ICAP: Με ετήσιο ρυθμό αύξησης 26% «τρέχει» η ξενοδοχειακή αγορά από το 2021

Αύξηση εσόδων, άνοδο των τζίρων και μικτών κερδών καταγράφονται στην ξενοδοχειακή αγορά κατά τη διετία 2022/2023. Ωστόσο, οι ισολογισμοί των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων δείνουν ότι τα ενδιάμεσα κέρδη διαγράφουν αρνητική πορεία, παρά την αύξηση του τζίρου, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται πιέσεις στα περιθώρια κέρδους.

Σύμφωνα με την Κλαδική Μελέτη ICAP CRIF με τίτλο «Ισχυρό κεφάλαιο για την εθνική μας οικονομία αποτελεί ο Ξενοδοχειακός Κλάδος», το συνολικό μέγεθος αγοράς (έσοδα) των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων 5, 4 και 3 αστέρων από το 2021 και ύστερα σημειώνει σημαντική ανάκαμψη, με μέσο ετήσιο ρυθμό αύξησης 26% την περίοδο 2021-2024.

Από το 2013 έως το 2019 το συνολικό μέγεθος αγοράς των ξενοδοχειακών μονάδων 5, 4 και 3 αστέρων κατέγραφε μέσο ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης 8% στο συνολικό μέγεθος αγοράς, στηριζόμενη στη συνεχή αύξηση της τουριστικής κίνησης. Το 2020, με την πανδημία, η εικόνα κατέρρευσε: η αγορά συρρικνώθηκε πάνω από 70% σε σχέση με το 2019.

Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι, ο ξενοδοχειακός κλάδος πέτυχε το “rebound” το 2022 καθώς το συνολικό μέγεθος αγοράς ξεπέρασε κατά πολύ το επίπεδο μεγέθους του 2019 (προ πανδημίας). 

Το 2024, τα ξενοδοχεία 4 αστέρων απέσπασαν το μεγαλύτερο μερίδιο στη συνολική αξία της ξενοδοχειακής αγοράς, αντιπροσωπεύοντας περίπου το 44%. Ακολουθούν τα ξενοδοχεία 5 αστέρων με μερίδιο 40% και τα 3 αστέρων με 16%.

Παράλληλα, από την ανάλυση ομαδοποιημένου ισολογισμού βάσει αντιπροσωπευτικού δείγματος 94 εταιρειών του κλάδου, για τη διετία 2022-2023, προκύπτει ότι ο συνολικός κύκλος εργασιών αυξήθηκε κατά 11,5% το 2023/2022 και τα μικτά κέρδη κατέγραψαν άνοδο 13,8%. 

Ωστόσο τα περιθώρια κέρδους εμφανίζονται πιεσμένα καθώς...

-τα λειτουργικά αποτελέσματα υποχώρησαν κατά 18,2%, λόγω μείωσης των προμηθειών

-τα κέρδη προ φόρων μειώθηκαν κατά 21,4%,

-τα κέρδη προ τόκων, φόρων και αποσβέσεων (ΕBITDA) των επιχειρήσεων μειώθηκαν κατά 3,3%.

Οι περισσότερες επιχειρήσεις παρέμειναν κερδοφόρες, αλλά κατά 3 ποσοστιαίες μονάδες λιγότερες σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Από τις 94 επιχειρήσεις που συμπεριελήφθησαν στο δείγμα, οι 80 ήταν κερδοφόρες το 2023 (ποσοστό 85,1%) ενώ το προηγούμενο έτος οι κερδοφόρες ήταν 83 (88,3%).

Οι διεθνείς επισκέπτες πυροδοτούν την άνοδο των επιδόσεων στα ξενοδοχεία, με τους αλλοδαπούς τουρίστες να αποτελούν τη βασικότερη κατηγορία πελατών των ξενοδοχείων της χώρας, καθώς αντιπροσωπεύουν το 85% των συνολικών διανυκτερεύσεων για το 2024. Μετά την κάμψη που εμφάνισαν οι συνολικές διανυκτερεύσεις στα διάφορα ξενοδοχειακά καταλύματα της χώρας το 2020, από το 2021 ξεκινά η ανάκαμψη, ενώ το 2024 ανήλθαν σε σχεδόν 117 εκατ. (αύξηση 3,9%). 

Σχετικά με την κατανομή των συνολικών διανυκτερεύσεων κατά γεωγραφική περιφέρεια για το 2024, η περιφέρεια του Νοτίου Αιγαίου συγκεντρώνει το μεγαλύτερο αριθμό διανυκτερεύσεων με μερίδιο 27,8% επί του συνόλου και ακολουθεί η περιφέρεια Κρήτης με 24,8%. Από πλευράς κατανομής των συνολικών διανυκτερεύσεων ανά μήνα, έντονος είναι ο παράγων της εποχικότητας, καθώς οι μήνες Ιούνιος, Ιούλιος, Αύγουστος και Σεπτέμβριος συγκέντρωσαν σχεδόν το 70% του συνόλου των διανυκτερεύσεων το 2024. Τέλος, η μέση ετήσια πληρότητα των ξενοδοχειακών καταλυμάτων της χώρας διαμορφώθηκε το 2024 σε 50,6%, από 54,7% το 2023.

