Υπερυπολογιστές, διαστημικά δεδομένα και ΑΙ στη μάχη κατά του COVID-19

Η τεχνητή νοημοσύνη και οι υπερυπολογιστές βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της αντιμετώπισης της πανδημίας του νέου κορωνοϊού. Εξίσου σημαντική συνδρομή στη μάχη κατά του COVID-19 έχει και η αξιοποίηση των διαστημικών δεδομένων.

Σήμερα, τρία ισχυρά ευρωπαϊκά κέντρα υπερυπολογιστικής, σε Μπολόνια, Βαρκελώνη και Jülich, χρησιμοποιούνται για την έρευνα και την ανάπτυξη εμβολίων, θεραπειών και διαγνώσεων για τον κορωνoϊό. Με τη σύγκριση ψηφιακών μοντέλων της πρωτεΐνης του κορωνoϊού και την αντιστοίχιση τους με μια βάση δεδομένων χιλιάδων υφιστάμενων φαρμάκων, στόχος είναι να εντοπιστούν οι συνδυασμοί δραστικών μορίων που αντιδρούν στον ιό.

Το έργο Exscalate4CoV ξεκίνησε στις 31 Ιανουαρίου 2020 και έλαβε €3 εκατ. χρηματοδότηση της Ε.Ε. Σε αυτό συμμετέχουν μία φαρμακευτική εταιρεία και διάφορα μεγάλα βιολογικά και βιοχημικά ιδρύματα, παρέχοντας πρόσβαση στις φαρμακευτικές βάσεις δεδομένων τους.

Οι ικανότητες των υπερυπολογιστών επιταχύνουν την ανάπτυξη εμβολίων και θεραπειών, καθώς συμπληρώνουν την κλασική κλινική προσέγγιση δοκιμής- σφάλματος και τον πιθανό πειραματισμό. Η κοινοπραξία διεξάγει έρευνα χρησιμοποιώντας μια πλατφόρμα υπερυπολογιστικής, που στηρίζεται από την Ε.Ε., για να ελέγξει τις δυνητικές επιπτώσεις γνωστών μορίων στη δομή του κορωνοϊού.

Ως επόμενο βήμα, η κοινοπραξία θα συζητήσει με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων τρόπους να προχωρήσει σε κλινικές δοκιμές για την αξιολόγηση της νέας πιθανής χρήσης της ραλοξιφαίνης. Εάν οι δοκιμές αυτές αποδειχθούν επιτυχείς, το φάρμακο θα μπορεί να καταστεί γρήγορα διαθέσιμο σε μεγάλες ποσότητες και με χαμηλό κόστος.

Στις 19 Ιουνίου η Exscalate4CoV ανακοίνωσε ότι η ραλοξιφαίνη, ένα ήδη καταχωρισμένο γενόσημο φάρμακο, που χρησιμοποιείται στη θεραπεία της οστεοπόρωσης, μπορεί ενδεχομένως να χρησιμοποιηθεί αποτελεσματικά στη θεραπεία ασθενών με κορωνοϊό με ήπια συμπτωματική λοίμωξη. 

Τεχνητή νοημοσύνη

Η αναλυτική ισχύς της τεχνητής νοημοσύνης και της υπολογιστικής υψηλών επιδόσεων αποτελούν σημαντικά πλεονεκτήματα για τον εντοπισμό μοτίβων στην εξάπλωση του κορωνοϊού. Με τη βοήθεια της τεχνητής νοημοσύνης και της υπολογιστικής υψηλών επιδόσεων, οι τομείς της δημόσιας υγείας μπορούν να παρακολουθούν την εξάπλωση του ιού και συνεπώς, να σχεδιάζουν γρήγορα αποτελεσματικές στρατηγικές αντιμετώπισης.

Όσον αφορά τον κλάδο της υγειονομικής περίθαλψης, η τεχνητή νοημοσύνη συμβάλλει, επίσης, στην τροφοδότηση των ρομπότ που χρησιμοποιούνται κατά την επαφή με ασθενείς, καθώς η ανθρώπινη αλληλεπίδραση πρέπει να περιορίζεται στο ελάχιστο. 

Data από το διάστημα

Στο μεταξύ, τα δεδομένα από το διαστημικό πρόγραμμα της Ε.Ε. παρέχουν έναν ολοκληρωμένο, αποτελεσματικό και οικονομικά αποδοτικό τρόπο για την ποσοτικοποίηση των επιπτώσεων του κορωνοϊού. Από την έναρξη της κρίσης, οι δορυφόροι της Ε.Ε. παρακολουθούν τις συμφορήσεις στα σημεία διέλευσης των συνόρων μεταξύ των κρατών - μελών και χαρτογραφούν ιατρικές εγκαταστάσεις, νοσοκομεία και άλλες υποδομές ζωτικής σημασίας.

Τα δεδομένα, που συλλέγονται από το διάστημα, σε συνδυασμό με την τεχνητή νοημοσύνη, παρέχουν στις δημόσιες αρχές, σε Κοινοτικό και εθνικό επίπεδο, μοντέλα για την καλύτερη κατανόηση και την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση της κατάστασης έκτακτης ανάγκης.

Το διαστημικό πρόγραμμα της Ε.Ε. προσφέρει λύσεις για πολλαπλά ζητήματα: διασφάλιση της δημόσιας υγείας με το Galileo - το πιο ακριβές σύστημα προσδιορισμού θέσης στον κόσμο - και παρακολούθηση του τρόπου με τον οποίο υλοποιούμε την Πράσινη Συμφωνία με το Copernicus - το καλύτερο σύστημα γεωσκόπησης της κατηγορίας του.

Το πρόγραμμα Copernicus έχει κινητοποιηθεί πλήρως από την πρώτη ημέρα της κρίσης, για να βοηθήσει τους πολίτες και τις δημόσιες αρχές. Στις 5 Ιουνίου, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εγκαινίασε το εργαλείο ταχείας δράσης “Rapid Action on Coronavirus and Earth observation” σε συνεργασία με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος.

Το εργαλείο ταχείας δράσης βασίζεται σε δορυφορικά δεδομένα γεωσκόπησης για τη μέτρηση του αντικτύπου του εγκλεισμού λόγω του κορωνοϊού και την παρακολούθηση της ανάκαμψης μετά την άρση του εγκλεισμού σε τοπικό, περιφερειακό και παγκόσμιο επίπεδο.

Τα δεδομένα αναλύονται στη συνέχεια με τη χρήση νέων ψηφιακών εργαλείων, όπως η τεχνητή νοημοσύνη. Το εργαλείο ταχείας δράσης παρακολουθεί, κυρίως, βασικές περιβαλλοντικές παραμέτρους, π.χ. μεταβολές στην ποιότητα του αέρα και των υδάτων, οικονομικές και ανθρώπινες δραστηριότητες, όπως η βιομηχανία, η ναυτιλία, οι κατασκευές, η κυκλοφορία και η παραγωγικότητα της γεωργίας. 

Πηγή: ΣΕΠΕ