Τουρισμός ευεξίας κι όχι... «ευελιξίας»

Μπορεί οι ειδικοί να προβληματίζονται εάν ο ελληνικός τουρισμός θα καταφέρει να διατηρήσει και φέτος το ανοδικό σερί των τελευταίων ετών, συνολικά ως κλάδος, ωστόσο, κανείς τους δεν αμφιβάλει ότι ο υποκλάδος του τουρισμού ευεξίας θα συνεχίσει να σπάει το ένα ρεκόρ μετά το άλλο, τόσο σε εγχώριο όσο και σε διεθνές επίπεδο.

Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα  της Ένωσης Τουρισμού Ευεξίας (Wellness Tourism Association) ο τζίρος του τουρισμού ευεξίας σε όλο τον πλανήτη, αναμένεται να φθάσει το ιλιγγιώδες μέγεθος του 1 τρισεκατομμυρίου δολαρίων μέχρι το 2020.

Όπως αποκαλύπτει στην έρευνα της η WTA, οι τάσεις του 2019 που σύμφωνα με την WTA θα σημειώσουν τη μεγαλύτερη ανάπτυξη, είναι οι εξής:

1. Μοναχικά ταξίδια | Το 25% περίπου των ταξιδιωτών που αναζητούν διακοπές ευεξίας επιλέγει μοναχικό ταξίδι. Στο ξενοδοχείο Fairmont Chateau Lake Louise στην Αλμπέρτα, το 50% των επισκεπτών με πακέτο ευεξίας είναι γυναίκες που ταξιδεύουν μόνες, και το ποσοστό αυτό αυξάνεται στο 75% για τρεις ή τέσσερις διανυκτερεύσεις.  Αν και οι γυναίκες προτιμούν περισσότερο τα ταξίδια ευεξίας, καταγράφεται αύξηση στα μοναχικά ταξίδια και από άνδρες που επιθυμούν σε ανακτήσουν την αίσθηση σκοπού και να ασχοληθούν με τη φροντίδα του εαυτού.

2. Περισσότεροι ταξιδιώτες επιλέγουν για πρώτη φορά διακοπές ευεξίας| Το 2018 σχεδόν το 50% των επισκεπτών του κέντρου ευεξίας του Μαϊάμι ήταν νέοι επισκέπτες. Η διάδοση του τουρισμού ευεξίας στα social media και το αυξανόμενο ενδιαφέρον για ταξίδια υγείας και ευεξίας έχουν κάνει τις διακοπές του είδους τάση. Πάνω από το 60% των ερωτηθέντων στην έρευνα της WTA είπαν οτι δεν είχαν κάνει διακοπές ευεξίας στο παρελθόν όμως επιθυμούν να κάνουν στο μέλλον και αναζητούν πληροφορίες.

3. Μεγαλύτερη ευελιξία στη διάρκεια της διαμονής | Τα μέλη της WTA καταγράφουν αύξηση της ζήτησης για διακοπές ευεξίας μεγαλύτερης διάρκειας. Στο New Life Hiking Spa στο Βερμόντ, την τελευταία τριετία, ο αριθμός των επισκεπτών με διαμονή άνω των 2 εβδομάδων αυξήθηκε κατά 90%. Στο Hilton Head Health, πέρα από τις ετήσιες επισκέψεις, καταγράφεται αύξηση στον αριθμό των ταξιδίων ευεξίας μικρότερης διάρκειας (τρία ή τέσσερα ανά έτος), ενώ άλλοι επισκέπτες επιλέγουν διαμονή 8 έως 12 εβδομάδων για μεγαλύτερο αντίκτυπο στην υγεία τους.

Επιπλέον, το 20% των επισκεπτών του Hilton Head Health προγραμματίζουν τις επόμενες επισκέψεις τους πριν την τελευταία αναχώρηση.

4. Ψυχική υγεία | Χαρακτηρίζεται ως η πιο εντυπωσιακή τάση στον τουρισμό ευεξίας. Στο Retreats Unlimited οι επισκέπτες συχνά απομονώνονται για μερικές ημέρες, κάνουν ουσιαστικές συζητήσεις και νιώθουν οτι δεν είναι οι μόνοι που αντιμετωπίζουν δυσκολίες. Συχνά προτιμούν γιόγκα και γυμναστική και αποχωρούν από τις διακοπές με βελτίωση στην ψυχική τους υγεία.

