Ισχυρή δόση λύσεων και δράσεων χρειάζεται η εφαρμογή σχεδίου αειφορίας για τον τουρισμό- Γράφει ο Σωτήρης Μυλωνάς (*)

Με ιδιαίτερα χαρά διαβάσαμε ότι η αειφορία στον τουρισμό μπαίνει στον χάρτη της στρατηγικής του νέου υπουργείου τουρισμού. Τα προβλήματα όμως με την αειφορία είναι πολλά και απαιτείται ένα ουσιαστικό στρατηγικό σχέδιο. Παράλληλα θα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι η αειφορία δεν αφορά στην περιβαλλοντική διαχείριση αλλά αφορά και στην αλληλεπίδραση του τουρισμού με την κοινωνία ακόμη και στο επίπεδο εργασιακών θεμάτων και  κοινωνικών συσχετισμών. 

Στο άρθρο αυτό θα επικεντρωθούμε όμως σε ορισμένα βασικά περιβαλλοντικά προβλήματα που σχετίζονται με την αειφορία, κυρίως στον ξενοδοχειακό τομέα και σε προτάσεις λύσεων πριν ανοίξουμε τη συζήτηση με τα υπόλοιπα θέματα. 

Α. Διαχείριση αποβλήτων 

Ίσως ένα από τα μεγαλύτερα πρόβλημα ειδικά στις νησιωτικές περιοχές λόγω της εποχικότητας, της έλλειψης υποδομών αλλά και της λανθασμένης νοοτροπίας που υπάρχει είναι η διαχείριση των αποβλήτων και η αδυναμία εφαρμογής προγραμμάτων ανακύκλωσης.

Το έχουμε ξαναγράψει ότι η μόνη λύση που μπορεί να οδηγήσει σε διαφοροποίηση των αντιλήψεων είναι το PAYT, pay as you throw, όπου οι επιχειρήσεις θα πληρώνουν με όσα απόβλητα παράγουν αντισταθμίζοντας τα τέλη καθαριότητας που σήμερα χρεώνονται λανθασμένα με το τετραγωνικό μέτρο. Επίσης, θα πρέπει να υπάρχει οργανωμένη ανακύκλωση και διαλογή στην πηγή με παράλληλη διαχείριση του βιοαποβλητου. 

Στις τουριστικές όμως περιοχές που ήδη υπάρχουν σοβαρά προβλήματα αλλά και σημαντική τουριστική δραστηριότητα χρειάζεται η χορήγηση ισχυρής δόσης αειφορίας …..

Η πλήρης κατάργηση των πλαστικού στις τουριστικές περιοχές θα πρέπει να είναι το πρώτο γενναίο βήμα για το σχέδιο αειφορίας του τουρισμού

Η νομοθετική κατάργηση της χρήσης κάθε πλαστικού και η επιβολή υψηλών προστίμων στους παραβάτες μπορεί να λύσει το πρόβλημα της διαχείρισης των αποβλήτων στις τουριστικές περιοχές και να δημιουργήσει έντονο οικολογικό προφίλ στον προορισμό. Το παράδειγμα της Κέρκυρας είναι χαρακτηριστικό όπου οι κάτοικοι κ φορείς ζητούν μεταφορά των αποβλήτων στη ηπειρωτική Ελλάδα χωρίς όμως να έχουν προσπαθήσει ούτε για τα αυτονόητα που είναι ανακύκλωση. Έτσι, αν στη Κέρκυρα για παράδειγμα είχε απαγορευτεί η χρήση του πλαστικού η εικόνα σήμερα θα ήταν πολύ καλύτερη και δεν θα υπήρχαν οι σημαντικές δυσλειτουργίας της διαχείρισης των αποβλήτων στο νησί !! 

Παράλληλα όμως θα πρέπει να συζητήσουμε και να δημιουργήσουμε λύσεις διαχείρισης αποβλήτων και σε ειδικές κατηγορίες αποβλήτων όπως η λάσπη βιολογικού καθαρισμού, η ανακύκλωση του φελιζόλ, η διαχείριση των λίπων των λιποσυλλεκτών, απόβλητα που σήμερα ο ξενοδοχειακός κλάδος δεν μπορεί να διαχειριστεί με τις υποδομές και λύσεις που παρέχουν οι Δήμοι αλλά και οι ιδιωτικές εταιρίες στις περισσότερες περιοχές. 

