Μετά τον έλεγχο της εξάπλωσης του ιού, να προετοιμαστούμε για την επόμενη μέρα- Γράφει ο Γιώργος Βερνίκος (*)

Η συζήτηση για την έλλειψη πρόβλεψης επιδημιών σε παγκόσμιο επίπεδο, είναι ένα θέμα που θα το εξετάσουμε σε μετέπειτα στάδιο.

Με βάση ότι η δημόσια υγεία προηγείται της οικονομίας και σήμερα όλη η προσπάθεια είναι να ελεγχθεί η ταχύτητα εξάπλωσης του κορωνοϊού, το κύριο ερώτημα είναι "και μετά τι γίνεται". Και το ίδιο ερώτημα, βέβαια, ισχύει και για όσους έχουν την ευθύνη άλλων ανθρώπων.

Η βασική βεβαιότητα είναι ότι ο ιός εξαπλώνεται με γεωμετρική ταχύτητα και δεν αντιδρά στα φαρμακευτικά και άλλα μέσα που έχουμε στη διάθεση μας. Αυτό έχει ως συνέπεια να πρέπει, με επιστημονική τεκμηρίωση, να λαμβάνονται πολιτικές αποφάσεις ώστε να ελέγχεται η εξάπλωση του ιού, σύμφωνα με τις αντοχές του προσωπικού και του συστήματος υγείας κάθε χώρας. Είναι αυτονόητο ότι οι πολίτες πρέπει να ακολουθούν συνειδητά και αυστηρά όλες τις οδηγίες και τους περιορισμούς που επιβάλλονται.

Είμαι σίγουρος ότι αυτός ο στόχος, δηλαδή η ισορροπία ''των καμπυλών'' ανάμεσα στην αύξηση των κρουσμάτων και τις αντοχές του συστήματος υγείας, θα επιτευχθεί σχετικά σύντομα, με τη μεγαλύτερη συνειδητή συμμετοχή των πολιτών, ακόμη και αν χρειάζονται αυστηρότερα μέτρα περιορισμού των μετακινήσεων, εφόσον αυτό κριθεί απαραίτητο την επόμενη εβδομάδα.

Είναι φυσικό σε αυτό το κλίμα, το κύριο χαρακτηριστικό μας να είναι η διαχείριση του φόβου που επιδρά άμεσα, όχι μόνο στην υγεία, αλλά και στα ήθη και στην κοινωνική μας συμπεριφορά.

Και είναι άμεσα συνδεδεμένο με τον χρόνο που θα διαρκέσουν όλα τα μέτρα που λαμβάνονται και κυρίως πόσο σύντομα θα βρεθεί το εμβόλιο που θα ελέγξει τον ιό. Θέμα που συνδέεται επίσης με τις οικονομικές επιπτώσεις από την πανδημία.

Γίνονται σχετικές συζητήσεις σε 4 βασικά επίπεδα.

Το πρώτο επίπεδο, σχετίζεται με άτομα που είναι θετικά στην ανάλυση του ιού και με συμπτώματα σε διαφορετικά στάδια. Στα άτομα αυτά, προφανώς το κέντρο της συζήτησης είναι άμεσα συνδεδεμένο με την υγεία τους και την υγεία των κοντινών τους ανθρώπων. Με ευχές να πάνε όλα καλά και την διασφάλιση της ψυχολογική τους υποστήριξης.

Το δεύτερο επίπεδο που αφορά τον περισσότερο κόσμο, σχετίζεται με άτομα που διαχειρίζονται με τον τρόπο του ο καθένας τον τρόμο που προκαλείται από έναν άγνωστο μέχρι σήμερα ιό, με έντονες ανησυχίες για τις συνέπειες   στην οικογένειά τους και στον εαυτό τους. Πολύ περισσότερο αν έχουν την ευθύνη ατόμων από τις λεγόμενες ευπαθείς ομάδες. Η συζήτηση και εδώ έχει ως κύριο θέμα τη διατήρηση όλων των οδηγιών για την υγιεινή, την προφύλαξη και τα αναγκαία μέτρα για τον περιορισμό της μετάδοσης.

