Art News | Οι must-see εκθέσεις του Οκτωβρίου

Από την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη ως το Μιλάνο: πέντε λόγοι να γεμίσει η ατζέντα σας με τέχνη

• Γράφει η Χρύσα Κακιώρη

all aboard — Athens International Airport

Η έκθεση all aboard «απογειώνει» την τέχνη στο αεροδρόμιο της Αθήνας. Σε επιμέλεια Κώστα Πράπογλου, 40 καλλιτέχνες στήνουν εγκαταστάσεις, βίντεο, γλυπτά και δράσεις μέσα στο Express Facility, δίπλα στον δυτικό διάδρομο, μετατρέποντας την αναμονή σε εμπειρία και το αεροδρόμιο σε «αρχείο ανασταλμένων προθέσεων». Είναι από τα ελάχιστα διεθνώς μεγάλης κλίμακας πρότζεκτ που τολμούν τέτοια σύζευξη χώρου–ροής–θεατή, με τον ήχο των αναχωρήσεων να γίνεται ποιητικό υπόστρωμα. Must για όσους θέλουν να δουν πώς ο ενδιάμεσος χρόνος του ταξιδιού αποκτά αισθητική και νόημα. Από 9 Οκτωβρίου έως 9 Νοεμβρίου. 

Πρωτόλεια — Μουσείο Μπενάκη / Πειραιώς 138

Το μουσείο Μπενάκη «διαβάζει» τις πρώιμες γραφές έντεκα κορυφαίων Ελλήνων δημιουργών (Βασιλείου, Γκίκας, Τσαρούχης, Μόραλης, Τάσσος, Κατράκη, Σπυρόπουλος, Κοντόπουλος, Μυταράς, Γαΐτης, Χρύσα Ρωμανού). Η έκθεση χαρτογραφεί ιδέες και μοτίβα που γεννήθηκαν στα πρώτα έργα και ρίζωσαν στην ώριμη, αναγνωρίσιμη γλώσσα τους. Πρόκειται για ουσιαστικό μάθημα «ανατομίας» της καλλιτεχνικής εξέλιξης: πώς ένα χειρονομιακό ίχνος, μια χρωματική οικονομία ή μια θεματική εμμονή μετασχηματίζονται σε υπογραφή. Έκθεση-πλαίσιο για φιλότεχνους και επαγγελματίες, με στέρεα τεκμηρίωση και καθαρό επιμελητικό στόχο. Από 2/ Οκτωβρίου έως 11 Ιανουαρίου 2026.

Ancient Greece — Θεματικό Πάρκο, Θεσσαλονίκη (ΔΕΘ HELEXPO)

Η υπερπαραγωγή του Σωτήρη Τσαφούλια, με ιστορική επιμέλεια Θάνου Βερέμη, ταξιδεύει στη Θεσσαλονίκη μετά τις επιτυχημένες στάσεις σε Βουδαπέστη και Αθήνα. Το πρώτο θεματικό πάρκο με πιστά αντίγραφα από το Αρχαιολογικό Μουσείο, είναι μια εντυπωσιακή, διαδραστική, καθηλωτική εμπειρία αφιερωμένη στον Αρχαίο Ελληνικό Πολιτισμό. Σε  3.000 τ.μ. «ζωντανεύουν» η Σπάρτη, η Αθήνα, η Μακεδονία,  η Τροία και οι Θερμοπύλες. Τεχνολογία, επιστήμες και εφευρέσεις, σε ένα συνδυασμό από πιστά αντίγραφα αγαλμάτων και καθηλωτική αφήγηση για μικρούς και μεγάλους.

Δεν είναι κλασική έκθεση, αλλά ένα θεματικό περιβάλλον με εκπαιδευτικό χαρακτήρα, χρήσιμο για σχολεία, αλλά και για ενήλικες που θέλουν ένα «προσιτό» εισαγωγικό πανόραμα του αρχαίου κόσμου. 

Giorgio Armani: Milano, per amore — Pinacoteca di Brera, Μιλάνο

Ο Giorgio Armani είναι το νήμα που διαπερνά αυτή την έκθεση: παρών μέχρι τις τελευταίες εβδομάδες της ζωής του, δούλεψε ο ίδιος την επιλογή και τη διάταξη των ενδυμάτων, δοκίμασε συνθέσεις, επιμελήθηκε λεπτομέρειες. Μετά τον θάνατό του, στις 4 Σεπτεμβρίου 2025, το πρότζεκτ μεταμορφώθηκε σε φόρο τιμής στα 50 χρόνια του οίκου, με ένα κομψό αποχαιρετιστήριο show στο αίθριο της Brera με φίλους και συνεργάτες, που έμοιαζε με υπόκλιση στον «Re Giorgio».

Στην Pinacoteca di Brera, περισσότερες από 120 δημιουργίες του τοποθετούνται ανάμεσα σε Καραβάτζιο, Ραφαήλ, Μπελίνι, ξεδιπλώνοντας πώς η ραφιναρισμένη ουδετερότητα και το ανάλαφρο tailoring του Armani μπορούν να διαβαστούν ως πολιτισμική γλώσσα στον μουσειακό χώρο. Η μόδα δεν «εισβάλλει» στους πίνακες, αλλά συνομιλεί μαζί τους, σαν να μοιράζονται το ίδιο παλέτο φωτός και σκιών.  Έως 11 Ιανουαρίου 2026, ένας καλός λόγος να ταξιδέψει κανείς στο Μιλάνο.

Εικονικό Μουσείο Κλεμμένων Πολιτιστικών Αντικειμένων της UNESCO - Online

Η UNESCO παρουσίασε στις 29 Σεπτεμβρίου στη Βαρκελώνη, ένα ψηφιακό μουσείο με κλεμμένα πολιτιστικά αγαθά, με στόχο την ευαισθητοποίηση και τον επαναπατρισμό. Σχεδιασμένο από τον βραβευμένο αρχιτέκτονα Φράνσις Κερέ και χρηματοδοτημένο από τη Σαουδική Αραβία, το project οργανώνεται σε «αίθουσες» (Auditorium, Stolen Objects Gallery, Return & Restitution Room) και συνεργάζεται με Interpol και διεθνείς βάσεις δεδομένων.

Ένα εργαλείο εκπαίδευσης για το ευρύ κοινό — και πολύτιμη πηγή για δημοσιογράφους, ερευνητές, μουσειολόγους. Η καινοτόμα ψηφιακή πρωτοβουλία επιτρέπει στο κοινό να περιηγηθεί σε τρισδιάστατες αναπαραστάσεις έργων τα οποία έχουν χαθεί εξαιτίας λεηλασιών και παράνομου εμπορίου. Μοναδική πρωτοβουλία, είναι ακριβώς το είδος της καινοτομίας που θέλουμε από τους διεθνείς οργανισμούς, τη στιγμή που  κυριαρχούν οργανωμένα εγκληματικά δίκτυα.