Harvard | Τι θα προκαλέσει ο κορωνοϊός στην παγκόσμια οικονομία – Τα τρία σενάρια ανάκαμψης

“Η μεταβλητότητα της αγοράς προκαλεί φόβους για μια ύφεση που προκλήθηκε από το Covid-19. Προκειμένου να συγκεντρωθούν πληροφορίες σχετικά με την πορεία των επιχειρήσεων, οι ηγέτες των επιχειρήσεων πρέπει να εξετάσουν προσεκτικά τα μηνύματα της αγοράς σε όλες τις λεπτομέρειες, αλλά και να εξετάσουν πέρα από τις αγορές, τα πρότυπα ύφεσης και ανάκαμψης, καθώς και την ιστορία των επιδημιών και των σοκ." 

Αυτό τονίζουν οι οικονομολόγοι Philipp Carlsson-Szlezak , Martin Reeves και Paul Swartz σε άρθρο τους στο Harvard Business Review.

Αυτή η εμπειρία των προηγούμενων ανάλογων κρίσεων (SARS κλπ) δείχνει πως τώρα περνάμε ένα "σοκ" οικονομικής ύφεσης, που σύντομα όμως θα ανακάμψει δημιουργώντας μια ανάπτυξη, πριν τη σταθεροποίηση.

Eάν εξετάσουμε προσεκτικά την κατάσταση, θα παρατηρήσουμε ότι δεν θα πρέπει να θεωρείται αναπόφευκτη η ύφεση. 

Αφενός, οι αποτιμήσεις των περιουσιακών στοιχείων κινδύνου δεν έχουν πληγεί στον ίδιο βαθμό από τον κορωνοϊό. Αντίθετα, τα πιστωτικά περιθώρια κέρδους αυξήθηκαν αξιοσημείωτα, υποδηλώνοντας ότι οι πιστωτικές αγορές δεν προβλέπουν ακόμη χρηματοδότηση και προβλήματα χρηματοδότησης. Οι αποτιμήσεις των μετοχών έχουν μειωθεί αισθητά από τα πρόσφατα υψηλά επίπεδα, αλλά πρέπει να σημειωθεί ότι εξακολουθούν να είναι αυξημένες σε σχέση με το μακροπρόθεσμο ιστορικό τους. 

Αφετέρου, ενώ οι χρηματοπιστωτικές αγορές αποτελούν δείκτη ύφεσης, η ιστορία δείχνει ότι οι αγορές και οι υφέσεις δεν συμπίπτουν πάντα. Μία στις τρεις αγορές δεν έχει ύφεση. Τα τελευταία 100 χρόνια, υπολογίσαμε επτά τέτοιες περιπτώσεις όπου οι αγορές δεν είχαν ύφεση. 

Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι οι χρηματοπιστωτικές αγορές αποδίδουν σήμερα στον κορωνοϊό σημαντικές πιθανότητες αποδιοργάνωσης και ότι οι κίνδυνοι αυτοί είναι πραγματικοί. Αλλά οι διακυμάνσεις στις αποτιμήσεις περιουσιακών στοιχείων υπογραμμίζουν τη σημαντική αβεβαιότητα που περιβάλλει αυτή την επιδημία και η ιστορία μας προειδοποιεί ενάντια στην ευθεία γραμμή μεταξύ των πωλήσεων της χρηματοπιστωτικής αγοράς και της πραγματικής οικονομίας.

Είτε οι οικονομίες μπορούν να αποφύγουν την ύφεση είτε όχι, το μονοπάτι που οδηγεί στην ανάπτυξη μετά τον κορωνοϊό θα εξαρτηθεί από μια σειρά κινήτρων, όπως ο βαθμός στον οποίο η ζήτηση θα καθυστερήσει ή θα εξαφανιστεί, εάν το «σοκ» αποτελεί όντως μια κρίση ή θα διαρκέσει και εάν υπάρξει δομική ζημιά, μεταξύ άλλων παραγόντων. 

Υπάρχουν τα εξής τρία σενάρια ανάκαμψης…

1. Σχήμα V (απότομη πτώση και μετά απότομη άνοδος): Το κλασικό «Σοκ» της οικονομίας, μια μετατόπιση της παραγωγής, αλλά με επιστροφή στην ανάπτυξη. Σε αυτό το σενάριο οι ετήσιοι ρυθμοί ανάπτυξης θα απορροφήσουν το σοκ. Είναι το αισιόδοξο αλλά πιθανό σενάριο.

