Comédie-Française - Ίβο βαν Χόβε: Ορέστης / Ηλέκτρα του Ευριπίδη στο Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου

Ένα σημαντικό καλλιτεχνικό γεγονός του καλοκαιριού, η παράσταση της Comédie-Française με τον Ivo van Hove, αναμένεται να προκαλέσει συζητήσεις και να παραμείνει στην ιστορία του θεσμού ως σημείο αναφοράς. Για πρώτη φορά, ο πιο παλιός θίασος εν ενεργεία στον κόσμο θα παίξει στο μοναδικό Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου. Ο σπουδαίος βέλγος σκηνοθέτης Ίβο βαν Χόβε προσεγγίζει τον Ευριπίδη, καταθέτοντας μαζί με τους γάλλους ηθοποιούς μία ρηξικέλευθη και προκλητική ματιά πάνω σε δύο έργα του, που παρουσιάζονται σε μία ενιαία παράσταση. Η παράσταση Ηλέκτρα/Ορέστης έκανε πρεμιέρα στα τέλη Απριλίου στο θέατρο Ρισελιέ στο Παρίσι, αποσπώντας ενθουσιώδεις κριτικές. «Ξεχάστε το Game of Thrones. Κανένας δεν ξέρει τη βία καλύτερα από τον Ευριπίδη», γράφουν οι New York Times για την παράσταση. 

Λίγα λόγια για την Κομεντί Φρανσαίζ

Ιδρυμένη το 1680 από τους ηθοποιούς του Μολιέρου, η Κομεντί Φρανσαίζ είναι από τα παλαιότερα και διασημότερα θέατρα στον κόσμο. Με το πλούσιο αυτό φορτίο τριών αιώνων ιστορίας, ο μόνιμος θίασός της δίνει ζωή σ’ ένα ρεπερτόριο κλασικό και σύγχρονο, γαλλικό και ξένο (που μετρά σήμερα γύρω στα 3.000 έργα, 800 περίπου συγγραφέων). Περισσότερα από 400 άτομα εργάζονται ώστε να σηκώνεται κάθε βράδυ η αυλαία στην κεντρική σκηνή της στην καρδιά του Παρισιού (το Palais Royal). Η Κομεντί Φρανσαίζ είναι ο μόνος θεατρικός οργανισμός στη Γαλλία σήμερα που εφαρμόζει την πρακτική του εναλλασσόμενου ρεπερτορίου. Διαθέτει δύο ακόμα αίθουσες στο Παρίσι (το Θέατρο του Vieux-Colombier και το Studio-Théâtre) και παρουσιάζει συστηματικά τις παραγωγές της σε περιοδείες τόσο στη Γαλλία όσο και διεθνώς.

Το ρητό στο οικόσημο του θιάσου, Simul et singulis (Όλοι μαζί και ο καθένας μοναδικός), ερμηνεύει τη δύναμη και τη διάρκειά της: το σύνολο τρέφει το άτομο, που με τη σειρά του εμπλουτίζει το σύνολο. Το μελίσσι, ως σύμβολο του οικοσήμου, υποδηλώνει μια πληθωρική δημιουργικότητα που ολοένα ανανεώνεται, καθιστώντας ταυτόχρονα το «Σπίτι του Μολιέρου» σχολείο των τεχνών του λόγου, χώρο ωρίμανσης και εστία δημιουργίας.

H Comédie-Française για τη συνεργασία με το Φεστιβάλ Αθηνών

Μετά τη μεγάλη επιτυχία των Καταραμένων, που έκαναν πρεμιέρα στην Αυλή των Τιμών του Παλατιού των Παπών ανοίγοντας το Φεστιβάλ της Αβινιόν 2016, και επαναλήφθηκαν στην Αίθουσα Ρισελιέ, ο Ίβο βαν Χόβε ξανασυναντά τον θίασο της Κομεντί Φρανσαίζ με μια νέα μεγάλη τοιχογραφία, που αυτή τη φορά συνδέεται με την οικογένεια των Ατρειδών. Ετούτη η δεύτερη συνεργασία της Κομεντί Φρανσαίζ με έναν από τους σημαντικότερους μαέστρους της θεατρικής σκηνοθεσίας διεθνώς, πάνω σε μια αρχαία ελληνική τραγωδία, προσέφερε την ιδανική ευκαιρία στον Éric Ruf, γενικό διευθυντή της Κομεντί Φρανσαίζ, και στον Βαγγέλη Θεοδωρόπουλο, καλλιτεχνικό διευθυντή του Φεστιβάλ Αθηνών & Επιδαύρου, να ενώσουν τους δύο αυτούς μεγάλους οργανισμούς του ευρωπαϊκού θεάτρου.

