Α.Ανδρεάδης/ Ελληνικός Τουρισμός: Το προσφυγικό η μεγαλύτερη απειλή- στο 10% το μερίδιο των "γκρίζων μισθώσεων"

Η διαχείριση του προσφυγικού από την ελληνική κεντρική διοίκηση είναι ο νούμερο ένα κίνδυνος για τον ελληνικό τουρισμό, τονίζει μιλώντας στο Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων - ΚΥΠΕ ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ) Ανδρέας Ανδρεάδης, συμπληρώνοντας ότι τα στοιχεία δείχνουν ότι το β’ εξάμηνο του έτους θα είναι πολύ καλύτερο τουριστικά για την Ελλάδα από το α’ εξάμηνο του 2016.

Ο ΣΕΤΕ είχε εκτίμηση το Φεβρουάριο, λέει ο κ. Ανδρεάδης, για αύξηση αφίξεων από τα 23,5 στα 25 εκατομμύρια, στα οποία δεν περιλαμβάνεται η κρουαζιέρα που αναμενόταν περίπου στα 2,5 εκατομμύρια κατ’ εκτίμηση, σχεδόν όσο το 2015. Και η εκτίμηση για τα έσοδα ήταν ότι θα κινηθούν ανοδικά περί τα 15 δις από τα 14,2 δις που ήταν το 2015.

Εντούτοις, όπως τονίζει, το α’ εξάμηνο με βάση τα στοιχεία του ΣΕΤΕ αλλά και ΤτΕ δεν πήγε τόσο καλά όσο αναμενόταν. Ο κ. Ανδρεάδης σημείωσε ότι συνολική ζημιά στη χώρα έκανε το προσφυγικό πρόβλημα, ζημιά έκαναν και τα τρομοκρατικά πλήγματα ιδιαίτερα στις Βρυξέλλες, που επηρέασαν τη ζήτηση το κρίσιμο διάστημα Ιανουαρίου – Μαρτίου, τα προβλήματα που είχε η χώρα με την αξιολόγησή της και την καθυστέρηση που υπήρξε και ακολούθησαν αργότερα τα δεδομένα του Brexit και του αποτυχημένου πραξικοπήματος στην Τουρκία.

Ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ εκτιμά ότι τα πρώτα γεγονότα, και κυρίως το προσφυγικό που φαίνεται ότι προκάλεσε τη μεγαλύτερη ζημιά και όχι μόνο στα πρώτα νησιά υποδοχής, επηρέασαν σημαντικά τη ζήτηση του πρώτου εξαμήνου. Από τον Ιούλιο και μετά η κατάσταση βελτιώθηκε, επιβεβαιώνοντας τις εκτιμήσεις ότι το 2016 θα είναι χρονιά της τελευταίας στιγμής στις κρατήσεις, και τα στοιχεία Ιουλίου και Αυγούστου δείχνουν ανοδική κίνηση στις αεροπορικές αφίξεις περί του 9% – 10% ενώ οι οδικές είναι στα ίδια περίπου με πέρυσι. Αν συνεχιστεί αυτό το Σεπτέμβρη και Οκτώβριο, σημαίνει, εκτιμά, ότι και να μην επιτευχθεί ο στόχος των 25 εκατομμυρίων τουριστικών αφίξεων, δεν υπάρχει μεγάλη απόκλιση.

Το στοίχημα, επισημαίνει, είναι στα έσοδα. Το μόνο που μπορεί τώρα να ειπωθεί με βεβαιότητα, λέει, είναι ότι τα έσοδα θα κινηθούν σε χαμηλότερα ποσοστά από τις αφίξεις χωρίς να μπορεί να αποτιμηθεί αν θα είναι καλύτερα από πέρυσι. Πάντως, σίγουρα δεν θα είναι 15 δις όπως ήταν η αρχική πρόβλεψη. Διευκρινίζει ότι τα χρήματα αυτά, πχ πέρυσι τα 14,2 δις, προκύπτουν από έρευνα συνόρων της ΤτΕ και αναφέρονται στη συνολική δαπάνη των τουριστών όπου συμπεριλαμβάνεται ό,τι έχουν ξοδέψει εντός της Ελλάδος είτε με απόδειξη είτε χωρίς, είτε με φόρο είτε χωρίς. Δεν συμπεριλαμβάνονται τα αεροπορικά έξοδα. Αυτό σημαίνει, προσθέτει, ότι η υπερφορολόγηση που υπάρχει δεν επηρεάζει το συνολικό έσοδο της χώρας από τον τουρισμό αλλά σε τελική ανάλυση επηρεάζει τις τουριστικές επιχειρήσεις. Γιατί με 700 εκατομμύρια επιπλέον φόρους που έχουν επιβληθεί στις ελληνικές επιχειρήσεις, σημαίνει ότι το τελικό αποτέλεσμα σε αυτές θα είναι χαμηλότερο κατά 700.000 εκατομμύρια.

