Νικόλαος Σαρούκος: Μιλώντας... Βραχυχρόνια - Θέσπιση κανόνων και ελεγκτική διαδικασία από τις ΠΥΤ

*Γράφει ο κ. Νικόλαος Σαρούκος, Προϊστάμενος Ελέγχου, Επιθεώρησης και Τουριστικής Ανάπτυξης Θεσσαλίας της Διεύθυνσης Τουρισμού (ΠΥΤ) Θεσσαλίας

Το σύνολο των Περιφερειακών Διευθύνσεων Τουρισμού του Υπουργείου Τουρισμού, έχουν το διακριτικό (και τιμητικό συνάμα) προνόμιο να βρίσκονται εγγύτερα στην “Πρώτη Γραμμή” του τουριστικού προϊόντος, εισπράττοντας συνεχώς τον ζήλο, τον πόθο αλλά και την  αγωνία του επιχειρηματικού κόσμου, πόσο μάλλον δε κατά το τελευταίο δωδεκάμηνο, και μάλιστα εν μέσω της κορύφωσης της Υγειονομικής Κρίσης, που εξακολουθεί να ταλανίζει τον τραυματισμένο αυτόν Κλάδο.

Ήδη, από την έναρξη της υγειονομικής κρίσης στο πρώτο τρίμηνο του 2020, τα μηνύματα που δεχόμασταν από τον τουριστικό επιχειρηματικό κόσμο, ήταν μηνύματα  “κατά μέτωπο αντιπαράθεσης” με το άγνωστο, ορισμένες φορές μηνύματα απόγνωσης, αλλά και μηνύματα οργής και θυμού, καθώς τόσο οι ξενοδόχοι όσο και οι επιχειρηματίες Μη Κύριων Τουριστικών Καταλυμάτων, εξέφραζαν – ωσάν μία φωνή -  την (εύλογη) αδικία (ερμηνευμένη από πλευράς τους  ως τούτη) ότι η Πολιτεία, εφαρμόζει δύο μέτρα και δύο σταθμά ως προς την λειτουργία των νομίμως αδειοδοτημένων Τουριστικών Καταλυμάτων και ως προς την διάθεση σωρείας οικημάτων / οικοδομημάτων, διατιθέμενα μέσω καθεστώτος Βραχυχρόνιας Μίσθωσης.

Σημειωτέο ότι:

Το σύνολο των νομίμως αδειοδοτημένων Τουριστικών Καταλυμάτων (ως αυτά ορίζονται εκ του Ν. 4276/2014) κλήθηκαν από την 29.05.2020 και έπειτα, να εφαρμόσουν τα κατά ΦΕΚ 2084/Β/2020 Υγειονομικά Πρωτόκολλα Τουριστικών Επιχειρήσεων, η πιστή εφαρμογή των οποίων θα επέτρεπε την σύννομη υποδοχή πελατειακού κοινού.  Η εφαρμογή αυτών, αύξησε το λειτουργικό κόστος, καθώς και το κόστος «επαναφοράς» εποχικών μονάδων μετά από την χειμερινή νηνεμία, κατά – τουλάχιστον – 8% έως 15% (σύμφωνα με τους ίδιους τους επιχειρηματίες), και μάλιστα σε μια περίοδο κατακόρυφης πτώσης κύκλου εργασιών. 

Η εικόνα που εισπράξαμε (εν προκειμένω ως Διεύθυνση Τουρισμού – ΠΥΤ - Θεσσαλίας) καθ΄ όλη την διάρκεια της περιόδου 2020, κατά την οποία διενεργήθηκαν πάνω από 160 έλεγχοι τήρησης υγειονομικών πρωτοκόλλων σε ισάριθμα καταλύματα, ήταν υποδειγματική, καθώς μόλις τρία (3) εξ αυτών βρέθηκαν να παρουσιάζουν σημαντικές αποκλίσεις ή ελλείψεις σε σχέση με τα κατά ΦΕΚ 2084/Β/2020 οριζόμενα. 

Ωστόσο, κατά την διάρκεια διενέργειας των συγκεκριμένων Ελέγχων, τα Κλιμάκια της Διεύθυνσής μας, γίνονταν αποδέκτες και μιας συσσωρευμένης οργής, που αποτυπώνεται με περίσσιο συναίσθημα στην ακόλουθη, σχεδόν ταυτόσημα επαναλαμβανόμενη από το σύνολο του επιχειρηματικού κόσμου, φράση:

«Ελέγχετε διαρκώς εμάς, και όλοι οι άλλοι που δουλεύουν με καθεστώς AirBnB, κάνουν ό,τι θέλουν, χωρίς να τηρούν την παραμικρή υγειονομική διαδικασία». 

