Ποτάμι: Η Ελλάδα εκτός των διεθνών προορισμών για ιατρικό τουρισμό

Μπορεί η χώρα μας να αποτελεί τουριστικό προορισμό, ωστόσο δεν αξιοποιούνται σχεδόν καθόλου οι διάφορες μορφές εναλλακτικού τουρισμού και συγκεκριμένα αυτές που αφορούν στον τομέα της υγείας. Η Ελλάδα, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, θα μπορούσε να προσελκύσει κάθε χρόνο για τα επόμενα πέντε χρόνια τουλάχιστον 100.000 «ασθενείς-ταξιδιώτες» με έσοδα άνω των 400 εκατ. ευρώ ετησίως. Το θέμα αυτό θίγουν με ερώτησή τους προς τους Υπουργούς Οικονομίας και Ανάπτυξης, Υγείας και Τουρισμού οι βουλευτές με το Ποτάμι, Γιώργος Αμυράς (Β' Αθήνας), Σπύρος Δανέλλης (Ηρακλείου) και Γιώργος Μαυρωτάς (Αττικής).

Συγκεκριμένα, ο ιατρικός τουρισμός είναι μια εναλλακτική μορφή τουρισμού, ο οποίος αφορά κατά βάση στον «ιατρικό τουρισμό επιλογής», σύμφωνα με τον οποίο ο ασθενής επιλέγει να ταξιδέψει, προκειμένου να λάβει μια συγκεκριμένη ιατρική υπηρεσία. Στη χώρα μας, όμως, τα βήματα της πολιτείας προς τη διαμόρφωση ενός πρόσφορου θεσμικού πλαισίου παραμένουν ελάχιστα, παρά τα ορατά του οφέλη για την οικονομία. Από το 2013 μέχρι σήμερα, δηλαδή εδώ και 4 χρόνια, γίνεται φανερό ότι έχει χαθεί πολύτιμος χρόνος αφού η Ελλάδα δεν έχει καταφέρει να επωφεληθεί από τη ραγδαία αναπτυσσόμενη αγορά του ιατρικού τουρισμού διεθνώς.

Με βάση, λοιπόν, τα παραπάνω, ρωτούν οι βουλευτές, ποιες είναι οι αιτίες καθυστέρησης για τη ρύθμιση του ιατρικού τουρισμού, καθώς και αν θα υπάρξει σύσταση Εθνικού Συμβουλίου Ιατρικού Τουρισμού με συμμετοχή των αρμόδιων φορέων της πολιτείας και εκπροσώπων των παρόχων. Τέλος, ρωτούν αν υπάρχει ολοκληρωμένος εθνικός σχεδιασμός για την προώθηση του ιατρικού τουρισμού στη χώρα μας.

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης:

Προς τους κ.κ. Υπουργούς α) Οικονομίας και Ανάπτυξης, β) Υγείας και γ) Τουρισμού

ΘΕΜΑ: Απουσία θεσμικού πλαισίου για την ανάπτυξη του Ιατρικού Τουρισμού στην Ελλάδα

Η χώρα μας αποτελεί κατεξοχήν τουριστικό προορισμό για πολύ μεγάλο αριθμό επισκεπτών κάθε χρόνο, ωστόσο η αξιοποίηση των διαφόρων μορφών εναλλακτικού τουρισμού δεν σημειώνει ιδιαίτερη άνθηση. Ειδικά στον τομέα της υγείας και ενώ η Ελλάδα διαθέτει υψηλά εξειδικευμένο και άριστα καταρτισμένο επιστημονικό προσωπικό, ο ιατρικός τουρισμός εμφανίζει στην καλύτερη περίπτωση, αποσπασματική ανάπτυξη όταν μάλιστα μεγάλο ποσοστό του διαθέσιμου ιατρικού και νοσηλευτικού δυναμικού της χώρας είτε βρίσκεται σε αναζήτηση εργασίας είτε μεταναστεύει στο εξωτερικό.

Ο ιατρικός τουρισμός είναι μια εναλλακτική μορφή τουρισμού, ο οποίος αφορά κατά βάση στον «ιατρικό τουρισμό επιλογής», σύμφωνα με τον οποίο ο ασθενής επιλέγει να ταξιδέψει, προκειμένου να λάβει μια συγκεκριμένη ιατρική υπηρεσία, παρακινημένος από διάφορους παράγοντες, όπως το κόστος της υπηρεσίας, την ποιότητά της, τον χρόνο αναμονής στη χώρα προέλευσής του για την παροχή παρόμοιας υπηρεσίας ή ακόμη σε αρκετές περιπτώσεις την ευκαιρία να συνδυάσει ιατρική φροντίδα με ψυχαγωγία - ταξίδι - τουρισμό.

