Γιάννης Ρέτσος: Το όραμά μου για τον ΣΕΤΕ

Η δύναμη του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ) είναι η πολυσυλλεκτικότητά του, τονίζει σε συνέντευξή του στο Tornos News ο υποψήφιος για την προεδρία του ΣΕΤΕ στις επικείμενες αρχαιρεσίες στις 18 Μαΐου κ.Γιάννης Ρέτσος.

Ο κ.Ρέτσος, α' αντιπρόεδρος σήμερα του ΣΕΤΕ και πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων, στη συνέντευξή του:

** Υπογραμμίζει τη σημασία της ενότητας του τουριστικού κλάδου, που επιτεύχθηκε μέσα από την ένταξη όλων των επαγγελματικών ενώσεων του χώρου στον ΣΕΤΕ και απέφερε πολλά θετικά αποτελέσματα

** Τονίζει ότι ο ίδιος, εφόσον εκλεγεί πρόεδρος, θα επιδιώξει την ενδυνάμωση της  πολυσυλλεκτικότητας και κατ' επέκταση της ενότητας του κλάδου

** Επισημαίνει την ανάγκη να γίνει ο ΣΕΤΕ πιο εξωστρεφής με άμεση επαφή με την κοινωνία, καθώς και με άνοιγμα στο εξωτερικό, αποκτώντας βάση στις Βρυξέλλες, όπου βρίσκονται τα κέντρα λήψης των αποφάσεων στην Ευρωπαϊκή Ένωση

** Καταθέτει τις σκέψεις και το όραμά του για το πώς ο ΣΕΤΕ θα κινηθεί επί της δικής του θητείας στην προεδρία, αναβαθμίζοντας τις δομές του και τη λειτουργία του...

Η διαδρομή του κ.Ρέτσου στα κοινά του τουρισμού

Ο κ.Γιάννης Ρέτσος εξελέγη για πρώτη φορά μέλος του Δ.Σ. του ΣΕΤΕ το 2002 όταν ανέλαβε για πρώτη φορά πρόεδρος ο κ.Σταύρος Ανδρεάδης. Προηγουμένως, είχε την πρώτη του επαφή με τον ΣΕΤΕ στην “εφηβική ομάδα”, στο Σύνδεσμο Ιδεών και Δράσης, μια ιδέα του Σπύρου Κοκοτού και της ηγετικής ομάδας του ΣΕΤΕ, που έδωσε τη δυνατότητα σε νεαρά μέλη που είχαν ένα δυναμισμό και τους άρεσε η εμπλοκή με τα κοινά να αποκτήσουν τις πρώτες τους εμπειρίες, λειτουργώντας επικουρικά στους μεγάλους με τις ιδέες και τις δράσεις τους.

Όταν εξελέγη μέλος του Δ.Σ. του ΣΕΤΕ, το 2002, ήταν ήδη γ.γ. στην Ένωση Ξενοδόχων Αθήνας- Αττικής, στην οποία μόλις είχε γίνει πρόεδρος ο κ.Γιώργος Τσακίρης.

Πέρασαν τα χρόνια και θήτευσε στο ΣΕΤΕ δίπλα σε 3 προέδρους, στον Σταύρο Ανδρεάδη, τον Νίκο Αγγελόπουλο και τον Ανδρέα Ανδρεάδη, με τα τελευταία 6 χρόνια να είναι πρώτος αντιπρόεδρος «ex officio», καθώς από το 2011 ήταν πρόεδρος στην ΠΟΞ.

Ως πρόεδρος της ΕΞΑ, από το 2009 έως το 2012, κατάφερε να γίνει πράξη το όνειρο για διεύρυνση της ΕΞΑ σε Ένωση Ξενοδόχων Αθήνας-Αττικής και Αργοσαρωνικού, καθώς έτσι αναδείχθηκε το παραλιακό μέτωπο της Αθήνας και η γειτνίαση με τα νησιά του Αργοσαρωνικού, επ' ωφελεία όλης της περιοχής και των επαγγελματιών του τουρισμού. 

Ως πρόεδρος της ΠΟΞ θεωρεί σημαντικό επίτευγμα την υπογραφή κλαδικών συμβάσεων στα ξενοδοχεία όλα αυτά τα χρόνια της κρίσης. Σε εποχές που αποδομούνταν οι εργασιακές σχέσεις με τα μνημόνια, η ναυαρχίδα του τουρισμού, ο ξενοδοχειακός κόσμος, σεβάστηκε τους εργαζομένους, υπέγραψε κλαδικές συμβάσεις, βελτιώνοντας καθοριστικά την εικόνα όλου του τομέα στα μάτια του κόσμου.

