Ευρωπαϊκή Επιτροπή για “συνεργατική οικονομία:” Ρυθμιστείτε και (ανα)προσαρμοστείτε…

Comme ci comme ça, για να το θέσουμε και γαλλιστί. Ύστερα από μία μακροχρόνια διαδικασία επεξεργασίας δεδομένων, μελετών και διαβούλευσης, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τοποθετήθηκε, τρόπον τινά, χθες για το μείζον και φλέγον ζήτημα της οικονομίας διαμοιρασμού, του sharing economy όπως την ξέραμε περισσότερο μέχρι τώρα, ή της «συνεργατικής οικονομίας» - collaborative economy – όπως προφανώς αποφάσισε οριστικά να την αποκαλεί.

Η Επιτροπή παρουσίασε χθες ένα τεράστιο «πακέτο» με κατευθυντήριες γραμμές, επιστημονικές ή νομικές αναλύσεις και έρευνες, συνοδευόμενο από έναν ακόμα μεγαλύτερο όγκο στοιχείων, παραδειγμάτων και πληροφοριών, το οποίο – μπορείτε να το βρείτε εδώ  - σίγουρα απαιτεί μέρες, για να μην πούμε και εβδομάδες, προκειμένου να το διαβάσει κανείς, λίγο πιο προσεκτικά.

Βασική διαπίστωση: Η συνεργατική οικονομία αναπτύσσεται ταχύτατα και πολύ δυναμικά, με μεγέθη που είναι αδύνατον να αγνοηθούν. Το 2015, εκτιμάται ότι ο τζίρος της έφθασε τα 28 δισ. ευρώ, σχεδόν διπλάσιος από το 2014 και προβλέπεται ότι μπορεί, τα επόμενα χρόνια να αποφέρει 160-572 δισ. ευρώ στην ευρωπαική οικονομία!

Η ΕΕ δεν θέλει να προχωρήσει σε οριζόντιες ρυθμίσεις, επιχειρεί να ακροβατήσει και να ισορροπήσει μεταξύ της δυναμικής των νέων και της υπόστασης των παραδοσιακών επιχειρηματικών μοντέλων, υπό το γενικότερο πρίσμα και της προστασίας του καταναλωτή, διασφαλίζοντας παράλληλα, “δίκαιη φορολόγηση και θεμιτούς όρους απασχόλησης”. 

Μία πρώτη ανάγνωση όλου αυτού του ελαφρώς δαιδαλώδους υλικού, αποδίδει το εξής συνοπτικό “αποστάλαγμα”, που μας ενδιαφέρει και περισσότερο: 

• Οι πάροχοι υπηρεσιών θα πρέπει να υποχρεούνται να λάβουν εταιρικές άδειες ή εγκρίσεις στις περιπτώσεις που αυτές είναι απολύτως αναγκαίες για την επίτευξη σχετικών στόχων δημοσίου συμφέροντος. 
• Η απόλυτη απαγόρευση μιας δραστηριότητας θα πρέπει να αποτελεί μόνο την έσχατη λύση. 
• Οι πλατφόρμες (π.χ. airbnb κ.α.) δεν θα πρέπει να υπόκεινται σε εγκρίσεις ή άδειες όταν έχουν απλώς διαμεσολαβητικό ρόλο μεταξύ των καταναλωτών και των παρόχων της πραγματικής υπηρεσίας (π.χ. υπηρεσίες μεταφορών ή διαμονής). 
• Τα κράτη μέλη θα πρέπει επίσης να προχωρούν σε διαφοροποίηση μεταξύ των απλών πολιτών που παρέχουν υπηρεσίες σε περιστασιακή βάση και των παρόχων που ενεργούν υπό μια επαγγελματική ιδιότητα, για παράδειγμα με τη θέσπιση κατωτάτων ορίων βάσει του επιπέδου της δραστηριότητας.

Στην περίπτωση της Ελλάδας, όπου η συνεργατική οικονομία εκδηλώνεται κυρίως στον χώρο της διαμονής και κινείται σε ένα χαοτικό γκρίζο πλαίσιο, μετά τη γνωστή ανεκδιήγητη πλήρη απελευθέρωση των μισθώσεων του περασμένου Νοεμβρίου αλλά και την ολιγωρία του κράτους να παρέμβει σε οποιονδήποτε βαθμό, αυτό το τελευταίο σημείο είναι και το πλέον επίμαχο, αυτήν τη στιγμή.

Τους λόγους τους αναλύουμε και τους σχολιάζουμε και από το Tornos News και από άλλα βήματα, τουλάχιστον έναν χρόνο τώρα, βλέποντας και την εμμονή των δανειστών για αυτό το θέμα.

Αυτό το σημείο, λοιπόν, φαντάζει ως η απαρχή της νομοθετικής παρέμβασης που, σύμφωνα με πληροφορίες μας, επεξεργάζονται αυτές τις μέρες τα αρμόδια υπουργεία. 

Στην κατεύθυνση περιορισμών ως προς τη συνολική διάρκεια των μισθώσεων εντός του έτους, τον αριθμό ακινήτων που κάθε ιδιοκτήτης μπορεί να προσφέρει προς μίσθωση και ίσως την καταγραφή τους σε κάποιο Μητρώο, για να υπάρχει, σε δεύτερο χρόνο και η φορολογική ρύθμιση.

Το που θα καταλήξουν, θα το δούμε πολύ σύντομα (ελπίζουμε) μήπως και αρχίσει, επαναλαμβάνω, μήπως και αρχίσει να μπαίνει μία τάξη σε αυτό το “όργιο” παραοικονομίας και φοροδιαφυγής, το οποίο αλλοιώνει πια ορατά το τουριστικό μας προϊόν.

Ενδιαφέρον, έχει νομίζω, να προσέξουμε το εξής: Στις χώρες ή πόλεις όπου οι αρχές έχουν ήδη προχωρήσει σε νομικά και φορολογικά πλαίσια για να ρυθμίσουν τη συνεργατική οικονομία, η ανάγνωση είναι αντίθετη από τη δική μας, που δεν έχουμε κάνει τίποτα.

Εκεί, οι κατευθύνσεις που δίνει η ΕΕ, μπορεί να σημαίνουν αναπροσαρμογή προς πιο ευέλικτες ρυθμίσεις και προς λιγότερους περιορισμούς. 

Αυτά για αρχή, γιατί είναι ξεκάθαρο ότι θα μας απασχολεί για πολύ καιρό ακόμα, αυτό το ζήτημα.