2. Σχήμα U (πτώση, παραμονή σε αυτήν για κάποιο διάστημα και μετά άνοδος): Το «Σοκ» επιμένει και ενώ το αρχικό μονοπάτι προς την ανάπτυξη συνεχίζεται, υπάρχει κάποια μόνιμη απώλεια παραγωγής. Είναι αληθοφανές για το Covid-19; Απολύτως, αλλά θα θέλαμε να δούμε περισσότερα στοιχεία για την πραγματική βλάβη που μπορεί να προκαλέσει ο ιός, ώστε να γίνει το σενάριο αυτό βασική πιθανότητα.

3. Σχήμα L (πτώση και μετά μακροχόνια διατήρηση σε χαμηλά επίπεδα): Το άσχημο σενάριο. Για να γίνει αυτό, θα πρέπει να πιστέψουμε στην ικανότητα του Covid-19 να κάνει σημαντικές δομικές ζημίες, δηλαδή να σπάσει κάτι στην τροφοδοσία της οικονομίας - την αγορά εργασίας, τον σχηματισμό κεφαλαίου ή την παραγωγικότητα. Είναι κάτι που δύσκολα μπορεί να φανταστεί κανείς, ακόμη και με πεσιμιστική συλλογιστική. 

Οι υφέσεις είναι κυκλικά, όχι διαρθρωτικά, γεγονότα, όμως τα όριά τους μπορεί να είναι θολά. Για παράδειγμα, η παγκόσμια οικονομική κρίση ήταν ένα (πολύ κακό) κυκλικό γεγονός στις Η.Π.Α., αλλά είχε μια διαρθρωτική προεξοχή. Η οικονομία ανέκαμψε, όμως η απομόχλευση των νοικοκυριών είναι ένα συνεχές φαινόμενο - η επιθυμία και ικανότητα των νοικοκυριών για δανεισμό είναι διαρθρωτικά μειωμένη και οι ζημίες από δομική άποψη είναι ότι οι φορείς χάραξης πολιτικής βρίσκουν πολύ πιο δύσκολο να επιταχύνουν τον κύκλο απλώς και μόνο με τη διαχείριση των βραχυπρόθεσμων επιτοκίων σήμερα.

Τι πρέπει να κάνουν οι ηγέτες σε σχέση με τους οικονομικούς κινδύνους;

Οι γνώσεις από τις χρηματοπιστωτικές αγορές και το ιστορικό ανάλογων κραδασμών μπορούν να υλοποιηθούν ως εξής:

-Μην βασίζεστε στις προβλέψεις. Οι χρηματοπιστωτικές αγορές αντανακλούν αυτήν την περίοδο μεγάλη αβεβαιότητα. Ένα ευρύ φάσμα σεναρίων παραμένει εύλογο και πρέπει να διερευνηθεί από εταιρείες.

-Μην επιτρέπετε στις διακυμάνσεις των χρηματοπιστωτικών αγορών να επηρεάζουν την κρίση σας σχετικά με την επιχείρηση την οποία καθοδηγείτε.

-Επικεντρωθείτε στα σημάδια εμπιστοσύνης από τους καταναλωτές, εμπιστευθείτε τα ένστικτά σας και μάθετε πώς μπορείτε να αξιοποιήσετε τα δεδομένα της εταιρείας σας για τη αξιολόγηση αυτών των στοιχείων. Τα συμπεράσματα θα είναι ειδικά για τη βιομηχανία στην οποία δραστηριοποιείστε.

-Σχεδιάστε τις ενέργειές σας με στόχο το καλύτερο αποτέλεσμα και προετοιμαστείτε για τα χειρότερα. Λάβετε υπόψη ότι μια ανάκαμψη πρώτου σεναρίου είναι το πιο εφικτό σενάριο εννοιολογικά και εμπειρικά, αλλά μην αφήσετε αυτή τη διορατικότητα να σας προκαλέσει εφησυχασμό.

-Ξεκινήστε να κοιτάζετε πέρα από την κρίση. Ποιες ευκαιρίες ή προκλήσεις θα προκύψουν;

-Εξετάστε πώς θα αντιμετωπίσετε τον κόσμο μετά την κρίση. Μπορείτε να συμμετέχετε σε ταχύτερη υιοθέτηση νέων τεχνολογιών, νέων διαδικασιών κ.λπ .; Μπορείτε τελικά να βρείτε πλεονέκτημα εν μέσω αντιξοοτήτων στην εταιρεία, στους πελάτες και στην κοινωνία σας;

Διαβάστε επίσης

ΚΕΠΕ: Οι επιπτώσεις του κορονωϊού στην Ελληνική οικονομία- τα 3 σενάρια