Γράφει ο κ.Γιώργος Καραμπάτος, τέως Πρόεδρος Επιμελητηρίου Μεσσηνίας

"Δημιουργικοί Έλληνες υπάρχουν παντού", τόνισε ο Υφυπουργός Τουρισμού κ. Μάνος Κόνσολας. στην εκδήλωση που διοργανώθηκε στον αύλειο χώρο του Αρχαιολογικού Μουσείου των Δελφών με θέμα την επόμενη μέρα του ελληνικού τουρισμού. 

Το ερώτημα είναι: ΤΟΥΣ ΑΚΟΥΕΙ ΚΑΝΕΙΣ;

Δυστυχώς στην συστημική μας δημοκρατία (με τα όσα ακούμε & διαβάζουμε καθημερινά, πως αλλιώς να την ονομάσεις;) για να ακουστούν οι δημιουργικοί πολίτες θα πρέπει να έχουν θεσμική ιδιότητα γεγονός που αποθαρρύνει τους σκεπτόμενους ενεργούς πολίτες να συμμετέχουν στα δημόσια πράγματα, με τραγικές συνέπειες στην ποιότητα διακυβέρνησης σε τοπικό, περιφερειακό, εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο.

Είναι γνωστό ότι το όραμα των διαχειριστών της γραφειοκρατικής συστημικής δημοκρατίας εξαντλείται στο χρονικό μεσοδιάστημα μέχρι την επόμενη  εκλογική  αναμέτρηση, αντίθετα με τους δημιουργικούς πολίτες των όραμα των οποίων ταυτίζεται με τους παγκόσμιους στόχους του ΟΗΕ 2030 και μετά.  

Η πανδημία Covid-19 και οι μετασεισμοί που θα προκύψουν (economist 5/07/2020 με τίτλο «τα χειρότερα έρχονται»)  υποχρεώνουν τις κυβερνήσεις σ’ όλο τον κόσμο σε πιο ανθεκτικές, δίκαιες και ηθικές στο περιβάλλον αναπτυξιακές πολιτικές, που θα διασφαλίζουν την ισόρροπη  βιώσιμη ανάπτυξη και την αναγκαία σε περιόδους κρίσης και παγκόσμιου άγχους συλλογική κινητοποίηση. Σ’ αυτό το κάλεσμα οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και οι προοδευτικοί πολίτες ανασκουμπώνονται, δρούνε τοπικά - σκέφτονται παγκόσμια. 

Στο πλαίσιο αυτό και με αφορμή τα τελευταία δημοσιεύματα στις τοπικές εφημερίδες για τον σιδηρόδρομο της Πελοποννήσου θα καταθέσουμε την γνώμη μας και ελπίζουμε να βοηθήσει στην διαμόρφωση συναντίληψης για τις υποδομές που απαιτούνται πάνω στις οποίες πατάει στέρεα η βιώσιμη  ανάπτυξη. 

Ο σιδηρόδρομος της Πελοποννήσου παραμένει ακόμη να θεωρείται το πλέον σημαντικό έργο υποδομής για την ανάπτυξη της Πελοποννήσου με  ανταγωνιστικό πλεονέκτημά την δυνατότητα αλληλοτροφοδότησης της σιδηροδρομικής γραμμής της νότιο-δυτικής Πελοποννήσου με τα λιμάνια ΠΑΤΡΑΣ & ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ. 

Δυστυχώς τα οργανωμένα συμφέροντα των οδικών μεταφορών, των διοικήσεων του ΟΣΕ και των συνδικαλιστών εκπρόσωπων του κλάδου των σιδηροδρομικών με τις ευλογίες του  πολιτικού προσωπικού της συστημικής δημοκρατίας έκαναν το «θαύμα τους»: ΣΤΑΜΑΤΗΣΑΝ – ΕΚΛΕΙΣΑΝ – ΠΤΩΧΕΥΣΑΝ τον σιδηρόδρομο. 

Ερώτημα ποιος έχασε & ποιος κέρδισε;

Σίγουρα έχασαν οι «συνήθως ύποπτοι» δηλαδή ο ελληνικός λαός που καλείται να πληρώσει για την ΕΠΑΝΑΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ του σιδηρόδρομου στην Πελοπόννησο.  Υπάρχουν βέβαια τα 50 + δις του Ταμείου Ανάκαμψης και του νέου οικονομικού προϋπολογισμού 2021 – 2027, όμως, για να εισπραχθούν αυτά, πρέπει να κατατεθούν επιλέξιμες προτάσεις και με αυστηρή εποπτεία στην υλοποίηση από έναν μηχανισμό που θα έχει συνέχεια και μακρά διάρκεια, ένα φιλόδοξο σχέδιο για την επόμενη μέρα χωρίς εκπτώσεις και πελατειακές ισορροπίες. 

Διαβάζοντας όμως στις τοπικές εφημερίδες την συνέντευξη του Περιφερειάρχη Πελοποννήσου κ. Παν. Νίκα ότι είναι απαραίτητη η εκπόνηση μελέτης για την κανονικοποίηση της μετρικής σιδηροδρομικής γραμμής της Πελοποννήσου, μας ζώσανε «μαύρα φίδια» γιατί ενώ θέλει να φαίνεται υπέρμαχος του σιδηρόδρομου στην ουσία τον καταδικάζει (σκοπίμως μάλλον) γιατί η μετατροπή της μετρικής γραμμής σε κανονική έχει μεγάλο κόστος, δεν υπάρχουν τα προ απαιτούμενα μελέτες σκοπιμότητας & βιωσιμότητας και δεν έχουμε την πολυτέλεια του χρόνου για να συζητάμε χρόνια πολλά όπως για παράδειγμα με τον δρόμο Καλαμάτα-Ριζόμυλος-Πύλος-Μεθώνη ή όπως με την διαχείριση αποβλήτων. 

