Σε κίνδυνο ο τουρισμός της Ελούντας και του Λασιθίου - Έντονες αντιδράσεις για τα υπεράκτια αιολικά πάρκα

Σε καταστροφή οδηγείται ο τουρισμός της Ελούντας και ευρύτερα του Νομού Λασιθίου εάν υλοποιηθεί ο σχεδιασμός της ΕΔΕΥΕΠ (Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων) για τη χωροθέτηση και εγκατάσταση υπεράκτιων αιολικών πάρκων στην περιοχή της Ελούντας και της Σητείας.

Αυτό τονίζει ο υπό ανασυγκρότηση Σύνδεσμος Ξενοδόχων Νομού Λασιθίου, τεκμηριώνοντας τη θέση του με σειρά επιχειρημάτων, σε υπόμνημα που έστειλε στο υπουργείο Περιβάλλοντος, στην Περιφέρεια Κρήτης και στην ΕΔΕΥΕΠ.

Το βασικό επιχείρημα:

Η χωροθέτηση των 75 ανεμογεννητριών, συνολικού ύψους 268 μέτρων εκάστη, και σε μία απόσταση μόλις ενός ναυτικού μιλίου από την ακτή θα δημιουργήσει ισχυρούς κλυδωνισμούς στην τοπική οικονομία και κοινωνία της Ελούντας και όλου του Νομού Λασιθίου. Το εν λόγω έργο έχει μία πρόβλεψη 9 ετών για την ολοκλήρωσή του, που σημαίνει ότι για 9 χρόνια θα υφίσταται ένα θαλάσσιο εργοτάξιο σε μία περιοχή με απαράμιλλο φυσικό κάλλος και η οποία είναι διεθνώς γνωστή για τον πολυτελή τουρισμό της. Η οπτική ρύπανση και ο θόρυβος που θα προκληθούν κατά την κατασκευή, εγκατάσταση, λειτουργία και συντήρηση των ανεμογεννητριών θα έχουν άμεσες επιπτώσεις στο “brand name ELOUNDA” της περιοχής και στις επενδύσεις που υλοποιούνται ή θα υλοποιηθούν στο μέλλον. 

Στην αρχική εισήγηση του υπομνήματος υπογραμμίζεται:

"Η Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων A.E (ΕΔΕΥΕΠ Α.E.) στις 1/11/2023 με ανακοίνωση της θέτει σε δημόσια διαβούλευση 30 ημερών, με καταληκτική ημερομηνία 30/11/2023 (!) τα στοιχεία της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) για το σχέδιο που αφορά την εγκατάσταση συνολικά 800 MW υπεράκτιας αιολικής ισχύος, τα 600 MW στο βορειοανατολικό τμήμα του νησιού μεταξύ Αγ. Νικολάου και Σητείας και τα 200 MW ανατολικά της Σητείας.

Όπως φαίνεται στον χάρτη που παρουσίασε η ΕΔΕΥΕΠ, στην ανατολική Κρήτη και συγκεκριμένα στο νομό Λασιθίου προβλέπονται τέσσερις διαφορετικές περιοχές στις οποίες προτείνεται η εγκατάσταση και λειτουργία υπεράκτιων αιολικών πάρκων.

Πιο συγκεκριμένα στο βορειοανατολικό άκρο του Μεραμπέλου και στο ανατολικό άκρο της Κρήτης είναι τα δύο σημεία που προτείνονται για μεσοπρόθεσμη λειτουργία αιολικών πάρκων. Στα νότια της Κρήτης και ανατολικά του Μακρύ Γιαλού και στο νησιωτικό σύμπλεγμα των Διονυσάδων βόρεια της πόλης της Σητείας είναι τα άλλα δύο σημεία στα οποία προτείνεται η μακροπρόθεσμη κατασκευή και λειτουργία πλωτών αιολικών πάρκων.

Ο σχεδιασμός διατείνεται πως έλαβε υπόψη του 20 κριτήρια αποκλεισμού, προκειμένου «να διασφαλίσει τις ευαίσθητες περιβαλλοντικά περιοχές και τις θαλάσσιες δραστηριότητες στον ελληνικό χώρο». Αυτά τα κριτήρια όπως επικαλείται η ΣΠΜΕ, έλαβαν υπόψη τους μεταξύ άλλων «ζητήματα εθνικής ασφάλειας και επιβατικής ναυσιπλοΐας, αεροδρόμια, ελάχιστη απόσταση από ακτογραμμή, περιοχές περιβαλλοντικής και πολιτιστικής σημασίας, τουριστικές δραστηριότητες, περιοχές υδατοκαλλιέργειας και άλλες χρήσεις».