Για το λόγο αυτό, στο Retreats Unlimited υπάρχουν ψυχολόγοι στην ιατρική ομάδα ειδικών ευεξίας, εμπλουτίζοντας τις υπηρεσίες.

5. Ζήτηση για συγκεκριμένες λύσεις | Οι ταξιδιώτες συνειδητοποιούν την αξία των πραγματικών διακοπών ευεξίας με συγκεκριμένο στόχο και επιθυμούν να εντοπίσουν τις κατάλληλες υπηρεσίες για αυτούς πριν προβούν σε κράτηση.

Στο Kamalaya, καταγράφεται αύξηση των επισκεπτών από όλο τον κόσμο που επιθυμούν να αποβάλλουν το άγχος και τα συμπτώματά του. Αναζητούν τη λύση σε θέματα υγείας και μια προσέγγιση που εστιάζει στα αποτελέσματα στη διαχείριση του άγχους, της αϋπνίας και του σωματικού βάρους.

Σε ανάλογα συμπεράσματα κατέληξε πρόσφατα και η κορυφαία παγκοσμίως πλατφόρμα Airbnb, η οποία ανακοίνωσε ότι ο τζίρος του τουρισμού ευεξίας παγκοσμίως ανέρχεται ήδη σε 639 δισεκατομμύρια δολάρια, κερδίζοντας συνεχώς έδαφος τα τελευταία χρόνια στις προτιμήσεις ταξιδιωτών από όλο τον κόσμο.

Είναι χαρακτηριστικό ότι οι κρατήσεις Εμπειριών (Experiences) στην Airbnb που σχετίζονται με την ευεξία  κατέγραψαν άνοδο 500% το 2018 σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος.

Ακόμη ισχυρότερη είναι η δυναμική στους ταξιδιώτες άνω των 60 ετών, αλλά και στους Gen Z και Μillennials (18-24 ετών), όπου η ανοδική τάση ξεπέρασε το +800% για τις συγκεκριμένες ηλικιακές ομάδες.

Σε παγκόσμια βάση, οι εμπειρίες ευεξίας κατέγραψαν αύξηση 572% το 2018. Η χώρα με την ισχυρότερη αύξηση της ζήτησης (+2.100%) ήταν το Μεξικό ενώ το Μπαλί βρίσκεται πρώτο στη λίστα πόλεων που ευδοκιμούν στην προσφορά εμπειριών ευεξίας, με πάνω από 7.400% ανάπτυξη σε ετήσια βάση.

Το 2018 μάλιστα κατέστη προφανές ότι ο τουρισμός ευεξίας προτιμάται όχι απλώς από τους millennial αλλά αποτέλεσε κυρίαρχη τάση για όλες τις ηλικιακές ομάδες ταξιδιωτών σε όλο τον κόσμο. Οι ταξιδιώτες τρίτης ηλικίας (άνω των 60 ετών) είναι η μεγαλύτερη βάση ταξιδιωτών που προτιμούν εμπειρίες ευεξίας, με αύξηση των κρατήσεων κατά 887% σε σύγκριση με το 2017.

Όσον αφορά δε στην γεωγραφία προέλευσης της ζήτησης, εξαιρετικά αυξημένη διάθεση για ταξίδια ευεξίας παρατηρείται σε χώρες όπως η Γαλλία, ο Καναδάς και η Γερμανία.

Τέλος, αναδείχθηκε ότι ο συγχρόνος τουρισμός ευεξίας αφορά όχι μόνο τη διατροφή και την άσκηση αλλά το νου και το πνεύμα, ιδιαίτερα για τις γυναίκες. Εμπειρίες όπως ο διαλογισμός βρίσκονται στις 15 κορυφαίες εμπειρίες ευεξίας για το «ασθενές φύλο» ενώ οι άνδρες φαίνεται να δείχνουν ιδιαίτερη προτίμηση στην ποδηλασία.

