Έρευνα ΕΕ: 2 στους 3 ιστότοπους ταξιδιωτικών κρατήσεων είναι παραπλανητικοί

Περιπτώσεις μη αξιόπιστων τιμών στα δύο τρίτα των 352 συνολικά ιστοτόπων σύγκρισης τιμών και ταξιδιωτικών κρατήσεων στην ΕΕ, στους οποίους έκανε έλεγχο τον Οκτώβριο του 2016, διαπίστωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και οι αρχές της ΕΕ.

Συγκεκριμένα, διαπιστώθηκε ότι οι τιμές δεν ήταν αξιόπιστες σε 235 ιστοτόπους. Για παράδειγμα, επιπλέον στοιχεία τιμής είχαν προστεθεί σε μεταγενέστερο στάδιο της διαδικασίας κράτησης χωρίς να ενημερώνεται σαφώς ο καταναλωτής ή οι τιμές των προσφορών δεν αντιστοιχούσαν σε καμία διαθέσιμη υπηρεσία.

Οι αρχές ζήτησαν από τους σχετικούς ιστοτόπους να ευθυγραμμίσουν τις πρακτικές τους με τη νομοθεσία της ΕΕ για τους καταναλωτές, η οποία τους υποχρεώνει σε πλήρη διαφάνεια σχετικά με τις τιμές, και να παρουσιάζουν τις προσφορές τους κατά τρόπο σαφή, σε αρχικό στάδιο της διαδικασίας κράτησης.

Η Επίτροπος κ. Βιέρα Γιούροβα, αρμόδια για θέματα δικαιοσύνης, καταναλωτών και ισότητας των φύλων, δήλωσε: «Το διαδίκτυο παρέχει στους καταναλωτές πληθώρα πληροφοριών για την προετοιμασία, τη σύγκριση τιμών και τις κρατήσεις των διακοπών τους. Ωστόσο, εάν οι αξιολογήσεις στους ιστοτόπους σύγκρισης τιμών είναι μεροληπτικές ή αν οι τιμές δεν είναι διαφανείς, τότε οι ιστότοποι είναι παραπλανητικοί για τους καταναλωτές. Οι εν λόγω εταιρείες πρέπει να σέβονται τους ευρωπαϊκούς κανόνες προστασίας των καταναλωτών ακριβώς όπως οι ταξιδιωτικοί πράκτορες. Οι αρχές προστασίας των καταναλωτών απαιτούν πλέον από τους ιστοτόπους την επίλυση αυτών των θεμάτων. Οι καταναλωτές θα πρέπει να έχουν την ίδια προστασία, τόσο στο διαδίκτυο όσο και εκτός διαδικτύου.»

Κύριες διαπιστώσεις

-Θα πληρώσετε πράγματι το ποσό που νομίζετε ότι θα πληρώσετε; Στο ένα τρίτο των περιπτώσεων, η τιμή που παρουσιάζεται την πρώτη φορά δεν είναι η ίδια με την τελική τιμή.

-Πρόκειται για προσφορά ή απλώς για δόλωμα; Στο ένα πέμπτο των περιπτώσεων, στην πραγματικότητα δεν υπήρχαν διαθέσιμες προσφορές.

-Προβληματίζεστε σε θέματα τιμής; Σχεδόν στο ένα τρίτο των περιπτώσεων, το συνολικό τίμημα ή ο τρόπος με τον οποίο αυτό υπολογίστηκε δεν ήταν σαφή.

-Τελευταίο φθηνό δωμάτιο στο ξενοδοχείο ή απλώς τελευταίο δωμάτιο που διατίθεται από τον συγκεκριμένο ιστότοπο; Σε μία στις τέσσερις περιπτώσεις οι ιστότοποι δεν διευκρίνιζαν ότι οι δηλώσεις σχετικά με τη διαθεσιμότητα (π.χ. «έμειναν μόνο 2», «μόνο για σήμερα») ίσχυαν μόνο για τον δικό τους ιστότοπο.

Το δίκτυο συνεργασίας για την προστασία των καταναλωτών (ΣΠΚ) θα έλθει σε επαφή με τους 235 ιστοτόπους στους οποίους διαπιστώθηκαν παρατυπίες και θα τους ζητήσει να τις διορθώσουν. Αν δεν συμμορφωθούν, οι εθνικές αρχές μπορούν να κινήσουν διοικητικές ή νομικές διαδικασίες είτε απευθείας είτε μέσω των εθνικών δικαστηρίων, ανάλογα με την ισχύουσα εθνική νομοθεσία.

Ο συντονισμένος έλεγχος των ιστοτόπων σε όλη την ΕΕ («σάρωση») είναι ένα σύνολο ελέγχων που διεξάγονται ταυτόχρονα από τις αρχές προστασίας των καταναλωτών σε διάφορες χώρες. Οι εν λόγω έλεγχοι αποκαλύπτουν κατά πόσο τηρείται η νομοθεσία της ΕΕ για την προστασία των καταναλωτών. Εάν οι έλεγχοι εντοπίσουν παραβίαση της ευρωπαϊκής νομοθεσίας για τους καταναλωτές, οι αρχές προστασίας των καταναλωτών έρχονται στη συνέχεια σε επαφή με τις εμπλεκόμενες εταιρείες και τους ζητούν να προβούν σε διορθώσεις. Μέχρι σήμερα, οι προηγούμενες «σαρώσεις» επικεντρώθηκαν στα εξής: αεροπορικές εταιρείες (2007), περιεχόμενο κινητής τηλεφωνίας (2008), ηλεκτρονικά είδη (2009), ηλεκτρονικά εισιτήρια (2010), καταναλωτική πίστη (2011), ψηφιακό περιεχόμενο (2012), ταξιδιωτικές υπηρεσίες (2013), εγγυήσεις για τα ηλεκτρονικά προϊόντα (2014) και οδηγία για τα δικαιώματα των καταναλωτών (2015).