Παρά τα ορατά του οφέλη για την οικονομία και τα μεγάλα συγκριτικά πλεονεκτήματα που διαθέτει η χώρα μας, όπως επιβεβαιώνεται και από πρόσφατες μελέτες, τα βήματα της πολιτείας προς τη διαμόρφωση ενός πρόσφορου θεσμικού πλαισίου παραμένουν ελάχιστα. Τον Σεπτέμβριο του 2013 η Βουλή νομοθέτησε τη δυνατότητα διαμόρφωσης του θεσμικού πλαισίου για τον ιατρικό τουρισμό από τα Υπουργεία Υγείας και Τουρισμού, τα οποία προχώρησαν τον Δεκέμβριο του 2013 στην έκδοση Κοινής Υπουργικής Απόφασης (ΚΥΑ 27217 που εκδόθηκε κατ’ εξουσιοδότηση της παρ. 1 του άρθρου 20 του Ν. 4179/2013, η οποία στη συνέχεια αντικαταστάθηκε με την παρ. 1 του άρθρου 26 του Ν. 4276/2014 με εξουσιοδότηση για έκδοση νέας ΚΥΑ). Η διάταξη προέβλεπε μεταξύ άλλων τη δημιουργία, σύσταση και τήρηση Μητρώου Παρόχων Ιατρικού Τουρισμού στο Υπουργείο Τουρισμού, τη χορήγηση Διακριτικού Σήματος Ιατρικού Τουρισμού και την πιστοποίηση των Παρόχων Ιατρικού Τουρισμού. Η ΚΥΑ αυτή δεν έχει ακόμη τεθεί σε εφαρμογή, γιατί εκκρεμεί επί τρία χρόνια η έκδοση των αναγκαίων εγκυκλίων. Έκτοτε, δεν έχει υπάρξει καμία άλλη εξέλιξη, παρά το γεγονός ότι πλήθαιναν οι πρωτοβουλίες στον ιδιωτικό τομέα, αν και με περιορισμένα όμως αποτελέσματα λόγω της αδικαιολόγητης κυβερνητικής αδράνειας.

Τον Απρίλιο του 2016 υπεγράφη μεταξύ του Υπουργείου Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού, του Πανεπιστημίου Πατρών και των Περιφερειών Πελοποννήσου και Δυτικής Ελλάδας, προγραμματική συμφωνία συνεργασίας για την υποστήριξη του σχεδιασμού και της υλοποίησης ενός θεσμικού και τεχνολογικού πλαισίου για την ανάπτυξη ιατρικών - τουριστικών προϊόντων σε εθνικό επίπεδο ως μείζονος σημασίας δραστηριότητα για την τουριστική και εθνική οικονομία. Το θεσμικό πλαίσιο συμφωνήθηκε να αποτελέσει τη βάση για την επεξεργασία και έκδοση επίσημου νομοθετικού πλαισίου, που θα διέπει την εμπορική και οικονομική αξιοποίηση των προϊόντων αυτών. Το τεχνολογικό πλαίσιο θα περιελάμβανε ιστότοπο για την προώθηση των προϊόντων και εφαρμογές για την οργάνωση και την εμπορική και οικονομική διαχείρισή τους. Το συγκεκριμένο έργο είχε σκοπό να ξεκινήσει πιλοτικά από τους Νομούς Αχαΐας και Κορινθίας, με στόχο να επεκταθεί σε όλη την Ελλάδα.

Από το 2013 μέχρι σήμερα, δηλαδή εδώ και 4 χρόνια, γίνεται φανερό ότι έχει χαθεί πολύτιμος χρόνος με την Ελλάδα, η οποία δεν έχει καταφέρει να επωφεληθεί από τη ραγδαία αναπτυσσόμενη αγορά του ιατρικού τουρισμού διεθνώς. Μια αγορά η οποία ξεπερνά πλέον τα 20 δισ. δολάρια, με περίπου 6 εκατ. ασθενείς ετησίως και με αναμενόμενο ρυθμό ανάπτυξης 20%-25% σε ετήσια βάση για τα επόμενα δέκα χρόνια, καθώς όλο και περισσότεροι αναζητούν ιατρική περίθαλψη σε χώρες τουριστικού ενδιαφέροντος με χαμηλότερο κόστος αλλά υψηλή ποιότητα. Πρέπει να αναφερθεί, ότι μόνο η Τουρκία, με την υποστήριξη όμως του κράτους (επιδοτήσεις, φοροαπαλλαγές, κ.ά.), είχε το 2015 περίπου 600.000 «ασθενείς-ταξιδιώτες».

