Αόρατος ο Τουρισμός στο νέο αναπτυξιακό μοντέλο | Δριμεία παρέμβαση ΣΕΤΕ

Πριν από μια εβδομάδα ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων Γιάννης Χατζής ανέδειξε την απουσία ρητής αναφοράς στην προτεραιότητα του τουρισμού στο νέο αναπτυξιακό πλαίσιο που προωθεί η κυβέρνηση. 

Χθες 7 Μαΐου 2025, ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ Γιάννης Παράσχης, με επιστολή του στον υπουργό Ανάπτυξης Παναγιώτη Θεοδωρικάκο και κοινοποίηση στους συναρμόδιους υπουργούς, επισημοποιεί την αίσθηση "παραγκωνισμού" του τουριστικού κλάδου από το νέο αναπτυξιακό νόμο. Ο κ.Παράσχης κάνει λόγο για «έλλειψη ρητής ενσωμάτωσης του τουρισμού στο νέο παραγωγικό μοντέλο».

Αναφέρει ενδεικτικά:

".... Η έλλειψη ρητής ενσωμάτωσης του τουρισμού στο νέο παραγωγικό μοντέλο υπονομεύει την πληρότητα και την ισορροπία της αναπτυξιακής στρατηγικής, καθώς παραγνωρίζεται το πολλαπλασιαστικό αποτύπωμα που μπορεί να έχει η βιώσιμη ανάπτυξη του τουριστικού τομέα στην ελληνική οικονομία – τόσο μέσω επενδύσεων και καινοτομίας όσο και μέσω της ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας και της ανθεκτικότητας απέναντι σε διεθνείς προκλήσεις. 

Σημειώνεται ότι στο προηγούμενο θεσμικό πλαίσιο υπήρχε ρητή αναφορά στην περαιτέρω ενίσχυση του τουρισμού και τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητάς του, κάτι που, κατά την άποψή μας, πρέπει να διατηρηθεί και να ενισχυθεί, ώστε να διασφαλιστεί η συνέπεια της πολιτικής, η διαφάνεια ως προς τις προτεραιότητες και η στήριξη ενός τομέα που συμβάλλει καθοριστικά στην ευημερία της χώρας". 

Αναλυτικά η επιστολή Παράσχη στον κ.Θεοδωρικάκο, με κοινοποίηση στους Κωστή Χατζηδάκη, Αντιπρόεδρο της Κυβέρνησης, Άκη Σκέρτσο, Υπουργό Επικρατείας και Όλγα Κεφαλογιάννη, Υπουργό Τουρισμού.

"Αξιότιμε κύριε Υπουργέ,

Με αφορμή το σ/ν του Υπουργείου Ανάπτυξης για την τροποποίηση του Αναπτυξιακού Νόμου 4887/2022, ακολουθούν σχόλια και παρατηρήσεις του ΣΕΤΕ.

Όπως είναι γνωστό, ο τουρισμός, ως παραδοσιακά κεντρικός πυλώνας της ελληνικής οικονομίας, συνεισφέρει διαχρονικά σημαντικά στο ΑΕΠ, στη δημιουργία θέσεων εργασίας, στην αύξηση των εξαγωγών υπηρεσιών και στην τόνωση της περιφερειακής ανάπτυξης, ιδιαίτερα σε νησιωτικές, ορεινές και απομακρυσμένες περιοχές που δεν διαθέτουν άλλες παραγωγικές δραστηριότητες. Επιπλέον, αποτελεί κρίσιμη συνιστώσα της εξωστρέφειας της χώρας, ενισχύει την εικόνα της διεθνώς και συνδέεται άμεσα με πλήθος άλλων δραστηριοτήτων, όπως η εστίαση, οι μεταφορές, οι κατασκευές και στηρίζει ιδιαίτερα την τοπική επιχειρηματικότητα. 

Παρά τη σημαντική συμβολή του τομέα στην ελληνική οικονομία και κοινωνία, ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ελληνικές τουριστικές επιχειρήσεις είναι η ελλιπής χρηματοδότηση. Υπενθυμίζεται ότι στις προηγούμενες προσκλήσεις του καθεστώτος τουριστικών επενδύσεων, η πλειονότητα των αιτήσεων έμεινε χωρίς χρηματοδότηση λόγω ανεπάρκειας πόρων.

Στο άρθρο 3 του υπό διαβούλευση σχεδίου νόμου, το οποίο αναφέρεται στον σκοπό του νόμου, παρατηρείται ότι δεν γίνεται οποιαδήποτε αναφορά στον τουρισμό. Αν και στην ανωτέρω διάταξη ορθώς αναδεικνύεται η σημασία της προώθησης της βιώσιμης ανάπτυξης σε εθνικό επίπεδο -με έμφαση στη μείωση των κοινωνικών και περιφερειακών ανισοτήτων και στην ενίσχυση των παρεμβάσεων για την αντιμετώπιση του οξύτατου δημογραφικού προβλήματος- εντούτοις παραλείπεται αναφορά σε έναν τομέα της ελληνικής οικονομίας, ο οποίος διαχρονικά στήριξε και εξακολουθεί και στηρίζει περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη δραστηριότητα τους εν λόγω σκοπούς.