Το τρίτο επίπεδο, έχει σχέση με άτομα που έχουν την ευθύνη άλλων ανθρώπων, κυρίως εργαζομένων και πελατών και υφίστανται τις άμεσες και έμμεσες οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας. Οι συζητήσεις με τους συγκεκριμένους ανθρώπους έχουν ως κύριο θέμα, επιπρόσθετα των όσων αναφέρθηκαν παραπάνω, την ανάγκη της άμεσης αντιμετώπισης θεμάτων ρευστότητας και την ανάγκη οδηγιών για το πώς θα επιλυθούν αχαρτογράφητα προβλήματα που είναι μπροστά μας, όπως οι αντιδράσεις και η ευθύνη κάθε επιχείρησης αν βρεθεί εργαζόμενος ή πελάτης θετικός στον ιό.  Η συγκεκριμένη ομάδα, είναι η κατεξοχήν που αναδεικνύει τα θέματα της οικονομίας την επόμενη μέρα ως το κύριο ζητούμενο.

Το τέταρτο επίπεδο, έχει σχέση με όσους συμμετέχουν λιγότερο ή περισσότερο σε προτάσεις διαμόρφωσης πολιτικών αποφάσεων που αφορούν κυρίως την οικονομία, την απασχόληση και την κοινωνική συνοχή, που είναι οι κατεξοχήν δύσκολες αποφάσεις με κύριο θέμα την ανάγκη ρευστότητας στην αγορά, πριν να είναι αργά.

H υπευθυνότητα και η ρευστότητα το κύριο ζητούμενο

Ο ΣΕΤΕ επισημαίνει τη ρευστότητα ως κύριο ζητούμενο, παράλληλα με σειρά άλλων επίκαιρων και μελετημένων μέτρων. Το ίδιο και άλλοι φορείς καθώς και η ΟΚΕ, που αναδεικνύει σε κάθε περίπτωση την ανάγκη του οργανωμένου και θεσμικού κοινωνικού διαλόγου για τη συνειδητή συμμετοχή στη λήψη και την εφαρμογή των αποφάσεων, κυρίως για την προστασία των εργαζομένων. 

Οι αποφάσεις των θεσμικών οργάνων, του Eurogroup και κυβέρνησης, είναι κρίσιμες και πρέπει να είναι άμεσα εφαρμοστέες. Και όλα δοκιμάζονται στις δύσκολες στιγμές, όπως για παράδειγμα τα θέματα υγείας, των μεταναστευτικών ροών και των τουρκικών προκλήσεων.

Τονίζω για μία ακόμη φορά, ότι το θέμα της ρευστότητας της οικονομίας και οι συνέπειες της, είναι το κρίσιμο θέμα της επόμενης ημέρας. Από εκεί και πέρα ξεκινάνε υπαρξιακές, φιλοσοφικές και μεταφυσικές αναζητήσεις. Προσωπικά πιστεύω ότι το πιο πιθανό σενάριο είναι σε 2 με 3 μήνες να ισορροπήσουν οι καμπύλες, ακόμη  και το να μάθουμε να ζούμε με τον ιό με περισσότερα ατομικά μέτρα υγιεινής και μακάρι με μερικά χρήσιμα διδάγματα.

Άλλωστε, αν είμαστε στην αρχή μίας νέας κοσμογονίας, ενός άλλου κόσμου από αυτόν που ξέρουμε, σε αυτόν θα κληθούμε να συμμετάσχουμε και να επιβιώσουμε.

(*) Ο κ.Γιώργος Βερνίκος είναι γενικός γραμματέας του ΣΕΤΕ και πρόεδρος της ΟΚΕ