Η παραπάνω ένσταση περικλείει ένα συσσωρευμένο για τον καταλυματικό κλάδο, αίσθημα θυμού και άνισης διαχείρισης από πλευράς της Πολιτείας, και δη υπέρ των οικημάτων που διατίθενται μέσω καναλιών Βραχυχρόνιας Μίσθωσης, αίσθημα το οποίο εντείνεται και βαθαίνει με το πέρασμα του χρόνου.

Η ΑΝΙΣΟΤΗΤΑ

Δεν υιοθετώ απόψεις περί υποχρεωτικής παύσης διάθεσης οικημάτων δια πυλών / μεθόδων Βραχυχρόνιας Μίσθωσης  ή ολοκληρωτικού αφανισμού του όλου πλαισίου που διέπει την ύπαρξή τους. Προφανέστατα η δραστηριότητα αυτή, εντασσόμενη σε ένα πλαίσιο “οικονομίας διαμοιρασμού”, έχει πλέον εδραιωθεί ως υπολογίσιμη οικονομική διεργασία.   

Ωστόσο, υφίσταται μια σειρά από ιδιαίτερους λόγους για να συμμεριζόμαστε και να κατανοούμε πλήρως τις ενστάσεις των ξενοδόχων και των καταλυματιούχων, λαμβάνοντας υπόψη τα ακόλουθα:

                       I.        Το σύνολο των αδειοδοτημένων Τουριστικών Καταλυμάτων (είτε δια Ειδικού Σήματος Λειτουργίας είτε δια Γνωστοποίησης Λειτουργίας Τουριστικού Καταλύματος) καλύπτουν συγκεκριμένες – και δη ελεγμένες -  Λειτουργικές, Ποιοτικές και Τεχνικές Προδιαγραφές, τις οποίες ορίζει, ανανεώνει και επικαιροποιεί η Πολιτεία, σε αρμονία με τις απαιτήσεις που ορίζει η κάθε εποχή και η στόχευση του Ελληνικού Τουριστικού Προϊόντος.

                      II.        Το λειτουργικό κόστος των κατά Ν. 4276/2014 Τουριστικών Καταλυμάτων, περιλαμβάνει σειρά δαπανών, οι οποίες αποτελούν τμήμα της ισχύουσας τουριστικής νομοθεσίας, όπως μεταξύ πλήθους άλλων:

§  Πιστοποιητικά Απεντόμωσης – Απολύμανσης

§  Πιστοποιητικό Συντήρησης Ανελκυστήρα

§  Πιστοποιητικό Συντήρησης Λέβητα – Καυστήρα

§  Τήρηση Μέτρων Πυροπροστασίας και Πλήρης Λειτουργική Ετοιμότητα Μέσων Πυρόσβεσης.

§  Διαδικασίες Έκδοσης Πιστοποιητικού Κατάταξης για την σύννομη λειτουργία τουριστικών καταλυμάτων

§  Βεβαιώσεις διασφάλισης και καλής λειτουργίας αποχετευτικών συστημάτων. 

§  Πιστοποιημένες διαδικασίες συντήρησης Κολυμβητικών Δεξαμενών και τήρηση μέτρων και μέσων ασφαλείας. 

§  Πληρωμή Πνευματικών Δικαιωμάτων

§  Δημοτικά Τέλη

                    III.        Τα κατά Ν. 4276/2014 Τουριστικά Καταλύματα, αποτελούν την – αυτονόητη (και για τους επιχειρηματίες ερμηνευμένη ως “εύκολη”) - ελεγκτική βάση οιασδήποτε Αρχής (περιλαμβανομένης της Διεύθυνσής μας), όπως Πυροσβεστική Υπηρεσία, Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας, αρμόδια Δ.Ο.Υ., Τουριστική Αστυνομία ή τοπικό Αστυνομικό Τμήμα, και σειρά άλλων (ως άλλωστε ορίζεται και εκ του Ν. 4442/2016 και ΦΕΚ 1750/Β/2017, ΦΕΚ 1723/Β/2017 και ΦΕΚ 1654/Β/2017 περί Γνωστοποίησης Λειτουργίας Τουριστικών Καταλυμάτων και συναφών επ΄ αυτών υποδομών). 

