Η Κομισιόν απαντά με αντίμετρα στους δασμούς των ΗΠΑ στον χάλυβα και το αλουμίνιο

Αντιδρώντας στην επιβολή νέων, "αδικαιολόγητων" δασμών των ΗΠΑ στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου από την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ), η Επιτροπή δρομολόγησε άμεσα και αναλογικά αντίμετρα για τις εισαγωγές από τις ΗΠΑ στην ΕΕ.

Η Επιτροπή εκφράζει τη λύπη της για την απόφαση των ΗΠΑ να επιβάλουν αυτούς τους δασμούς, οι οποίοι κατά την Επιτροπή είναι αδικαιολόγητοι, διαταράσσουν το διατλαντικό εμπόριο και είναι επιζήμιοι για τις επιχειρήσεις και τους καταναλωτές, ενώ συχνά προκαλούν και αύξηση των τιμών.

Η απάντηση της Επιτροπής, όπως αναφέρεται, είναι προσεκτικά ζυγισμένη, και βασίζεται σε μια προσέγγιση δύο σταδίων:

Πρώτον, η Επιτροπή θα αφήσει να λήξει η αναστολή των υφιστάμενων αντιμέτρων του 2018 και του 2020 κατά των ΗΠΑ την 1η Απριλίου. Τα αντίμετρα αυτά αφορούν μια σειρά προϊόντων των ΗΠΑ και αντιστοιχούν στην οικονομική ζημία που προκλήθηκε στις εξαγωγές χάλυβα και αλουμινίου της ΕΕ ύψους 8 δισ. ευρώ.

Δεύτερον, ως απάντηση στους νέους δασμούς των ΗΠΑ που επηρεάζουν εξαγωγές της ΕΕ αξίας άνω των 18 δισ. ευρώ, η Επιτροπή προτείνει μια δέσμη νέων αντιμέτρων για τις εξαγωγές των ΗΠΑ. Θα τεθούν σε ισχύ έως τα μέσα Απριλίου, μετά από διαβούλευση με τα κράτη μέλη και τα ενδιαφερόμενα μέρη.

Συνεπώς, τα αντίμετρα της ΕΕ θα έχουν εφαρμογή σε εξαγωγές αμερικανικών αγαθών συνολικής αξίας έως 26 δισ. ευρώ, δηλαδή σε επίπεδο ανάλογο με τους δασμούς των ΗΠΑ.

Παράλληλα, η ΕΕ παραμένει πρόθυμη να συνεργαστεί με την κυβέρνηση των ΗΠΑ για να διαπραγματευθεί την εξεύρεση λύσης. Τα προαναφερθέντα μέτρα μπορούν να ανακληθούν ανά πάσα στιγμή σε περίπτωση που θα βρεθεί μια τέτοια λύση.

Επόμενα στάδια

Η απόφαση της Επιτροπής να επαναφέρει τα αντίμετρα του 2018 και του 2020 κατά των ΗΠΑ θα τεθεί σε άμεση ισχύ την 1η Απριλίου.

Η διαδικασία που δρομολογήθηκε από την Επιτροπή ως απάντηση στους νέους δασμούς των ΗΠΑ θα προχωρήσει στο πλαίσιο του κανονισμού της ΕΕ για την επιβολή, καθότι το μέτρο των ΗΠΑ θεωρείται ότι στην ουσία συνιστά μέτρο διασφάλισης. Ως πρώτο βήμα αυτής της διαδικασίας, θα διεξαχθεί διαβούλευση με τα ενδιαφερόμενα μέρη διάρκειας δύο εβδομάδων, έως τις 26 Μαρτίου. Με βάση τα στοιχεία που θα συγκεντρωθούν, η Επιτροπή θα οριστικοποιήσει την πρότασή της για την έγκριση αντιμέτρων και θα διαβουλευθεί με τα κράτη μέλη στο πλαίσιο της λεγόμενης διαδικασίας επιτροπολογίας. Αφού ολοκληρωθεί και αυτή η διαδικασία, η Επιτροπή σκοπεύει να θέσει σε εφαρμογή τη νομική πράξη επιβολής των αντιμέτρων έως τα μέσα Απριλίου.

Ιστορικό

Τον Ιούνιο του 2018, η πρώτη αμερικανική κυβέρνηση υπό τον πρόεδρο Τραμπ επέβαλε δασμούς ύψους 6,4 δισ. ευρώ* (8 δισ. ευρώ με βάση τις ροές και τις αξίες του 2024) στις ευρωπαϊκές εξαγωγές χάλυβα και αλουμινίου. Τον Ιανουάριο του 2020 ακολούθησαν πρόσθετοι δασμοί, οι οποίοι επηρέασαν ενωσιακές εξαγωγές ορισμένων παράγωγων προϊόντων χάλυβα και αλουμινίου ύψους περίπου 40 εκατ. ευρώ.

Σε απάντηση, τον Ιούνιο του 2018, η ΕΕ θέσπισε αντίμετρα για τις εξαγωγές των ΗΠΑ στην ΕΕ ύψους 2,8 δισ. ευρώ* (παρόμοια αντίδραση της ΕΕ ακολούθησε και μετά τη δεύτερη δέσμη δασμών των ΗΠΑ το 2020). Τα υπολειπόμενα μέτρα εξισορρόπησης, που αφορούσαν εξαγωγές αξίας έως 3,6 δισ. ευρώ*, είχαν προγραμματιστεί να τεθούν σε ισχύ την 1η Ιουνίου 2021. Μετά από συζητήσεις με τις ΗΠΑ σχετικά με το σύστημα δασμολογικών ποσοστώσεων για τους ενωσιακούς εξαγωγείς, η ΕΕ ανέστειλε τα εν λόγω μέτρα έως τις 31 Μαρτίου 2025, ώστε να δοθεί στα μέρη περιθώριο για την εξεύρεση μιας πιο μακροπρόθεσμης λύσης.

Στις 10 Φεβρουαρίου 2025, οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν ότι θα επιβάλουν δασμούς 25% στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου και παραγώγων προϊόντων. Η Πρόεδρος φον ντερ Λάιεν προειδοποίησε αμέσως ότι οι δασμοί αυτοί «κάνουν κακό στις επιχειρήσεις, και ακόμα περισσότερο κακό στους καταναλωτές» και ότι θα προκαλούσαν την αυστηρή και αναλογική αντίδραση της Ευρώπης.

Οι δασμοί των ΗΠΑ ύψους έως 25% ισχύουν για τον χάλυβα και το αλουμίνιο βιομηχανικής ποιότητας, για άλλα ημιτελή και τελικά προϊόντα χάλυβα και αλουμινίου, καθώς και για τα παράγωγα εμπορικά τους προϊόντα (από μηχανολογικά μέρη έως βελόνες πλέξης) και αντιστοιχούν σε εξαγωγές της ΕΕ προς τις ΗΠΑ ύψους έως 26 δισ. ευρώ.

*Οι αξίες είναι στις τότε τρέχουσες τιμές.