Η πορεία του τουρισμού καθοριστική για την εξέλιξη του ΑΕΠ και την απασχόληση

Η εξέλιξη της υγειονομικής κρίσης, εγχωρίως και διεθνώς, σε συνάρτηση με την πρόοδο στον εμβολιασμό, την αξιοποίηση των νέων μέσων εντοπισμού του ιού(self-tests), τις παρεμβάσεις ανάσχεσης των επιπτώσεων της πανδημίας εγχωρίως και την αξιοποίηση της αυξημένης ρευστότητας (τραπεζικές χορηγήσεις-Ταμείο Ανάκαμψης),θα είναι οι πλέον καθοριστικοί παράγοντες του ΑΕΠ φέτος σύμφωνα με την τριμηνιαία έκθεση του ΙΟΒΕ για την ελληνική οικονομία. 

Από τα χαρακτηριστικά της πανδημίας θα εξαρτηθεί η ανάκαμψη στην Ευρωζώνη, κύριο εξαγωγικό προορισμό της Ελλάδας, όπως και η διεθνής τουριστική κίνηση. Υπό το βασικό σενάριο εξελίξεων, στο οποίο η πλειονότητα των υφιστάμενων μέτρων προστασίας θα διατηρηθεί έως τα μέσα Μαΐου, οπότε θα ξεκινήσει η τουριστική περίοδος, δεν θα σημειωθεί νέα ισχυρή έξαρση της πανδημίας το φθινόπωρο και θα προσεγγιστεί ο στόχος απορρόφησης των κεφαλαίων του Ταμείου Ανάκαμψης, η αύξηση του ΑΕΠ φέτος θα προέλθει κυρίως από άνοδο των εξαγωγών (+11% με +13%) και της ιδιωτικής κατανάλωσης (+2,5% με +3,5%).Αύξηση θα σημειωθεί και στις επενδύσεις (+12% με +15%).Η ισχυρή εγχώρια ζήτηση θα αποτυπωθεί και στη ζήτηση για εισαγωγές (+8% με +11%).

Η δημόσια κατανάλωση θα συρρικνωθεί, από 3,0% έως 4,0%, αφού θα χρειαστούν λιγότερα μέτρα στήριξης από πέρυσι. Υπό αυτές τις τάσεις στο βασικό σενάριο, η ελληνική οικονομία θα ανακάμψει το 2021, με ρυθμό 3,5-4%. Εφόσον η υγειονομική κρίση υποχωρήσει βραδύτερα, περιορίζοντας την τουριστική περίοδο, και επανακάμψει το φθινόπωρο (δυσμενές σενάριο), με καθυστερήσεις στην απορρόφηση κεφαλαίων του Ταμείου Ανάκαμψης, η ανάπτυξηθα είναι ηπιότερη (1,5-2%).

Οι εξελίξεις σχετικά με την υγειονομική κρίση θα είναι οι πλέον καθοριστικές και για τη διαμόρφωση της τάσης στην απασχόληση και ακολούθως του ποσοστού ανεργίας. Η συνέχιση των μέτρων προστασίας της δημόσιας υγείας κατά τους πρώτους μήνες του 2021 κλιμάκωσε τις πιέσεις στην απασχόληση των κλάδων σε αναστολή λειτουργίας και σε σχετιζόμενες δραστηριότητες (Λιανικό Εμπόριο, Τουρισμός, Εστίαση, Μεταφορές, Τέχνες-Ψυχαγωγία). Όπως πέρυσι, οι αρνητικές επιδράσεις θεωρείται πως μετριάστηκαν από τις παρεμβάσεις στήριξης των θέσεων εργασίας. Από το ρυθμό άρσης των περιοριστικών μέτρων θα εξαρτηθούν οι θετικές επενέργειες στην απασχόληση.

Εφόσον η άρση τους σε μεγάλο βαθμό συμβεί έως τα μέσα Μάϊου και δεν επιβληθούν εκ νέου το φθινόπωρο, π.χ. χάρη στον εμβολιασμό και τα self tests, πολλές από τις επιχειρήσεις στους παραπάνω και άλλους κλάδους θα λειτουργήσουν, υπό υγειονομικούς κανόνες, στο μεγαλύτερο μέρος του 2021. Επιπλέον, η διάρκεια της τουριστικής περιόδου θα είναι επαρκής για περισσότερες εποχικές επιχειρήσεις. Εφόσον τα μέτρα προστασίας συνεχιστούν στη μεγαλύτερη διάρκεια του δεύτερου τριμήνου και επανέλθουν το φθινόπωρο, έστω ηπιότερα από ότι στην αρχή του τρέχοντος έτους (δυσμενές σενάριο), η ώθηση στην απασχόληση θα είναι μικρότερη. Η μικρότερη τουριστική περίοδος σε αυτή την περίπτωση θα αποτυπωθεί αντιστοίχως στην εποχική απασχόληση.