ΤΟ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Πώς έχει ωστόσο – συνοπτικά - το υφιστάμενο καθεστώς ;

Με βάση τα ισχύοντα, εφόσον οιοδήποτε οίκημα δεν περιλαμβάνεται στα κατά Ν. 4276/2014, Ν. 4442/2016 και ΦΕΚ 1750/Β/2017 νομίμως λειτουργούντα Τουριστικά Καταλύματα (ως καθορίζονται εκ του Ν. 4276/2014), αλλά υπάγεται στην βραχυχρόνια μίσθωση υπό την κατά Ν. 4446/2016,  Ν.4472/2017 και Ν. 4172/2013 έννοια (ήτοι διάθεσης που πραγματοποιείται στο πλαίσιο της λεγόμενης «οικονομίας του διαμοιρασμού» και αφορά στη  χρήση κατοικίας υπό τη μορφή της προσωρινής διαμονής), ΔΕΝ ελέγχεται είτε από πλευράς Κλιμακίου του Υπουργείου Τουρισμού, είτε από οποιανδήποτε Αρχή ή / και φορέα,  ως προς την τήρηση οιωνδήποτε Λειτουργικών, Ποιοτικών και Τεχνικών Προδιαγραφών, έστω και υποτυπωδών.

Με βάση δε και την ισχύουσα Τουριστική Νομοθεσία, και σύμφωνα και με τα κατά ΦΕΚ 2084/Β/2020 και ΦΕΚ 1632/Β/2021 οριζόμενα περί Τήρησης Υγειονομικών Πρωτοκόλλων Τουριστικών Επιχειρήσεων, οικήματα τα οποία διατίθενται υπό καθεστώς Βραχυχρόνιας Μίσθωσης (Ν. 4446/2016,  Ν.4472/2017 και Ν. 4172/2013 προβλεπόμενα), ενταγμένα στο Μητρώο Ακινήτων Βραχυχρόνιας Διαμονής της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), ΔΕΝ εκλαμβάνονται ως Τουριστικά Καταλύματα, και συνεπώς, δεν υποχρεούνται στην υιοθέτηση οποιασδήποτε υγειονομικής, ποιοτικής, λειτουργικής, τεχνικής ρήτρας. 

Ωστόσο, είναι γνώριμο το εξής δεδομένο:

Τι και αν το όλο πλαίσιο φέρει τον μανδύα της βραχυχρόνιας αστικής μίσθωσης και της “οικονομίας του διαμοιρασμού” ; 

Είναι κοινή αποδοχή ότι αναφερόμαστε σε ασύλληπτο πλήθος οικημάτων / οικοδομημάτων, τα οποία σε ορισμένες περιοχές αγγίζουν ή έχουν κατά πολύ ξεπεράσει ακόμη και το 60 % της αδειοδοτημένης εκ του ΕΟΤ / Υπουργείου Τουρισμού καταλυματικής δυναμικής, και τα οποία διατίθενται κατά κόρον σε προορισμούς και χρονικές ενότητες υψηλής τουριστικής έντασης (αλλά όχι μόνον), οριζόμενα ατύπως (αλλά επί της ουσίας) ως τουριστικά καταλύματα, χωρίς να διαθέτουν την παραμικρή επιβεβαιωμένη / πιστοποιημένη ρήτρα λειτουργικής και ποιοτικής ακολουθίας, και χωρίς – βεβαίως – να φέρουν το ίδιο σημείο αφετηρίας ως προς τις ανελαστικές δαπάνες που επωμίζεται ένα νομίμως αδειοδοτημένο Κατάλυμα (υπό την έννοια του Ν. 4276/2014). 

ΟΙ ΑΣΤΟΧΙΕΣ

Δεν πρέπει παράλληλα να παραγνωρίζουμε το εξής:

Ενδεχόμενος ασφυκτικός περιορισμός στον κλάδο της Βραχυχρόνιας Μίσθωσης, πιθανόν να  φέρει τα αντίθετα αποτελέσματα, ενισχύοντας φαινόμενα φοροδιαφυγής.

Ως εκ τούτου, κρίνεται μακράν ωφελιμότερο, να δοθούν κίνητρα για περαιτέρω εξέλιξη, ωστόσο με συγκεκριμένα και νομοθετημένα λειτουργικά κριτήρια.

Εφόσον η βραχυχρόνια μίσθωση «ήρθε για να μείνει» και εφόσον «είναι μέρος της τουριστικής βιομηχανίας» (ως έχει ειπωθεί από επίσημα κυβερνητικά χείλη κατά το πρόσφατο παρελθόν) ερμηνευμένη μάλιστα ως αναπτυσσόμενο τουριστικό προϊόν,  οφείλει να υπακούει – τουλάχιστον - σε ένα σαφές λειτουργικό και ποιοτικό πλαίσιο, που θα επιτρέψει επίσης την πλήρη καταγραφή του συνόλου των διατιθέμενων δια της «οικονομίας διαμοιρασμού» οικημάτων, και την παράλληλη δυνατότητα (λειτουργικού και ποιοτικού) ελέγχου αυτών από έμπειρα κλιμάκια του Υπουργείου Τουρισμού.  

