Ο τάφος της Αμφίπολης κτίσθηκε για τον Ηφαιστίωνα κατά παραγγελία του Μ.Αλεξάνδρου, λέει Κύπριος καθηγητής

Ο Τύμβος Καστά στην Αμφίπολη οικοδομήθηκε περί το 325 π.Χ. κατά παραγγελία του Μ.Αλεξάνδρου για τον Ηφαιστίωνα, υποστήριξε ο καθηγητής του τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου Θεόδωρος Μαυρογιάννης.

Ο κ.Μαυρογιάννης μίλησε σε διάλεξη την Τετάρτη  στην αίθουσα διαλέξεων στην Πανεπιστημιούπολη, στη Λευκωσία, με θέμα: «Ο τύμβος της Αμφιπόλεως: έλεγχος των γεγονότων και των πηγών της περιόδου 324-294 π.Χ.».

Η διάλεξη, όπως μετέδωσε στην Εφημερίδα των Συντακτών ο ανταποκριτής της από την Κύπρο Ακης Φάντης, είχε ως στόχο να φωτίσει πτυχές των ανασκαφών, πάντα με τον δέοντα σεβασμό στις ανασκαφικές εργασίες που επιτελούνται από την αρχαιολόγο της 28ης Εφορείας Αρχαιοτήτων Κατερίνα Περιστέρη και την ομάδα της.

Στα ερωτήματα που τέθηκαν σε ποιον ανήκει το υπερμεγέθες επιτάφιο μνημείο, πότε και από ποιον οικοδομήθηκε, ο κ. Μαυρογιάννης υποστήριξε, μέσα από την οπτική γωνία της ιστορίας των ελληνιστικών χρόνων, ότι ο Τύμβος Καστά στην Αμφίπολη, είναι μακεδονικός τάφος και οικοδομήθηκε περί το 325 π.Χ. κατά παραγγελία του Αλεξάνδρου για τον Ηφαιστίωνα. Σημείωσε ότι η διαφορετικότητα ιστορίας και αρχαιολογίας είναι αυτή που καθιστά δύσκολη την απάντηση στα κρίσιμα ερωτήματα που τίθενται για τον Τύμβο.

Η παρουσίαση επικεντρώθηκε κατ’ αρχήν στα γεγονότα των ετών 325-320 π.Χ., με αφετηρία την αίσια επάνοδο από την Ινδία του στόλου του Αλεξάνδρου υπό τον «Αμφιπολίτη» Νέαρχο στις εκβολές του ποταμού Τίγρη (αρχές του 324 π.Χ.) και την απόφαση της Ώπιδος για την αποστρατεία. Συνεχίστηκε με τον αιφνίδιο θάνατο του «φιλαλέξανδρου» Ηφαιστίωνα τον Οκτώβριο του 324 π.Χ. στα Εκβάτανα και κορυφώθηκε με τον θάνατο του ιδίου του Αλεξάνδρου στις 13 Ιουνίου 323 π.Χ. στη Βαβυλώνα και με τα της ταφής του στην Αίγυπτο, αρχικά στην Μέμφιδα και κατόπιν στην Αλεξάνδρεια, οριστικά στο μαυσωλείο των ανακτόρων που ονομάστηκε Σήμα.

Στο δεύτερο μέρος εξετάστηκαν τρία δραματικά επεισόδια με κίνητρο τη διαδοχή της βασιλείας του Αλεξάνδρου: Η δολοφονία του «βασιλέως» Φιλίππου Γ΄ Αρριδαίου και της συζύγου του Ευρυδίκης με διαταγή της Ολυμπιάδος το 317 π.Χ., η δολοφονία της Ολυμπιάδος από τον Κάσσανδρο το 316 π.Χ. και τέλος η δολοφονία της Ρωξάνης, χήρας του Αλεξάνδρου, και του ηλικίας 12/13 ετών παιδιού τους «βασιλέως» Αλεξάνδρου Δ΄, με απόφαση επίσης του Κασσάνδρου.

Το τελευταίο αυτό έγκλημα φέρεται να έλαβε χώρα στην ακρόπολη της Αμφιπόλεως το 310/309 π.Χ., όπου μητέρα και γιος είχαν τεθεί υπό αυστηρό περιορισμό από το 316 π.Χ. Και οι δύο χρονολογικοί πυρήνες του ιστορικού προβλήματος (325-320 π.Χ., 320-315 π.Χ., μέχρι την διακήρυξη της Τύρου από τον Αντίγονο Μονόφθαλμο) είχαν σκοπό να υποβοηθήσουν μιαν λογική απάντηση στα κρίσιμα ερωτήματα που προκύπτουν. Τέλος, εξετάστηκε ο θάνατος του Αντιγόνου Μονοφθάλμου ο οποίος πέθανε το 301 π.Χ. και ανακηρύχτηκε βασιλεύς μαζί με το γιο του Δημήτριο Πολιορκητή το 306 π.Χ., μετά από τη Ναυμαχία της Σαλαμίνας στην Κύπρο.