Καθίσταται σαφές λοιπόν ότι ο ελληνικός τουρισμός μπορεί να βρεί στον τουρισμό ευεξίας το «αντίδοτο» στην κόπωση που τον απειλεί αλλά και το «ελιξήριο» για την διατήρηση και ενίσχυση της ανοδικής δυναμικής του.

Όπως έχει κατα κόρον τονισθεί σε όλα τα σχετικά fora των τελευταίων ετών, για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος, απαιτείται μια ολοκληρωμένη εθνική στρατηγική ανάπτυξης του τομέα αυτού, προκειμένου να προωθηθεί, η δημιουργία ενός νέου κλάδου που θα συμβάλει καθοριστικά στην εθνική οικονομία. 

Η Ελλάδα, χάρη στο βιοκλίμα της, στο άριστο επιστημονικό δυναμικό της που πλαισιώνει τις σύγχρονες υποδομές υγείας, το συγκριτικά χαμηλό κόστος των υπηρεσιών και την πληθώρα των ιαματικών της πηγών, με ποιότητα υδάτων ανώτερη ακόμα και από τα πιο φημισμένα κέντρα του εξωτερικού, διαθέτει όλα τα εχέγγυα για να καταστεί κορυφαίος διεθνής προορισμός Wellness Tourism. 

Όπως επισημαίνουν οι εγκυρότεροι αναλυτές του χώρου, η χώρα μας διαθέτει εξαιρετικές καιρικές συνθήκες, που ευνοούν την αποκατάσταση και την αποθεραπεία, προσφέρει άρτιες υλικοτεχνικές υποδομές με αρκετές διεθνείς πιστοποιήσεις, εξειδικευμένο ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό, ποιότητα στις παρεχόμενες υπηρεσίες, άριστο ξενοδοχειακό δυναμικό και ανταγωνιστικές τιμές στις ιατρικές πράξεις, ενώ εξακολουθεί να είναι μια χώρα ασφαλής.

Ωστόσο, στερείται εθνικής στρατηγικής και για το λόγο αυτό επιβάλλεται συνένωση, των δυνάμεων και ανάληψη πρωτοβουλιών, τόσο από την Τοπική Αυτοδιοίκηση, όσο και από τους επιστημονικούς και επιχειρηματικούς φορείς.

Τι διαπιστώνομυμε, δηλαδή, κι εδώ; Απλούστατα, ότι απαιτείται αλλαγή νοοτροπίας. Η λογική της «αρπαχτής» του τύπου «χώσε κι ένα τζακουζάκι στο υπόγειο για να βάλουμε στον τίτλο του καταλύματος και το spa resort» δεν θα μας πάει μακριά.

Όπως φαίνεται κι από τις προαναφερθείσες έρευνες, οι ανταγωνιστές μας κάνουν συστηματική δουλειά εδώ και δεκαετίες και οι πελάτες του συγκεκριμένου τομέα θεματικού τουρισμού έχουν «εκπαιδευθεί» στο τι να περιμένουν, ώστε να μπορούν αμέσως να κάνουν την σύγκριση.

Ναι λοιπόν στη σοβαρή και μεθοδική δουλειά, στην καινοτομία, στην εξωστρέφεια, στην βιωματική αυθεντικότητα, στην ποιοτική αναβάθμιση, στις επενδύσεις με μακροπρόθεσμο ορίζοντα, στην δια βίου μάθηση, στην αειφορία και στον διαρκή εκσυγχρονισμό.

Όχι στορωμέικο «αρπα-κόλλα», στα τερτίπια, στις κομπίνες και στα πονηρά μονοπάτια, τα οποία δείχνουν μεν να κόβουν δρόμο πρόσκαιρα, αλλά τελικά δεν οδηγούν πουθενά.

Ζητούμενο άλλωστε είναι η πραγματική ευεξία κι όχι η κακώς εννοούμενη... «ευελιξία», που τόσο ακριβά έχει πληρώσει - κι εξακολουθεί να πληρώνει - τούτος εδώ ο τόπος.