Ειδάλλως, πέραν του ότι ενισχύεται – άρδην – το αίσθημα (ίσως εύλογα) ανισότητας (αδικίας ;) που καλλιεργείται μεταξύ των επιχειρηματιών Κύριων και Μη Κύριων Τουριστικών Καταλυμάτων, θα εξακολουθούν να “κρύβονται” οι εξής συνιστώσες:

§  Όσο η καλή λειτουργική και ποιοτική κατάσταση των οικημάτων αυτών, είναι ικανή να συμβάλλει στην ενίσχυση του θετικού τουριστικού πρόσημου μιας περιοχής, άλλο τόσο, σε αντίστροφη περίπτωση, είναι ικανή να την κατακρημνίσει στην άβυσσο. 

Μόνο για το έτος 2020 (και μάλιστα χρονιά ιδιαίτερα δυσμενής για τον τουριστικό κλάδο) ως Διεύθυνση Τουρισμού (ΠΥΤ) Θεσσαλίας δεχθήκαμε πάνω από Πενήντα (50) τηλεφωνικές και έγγραφες καταγγελίες για δήθεν τουριστικά καταλύματα, τα οποία ανεδείχθη   ότι διατίθενται μέσω πυλών Βραχυχρόνιας Μίσθωσης (με “πρωτοπόρα” την www.airbnb.com), χωρίς να διαθέτουν Ειδικό Σήμα Λειτουργίας η Γνωστοποίηση Λειτουργίας. 

Οι καταγγελίες αφορούσαν είτε σε κακή ποιότητα υλικοτεχνικού εξοπλισμού, είτε σε αθέτηση συμφωνίας από πλευράς του εκμισθωτή (διπλοκράτηση  / overbooking), είτε σε ανακολουθία διαδικτυακά προβαλλόμενου οπτικοακουστικού υλικού σε σχέση με την ευρεθείσα κατάσταση (παραπλάνηση), είτε ακόμη και για αμφισβητήσιμης ποιότητας πρωινό γεύμα (!) και ελλιπούς καθαριότητας. 

Τα τελευταία δύο αυτά στοιχεία, αποτελούν τρανή απόδειξη για εξόφθαλμη παράβαση από πλευράς των ιδιοκτητών των οικημάτων  αυτών, καθώς βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας, απαγορεύεται ρητά η παροχή οιαδήποτε υπηρεσίας (ειδάλλως επαναπροσδιορίζονται σαφώς ως Τουριστικά Καταλύματα, εν προκειμένω παρανόμως λειτουργούντα).  

Όταν δε οι καταγγέλλοντες πελάτες / διαμένοντες, λαμβάνουν την απάντηση ότι η Διεύθυνσή μας, δεν έχει στέρεη και αυτόνομη ελεγκτική αρμοδιότητα επί των συγκεκριμένων οικημάτων, καθώς και ότι δεν αποτελούν μέρος του εύρους ευθύνης και αρμοδιότητάς μας, εισπράττουμε από μέρους τους είτε την μήνη, είτε την αναπάντητη απορία (με δόση και υπόνοια εσκεμμένης ενέργειας, επί “συγκάλυψης” του καταγγελλόμενου από πλευράς της Υπηρεσίας μας)…

§  Η δημιουργία και λειτουργία Τουριστικών Καταλυμάτων (υπό την κατά Ν. 4276/2014 έννοια), ακολουθεί ένα συγκεκριμένο κανονιστικό και διαδικαστικό πλαίσιο, το οποίο περιλαμβάνει την ενημέρωση όλων των συναρμόδιων φορέων. Με τον τρόπο αυτό υπάρχει μια συνακολουθία ως προς ζητήματα αποκομιδής απορριμμάτων, επέκταση δικτύων κοινής ωφέλειας, κ.ο.κ. 

Η ισορροπία αυτή ανατρέπεται όταν – αίφνης – το πληθυσμιακό φορτίο σε μία περιοχή, εμφανίζει κατακόρυφη (μη εξηγήσιμη) αύξηση σε μη προβλέψιμα σημεία, με συσσώρευση απορριμμάτων, πτώση πίεσης στην υδροδότηση, εντονότερη κυκλοφοριακή ροή σε δρόμους και στενά αδύναμα να “σηκώσουν” την άξαφνη αύξηση, κ.ο.κ. 