Μπορεί τα ξενοδοχεία να είναι επιχείρηση εντάσεως κεφαλαίων, στην ουσία όμως είναι παροχή υπηρεσιών, λέει. “Δεν μπορείς να έχεις δυσαρεστημένο εργαζόμενο που θα παρέχει καλή υπηρεσία την οποία η επιχείρηση θα πληρώνεται και καλά”.

Έτσι, σε μια ταραγμένη εποχή, το 2012 υπογράφηκε η πρώτη κλαδική σύμβαση, σε κλίμα κατανόησης με τους εκπροσώπους των εργαζομένων, με  οριζόντια  μείωση 15% αλλά με διατήρηση όλων των επιδομάτων και όλων των θεσμικών κεκτημένων, που είχαν καταργηθεί με το δεύτερο μνημόνιο.

Αυτό αποτέλεσε τη βάση της εργασιακής ειρήνης όλα τα επόμενα χρόνια και οδήγησε σε 2 καινούριες κλαδικές για τα έτη 2014-2015 και 2016-2017. Σε κάθε μια από αυτές, προβλέπονταν αύξηση 1%, σηματοδοτώντας την είσοδο σε μια νέα εποχή ανάπτυξης του τομέα, στην οποία σιγά σιγά θα αποκαθίστανται και οι αμοιβές.

Η πολυδιάσπαση του τομέα και ο ΣΕΤΕ

Λίγες εβδομάδες πριν από τις αρχαιρεσίες για την προεδρία του ΣΕΤΕ, ο κ.Ρέτσος καταθέτει το όραμά του για το πώς θα πορευτεί ο Σύνδεσμος επί της δικής του προεδρίας. Λέει, ξεκινώντας με μια αναδρομή στην ιστορία του Συνδέσμου...

“Ο ΣΕΤΕ ήταν μια ιδέα λίγων, πολύ τολμηρών και πρωτοπόρων ανθρώπων στην εποχή τους, στις αρχές της 10ετίας του '90, με πρωτεργάτη τον Σπύρο Κοκοτό, οι οποίοι προέταξαν την ποιότητα και το όραμα της αναβάθμισης της ποιότητας του ελληνικού τουρισμού, προσπαθώντας να συνενώσουν δυνάμεις.

Το πρόβλημα που έβλεπα και εγώ και άκουγα σε νεαρή ηλικία ήταν η πολυδιάσπαση του τομέα, που αποτελούσε και το άλλοθι των κυβερνήσεων στο παρελθόν για να μην ασχολούνται επί της ουσίας με τα προβλήματα του τουρισμού.

Αυτό είχε καταδικάσει τον τομέα σε μια φωνή που δεν ακουγόταν, παρά τις προσπάθειες σημαντικών ανθρώπων που πέρασαν από τις ηγεσίες των τουριστικών φορέων.

Ο τουρισμός προχωρούσε γιατί πάντα η Ελλάδα είχε τα φυσικά πλεονεκτήματα και τις καιρικές συνθήκες, που ούτως ή άλλως την καθιστούσαν ανέκαθεν πετυχημένο τουριστικό προορισμό.

Ήρθε, λοιπόν, ο ΣΕΤΕ, ο οποίος πέρασε από μεγάλα κύματα, με περιόδους μη αναγνωρισιμότητας, ενίοτε και με εχθρική αντιμετώπιση από τους υπόλοιπους φορείς του τουρισμού. Οτιδήποτε καινούριο και καινοτόμο πάντα συναντά αντιδράσεις. 

Για να φτάσουμε, τα τελευταία χρόνια, στην καταξίωση του ΣΕΤΕ που έγινε επισήμως και με νόμο ισότιμος κοινωνικός εταίρος το 2013. Ο μικρός σύνδεσμος των λίγων μελών έγινε ισότιμος κοινωνικός εταίρος που εκπροσωπεί το σύνολο της τουριστικής βιομηχανίας με 14 πανελλήνιους φορείς από όλους τους κλάδους να είναι μέλη του ΣΕΤΕ.

Την τελευταία 6ετία, υπό την προεδρία του Ανδρέα Ανδρεάδη, πέραν του κοινωνικού εταίρου, ο ΣΕΤΕ απογειώθηκε με τη δημιουργία της Marketing Greece και του Ινστιτούτου, INSETE”.