Ο κ. Ανδρεάδης υπογραμμίζει ότι μέρος της ζήτησης της τελευταίας στιγμής οφείλεται και στο αποτυχημένο πραξικόπημα στην Τουρκία. Οφείλεται και στο γεγονός ότι χώρες όπως η Ισπανία και η Κύπρος, για την καλή τουριστική πορεία της οποίας εξέφρασε τη χαρά του, είχαν «κλείσει» τις κρατήσεις τους και δεν είχαν δυνατότητα να δεχθούν κρατήσεις τον Ιούλιο και τον Αύγουστο. Η Τουρκία δεν πήγαινε καλά τουριστικά αλλά μετά από τα γεγονότα του Ιουλίου πήγε χειρότερα και σίγουρα έπαιξε και αυτό ρόλο στην αύξηση των κρατήσεων στην Ελλάδα.

Ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ τονίζει ότι ο ελληνικός τουρισμός, για τα επόμενα χρόνια και ιδιαίτερα το 2017, εξαρτάται καθαρά από το πώς η χώρα θα διαχειριστεί την γεωπολιτική κατάσταση της περιοχής. Με ό,τι ισχύει σήμερα, η Ελλάδα, όπως και η Κύπρος, εμφανίζονται ως όαση σταθερότητας σε μια πολύ ταραγμένη περιοχή. Άρα οι χώρες που έχουν σταθερή εικόνα θα είναι κερδισμένες από αυτήν την κατάσταση, σημειώνει. Με δεδομένο ότι στη Μεσόγειο έχουν «κλείσει» αρκετοί τουριστικοί προορισμοί λόγω φόβου τρομοκρατίας, ισλαμοφοβίας κλπ, και με δεδομένο επίσης ότι η Ισπανία, η Πορτογαλία, και η Κροατία, δεν μπορούν να καλύψουν από μόνες τους τη ζήτηση, τότε Ελλάδα και Κύπρος μπορεί να είναι ωφελημένες μεσοπρόθεσμα. Εκτός και αν συμβούν γεγονότα που δεν μπορεί κανείς να προβλέψει.

Αυτό που μπορεί να κάνει ζημιά στην Ελλάδα τουριστικά είναι το προσφυγικό, προσθέτει ο κ. Ανδρεάδης, η πιθανότητα, εξηγεί, αναζωπύρωσης του προβλήματος σε μια ενδεχόμενη προσπάθεια της Τουρκίας να πιέσει την Ευρώπη, καθώς έχει αποδειχτεί ότι αυτή έχει τα «κλειδιά της βάνας» του προσφυγικού και τα ανοιγοκλείνει κατά βούληση. Κατά την άποψή του, αυτό είναι κάτι που δεν μπορεί να επηρεάσει η Ελλάδα ιδιαίτερα αλλά εκτιμά ότι δεν θα προχωρήσει η Τουρκία σε ακραία θέση.

Αν το επίπεδο των προσφυγικών ροών παραμείνει σε αυτό που είναι σήμερα και με αυξομειώσεις, είναι διαχειρίσιμο, υποστηρίζει, αν η Ελλάδα ασχοληθεί σοβαρά με τα hot spots. Σημειώνει ότι ο ΣΕΤΕ έχει στείλει πρόσφατα επιστολή στον Αναπληρωτή Υπουργό Μεταναστευτικής Πολιτικής και άλλους συναρμόδιους υπουργούς και θα γίνουν και συναντήσεις για το θέμα.

Υπογραμμίζει ότι ο ΣΕΤΕ θεωρεί πολύ μεγάλο λάθος τη στρατηγική των hot spots που ακολουθείται. «Θα μπορούσαμε να μοιράσουμε την Ελλάδα σε τρεις ζώνες: στα νησιά που δέχονται άμεσες ροές και μοιραία έχουν hot spots αλλά αυτά έχουν λάθος χρήση, σε περιοχές που έχουν τουριστικό brand name, όπως είναι η Κρήτη, η Ρόδος, η Μύκονος, η Κέρκυρα κλπ, και σε περιοχές αραιοκατοικημένες που δεν έχουν τουριστική κίνηση και ζήτηση. Είναι προφανές ότι τα hot spots θα πρέπει να γίνουν στην τρίτη κατηγορία» τονίζει. Γιατί αν υπάρχει hot spot σε ένα νησί πχ σαν τη Ρόδο, συνεχίζει, είναι πολύ εύκολο στο πρώτο επεισόδιο που θα γίνει να δυσφημιστείς. Και γίνεται ζημιά σε ένα νησί, όπως έγινε πχ στην Κω, αλλά και σε όλη τη χώρα.

Στα νησιά που είναι δέκτες των άμεσων ροών πρέπει τα hot spots να λειτουργούν σαν άμεσα κέντρα μετεγκατάστασης, όπου οι πρόσφυγες θα μένουν μόνο 1 – 2 μέρες. Αυτό επίσης δεν αποκλείει να υπάρξει ενσωμάτωση κάποιων συγκεκριμένων πληθυσμιακών ομάδων προσφύγων είτε σε ξενοδοχεία είτε σε διαμερίσματα αλλά όχι σε ομάδες υψηλού κινδύνου.