Η ΠΑΡΑΒΙΑΣΗ ΤΗΣ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ

Ως Διεύθυνση Τουρισμού Θεσσαλίας, έχουμε κατά καιρούς εντοπίσει οικήματα τα οποία διατίθενται μέσω πυλών Βραχυχρόνιας Μίσθωσης (για τα οποία η πρότερη διασταύρωση δεδομένων δεν ανέδειξε την ύπαρξη Ειδικού Σήματος Λειτουργίας ή Γνωστοποίησης Λειτουργίας Τουριστικού Καταλύματος) όπου διαθέτουν, μεταξύ σειράς υπηρεσιών, εκτενείς παροχές επισιτισμού, ακόμη και «προσωπικό σεφ» (ιδιότητα η οποία αποτυπώνεται αυτούσια σε σχετική διαδικτυακή ανάρτηση – προβολή που η Διεύθυνσή μας έχει στην διάθεσή της). 

Προκειμένου δε, η Υπηρεσία μας να προχωρήσει σε διερεύνηση της υφιστάμενης κατάστασης, εν προκειμένω του συγκεκριμένου οικήματος, και λαμβανομένων υπόψη ότι δεν υπάγεται στα κατά Ν. 4276/2014 Τουριστικά Καταλύματα, οφείλαμε να είχαμε στην διάθεσή μας συγκεκριμένα δεδομένα, όπως Ονοματεπώνυμο Επιχειρηματία ή Ονομασία Νομικού Προσώπου, Αριθμό Φορολογικού Μητρώου, κ.ο.κ.  Η Διεύθυνσή μας ωστόσο, βρέθηκε αντιμέτωπη με μια πολύπλοκη  διαδικασία (προκειμένου να της γνωστοποιηθούν τα συγκεκριμένα στοιχεία), χωρίς – έως και την ημέρα σύνταξης του παρόντος – να έχει εικόνα των ζητούμενων στοιχείων. 

Η ΠΡΟΤΑΣΗ:

Με βάση όλα τα ανωτέρω περιγραφόμενα, και εφόσον τα οικήματα τα οποία διατίθενται μέσω πυλών Βραχυχρόνιας Μίσθωσης υπό την έννοια των Ν. 4446/2016,  Ν.4472/2017 και Ν. 4172/2013 εκλαμβάνονται, ακόμη και από αρμόδια χείλη, ως σημαντικό μέρος της τουριστικής βιομηχανίας, θεωρώ ότι ήρθε η ώρα, ως Πολιτεία, να κινηθούμε δραστικότερα, με την θέσπιση Ειδικής Μορφής (Τουριστικών) Καταλυμάτων, εν αρχή μέσω εισαγωγής, τουλάχιστον, λειτουργικών και ποιοτικών προδιαγραφών, καθώς και την σύνδεση των Περιφερειακών Υπηρεσιών Τουρισμού (ΠΥΤ) με την βάση δεδομένων της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), προκειμένου ως Αποκεντρωμένες Διευθύνσεις του Υπουργείου Τουρισμού, να έχουμε πλήρη εικόνα των οικημάτων αυτών, του εκμεταλλευτή τους, κ.ο.κ. και την δυνατότητα αυτόνομης ελεγκτικής διεργασίας.

Μία τέτοια προσέγγιση, θα βοηθήσει, κατ΄ αρχήν τις αρμόδιες Υπηρεσίες του ίδιου του Υπουργείου Τουρισμού, στο να αποσαφηνιστούν, μετέωρα έως τώρα, σημαντικά ερωτήματα, ως εξής: 

                      i.        Πόσα (έστω και κατά προσέγγιση) οικήματα υφίστανται στην Επικράτεια που διατίθενται μέσω πυλών και καναλιών πωλήσεων Βραχυχρόνιας Μίσθωσης;

                    ii.        Προσφέρουν πράγματι υπηρεσίες που παραπέμπουν σε παράνομη λειτουργία Τουριστικού (πλέον) καταλύματος ;

                   iii.        Τί είδους λειτουργικό και ποιοτικό πρόσημο έχουν; 

                   iv.        Σε τι βαθμό υφίσταται υπέρβαση των ανωτέρων δυνατών χρονικών ορίων διάθεσης και μέγιστου επιτρεπόμενου αριθμού διατιθέμενων οικημάτων ανά ΑΦΜ ; 

                    v.        Τίθενται στοιχεία επικινδυνότητας ως προς την διάθεσή τους ; (λ.χ. Κολυμβητικές Δεξαμενές χωρίς το παραμικρό μέτρο ασφάλειας, χωρίς κανέναν μικροβιολογικό έλεγχο ποιότητας ύδατος, χωρίς πυροσβεστήρες, κ.ο.κ.)