Το όραμα για τη νέα εποχή του ΣΕΤΕ

“Το όραμά μου, εφόσον εκλεγώ πρόεδρος, είναι στη νέα εποχή να περάσουμε στη φάση της ωρίμανσης. Να κατοχυρώσουμε όλα όσα κατακτήθηκαν με πολύ κόπο τα τελευταία 25 χρόνια και να δώσουμε μεγαλύτερο βάρος στην εξωστρέφεια- και σε αυτό βοηθά πολύ και η κρίση. 

Εκείνο που κερδίσαμε και είναι μεγάλη κατάκτηση είναι ότι ο μέσος Ελληνας αναγνώρισε τη σημασία του τουρισμού. Είδε ότι ο τουρισμός είναι μια καλή δραστηριότητα και όχι ένας τομέας με απασχόληση λίγων μηνών το χρόνο. Είναι ένας χώρος στον οποίο μπορείς να κάνεις καριέρα, να κτίσεις μια επιχείρηση, ένας χώρος που αποδείχθηκε ειδικά τα τελευταία χρόνια ότι μπορεί να βοηθήσει την Ελλάδα να βγει από την κρίση.

Ζήσαμε πολλά χρόνια με πολλά στερεότυπα και μύθους κατά του τουρισμού, είτε ως γκαρσόνια της Ευρώπης, ή ως δραστηριότητα εχθρική προς το περιβάλλον και τον πολιτισμό, ακόμη και ως “άνδρο” της μαύρης εργασίας και της φοροδιαφυγής. Αυτά τα στερεότυπα έχουν πλέον αμβλυνθεί. Η κρίση βοήθησε να καταλάβει ο μέσος Έλληνας ότι δεν είναι ντροπή να ασχολείσαι με τον τουρισμό, ούτε γίνεσαι γκαρσόνι της Ευρώπης

Είναι, λοιπόν, πρόκληση σήμερα να έρθεις ακόμη κοντύτερα στη κοινωνία και να πείσεις ένα νέο παιδί να μείνει στην Ελλάδα και να κτίσει την καριέρα του στον τουρισμό.

Η φιλοδοξία αυτή έχει και ένα έντονα οραματικό στοιχείο, αλλάζεις έναν τρόπο σκέψης παγιωμένο επί δεκαετίες. Προς αυτήν την κατεύθυνση βοηθούν καθοριστικά πρωτοβουλίες, όπως αυτή του ΞΕΕ για το ελληνικό πρωινό, που διασυνδέουν τον τουρισμό με τον πρωτογενή τομέα. Ήδη, πολλά ξενοδοχεία, μικρά και μεγάλα, είναι πιστοποιημένα και προσφέρουν πρωινό που παρασκευάζεται από τοπικά υλικά

Τέτοιου είδους ενέργειες μεταβάλλουν και τη συνείδηση των τοπικών κοινωνιών.

Οι δυνάμεις μου, λοιπόν, θα δοθούν ειδικά σε αυτό το κομμάτι:

- κατοχύρωση των κεκτημένων, περαιτέρω ισχυροποίηση των εργαλείων του ΣΕΤΕ, εξωστρέφεια, άμεση επαφή με τα μέλη και την κοινωνία, περαιτέρω διασύνδεση του τουρισμού με όλους τους κλάδους, ώστε να γίνει καλύτερα κατανοητή η σημασία του τομέα.

- Επίσης, ήρθε η ώρα για το άνοιγμα του τομέα στο εξωτερικό και να αποκτήσει ο ΣΕΤΕ βάση στις Βρυξέλλες, όπως έχει κάνει ο ΣΕΒ, προκειμένου να είναι κοντύτερα όχι μόνο στα κέντρα επιρροής και λήψης αποφάσεων, αλλά και ενημέρωσης γιατί υπάρχουν πολλά ζητήματα που αφορούν τον τουρισμό όλης της Ευρώπη. Υπάρχουν κοινά προβλήματα και με τις ανταγωνίστριες χώρες τα οποία φτάνουν σε εμάς αφού έχει λήξει και η επεξεργασία και η θεσμοθέτησή τους. Σε αυτά πρέπει να έχουμε και ενημέρωση και λόγο και παρέμβαση. Όραμα της θητείας μου την επόμενη 3ετία είναι να αποκτήσουμε την πρώτη επαφή και ισχυροποίηση της θέσης στις Βρυξέλλες”.