Ο κ. Ανδρεάδης υποστηρίζει ότι η πολιτική της δίκαιης διανομής των hot spots σε όλη την Ελλάδα χωρίς να ληφθούν υπόψη οι ιδιαιτερότητες της τουριστικής ζήτησης είναι πολύ λανθασμένη. «Προφανώς πρέπει να είναι οργανωμένα και υψηλού επιπέδου, υπάρχουν λεφτά στην Ευρώπη, που η Ελλάδα αδυνατεί να απορροφήσει. Επί μήνες ακούμε ότι κατασκευάζονται τα hot spots, και τίποτε δεν γίνεται. Εμείς χτίζουμε ξενοδοχεία σε έξι μήνες, και δεν μπορούν να γίνουν 30.000 θέσεις σε hot spots» σχολιάζει και συμπληρώνει ότι και χρήματα υπάρχουν, και τεχνογνωσία υπάρχει και οι χώροι υπάρχουν.

Είναι στο χέρι της κυβέρνησης να ελέγξει την κατάσταση και να οργανώσει καλύτερα και τη δράση των ΜΚΟ γιατί όπως φάνηκε και στην Ειδομένη, αν δεν μπορείς να διαχειριστείς τον κόσμο με ποιότητα και υποδομές, τότε μπορεί να γίνει ζημιά.

«Αυτό που δεν θέλει ο τουρίστας είναι να πάει κάπου και να έχει τη δυστυχία μπροστά στα μάτια του. Αν δεν το βλέπει αυτό διαρκώς και το πρόβλημα το διαχειριστούμε με ποιοτικό και ανθρώπινο τρόπο, δεν επηρεάζουν οι πρόσφυγες τον τουρισμό» καταλήγει.

Τέλος ενόψει και της δεύτερης αξιολόγησης, ο Α. Ανδρεάδης τονίζει ότι οι διαρκείς καθυστερήσεις στις συνομιλίες με τους δανειστές, στο κλείσιμο των αξιολογήσεων κλπ, προκαλεί αποεπένδυση. Ο τουρισμός χρειάζεται περί τα 3 δις επενδύσεις ετησίως για να διατηρήσει το momentum που έχει και να φτάσει το 2021 στις 35 εκατομμύρια αφίξεις και στα 20 δις ευρώ άμεσο εισόδημα, που θα δώσει 6 μονάδες στο ΑΕΠ και είναι σοβαρός παράγοντας εξόδου από την κρίση. Κάθε καθυστέρηση που δεν αλλάζει το κλίμα, δεν δημιουργεί επενδυτική ασφάλεια και σε συνδυασμό με την υπερφορολόγηση των νομίμων επιχειρήσεων τη στιγμή που δεκάδες χιλιάδες καταλύματα δεν φορολογούνται πχ τα Airbnb που καλύπτουν το 20% του συνόλου αυτών που δεν λειτουργούν νόμιμα, γιατί τα άλλα είναι άλλου είδους, οδηγεί σε αποεπένδυση.

Οι γκρίζες μισθώσεις καλύπτουν το 10% του ελληνικού τουρισμού

Ο κ. Ανδρεάδης σημειώνει ότι οι «γκρίζες μισθώσεις» πχ των Airbnb καλύπτουν πλέον το 10% του συνόλου του ελληνικού τουρισμού με τάσεις διπλασιασμού κατ’ έτος. Ο ΣΕΤΕ είναι θετικός να υπάρχει κάτι τέτοιο γιατί λειτουργεί θετικά για την οικονομία, γιατί φέρνει εισόδημα στη χώρα, αρκεί να φορολογείται ομοιόμορφα. Δεν μπορεί, σημειώνει, από αυτά τα καταλύματα, η απώλεια μόνο από ΦΠΑ να είναι τουλάχιστον 300.000 ευρώ χωρίς να συνυπολογιστούν οι φόροι εισοδήματος. Και αυτό ενώ ο ΦΠΑ στην Ελλάδα είναι 13% στη διαμονή, στην εστίαση 24% , στις αεροπορικές μεταφορές 24% κ.ο.κ., την ώρα που πχ στην Κύπρο είναι 9% και σε άλλες χώρες δεν ξεπερνά το 10% κατά μέσο όρο σε όλους αυτούς τους τομείς. Στην Ελλάδα αυτός ο μέσος όρος είναι 17%.

Είναι εγκληματικό, τονίζει, το να χάνει το κράτος τόσα λεφτά από τους παράνομους, όταν υπάρχουν άλλα 700.000 εκατομμύρια φόροι στις επιχειρήσεις και τόσο ΦΠΑ. Είναι προφανές ότι κανένας σοβαρός επενδυτής δεν θα έλθει υπό αυτές τις συνθήκες στην Ελλάδα. «Αν σε αυτά προστεθεί το κλίμα της καθυστέρησης της αξιολόγησης, οδηγούμαστε σε αποεπένδυση, που σημαίνει ότι ο τουρισμός δεν θα αυξάνει ούτε τα έσοδα ούτε την ποιότητα. Παράταση της αξιολόγησης δημιουργεί ανασφάλεια, και μπορεί αυτό να μην φαίνεται βραχυπρόθεσμα, αλλά υποσκάπτεις τα επόμενα χρόνια» καταλήγει.