Σε ιστορικά χαμηλά η τουριστική φήμη της Μαγιόρκα

Τη χειρότερη εικόνα στην κοινή γνώμη από το 2022 παρουσιάζει ο τουρισμός στις Βαλεαρίδες Νήσους, σύμφωνα με νέα μελέτη της συμβουλευτικής εταιρείας Llorente y Cuenca, την ώρα που πληθαίνουν οι αντιδράσεις από κατοίκους και τοπικές κοινότητες για τον υπερτουρισμό, την κρίση στέγασης και τα προβλήματα ασφάλειας.

Η βαθμολογία φήμης του τουρισμού στο αρχιπέλαγος κατρακύλησε στο ιστορικά χαμηλό επίπεδο των 4,1 μονάδων (στα 10) το β΄ τρίμηνο του 2025, γεγονός που οδήγησε τη Συνομοσπονδία Ξενοδόχων Μαγιόρκα να αναλάβει δράση κατά των επιθέσεων αντιτουριστικού χαρακτήρα, μέσα από εκστρατείες επικοινωνίας και θετικά μηνύματα φιλοξενίας.

Στο επίκεντρο η κρίση στέγασης και ο υπερτουρισμός

Η Έκθεση Τουριστικής Αντίληψης της Llorente y Cuenca βασίστηκε στην ανάλυση 11.031 δημοσιεύσεων στα κοινωνικά δίκτυα το τελευταίο τρίμηνο, από τις οποίες το 60,5% προέρχεται από κατοίκους των Βαλεαρίδων και το υπόλοιπο 39,5% από άλλες ισπανικές περιοχές.

Το 18,8% των δημοσιεύσεων εστίαζαν στο φαινόμενο της gentrification, το 16,5% στην υπερσυγκέντρωση τουριστών, το 12% στην τουρισμοφοβία, ενώ ζητήματα ασφάλειας, διοίκησης και συνεισφοράς του τουρισμού συγκέντρωσαν μικρότερα ποσοστά.

Σύμφωνα με τη μελέτη, τα βραχυχρόνια τουριστικά καταλύματα έχουν μειώσει δραματικά τη διαθεσιμότητα κατοικιών για τους ντόπιους, προκαλώντας έκρηξη ενοικίων και εντείνοντας το αίσθημα κοινωνικού αποκλεισμού. Το φαινόμενο συνδέεται με την κερδοσκοπία στην αγορά ακινήτων και την εκτόπιση των κατοίκων από τα τουριστικά κέντρα.

Προβληματισμός για την εικόνα των νησιών

Το 2022, όταν ξεκίνησε η καταγραφή της τουριστικής φήμης από τη Llorente y Cuenca, η βαθμολογία στις Βαλεαρίδες έφτανε τις 7,4 μονάδες, ενώ το 2023 διατηρήθηκε μεταξύ 6 και 7 μονάδων στο πρώτο εξάμηνο. Όμως το δεύτερο εξάμηνο του 2023 σημαδεύτηκε από πτώση στο 4,9, ενώ το 2024 η κατάσταση επιδεινώθηκε περαιτέρω με βαθμολογίες κάτω από το 5.

Το 2025, η φήμη του τουρισμού συνέχισε να υποχωρεί: από 5,2 μονάδες τον Μάρτιο έπεσε στις 4,1 τον Ιούνιο, σημειώνοντας την χειρότερη επίδοση από το ξεκίνημα της έρευνας.

Η μελέτη εντοπίζει πέντε βασικά προβλήματα που κρατούν χαμηλά την τουριστική εικόνα των νησιών:

• Υπερκορεσμός και διαμαρτυρίες κατοίκων για τη μαζικότητα του τουρισμού.
• Αρνητικές επιπτώσεις στην αγορά κατοικίας από τις τουριστικές μισθώσεις.
• Προβλήματα ασφάλειας και εγκληματικότητας, κυρίως σε τουριστικές περιοχές.
• Διαχειριστικά ζητήματα και ελλιπής στρατηγική βιωσιμότητας.
• Δίκαιη κατανομή των κερδών του τουρισμού, με πολλές φωνές να κάνουν λόγο για άνιση ωφέλεια.

Πρωτοβουλίες για αλλαγή κλίματος

Αντιδρώντας στη φθίνουσα εικόνα και τις αντιτουριστικές εκδηλώσεις, η Ομοσπονδία Ξενοδόχων της Μαγιόρκα ξεκίνησε καμπάνια με μηνύματα ευγνωμοσύνης προς τους τουρίστες, μέσω πινακίδων σε αγγλικά και γερμανικά. Το σύνθημα «Tourist, thanks for visiting Mallorca» είναι η πρώτη από μια σειρά δράσεων που στόχο έχουν να αντιστρέψουν το αρνητικό αφήγημα και να ενισχύσουν την αίσθηση φιλοξενίας.

Παρά τα αρνητικά ευρήματα, η έρευνα καταγράφει και θετικές αναφορές σε θέματα όπως:

• η ανάδειξη της τοπικής γαστρονομίας,
• το ενδιαφέρον για τον πολιτιστικό τουρισμό,
• η στροφή προς την περιπέτεια και τον οικοτουρισμό,
• και η προώθηση της βιωσιμότητας ως αντίβαρο στη μαζικότητα.

Ωστόσο, όπως επισημαίνει η Llorente y Cuenca, η κοινωνική δυσαρέσκεια είναι έντονη, με τις αναρτήσεις να κάνουν λόγο για ανάγκη ελέγχου της τουριστικής ροής, περιορισμό της εισόδου οχημάτων και ορθολογική διαχείριση των πόρων.

Προβληματισμός και για το μέλλον

Η μεγάλη πρόκληση για τις Βαλεαρίδες δεν είναι μόνο να αποκατασταθεί η εικόνα του τουρισμού, αλλά και να βρεθεί μια ισορροπία ανάμεσα στην οικονομική εξάρτηση από τον τουρισμό και την ποιότητα ζωής των κατοίκων.

Με τον τουρισμό να αποτελεί βασικό πυλώνα της οικονομίας, η επιτυχία ή αποτυχία αυτών των προσπαθειών θα καθορίσει σε μεγάλο βαθμό το μέλλον του προορισμού ως βιώσιμης και αποδεκτής τουριστικής περιοχής, τόσο για τους επισκέπτες όσο και για τους κατοίκους της.