Κατά την γνώμη μας ο σχεδιασμός αυτός όπως παρουσιάζεται στην ΣΜΠΕ θα έχει άμεσες και σοβαρές επιπτώσεις στην τουριστική δραστηριότητα της ευρύτερης περιοχής του νομού Λασιθίου στην οποία θα προκαλέσει μη αναστρέψιμες και καταλυτικές βλάβες αλλοιώνοντας βίαια όλες τις παραμέτρους που καθορίζουν τη φυσιογνωμία του Τόπου σε όλα τα επίπεδα". 

Όπως επισημαίνεται, "η σημερινή παραγωγική, κοινωνική και πολιτισμική πραγματικότητα του νομού Λασιθίου δεν αναγνωρίζεται ως βασικό και δεσμευτικό πεδίο προσέγγισης μιας πρότασης αυτού του χαρακτήρα, καθώς αποκλειστικός της στόχος είναι η ανεμπόδιστη και εμφανώς καταστροφική -κατά την άποψή μας- εγκατάσταση βαρύτατα οχλουσών υπεράκτιων αιολικών μονάδων βιομηχανικού χαρακτήρα που εναντιώνεται με σαφή τρόπο στις συνθήκες, τις προοπτικές και το μέλλον της περιοχής στην οποία αναδύθηκε και αναδείχτηκε ιστορικά ο σπουδαίος τομέας του Κρητικού τουριστικού φαινομένου που αποτελεί μια ανθεκτική και αειφόρο παραγωγική δραστηριότητα με βιώσιμα και φιλικά για τον Τόπο χαρακτηριστικά". 

Υπογραμμίζεται επίσης ότι ο νομός Λασιθίου και ο κόλπος του Μεραμπέλου δυτικά και η περιοχή της Σητείας ανατολικά, αποτελούν περιοχές με πυκνή παρουσία σημείων και τοπόσημων εθνικού και διεθνούς ενδιαφέροντος εξαιρετικής σημασίας και παραλιακές ζώνες στις οποίες υπάρχει υψηλή τουριστική επισκεψιμότητα και αναπτύσσεται μεγάλος αριθμός αρχαιολογικών χώρων και προστατευόμενων ζωνών του φυσικού και του ανθρωπογενούς περιβάλλοντος.

• διεθνούς σημασίας: Σπιναλόγκα, Ανάκτορο Ζάκρου και Φοινικόδασος στο Βάι,
• εθνικής σημασίας: Σπήλαιο Ψυχρού, Μονή Τοπλού και ευρύτερη περιοχή (κτήμα), Ερημούπολη, Οροπέδιο Λασιθίου - Δικταίον Άντρον…

Υπενθυμίζονται ακόμη οι προβλέψεις τοπικού σχεδιασμού /ΣΧΟΟΑΠ:

"Στα υπερκείμενα -του τοπικού σχεδιασμού- ΣΧΟΟΑΠ που ισχύουν σε όλες τις περιοχές του Λασιθίου την τελευταία δεκαετία, τόσο στην περιοχή ανατολικά του κόλπου της Ελούντας (Δήμος Αγίου Νικολάου) όσο και βόρεια και ανατολικά της Σητείας, σε χερσαίες και παραθαλάσσιες ζώνες, υπάρχουν ειδικές ρητές αναφορές αποκλεισμού και επιβάλλονται δεσμεύσεις τόσο στις επιτρεπόμενες χρήσεις γης όσο και στους περιορισμούς δόμησης που ισχύουν στα όρια των περιοχών ελέγχου δόμησης και προστασίας του φυσικού και οικιστικού αποθέματος .

Απαγορεύεται ρητά η δόμηση σε απόσταση 50 μ. από τη ζώνη αιγιαλού σε όλες τις παραλιακές περιοχές για οποιαδήποτε εγκατάσταση και παράλληλα θεωρείται ανεπίτρεπτη η χωροθέτηση δραστηριοτήτων βιομηχανικού χαρακτήρα μέσης και υψηλής έντασης. Οι συγκεκριμένες αιολικές μονάδες μεγάλης ισχύος με τα γεωμετρικά και λειτουργικά χαρακτηριστικά που διαθέτουν, πράγμα που η ΣΜΠΕ
επιμελώς αποσιωπά, αναμφίβολα υπερβαίνουν κατά πολύ τόσο τα μεσαία όσο και τα υψηλής έντασης μεγέθη και εντάσσονται στην κατηγορία των Βιομηχανικών ΑΠΕ μεγάλης όχλησης. Αυτό αποδεικνύει τόσο η εγχώρια όσο και η διεθνής εμπειρία". 

Υπενθυμίζεται ότι:

• Την αντίθεση τους στην ανάπτυξη Υπεράκτιων  Αιολικών Πάρκων κατέθεσαν το Δημοτικό Λιμενικό Ταμείο Αγίου Νικολάου και ο Δήμος Αγίου Νικολάου.
• Η Επιτροπή Περιβάλλοντος της Περιφέρειας Κρήτης έλαβε ξεκάθαρα αρνητική θέση