Τουρισμός και πολιτική: Λύση υπάρχει, αλλά ποιος πολιτικός την αντέχει;

Μεγάλη συζήτηση άνοιξε χθες ο Νίκος Φιλιππίδης με την άποψη που κατέθεσε στο Tornos News! Πιάνοντας το νήμα της σκέψης του και προχωρώντας το, λίγο πιο παράλληλα, από το ιδεατό σενάριο που περιγράφει:

Είναι αλήθεια ότι κανένα από τα 10-12 κυβερνητικά σχήματα που έχουμε δει τις τελευταίες δεκαετίες για τον τομέα Τουρισμού – σε αυτόνομο υπουργείο, υπαγόμενος σε κάποιο άλλο Υπουργείο, με αναπληρωτή υπουργό ή χωρίς αναπληρωτή υπουργό, με υφυπουργό ή υφυπουργούς, ως Γενική Γραμματεία κοκ-  δεν έχει αποδώσει τα προσδοκώμενα για τον τουριστικό κόσμο και κανένα δεν έχει λειτουργήσει πραγματικά υποδειγματικά, σε επίπεδο πολιτικών, εφαρμογής αυτών, και υλοποίησης απαιτούμενων μέτρων.

Ο λόγος είναι απλός: Ο Τουρισμός πέφτει ο ίδιος «θύμα» του πολυδιάστατου αντικειμένου του, της άμεσης διασύνδεσης των ζητημάτων του με σχεδόν κάθε άλλο τομέα πολιτικής, κυβερνητικής και κρατικής δραστηριότητας, αυτό που φορείς και αγορά έχουν συμπυκνώσει στον όρο «συναρμοδιότητες».

Δεν έχουμε δει ποτέ ένα υπουργείο Τουρισμού πραγματικά ισχυρό και αυτόνομο, με το πλέγμα αρμοδιοτήτων που θα έπρεπε να έχει για να θεωρήσουμε ότι θα μπορούσε να ασκεί πραγματικά σοβαρή και αποτελεσματική τουριστική πολιτική.

Και δεν πρόκειται να δούμε ποτέ! Τουλάχιστον όχι όπως είναι τα πράγματα στο πολιτικό σύστημα της χώρας μας.

Γιατί;

Γιατί ένα τέτοιο υπουργείο, θα έπρεπε να πάρει τόσες και τέτοιες αρμοδιότητες από σχεδόν όλα τα άλλα υπουργεία, που καμία κυβέρνηση, έτσι όπως τις ξέρουμε, δεν... θα το άντεχε!

Ένα από τα πιο χαρακτηριστικό παραδείγματα που έχουμε ζήσει επ’ αυτού – και αποτελεί, μάλιστα, ακόμα, σημείο αναφοράς σε παρασκηνιακές συζητήσεις χρόνια τώρα – ήταν το 2004, στην πρώτη κυβέρνηση, τότε, της Ν.Δ. όταν υλοποιήθηκε η δέσμευση για σύσταση, εκ νέου, αυτόνομου υπουργείου Τουρισμού («Τουριστικής Ανάπτυξης»). Το σχετικό νομοσχέδιο έφυγε από το υπουργείο με περίπου 250 σελίδες και μετά την προβλεπόμενη «γύρα» από όλα τα συναρμόδια υπουργεία της κυβέρνησης για παρατηρήσεις και υπογραφές, επέστρεψε κάτι λιγότερο από 30 (κατά προσέγγιση οι αριθμοί, αλλά η αναλογία, ακριβέστατη...).

Στον αντίποδα, ως προς τα παραδείγματα, μία από τις πιο σημαντικές και καταλυτικές παρεμβάσεις για τον τομέα, πριν από μερικά χρόνια, προχώρησε επειδή ο αρμόδιος για τον τομέα υπουργός πείστηκε για την αναγκαιότητά της, πήρε τη σχετική πρόταση (ένα απόγευμα, σε ένα κατάστημα πασίγνωστης αλυσίδας cafe...) παρέκαμψε τους αρμόδιους υπουργούς και τον υπέβαλε απευθείας στον «κολλητό» του, τότε πρωθυπουργό. 

Αν δούμε, λοιπόν, τις πολιτικές εξελίξεις για τον Τουρισμό από τη δεκαετία του ’80 και αν αφήσουμε στην άκρη κάποιες παρεμβάσεις που εμπίπτουν σε άλλες σφαίρες (συμφέροντα, διαπλοκή κοκ) διαπιστώνουμε ότι όλα τα μεγάλα βήματα σχετικά με τον τομέα, θετικά ή αρνητικά, έγιναν μόνον όταν υπήρχε προσωπικό, ουσιαστικό ενδιαφέρον από κάποιον πρωθυπουργό. (ή κάποιου προσώπου με άμεση και καταλυτική επιρροή σε κάποιον πρωθυπουργό).

Αυτό μας... διδάσκει, πως τελικά, ναι, μπορεί να ισχυριστεί κανείς εμφατικά ότι υπό κάποιες προυποθέσεις, δεν χρειάζεται πραγματικά ένα υπουργείο Τουρισμού. Πως πολύ πιο χρήσιμο, αποτελεσματικό και ωφέλιμο, θα ήταν ένα σχήμα όπου το χαρτοφυλάκιο του Τουρισμού, ακόμα και χωρίς κάποια υπουργική διοικητική δομή, θα υπαγόταν κατευθείαν στον εκάστοτε πρωθυπουργό. 

«Παρά τω πρωθυπουργώ», δηλαδή, ούτως ώστε, ο εκάστοτε κάτοχός του – που θα μπορούσε να μην είναι, κατ’ ανάγκην, ένα πολιτικό πρόσωπο, κομματικό στέλεχος, ίσως και ούτε καν ένα μοναδικό πρόσωπο... - να έχει αφενός μεν την αμέριστη υποστήριξη και εμπιστοσύνη του προέδρου της κυβερνησης, αφετέρου δε, να μπορεί να συντονίζει, να προωθεί και να δρομολογεί όσα πρέπει να γίνονται προς όφελος του τομέα, χωρίς τις ποικίλες και γνωστές, αντιστάσεις, αντιδράσεις και λοιπά... «τσαλιμάκια».

Σε αυτήν την υποθετική παραδοχή, σε αυτόν τον συνειρμό, υπάρχει, όμως, ένα βασικό ζητούμενο: Να βρεθεί ένας πρωθυπουργός που να καταλαβαίνει ολοκληρωμένα τι σημαίνει τουρισμός για την Ελλάδα. Και ακόμα πιο δύσκολο, να πετύχει τη συναίνεση όλου του πολιτικο-κομματικού συστήματος, προκειμένου να εδραιωθεί το διαχρονικόν ενός τέτοιου μοντέλου.

Ποιος πολιτικός σχηματισμός «αντέχει» μία τέτοια συζήτηση;

Καλή Ανάσταση και Καλό Πάσχα!