Η έλλειψη ρητής ενσωμάτωσης του τουρισμού στο νέο παραγωγικό μοντέλο υπονομεύει την πληρότητα και την ισορροπία της αναπτυξιακής στρατηγικής, καθώς παραγνωρίζεται το πολλαπλασιαστικό αποτύπωμα που μπορεί να έχει η βιώσιμη ανάπτυξη του τουριστικού τομέα στην ελληνική οικονομία – τόσο μέσω επενδύσεων και καινοτομίας όσο και μέσω της ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας και της ανθεκτικότητας απέναντι σε διεθνείς προκλήσεις. 

Σημειώνεται ότι στο προηγούμενο θεσμικό πλαίσιο υπήρχε ρητή αναφορά στην περαιτέρω ενίσχυση του τουρισμού και τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητάς του, κάτι που, κατά την άποψή μας, πρέπει να διατηρηθεί και να ενισχυθεί, ώστε να διασφαλιστεί η συνέπεια της πολιτικής, η διαφάνεια ως προς τις προτεραιότητες και η στήριξη ενός τομέα που συμβάλλει καθοριστικά στην ευημερία της χώρας. 

Στην ίδια κατεύθυνση, οι σημαντικότερες βελτιώσεις που προτείνονται έχουν ως εξής:

• Ειδική πρόβλεψη για μικρές και μεσαίες τουριστικές επιχειρήσεις (ΜμΕ):

Αυξημένα ποσοστά ενίσχυσης για μικρές και πολύ μικρές τουριστικές μονάδες, ιδιαίτερα σε νησιωτικές και ορεινές περιοχές.

Η πρόβλεψη του Άρθρου 22 για έναρξη εντός 18 μηνών από την έκδοση της απόφασης υπαγωγής να μην ισχύει για τις ΜΜΕ επιχειρήσεις. Το χρονικό διάστημα αυτό ειδικά στον τουρισμό μπορεί να είναι απαγορευτικό σε κάποιες περιπτώσεις λόγω αδειοδοτικών θεμάτων ή λόγω εποχικότητας που απαγορεύει την έναρξη κατασκευαστικών εργασιών σε κάποιες περιοχές εντός της τουριστικής περιόδου.

• Ενίσχυση του θεματικού και βιώσιμου τουρισμού:

Ειδικά καθεστώτα ή μπόνους ενίσχυσης για επενδύσεις που αφορούν αγροτουρισμό, οικοτουρισμό, πολιτιστικό ή γαστρονομικό τουρισμό.

Κίνητρα για επενδύσεις που μειώνουν το περιβαλλοντικό αποτύπωμα (π.χ. ενεργειακή αναβάθμιση μονάδων, χρήση ΑΠΕ).

• Ευελιξία στις επιλέξιμες δαπάνες:

Συμπερίληψη δαπανών για ψηφιακή αναβάθμιση (π.χ. κρατήσεις μέσω εφαρμογών, ψηφιακή εμπειρία επισκέπτη).

Δυνατότητα ενίσχυσης /εκπαίδευσης δεξιοτήτων προσωπικού (φιλοξενία, εξυπηρέτηση πελατών, γλωσσικές δεξιότητες).

Αναπροσαρμογή του πλαφόν για κτιριακές δαπάνες λαμβάνοντας υπόψη την αύξηση του κόστους των δομικών υλικών

• Ενίσχυση επενδύσεων για επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου:

Κίνητρα για δημιουργία ή αναβάθμιση εγκαταστάσεων που ενισχύουν την επέκταση της τουριστικής περιόδου (συνεδριακά κέντρα, αθλητικές εγκαταστάσεις, ιαματικός τουρισμός κ.ά.) και ενεργοποίηση του καθεστώτος εναλλακτικού τουρισμού.

• Ταχύτερη αξιολόγηση και εκταμίευση ενισχύσεων:

Δημιουργία fast track διαδικασιών για τουριστικές επενδύσεις μικρού και μεσαίου μεγέθους.

Καθιέρωση ψηφιακής πλατφόρμας παρακολούθησης και υποστήριξης επενδυτών.

• Ενίσχυση ειδικών περιοχών:

Ένταξη του τουριστικού τομέα στο καθεστώς ειδικών περιοχών.

Καθορισμός ανώτατου ορίου ενισχύσεων ανά περιοχή ή είδος δραστηριότητας και επενδύσεις με γνώμονα κριτήρια που συμβάλουν στη στρατηγική ανάπτυξη προορισμών, κλάδων οικονομίας, ή/και προϊόντων με όρους βιωσιμότητας (βλ. ΙΝΣΕΤΕ: Εθνική Στρατηγική 2030 – Σχέδια Δράσης)

Συνοψίζοντας, θεωρούμε ότι η εθνική αναπτυξιακή στρατηγική οφείλει να παραμένει ισορροπημένη και προσανατολισμένη στις πραγματικές ανάγκες και τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας.

Η ορθολογική ανακατανομή του προϋπολογισμού και η ένταξη σε αυτό περισσότερων επενδυτικών σχεδίων θα έχει πολλαπλά οφέλη για το σύνολο της οικονομίας της χώρας, καθώς τα ανωτέρω επενδυτικά σχέδια κατά το στάδιο της υλοποίησης τους δίνουν παράλληλη ώθηση στον κλάδο της βιομηχανίας των δομικών υλικών, των τεχνικών επαγγελμάτων και μια σειρά άλλων επαγγελματικών κλάδων, μετά δε την ολοκλήρωσή τους θα συμβάλλουν στην αύξηση των δημοσίων εσόδων και της απασχόλησης.

Είμαστε στη διάθεσή σας για τον ορισμό συνάντησης, για μια ουσιαστική συζήτηση και διαβούλευση για το παραγωγικό μοντέλο.