Marketing Greece και ΙΝΣΕΤΕ

Ο κ. Ρέτσος καταθέτει επίσης τις σκέψεις του για τα εργαλεία του ΣΕΤΕ, Marketing Greece και ΙΝΣΕΤΕ. Τονίζει ότι με βάση τις δυνατότητες και αδυναμίες, που διαπιστώθηκαν στα 4 χρόνια λειτουργίας τους, θα γίνουν όποιες διορθωτικές κινήσεις χρειάζονται για να γίνουν πιο αποτελεσματικά.

Το ΙΝΣΕΤΕ παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στον τομέα της κατάρτισης επαγγελματιών και εργαζομένων, ενώ το υπουργείο Εργασίας έχει αναγνωρίσει τη συμβολή του στην καταπολέμηση της ανεργίας, αφού τα σχετικά προγράμματα voucher, κατά γενική ομολογία, ήταν τα πιο επιτυχημένα όλων από καταβολής του θεσμού σε όλους τους τομείς της οικονομίας. Είχαν τη μεγαλύτερη ζήτηση και το μεγαλύτερο ποσοστό μετατροπής των ασκουμένων σε μόνιμες θέσεις απασχόλησης. 

Με δεδομένη την ένδεια σε επίπεδο συγκέντρωσης και ανάλυσης στατιστικών στοιχείων για τον τουρισμό, θα ενισχυθεί το Sete Intelligence. “Tα στοιχεία αποτελούν κυρίαρχο κομμάτι για να καταρτίσεις στρατηγική και με δεδομένο ότι δεν βλέπουμε ακόμη από την κυβέρνηση να δημιουργεί τις προϋποθέσεις παραγωγής στοιχείων, εμείς θα προσπαθήσουμε να ενδυναμώσουμε ακόμη περισσότερο το sete inteliggence”, λέει ο κ.Ρέτσος.

Για την Marketing Greece, μια 100% ιδιωτική πρωτοβουλία, που δημιουργήθηκε από τον ΣΕΤΕ, το ΞΕΕ και την Ένωση Διαφημιστών, ο κ.Ρέτσος θεωρεί ότι στα 4 χρόνια λειτουργίας της  παρήγαγε πολύ σημαντικό έργο, όχι μόνο εμφανίζοντας μια καλύτερη εικόνα της χώρας στο εξωτερικό, αλλά δημιουργώντας  προϊόντα που ήταν διάσπαρτα στη χώρα για πολλά χρόνια και εντοπίζοντας τις αγορές για την προώθησή τους.

Επίσης, με τις συμφωνίες που έχει καταρτίσει με τις Περιφέρειες, κατάφερε να προωθήσει τις περιοχές της χώρας με το σύγχρονο και μοντέρνο τρόπο της στρατηγικής του μάρκετινγκ.

Στόχος θα είναι η  Marketing Greece να αγκαλιασθεί από όλο τον  τουριστικό χώρο και ενδεχομένως στο άμεσο μέλλον να μετεξελιχθεί και να μετουσιωθεί και η συνεργασία της με το κράτος.

“Θα δούμε ποια θα είναι η μορφή συνεργασίας αλλά νομίζω αυτή θα είναι η φυσική εξέλιξη των πραγμάτων”, τονίζει ο κ.Ρέτσος.

Το αίτημα της ΣΕΤΚΕ για τροποποίηση του καταστατικού

Ο κ.Ρέτσος απαντά και στο αίτημα της Συνομοσπονδίας Επιχειρηματιών Τουριστικών Καταλυμάτων Ελλάδας (ΣΕΤΚΕ) για τροποποίηση του καταστατικού του ΣΕΤΕ, ώστε να διασφαλίζεται η αναλογική εκπροσώπηση σε αυτόν όλων των επιμέρους φορέων του τουρισμού.

Λέει σχετικά:

“Η δύναμη του ΣΕΤΕ είναι η πολυσυλλεκτικότητά του. Και το δικό μου όραμα είναι να ενισχύσω αυτή την πολυσελλεκτικότηατα ακόμη παραπάνω.

Κατ' αρχήν υπάρχει μεγάλη εμπειρία από τη διαχείριση και επαφή μικρών και μεγάλων μελών γιατί στο χώρο των ξενοδοχείων στην ΠΟΞ, από τα 9.500 ξενοδοχεία τα περισσότερα είναι μικρά και πολύ μικρά ξενοδοχεία και μικρές και πολύ μικρές οικογενειακές επιχειρήσεις.