Το 2024 οι αφίξεις ξένων τουριστών κατέγραψαν νέο ρεκόρ καθώς άγγιξαν τον αριθμό των 36 εκατ. σημειώνοντας αύξηση 9,8% σε σχέση με το 2023. Η ανοδική πορεία της τουριστικής κίνησης προς την Ελλάδα τα τελευταία έτη, είναι συνδυασμός διαφόρων παραγόντων όπως, η θεώρησή της ως ασφαλής τουριστικός προορισμός, η βελτίωση των υποδομών και ειδικότερα η αναβάθμιση του ξενοδοχειακού δυναμικού της χώρας, η συστηματική διαφήμιση του ελληνικού τουριστικού προϊόντος στο εξωτερικό κ.λπ. Οι δύο «παραδοσιακές» αγορές για το ελληνικό τουριστικό προϊόν κατά τα τελευταία χρόνια είναι σταθερά η Γερμανία και η Βρετανία. Συγκεκριμένα, το 2024, στη χώρα μας αφίχθηκαν περίπου 5,4 εκατ. Γερμανοί και 4,5 εκατ. Βρετανοί τουρίστες, καταλαμβάνοντας από κοινού μερίδιο 27,6% επί του συνόλου των αφίξεων. Επιπλέον, οι χώρες της Ε.Ε. κάλυψαν τη μεγάλη πλειοψηφία (μερίδιο περίπου 61%) των συνολικών αφίξεων το 2024. Το πρώτο 3μηνο του 2025 οι αφίξεις σημειώνουν άνοδο 5,4% σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2024. Αναφορικά με την εξέλιξη των τουριστικών εσόδων, ανοδικά κινούνται από το 2021, για να ανέλθουν το 2024 στο ύψος των €21,7 δισ. καταγράφοντας αύξηση 5,5% σε σχέση με το 2023. Σταθερότητα εμφανίζουν τα έσοδα το πρώτο 3μηνο του 2025.

Η μελέτη  επισημαίνει ότι ο ρόλος του ξενοδοχειακού κλάδου ως συνιστώσα του τουριστικού κυκλώματος κρίνεται ως ιδιαίτερα σημαντικός για την ανάπτυξη της εθνικής μας οικονομίας και αποτελεί αναμφισβήτητα τον «πυλώνα» του ελληνικού τουρισμού. Σύμφωνα με εκτιμήσεις του ΣΕΤΕ, η άμεση συνεισφορά του ελληνικού τουρισμού στη διαμόρφωση του ΑΕΠ της χώρας εκτιμάται ως ποσοστό επί του ΑΕΠ στο 12,7% το 2024 (€30,2 δισ.), ενώ συνυπολογίζοντας και τα πολλαπλασιαστικά οφέλη, η έμμεση συνεισφορά εκτιμάται σε περίπου 31% του ΑΕΠ το ίδιο έτος, καθιστώντας τον τουρισμό βασικό πυλώνα της Ελληνικής οικονομίας.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου, το 2024 καταγράφηκαν σε ολόκληρη τη χώρα 10.104 ξενοδοχειακές μονάδες έναντι 9.732 μονάδων το 2010 (σωρευτική αύξηση 3,8%). Σχετικά με την κατανομή του ξενοδοχειακού δυναμικού κατά κατηγορία, τα περισσότερα είναι ξενοδοχεία δύο αστέρων (2*), ο αριθμός των οποίων ανήλθε (το 2024) σε 3.251 (μερίδιο 32,2% επί του συνόλου). Ο συνολικός αριθμός των ξενοδοχειακών κλινών διαμορφώθηκε σε 894.854 το 2024. Αναφορικά με τη γεωγραφική κατανομή αυτών, με βάση τα στοιχεία του 2024 στην Περιφέρεια του Νοτίου Αιγαίου καταγράφηκαν 239.047 κλίνες (μερίδιο 26,7%) και ακολουθεί η Κρήτη με 196.877 κλίνες (μερίδιο 22%). Όσον αφορά την κατανομή κατά κατηγορία ξενοδοχείου, στην περιφέρεια του Νοτίου Αιγαίου βρίσκονται οι περισσότερες κλίνες πέντε αστέρων (5*) για το 2024 (μερίδιο 34,3% επί του συνόλου των κλινών 5*). Στην ίδια περιφέρεια βρίσκονται και οι περισσότερες κλίνες τεσσάρων αστέρων (4*) με μερίδιο 30,2% επί του συνόλου των κλινών της ίδιας κατηγορίας. 

Οι μεγαλύτεροι ελληνικοί ξενοδοχειακοί όμιλοι (21 συνολικά) ελέγχουν συνολικά 165 ξενοδοχεία και πάνω από 60.000 κλίνες. Από την πλευρά των ξένων ξενοδοχειακών ομίλων - brands, εκτιμάται ότι 230 ξενοδοχεία ανήκουν ή βρίσκονται υπό τη διαχείριση αυτών.