Σημειωτέο επίσης ότι:

§  Έχει παρατηρηθεί το φαινόμενο, οικήματα τα οποία διατίθενται μέσω πυλών Βραχυχρόνιας Μίσθωσης, να αυτοπροβάλλονται υπό Διακριτικό Τίτλο ο οποίος είναι ταυτόσημος με  ΚΑΤΟΧΥΡΩΜΕΝΟ – ΕΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟ – ΚΑΤΑΧΩΡΗΜΕΝΟ Διακριτικό Τίτλο, είτε Ξενοδοχείου, είτε Μη Κύριου Τουριστικού Καταλύματος (Ενοικιαζόμενα Διαμερίσματα – Δωμάτια, Τουριστικές Επιπλωμένες Κατοικίες, Τουριστικές Επιπλωμένες Επαύλεις), και μάλιστα στην ίδια περιοχή (ακόμη και εντός των ορίων ίδιου “Καλλικρατικού” Δήμου) γεγονός το οποίο ενισχύει το αίσθημα αδικίας μεταξύ των επιχειρηματιών του τουρισμού, εκτρέπει πελατειακό κοινό σε ΜΗ Τουριστικά Καταλύματα, ενώ ατσαλώνει ζητήματα αθέμιτου ανταγωνισμού.

§  Σύμφωνα με το Άρθρο 84 του Ν. 4472/2017:

·         Δεν επιτρέπεται η βραχυχρόνια μίσθωση άνω των δύο (2) ακινήτων ανά Α.Φ.Μ. δικαιούχου εισοδήματος.

·         Η μίσθωση κάθε ακινήτου δεν πρέπει να υπερβαίνει τις ενενήντα (90) ημέρες ανά ημερολογιακό έτος και για νησιά κάτω των δέκα χιλιάδων (10.000) κατοίκων τις εξήντα (60) ημέρες ανά ημερολογιακό έτος. Υπέρβαση της διάρκειας του προηγούμενου εδαφίου επιτρέπεται, εφόσον το συνολικό εισόδημα του εκμισθωτή ή του υπεκμισθωτή, από το σύνολο των ακινήτων που διαθέτει για μίσθωση ή υπεκμίσθωση, δεν ξεπερνά τις δώδεκα χιλιάδες (12.000) ευρώ κατά το οικείο φορολογικό έτος.

Είναι κοινό γνώρισμα ότι η ζήτηση για τα οικήματα Βραχυχρόνιας Μίσθωσης, “ωθεί” τους εκμισθωτές σε εκτροχιασμό της παραπάνω χρονικής ρήτρας, αλλά και διάθεση μακράν πέραν των δύο (2) ακινήτων ανά ΑΦΜ, καθόσον στο καθεστώς της Βραχυχρόνιας Μίσθωσης έχουν υπαχθεί ολόκληρα οικοδομικά  συγκροτήματα, ακόμη και πρώην μονάδες Ενοικιαζόμενων Επιπλωμένων Διαμερισμάτων – Δωματίων, τα οποία κατέχουν υπέρ πολλαπλάσια των δύο (2) οικημάτων προς διάθεση. 

Ο ΝΟΜΙΚΟΣ «ΠΡΟΘΑΛΑΜΟΣ»

Σημειωτέο επίσης ότι για την προτεινόμενη θέσπιση Ειδικής Μορφής (Τουριστικών) Καταλυμάτων, υπαγόμενων σε καθεστώς Βραχυχρόνιας Μίσθωσης, υφίσταται ήδη νομικός «προθάλαμος», και συγκεκριμένα ο Ν. 4179/2013, όπου σύμφωνα με το Άρθρο 46 αυτού, εισήχθη για Πρώτη Φορά η Μορφή «Τουριστικής Επιπλωμένης Έπαυλης Ειδικού Καθεστώτος» ως υποκατηγορία Αυτοεξυπηρετούμενου Τουριστικού Καταλύματος, για την οποία εκδίδεται Ειδικό Σήμα Λειτουργίας (πλέον Γνωστοποίηση Λειτουργίας Τουριστικού Καταλύματος) υπό χρονικούς περιοριστικούς όρους διάθεσής της (ως τουριστικό κατάλυμα υπό την έννοια του Ν. 4276/2014) με «αντάλλαγμα» την μη υποχρέωση της / του επιχειρηματία επί έναρξης εργασιών στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. ,  αλλά ένταξης σε συγκεκριμένη πλατφόρμα ειδικού Μητρώου της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων.

