Ελληνικός Τουρισμός: Yποδομές και «αποτύπωμα», η άλλη όψη των ρεκόρ

Η εξέλιξη των αφίξεων φέτος, σημαίνει ότι αρκετοί από τους τουριστικούς μας προορισμούς, βιώνουν μεγέθη κίνησης πρωτοφανή για τα δεδομένα τους. Εύλογα, η προκαλούμενη δημόσια συζήτηση εστιάζεται κυρίως στα έσοδα, στην κατά κεφαλή δαπάνη, στον χρόνο διαμονής, στο είδος καταλύματος που όλοι αυτοί οι επισκέπτες επιλέγουν.

Ωστόσο, υπάρχουν και ορισμένα άλλα μεγέθη και καταστάσεις, που θα έπρεπε ήδη να μας έχουν βάλει σε άλλες διαδικασίες αναλύσεων και προβληματισμών.

Γιατί; Για τον πολύ απλό λόγο, ότι στο επίπεδο που βρίσκεται πλέον ο αριθμός των επισκεπτών που δέχεται η χώρα μας και συγκεκριμένοι προορισμοί ειδικότερα, προκύπτουν σοβαρά ζητήματα όπως η επάρκεια των υποδομών - πέραν των αεροδρομίων και των λιμανιών – αλλά και η πρόσθετη επιβάρυνση σε κρίσιμα πεδία, όπως π.χ. τα απορρίμματα, τα λύματα, η ενέργεια και το νερό, σε σχέση πάντα και με τους φυσικούς πόρους.

Ήδη, από το 2014, βάσει της σχετικής κατάταξης  της Παγκόσμιας Τράπεζας, η Ελλάδα συγκαταλέγεται στις 30 χώρες του κόσμου με τη μεγαλύτερη σχέση αριθμού επισκεπτών ανά κάτοικο. Είναι βέβαιο ότι φέτος η σχέση αυτή θα αυξηθεί ακόμα περισσότερο, ενώ αν την εξειδικεύσουμε σε ορισμένους προορισμούς μας, νησιωτικούς πρωτίστως, τα αποτελέσματα είναι εντυπωσιακά.

Για παράδειγμα, η Κρήτη των 660.000 κατοίκων, πλέον δέχεται ετησίως πάνω από 3,5 εκατ. αφίξεις αεροπορικά και μερικές ακόμα εκατοντάδες χιλιάδες, ακτοπλοικά. 

Η Ρόδος των περίπου 155.000 κατοίκων, υποδέχεται σχεδόν δύο εκατ. αφίξεις (αεροπορικώς), η Κως των 34.000 κατοίκων δέχεται σχεδόν ένα εκατ. αφίξεις, η Κέρκυρα των 113.000 κατοίκων δέχεται πάνω από ένα εκατ. αφίξεις, η Σαντορίνη των 18.000 κατοίκων πάνω από 380.000, η Μύκονος των 14.500 κατοίκων πάνω από 280.000, η Ζάκυνθος των 44.000 κατοίκων, πάνω από 660.000 κοκ.

Μιλάμε για αεροπορικές αφίξεις, χωρίς δηλαδή να συνυπολογίσουμε την κίνηση μέσω ακτοπλοίας και άλλων μέσων (π.χ. κρουαζιέρα) και φυσικά τις αφίξεις Ελλήνων τουριστών.

Η σχέση επισκεπτών ανά κάτοικο, εκτοξεύεται φυσικά το τετράμηνο Ιουνίου-Σεπτεμβρίου, όταν συγκεντρώνεται κατά μέσο όρο το 70%-80% του συνόλου της κίνησης.

Δεν χρειάζονται ιδιαίτερες γνώσεις για να αντιληφθεί κανείς τον βαθμό επιβάρυνσης και καταπόνησης που δέχεται ο ιστός αυτών των προορισμών, ειδικά την τελευταία τριετία, όπως και το εύρος των πρόσθετων αναγκών που δημιουργούνται, σε σειρά άλλων υποδομών, όπως οι υπηρεσίες Υγείας – μεγάλης σημασίας- τα δίκτυα αποχέτευσης/ διαχείρισης λυμάτων, οι τηλεπικοινωνίες, οι υπηρεσίες καθαριότητας κ.α. Πόσω μάλλον αν συνεκτιμήσουμε και τους αριθμούς των προσφύγων που παραμένουν εγκλωβισμένοι στα νησιά.

Όταν, λοιπόν, καθημερινά ζούμε την ανεπάρκεια και την τραγική κατάσταση στην οποία βρίσκονται ορισμένες από αυτές τις υποδομές, όπως τα Κέντρα Υγείας και τα Νοσοκομεία (όπου υπάρχουν), ακόμα και για τις ανάγκες των μόνιμων κατοίκων, φαντάζεται κανείς τι γίνεται στην περίοδο αιχμής, παρά τις υποτιθέμενες «εποχιακές ενισχύσεις». Από τύχη δεν έχει συμβεί κάτι που να μας εκθέσει διεθνώς, ίσως και ανεπανόρθωτα...

Είναι ένα μεγάλο ζήτημα, το οποίο μέχρι στιγμής βλέπουμε να το αντιμετωπίζουν και να προσπαθούν να τα διαχειριστούν άλλοι προορισμοί, με πιο «κοντινούς» στα δεδομένα μας, αυτούς της Ισπανίας.

Πλην κάποιας καταστροφικής ανατροπής, η χώρα μας φαίνεται ότι έχει θεμελιώσει μία ισχυρή βάση αφίξεων στα 25 εκατ.. 

Αυτό σημαίνει ότι ο Ελληνικός Τουρισμός βρίσκεται ενώπιον μίας αναγκαίας «ενηλικίωσης» που απαιτεί αναπροσαρμογή σχεδιασμών και στρατηγικών, κυρίως από πλευράς Πολιτείας, και μία νέα περίοδο ωριμότητας και υπευθυνότητας, κυρίως από πλευράς ιδιωτικού τομέα. 

Εν ολίγοις... μεγαλώσαμε λίγο γρήγορα, πρέπει να προσέχουμε περισσότερες παραμέτρους και να δούμε έγκαιρα, συγκροτημένα και διεξοδικά, που οδηγούμαστε.