Β. Διαχείριση υδάτων και πόρων 

Ο τουρισμός είναι μεγάλος καταναλωτής νερού με τις τουριστικές μονάδες να καταναλώνουν από 300λιτ έως και 1500 λιτ νερό ανά ατομοδιανυκτέρευση. Η κατανάλωση νερού οφείλεται στη χρήση του στα δωμάτια, στη κουζίνα, στις πισίνες, στους κήπους και σε βοηθητικές χρήσεις. 

Προκειμένου να επιτευχθεί μείωση στη κατανάλωση νερού και προστασία των φυσικών πόρων θα πρέπει αρχικά να υπάρχει δίκαιη τιμολόγηση που να μη δημιουργούνται στοιχεία αθέμιτου ανταγωνισμού και επάρκεια για τις τοπικές κοινωνίες. 

Υποχρεωτική πρέπει να είναι η εφαρμογή δράσεων εξοικονόμησης νερού

Παράλληλα, θα πρέπει να επιβληθεί η εφαρμογή δράσεων εξοικονόμησης νερού με τη χρήση μειωτήρων, υποχρέωση ποτίσματος μόνο τις νυχτερινές ώρες, προγράμματα λινών κ.α. 

Η υποχρεωτική ένταξη περιβαλλοντικών δράσεων εξοικονόμησης νερού στην αστεροποιηση, στην περιβαλλοντική αδειοδότηση η άλλες αδειοδοτήσεις θα ήταν μια λύση. 

Γ. Κλιματική κρίση, ενέργεια και άνθρακας 

Δε χωράει καμία αμφιβολία ότι η κλιματική κρίση επηρεάζει και τον τουρισμό μας. Η εξοικονόμηση ενέργειας θα πρέπει να είναι υποχρεωτική με στόχους κ προγράμματα, υπάρχει όμως και το θέμα των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα για το οποίο η γνώση περιορισμού του είναι ανεπαρκής για τους περισσότερους στον κλάδο. Τι μπορούμε να κάνουμε με αυτό;

Διαχείριση άνθρακα, η νέα πραγματικότητα

Έχετε ακούσει για τα σχέδια διαχείρισης άνθρακα; Μήπως να γίνουν υποχρεωτικά για ορισμένες κατηγορίες εγκαταστάσεων;

 Τα σχέδια διαχείρισης άνθρακα δε στοχεύουν αποκλειστικά στην εξοικονόμηση ενέργειας αλλά στις δράσεις που σχετίζεται με την μείωση των παραγόμενων εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Η χρηματοδότηση σχεδίων διαχείρισης άνθρακα μπορεί να δημιουργήσει κουλτούρα και καλές πρακτικές γύρω από το θέμα του ανθρακικού αποτυπώματος. 

Δ. Εκπαίδευση και παράδειγμα καλών πρακτικών

Η εφαρμογή της αειφορίας δεν είναι μια απλή υπόθεση και προϋποθέτει εκπαίδευση και όραμα. Η εκπαίδευση είναι το κλειδί της επιτυχίας σε συνδυασμό με τη προβολή καλών πρακτικών που για καλή μας τύχη βρίσκοντας παντού σε όλες τις γωνιές της Ελλάδας. Αειφορία / βιωσιμότητα λοιπόν παντού και μια ισχυρή δόση λύσεων και δράσεων. 

(*) Ο Σωτήρης Μυλωνάς είναι Διπλ. Πολιτικός Μηχανικός, κάτοχος MBA και απόφοιτος του πανεπιστημίου Cambridge του ινστιτούτου αειφόρου ηγεσίας. Εργάζεται ως σύμβουλος σε θέματα αειφορίας, περιβάλλοντος, υγείας και ασφάλειας σε τουριστικές επιχειρήσεις με 20 έτη εμπειρία και παρουσία σε 16 χώρες.