Η Ελλάδα, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, θα μπορούσε να προσελκύσει κάθε χρόνο για τα επόμενα πέντε χρόνια τουλάχιστον 100.000 «ασθενείς-ταξιδιώτες» με έσοδα άνω των 400 εκατ. ευρώ ετησίως και πολύ περισσότερα εν συνεχεία, αναπτύσσοντας υπηρεσίες κυρίως στους τομείς της πλαστικής/αισθητικής χειρουργικής και δερματολογίας, αιμοκάθαρσης, οφθαλμολογίας, εξωσωματικής γονιμοποίησης, αποκατάστασης, οδοντιατρικής, αλλά και καρδιοχειρουργικής και ογκολογίας, σε εξειδικευμένα κέντρα της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης. Η προοπτική όμως αυτή προϋποθέτει τη διαμόρφωση του θεσμικού πλαισίου που εκκρεμεί, την σύσταση Εθνικού Συμβουλίου Ιατρικού Τουρισμού με τη συμμετοχή των αρμόδιων φορέων της πολιτείας και εκπροσώπων των παρόχων, την εφαρμογή συστημάτων ποιότητας και πιστοποίησης από τους ενδιαφερόμενους παρόχους, τη διαμόρφωση ολοκληρωμένων και κοστολογημένων πακέτων, την προβολή και το marketing, τη σύναψη διακρατικών συμφωνιών και συνεργασιών με ασφαλιστικούς οργανισμούς άλλων χωρών, την παροχή οικονομικών κινήτρων και επιδοτήσεων.

Κατόπιν τούτων, ερωτώνται οι κ.κ. Υπουργοί:

1) Ποιες είναι οι αιτίες καθυστέρησης έκδοσης της ΚΥΑ που προβλέπει η διάταξη για τη ρύθμιση του ιατρικού τουρισμού; Υπάρχει πρόθεση έκδοσής της και αν ναι, πότε προβλέπεται;

2) Πότε προβλέπεται να δημιουργηθεί το Μητρώο Παρόχων Ιατρικού Τουρισμού και να ξεκινήσει η διαδικασία χορήγησης του Διακριτικού Σήματος Ιατρικού Τουρισμού;

3) Σε περίπτωση άμεσης εφαρμογής του θεσμικού πλαισίου, είναι η πολιτεία έτοιμη να προβεί σε πιστοποιήσεις των παρόχων κατά τα διεθνή πρότυπα, προϋπόθεση όχι μόνο αναγκαία, αλλά και επιβεβλημένη, λόγω της ιδιαίτερης φύσης των παρεχόμενων υπηρεσιών;

4) Θα υπάρξει σύσταση Εθνικού Συμβουλίου Ιατρικού Τουρισμού με συμμετοχή των αρμόδιων φορέων της πολιτείας και εκπροσώπων των παρόχων;

5) Πώς ελέγχει μέχρι σήμερα η πολιτεία τους παρόχους υπηρεσιών ιατρικού τουρισμού, που ήδη δραστηριοποιούνται;

6) Το νοσοκομείο της Σαντορίνης ήταν να αποτελέσει πρότυπο σύμπραξης ιδιωτικού και δημοσίου τομέα για την ανάπτυξη του ιατρικού τουρισμού; Πώς ακριβώς προβλεπόταν αυτό και τι ενέργειες έχουν γίνει μέχρι σήμερα προς αυτήν την κατεύθυνση;Σκοπεύει η πολιτεία, κατά τα πρότυπα της Τουρκίας, να παράσχει οικονομικά και αναπτυξιακά κίνητρα (φοροαπαλλαγές, επιδοτήσεις κλπ.) σε μελλοντικούς επενδυτές - παρόχους υπηρεσιών ιατρικού τουρισμού;

7) Ένα χρόνο σχεδόν μετά την υπογραφή προγραμματικής συμφωνίας συνεργασίας μεταξύ του τότε Υπουργείου Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού, του Πανεπιστημίου Πατρών και των Περιφερειών Πελοποννήσου και Δυτικής Ελλάδας για την υποστήριξη του σχεδιασμού και της υλοποίησης ενός θεσμικού και τεχνολογικού πλαισίου για την ανάπτυξη ιατρικών - τουριστικών προϊόντων, τι από τα επιδιωκόμενα έχει υλοποιηθεί; Πότε ξεκίνησε η πιλοτική εφαρμογή του έργου; Πότε προβλέπεται να ολοκληρωθεί η εφαρμογή του πανελλαδικά;

8) Υπάρχει, τελικά, ολοκληρωμένος εθνικός σχεδιασμός για την προώθηση του ιατρικού τουρισμού;

Οι ερωτώντες βουλευτές

Σπύρος Δανέλλης – Ηρακλείου

Γιώργος Μαυρωτάς – Αττικής

Γιώργος Αμυράς – Β΄Αθήνας