Να θυμίσουμε ότι επί της θητείας μου ως Πρόεδρος του Επιμελητηρίου Μεσσηνίας (1998 – 2011) προσπαθήσαμε να πείσουμε τις δημοτικές αρχές ότι ο σιδηρόδρομος σ’ ένα πλαίσιο φιλοσοφίας συνδυασμένων μεταφορών είναι το μέλλον της Καλαμάτας και της Πελοποννήσου αλλά δυστυχώς δεν τα καταφέραμε. Σήμερα μας δίνεται η ευκαιρία να επαναλάβουμε ότι αυτές οι οραματικές προσεγγίσεις που ακούστηκαν από τον Περιφερειάρχη  Πελοποννήσου κ. Παν. Νίκα δυνητικά είναι εφικτές όταν υπάρχουν τα προ απαιτούμενα όπως Λιμάνια που έχουν ρόλο, βιομηχανικές περιοχές, διαμετακομιστικά κέντρα, αεροδρόμια, οδικοί άξονες και όταν όλα αυτά διασυνδέονται, τότε μιλάμε για συνδυασμένες μεταφορές. 

Εκτίμησή μας είναι ότι νότια Πελοπόννησος έχει περισσότερη ανάγκη από ένα τραίνο χαμηλού κόστους (δηλαδή αργό) εναλλακτικό στην οδική μεταφορά που διασυνδέεται με τουριστικούς προορισμούς, αρχαιολογικούς χώρους (Πύλος, Αρχαία Ολυμπία, Αρχαία Μεσσήνη κ.α.), με τα λιμάνια της Καλαμάτας, Πύλου, Κυπαρισσίας, Κατάκολο και Πάτρας συμβάλλοντας στην αειφόρο ανάπτυξη όλης της Πελοποννήσου και ενισχύοντας την προοπτική η Πελοπόννησος να γίνει το  Διεθνές Προπονητικό Κέντρο Ολυμπιακών Αθλημάτων με πυρήνα την Αρχαία Ολυμπία    

Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι ο σιδηρόδρομος της Πελοποννήσου δεν μπορεί να λειτουργήσει ανταγωνιστικά με τους οδικούς  άξονες για τον απλούστατο λόγο ότι την όποια μείωση της οδικής κίνησης θα την πληρώσουμε δύο φορές, πρώτα ως επιδότηση λόγω μειωμένης κίνησης - σύμφωνα με τις συμβάσεις με τους κατασκευαστές και τεράστια κόστη για ένα γρήγορο τραίνο πάνω σε κανονική γραμμή, αμφιβόλου χρησιμότητας και ακόμη χειρότερα στερώντας την υπόλοιπη χώρα από πόρους που θα τους επέτρεπαν να χρηματοδοτήσουν τα δικά τους αναπτυξιακά έργα, ηθικό και ουσιαστικό ζήτημα ειδικά όταν δεν έχουν «Μπάρμπα στην Κορώνη». 

Με βάση τα παραπάνω προτείνουμε:  

• Την άμεση επαναλειτουργία του δυτικού σιδηροδρομικού άξονα με έργα βελτίωσης, συντήρησης & επέκτασης της μετρικής γραμμής που θα συνδέει: ΠΑΤΡΑ – ΠΥΡΓΟΣ – ΚΑΤΑΚΩΛΟ - ΑΡΧΑΙΑ ΟΛΥΜΠΙΑ – ΚΥΠΑΡΗΣΣΙΑ – ΠΥΛΟΣ –ΜΕΣΣΗΝΗ – ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΟ «ΚΑΠΕΤΑΝ ΒΑΣΙΛΗ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΚΟΠΟΥΛΟΥ» - ΚΑΛΑΜΑΤΑ. 
• Την επαναλειτουργία της σιδηροδρομικής γραμμής ΚΟΡΙΝΘΟΣ – ΤΡΙΠΟΛΗ – ΚΑΛΑΜΑΤΑ
• Ακτοπλοϊκή σύνδεση της Καλαμάτας με την Κρήτη με δύο τουλάχιστον δρομολόγια την εβδομάδα.

Ας μην ξεχνάμε ότι η πανδημία του κορονοϊού προκαλεί, και θα προκαλέσει μακροπρόθεσμα, τεράστιες κοινωνικοοικονομικές ζημίες σε παγκόσμιο επίπεδο. Θα δούμε πολλές αλλαγές, αλλά σε αυτήν τη κρίσιμη  στιγμή είναι σημαντικό να αξιοποιήσουμε όλες τις ευκαιρίες για να συμπληρώσουμε τις υπάρχουσες υποδομές της Πελοποννήσου.   Πρέπει να εκμεταλλευτούμε την ευκαιρία που προσφέρεται με τα 50 + δις. ευρωπαϊκά κονδύλια και να εργαστούμε προς ένα νέο πρότυπο τουρισμού, ικανού να στηρίξει όλους τους κλάδους της οικονομίας μας και πρώτα το περιβάλλον. Θα είναι τραγικό λάθος να πιστεύουμε ότι ανάπτυξη σημαίνει επιστροφή στο 2007, αντίθετα θα προτείναμε να εξειδικεύσουμε την πρόταση του Taleb Rifai Γενικού Γραμματέα του UNWTO: «…να εργαστούμε πάνω στο νέο πρότυπο του τουρισμό 5.0, με επίκεντρο τον άνθρωπο, στον οποίο ο μύθος του οικονομισμού δίνει τη θέση του σε μια πρωτοποριακή σχέση μεταξύ της τεχνολογίας και ενός νέου ανθρωπισμού για ανθρώπινη βιώσιμη ανάπτυξη και ειρήνη».