Η ενδεχόμενη διάθεση – εν προκειμένω μίας Τουριστικής Επιπλωμένης Έπαυλης Ειδικού Καθεστώτος – μέσω πυλών Βραχυχρόνιας Μίσθωσης πέραν της πλήρωσης των κατά Ν. 4179/2013 ανώτατων χρονικών ορίων, δεν εμποδίζεται με βάση τα ισχύοντα. Ωστόσο, το σημαντικό είναι ότι στην περίπτωση αυτή, η εν λόγω Τουριστική Επιπλωμένη Έπαυλη, ορίζεται ήδη ως  “χαρτογραφημένη” από πλευράς αρμόδιων Υπηρεσιών, μεταξύ αυτών και της κατά τόπο Περιφερειακής Υπηρεσίας Τουρισμού, προκειμένου, μέσω ελεγκτικής διαδικασίας, να εισπράττεται η απαιτούμενη – τουλάχιστον – λειτουργική και ποιοτική αποτύπωση, με δυνατότητα εισήγησης βελτιωτικών παρεμβάσεων ή και επιβολής διοικητικών κυρώσεων, εφόσον αυτό κριθεί απαραίτητο. 

ΟΙ «ΔΙΑΡΡΟΕΣ»

Το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο φέρει ένα έλλειμμα, όχι ως προς αυτόν κάθε αυτόν τον σκοπό που καλείται να εκπληρώσει (επί ζητημάτων αξιοποίησης ιδιωτικής ακίνητης περιουσίας), αλλά διότι επιχειρεί να ενισχύσει και να εδραιώσει μια διάσταση αστικής μίσθωσης οικημάτων, είτε ακέραιης είτε αμφισβητήσιμης ποιότητας και λειτουργικότητας, ως ακρογωνιαίο ρυθμιστή της τουριστικής καταλυματικής, χωρίς θεσμοθετημένα κριτήρια, ενισχύοντας ένα αίσθημα αδικίας από πλευράς ξενοδόχων και επιχειρηματικών μη κύριων τουριστικών μονάδων, οι οποίοι, πέραν των υψηλών ανελαστικών του δαπανών, υπόκεινται σε σειρά ελεγκτικών κυμάτων. 

Παράλληλα, ως Διεύθυνση Τουρισμού Θεσσαλίας έχουμε εντοπίσει την βούληση (η οποία σε μερικές περιπτώσεις έχει μετατραπεί σε πράξη) επιχειρηματιών (μικρής – προς το παρόν - δυναμικής) Ξενοδοχείων, Μονάδων Ενοικιαζόμενων Επιπλωμένων Διαμερισμάτων – Δωματίων και Αυτοεξυπηρετούμενων Καταλυμάτων, να ζητούν την άρση της τουριστικής τους οντότητας (λ.χ. δια Ανάκλησης του Ειδικού Σήματος Λειτουργίας ή Ακύρωσης Γνωστοποίησης Λειτουργίας) προκειμένου να μετατρέψουν τις εγκαταστάσεις τους σε οικήματα Βραχυχρόνιας Μίσθωσης, εκμεταλλευόμενοι κυρίως τον γνωστό ιστότοπο www.airbnb.com, απαλλασσόμενοι με τον τρόπο αυτό από την ευθύνη σταθερών εξόδων και λειτουργικών ελέγχων, απαλλασσόμενοι από την υποχρέωση προσφοράς υπηρεσιών (καθαριότητας, επισιτισμού, κ.ο.κ), τουλάχιστον όσοι εξ αυτών δεν συνεχίζουν να προσφέρουν παρανόμως υπηρεσίες, με αποτέλεσμα να διογκώνεται ένα πλήθος οικημάτων χωρίς το παραμικρό πιστοποιημένο εκ του Νόμου ποιοτικό πρόσημο, με ό,τι αυτό συνεπάγεται επί του ενδεχόμενου τραυματισμού της εικόνας μιας ολόκληρης περιοχής. 