Διευκρινίζοντας ότι όλες του οι συνεργασίες γεννιούνται από «κεραυνοβόλο έρωτα» για ένα κείμενο, ο Ίβο βαν Χόβε, που άνοιξε και το πρόγραμμα του Φεστιβάλ Αθηνών 2018 με την πολύ δυνατή σκηνική μεταφορά των έργων του Μπέργκμαν Περσόνα / Μετά την πρόβα, συναρθρώνει εδώ δυο κείμενα του Ευριπίδη τα οποία αφηγούνται την ιστορία της Ηλέκτρας και του Ορέστη στη συνέχειά της ή το πώς τα δυο αδέρφια ξαναβρέθηκαν και συμμάχησαν για να εκδικηθούν τη μητέρα τους, Κλυταιμνήστρα, και τον εραστή της, Αίγισθο. Η παράσταση σηματοδοτεί την υποδοχή της Ηλέκτρας του Ευριπίδη στο ρεπερτόριο της Κομεντί Φρανσαίζ, ενώ η τελευταία παρουσίαση του Ορέστη στην Αίθουσα Ρισελιέ χρονολογείται από το 1923.

Αναγνωρισμένος για τη δεινότητά του να «ξεδιπλώνει» τα κείμενα επί σκηνής, ο σκηνοθέτης του Toneelgroep Amsterdam ανανεώνει διαρκώς την αισθητική του και τη σχέση του με τους ηθοποιούς. Παρότι αποκηρύσσει τη σχολή της «μεθόδου», επανέρχεται στο αρχαίο δράμα τιμώντας την κοινωνική διάσταση αυτού του θεάτρου και φωτίζει τον μύθο με έντονη συναίσθηση του πόσο επίκαιρος παραμένει.

Η υπόθεση, από τον Ίβο βαν Χόβε

Η Ηλέκτρα και ο Ορέστης είναι αδέρφια. Νέοι, πληγωμένοι, εύθραυστοι και ευάλωτοι, μετατρέπονται σε άγρια ζώα. Στην πραγματικότητα δεν γνώρισαν ποτέ τον πατέρα τους, που είχε φύγει ως αρχιστράτηγος του στρατού των Αργείων στον πόλεμο της Τροίας. Η απουσία του τον καθιστά ήρωα στα μάτια τους. Η μητέρα τους, η Κλυταιμνήστρα, είναι ο εχθρός. Το σπίτι, το πεδίο της μάχης. Αποδιωγμένοι, η Ηλέκτρα και ο Ορέστης γίνονται, από παιδιά βασιλέων, πρόσφυγες στην ίδια τους την οικογένεια, στην ίδια τους την πατρίδα.

Με ελληνικούς και αγγλικούς υπέρτιτλους

Συντελεστές: 

Σκηνοθεσία: Ivo van Hove

Σκηνική εκδοχή: Bart Van den Eynde και Ivo van Hove

Μετάφραση στα γαλλικά: Marie Delcourt-Curvers

Σκηνογραφία και σχεδιασμός φωτισμού: Jan Versweyveld

Κοστούμια: An D’Huys

Πρωτότυπη μουσική - Ηχητική σύλληψη: Eric Sleichim

Χορογραφία: Wim Vandekeybus

Δραματουργία: Bart Van den Eynde

Βοηθός σκηνοθέτη: Laurent Delvert

Βοηθός σκηνογράφου:Roel Van Berckelaer

Βοηθός ενδυματολόγου: Sylvie Lombart

Βοηθός φωτιστή: François Thouret

Βοηθός ήχου: Pierre Routin

Βοηθός χορογράφου: Laura Aris

Με τον θίασο της Κομεντί Φρανσαίζ: Claude Mathieu (Κορυφαία), Cécile Brune, Sylvia Bergé, Julie Sicard (Χορός) , Éric Génovèse (Φρύγας υπηρέτης) , Bruno Raffaelli (Γέρος Μυκηναίος), Denis Podalydès (Μενέλαος) , Elsa Lepoivre (Κλυταιμνήστρα / Ελένη), Loïc Corbery (Πυλάδης) , Suliane Brahim (Ηλέκτρα), Benjamin Lavernhe (Μυκηναίος), Didier Sandre (Τυνδάρεως), Christophe Montenez (Ορέστης), Rebecca Marder (Ερμιόνη), Gaël Kamilindi (Απόλλων).

Και τους ηθοποιούς της Ακαδημίας της Κομεντί Φρανσαίζ: Peio Berterretche (Αίγισθος), Pauline Chabrol, Olivier Lugo, Noémie Pasteger, Léa Schweitzer (Χορός) και οι Adélaïde Ferrière, Emmanuel Jacquet, Rodolphe Théry - Trio Xenakis, Othman Louati, Romain Maisonnasse, Benoît Maurin (κρουστά)

Η γαλλική μετάφραση κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Gallimard

Παραγωγή Comédie-Française

Πρεμιέρα Αίθουσα Richelieu 27 Απριλίου 2019

Σε συνεργασία με το Φεστιβάλ Αθηνών & Επιδαύρου

Με την υποστήριξη του Γαλλικού Ινστιτούτου Ελλάδας

Αναλυτικές πληροφορίες και εισιτήρια για την παράσταση στο:

http://greekfestival.gr/festival_events/ilektra-orestis/