Επίσης, έχουμε επιχειρήσεις πολλών ταχυτήτων: άλλες που δραστηριοποιούνται στους μεγάλους προορισμούς και υπεραποδίδουν γιατί η κίνηση τα τελευταία χρόνια πήγε πολύ καλά και άλλες σε μικρά νησιά και την ηπειρωτική Ελλάδα, που ζουν από τον εσωτερικό τουρισμό και δυστυχώς δεν πάνε καλά τα τελευταία χρόνια. 

Άρα, η δυνατότητα του να προσπαθήσεις να συνθέσεις τις ανάγκες και τα προβλήματα όλων αυτών των ανθρώπων προκειμένου να εκφέρεις και το δημόσιο λόγο σου και να διεκδικήσεις πράγματα  δεν είναι κάτι καινούριο για μένα.

Αυτό, άλλωστε, συνιστά και την πετυχημένη εκπροσώπηση.

Επομένως, για μένα δεν τίθεται κανένα θέμα αντιδικίας με τη Συνομοσπονδία τουριστικών καταλυμάτων. Τα ενοικιαζόμενα δωμάτια αποτελούν ένα μεγάλο κομμάτι στη διαμόρφωση του ελληνικού τουριστικού προϊόντος, είναι χρόνια μέλη του ΣΕΤΕ, έχουν αντιπροεδρία στο Δ.Σ. «ex officio».

Το είπα και στο Δ.Σ. γι αυτό το θέμα ότι κάθε αίτημα πρέπει να εξετάζεται καλόπιστα στην ώρα του. Δεν είναι ο κατάλληλος χρόνος να τίθεται πριν από μια γενική συνέλευση που είναι εκλογική.

Η νέα διοίκηση θα έχει όλο το χρόνο μέχρι τη νέα γενική συνέλευση σε ένα χρόνο να εξετάσει όχι μόνο αυτό το θέμα αλλά και άλλα θέματα για την αλλαγή του καταστατικού και να αποφασίσει και να δώσει τις καταλληλότερες των λύσεων.

Έχει γίνει τεράστια προσπάθεια και από πολλούς ανθρώπους, εδώ και πολλά χρόνια, ο τουρισμός να είναι ενωμένος. Όλοι οι εμπλεκόμενοι στον τουρισμό θέλουν να παραμείνει ο τουρισμός ενωμένος γιατί βλέπουν τις επιτυχίες που έχουν προκύψει από αυτή την ενότητα και το ίδιο νομίζω θέλει και το Δ.Σ. και τα μέλη της ΣΕΤΚΕ.

Άρα, οτιδήποτε λέγεται ή γράφεται, πιστεύω ότι είναι αποτέλεσμα παρεξηγήσεων παρά ουσιασιαστικής διαφωνίας”.

Κόκκινα δάνεια και ξένες επενδύσεις...

Το 2012 ο κ.Ρέτσος πρώτος μίλησε για την απειλή αφελληνισμού της ελληνικής ξενοδοχίας, εξαιτίας της μη επίλυσης στο πρόβλημα των κόκκινων δανείων.

Σπεύδει να αποσαφηνίσει ότι είναι υπέρ των ξένων επενδύσεων, αλλά με ίσους όρους με όσους δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα όλα αυτά τα δύσκολα χρόνια. “Ναι στις ξένες επενδύσεις αλλά επί ίσοις όροις και όχι προνομιακή αντιμετώπιση”, είναι η θέση του.

Ο κ.Ρέτσος διατυπώνει τον προβληματισμό του για το γεγονός ότι λιμνάζει ο τρόπος διαχείρισης των μη εξυπηρετούμενων δανείων από τις τράπεζες με αποτέλεσμα κάθε μέρα να δημιουργούνται νέα μη εξυπηρετούμενα δάνεια. 

“Εάν είχε γίνει έγκαιρα αντιμετώπιση στην 5ετία 2011-2016 όχι μόνο δεν θα ήταν μη εξυπηρετούμενα αλλά θα μπορούσαν να γίνουν νέες επενδύσεις”, τονίζει, επισημαίνοντας ότι έπρεπε και πρέπει να δοθεί η δυνατότητα στον επιχειρηματία να κρατήσει βιώσιμη την επιχείρησή του.

Απαιτείται, λέει, διαφάνεια και όσο γίνεται εξέταση κατά περίπτωση. Δεν μπορεί όλοι να μπαίνουν σε καλάθι και με όμοιο τρόπο αντιμετώπισης, για να μην καταλήξουμε σε άδικες καταστάσεις. Οι πιθανές μαζικές ιδιοκτησιακές αλλαγές θα πλήξουν και τον τουρισμό, καθώς ενδέχεται να επηρεασθεί η λειτουργία ξενοδοχείων.