Εάν ο – ολοένα και αυξανόμενος – ρυθμός αιτήσεων επιχειρηματιών, ως επί το πλείστον Μονάδων Ενοικιαζόμενων Επιπλωμένων Διαμερισμάτων – Δωματίων, Τουριστικών Επιπλωμένων Κατοικιών και Τουριστικών Επιπλωμένων Επαύλεων, δια των οποίων ζητείται η Ανάκληση Ειδικού Σήματος Λειτουργίας αυτών (ή αναρτάται επί της πύλης www.notifybusiness.gov.gr ΑΚΥΡΩΣΗ Γνωστοποίησης Λειτουργίας αυτών), ενταθεί κατά το επόμενο διάστημα, οι νομοθετημένες μορφές Μη Κύριων Τουριστικών Καταλυμάτων, θα μετρώνται στα δάκτυλα του ενός χεριού ανά περιοχή, με εξαιρετικά αμφισβητήσιμο αντίκτυπο όχι μόνον για την μετρούμενη ποιότητα και λειτουργικότητα των καταλυμάτων, αλλά και επί καίριων ζητημάτων ασφαλείας των διαμενόντων, όταν θα εκλείψει, έτι περαιτέρω, η εφαρμογή μέτρων πυροπροστασίας, ορθής και νόμιμης διαχείρισης των λυμάτων, πλήρης απουσία μέτρων ασφαλείας σε κολυμβητικές δεξαμενές, απουσία οιασδήποτε υγειονομικής συνθήκη και ρήτρας στην (εκ των πραγμάτων) διογκούμενη (υπό σκιά) και παράνομη λειτουργία επισιτιστικής υποστήριξης, κ.ο.κ.

Στην ενδεχόμενη “ένσταση” οιουδήποτε αναγνώστη του παρόντος, ότι το σύνολο της ανωτέρω περιγραφόμενης εικόνας, απέχει από τα δεδομένα της ύφεσης που βιώνει ο όλος τουριστικός κύκλος λόγω των επιπτώσεων της διασποράς του ιού COVID-19, η απάντηση είναι ότι το σύνολο του Τουριστικού Προϊόντος, θα επιστρέψει, ούτως ή άλλως, σε ρυθμούς αριθμητικής “κανονικότητας” σε επίπεδο αφίξεων, πλήθους κ.ο.κ., (το αργότερο) εντός της προσεχούς τριετίας, ως διατρανώνεται από επίσημες πηγές ανά την υφήλιο, και μάλιστα με ιδιαίτερα αύξουσα καμπύλη μετά το έτος 2024.

Συνεπώς, η προτεινόμενη νομοθέτηση μίας τάξης και μιας λειτουργικής και ποιοτικής πιστότητας, αλλά και η  “χαρτογράφηση” του συνόλου των οικημάτων που έλκουν τουριστικό πρόσημο (με ταυτόχρονη δυνατότητα ελέγχου από πλευράς Κλιμακίων Υπουργείου Τουρισμού), αποτελεί επιτακτική ανάγκη. 

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Όλα τα παραπάνω, δεν αποτελούν κομμάτι μιας στείρας προσέγγισης με στεγανά. 

Αντιθέτως, το σύνολο της παραπάνω ανάπτυξης έχει αποτυπωθεί σε σχετικό εισηγητικό Έγγραφο, με τεκμηρίωση, προς την Κεντρική Υπηρεσία του Υπουργείου Τουρισμού, ως βάση προβληματισμού και  (γιατί όχι ;)  δημιουργικότητας, με στόχο την μεταβολή του ισχύοντος πλαισίου, με όρους ισορροπίας.  

Ακόμη και το προσφάτως – καλοδεχούμενο - συμφωνηθέν μνημόνιο της ΑΑΔΕ με   τις Airbnb, Booking και HomeΑway, αναφορικά με κρυφά εισοδήματα όσων εκμισθώνουν ακίνητα από το 2018 και μετά, σχετίζεται με ζητήματα εισπραξιμότητας και φορολογησιμότητας, και όχι επί ζητημάτων διασφάλισης λειτουργικότητας, ποιότητας και ασφάλειας των διαμενόντων, δια θεσμοθετημένων κριτηρίων. Ούτε ενισχύει τον ελεγκτικό κύκλο, ακόμη και από Κλιμάκια του Υπουργείου Τουρισμού, όπου θα μπορούσαν να λειτουργήσουν, συν τοις άλλοις, ως “ανιχνευτές” παράνομων και αδήλωτων (ακόμη και στις παραπάνω πύλες) διαθέσεων. 

Η συγκεκριμένη πρόταση έρχεται να ενισχύσει τον συνολικό ποιοτικό πήχη αλλά και να αμβλύνει ένα διαχεόμενο αίσθημα αδικίας, ενώ παράλληλα θα συμβάλλει στο να ξεχωρίσουμε τη ήρα από το στάρι. 

Απομένει σε όλους μας να εργαλειοποιήσουμε αυτήν την συγκυρία…