Κάθε χρόνο η Επιτροπή πραγματοποιεί συντονισμένο έλεγχο των ιστοτόπων σε ένα συγκεκριμένο τομέα, με τη βοήθεια του δικτύου συνεργασίας για την προστασία των καταναλωτών (δίκτυο ΣΠΚ) στο οποίο συμμετέχουν οι αρχές προστασίας των καταναλωτών των 28 χωρών (26 κράτη μέλη, Νορβηγία και Ισλανδία). Οι αρχές είναι αρμόδιες για την επιβολή της νομοθεσίας της ΕΕ για την προστασία των καταναλωτών στην ΕΕ.

Τα αποτελέσματα του συντονισμένου ελέγχου των ιστοτόπων σύγκρισης και κράτησης ταξιδιωτικών υπηρεσιών το 2016 

Οι αρχές ΣΠΚ των 28 χωρών (26 κράτη μέλη, Νορβηγία και Ισλανδία) έλεγξαν συνολικά 352 ιστοτόπους σύγκρισης προσφορών και τιμών, κυρίως στον ταξιδιωτικό τομέα.

Από τον συνολικό αριθμό των ιστοτόπων, το 23,6 % πραγματοποιούσαν συγκρίσεις τιμών διαμονής, το 21,3 % συγκρίσεις τιμών εισιτηρίων (με αεροπλάνο, πλοίο, τρένο, λεωφορείο), το 5,1 % συγκρίσεις τιμών ενοικίασης αυτοκινήτων, ενώ το 44,6 % προσέφεραν συνδυασμένη σύγκριση προϊόντων και υπηρεσιών (εισιτήρια, καταλύματα, πακέτα διακοπών, κ.λπ.).

Ο συντονισμένος έλεγχος αποκάλυψε σειρά παρατυπιών στα διαδικτυακά εργαλεία σύγκρισης. Οι κύριες παρατυπίες αφορούσαν την τιμή και τον τρόπο με τον οποίο υπολογίζεται και παρουσιάζεται:

-στο 32,1 % των περιπτώσεων, η τιμή στην ιστοσελίδα του καταλόγου σύγκρισης δεν ήταν ίδια με την τελική τιμή που εμφανιζόταν στην ιστοσελίδα κρατήσεων·

-στο 30,1 % των ιστοτόπων, η συνολική τιμή (συμπεριλαμβανομένων των φόρων) ή ο τρόπος υπολογισμού της δεν ήταν σαφή·

-το 20,7 % των ιστοτόπων παρουσίαζαν ειδικές τιμές που στη συνέχεια δεν ήταν διαθέσιμες όπως αναφερόαν στην πραγματική ιστοσελίδα κρατήσεων·

-το 25,9 % των ιστοτόπων έδιναν την εντύπωση ότι ορισμένες προσφορές τελειώνουν σύντομα (π.χ. «έμειναν μόνο 2», «μόνο για σήμερα») χωρίς να διευκρινίζουν ότι ο αριθμός ή η διάρκεια των προσφορών αφορούσε αποκλειστικά τον δικό τους ιστότοπο.

Άλλες παρατυπίες που προσδιορίστηκαν από τις αρχές του δικτύου ΣΠΚ είχαν σχέση με τα εξής:

-την ταυτότητα του παρόχου του εργαλείου σύγκρισης: το 22,7 % των ιστοτόπων παρείχαν περιορισμένες πληροφορίες (π.χ. όνομα, διεύθυνση της εταιρείας), ενώ για το 4 % δεν υπήρχε καμία πληροφορία·

-τη διαδικασία αξιολόγησης από τους χρήστες: το 21,3 % των ιστοτόπων παρουσίαζαν τις αξιολογήσεις των καταναλωτών με ασαφή τρόπο ή χωρίς διαφάνεια (και/ή περιείχαν στοιχεία που θα μπορούσαν να θέσουν υπό αμφισβήτηση το αληθές των αξιολογήσεων)·

-την κάλυψη της σύγκρισης: το 10,5 % των ιστοτόπων δεν παρείχαν ουσιώδεις πληροφορίες που ήταν σημαντικές για τη σύγκριση.

Το λιγότερο προβληματικό θέμα ήταν η παρουσίαση των διαφημίσεων και των καταχωρίσεων εμπορικής προώθησης. Μόνο το 2,8 % των ιστοτόπων περιείχαν τέτοιου είδους παρατυπίες.

Αριθμός ιστοτόπων που ελέγχθηκαν κατά τη διάρκεια της σάρωσης και επισημάνθηκαν για περαιτέρω διερεύνηση

Αριθμός ιστοτόπων που ελέγχθηκαν ανά τύπο εργαλείου σύγκρισης

Αριθμός ιστοτόπων που ελέγχθηκαν ανά τύπο υπηρεσίας/προϊόντος που συγκρίθηκε