"Ναι" της ΕΕ στον εκσυγχρονισμό της πολιτικής θεωρήσεων - Τι αλλάζει στα ταξίδια

Σήμερα, τα κράτη μέλη της ΕΕ ενέκριναν τη συμφωνία που επιτεύχθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο σχετικά με την πρόταση της Επιτροπής για τον εκσυγχρονισμό της κοινής πολιτικής θεωρήσεων της ΕΕ, προκειμένου να προσαρμοστούν οι κανόνες στις εξελισσόμενες ανησυχίες για την ασφάλεια, στις προκλήσεις που συνδέονται με τη μετανάστευση, καθώς και στις νέες δυνατότητες που προσφέρουν οι τεχνολογικές εξελίξεις.

Οι συμφωνημένες αλλαγές θα απλουστεύσουν την απόκτηση θεώρησης για τους νόμιμους ταξιδιώτες που έρχονται στην Ευρώπη, διευκολύνοντας με τον τρόπο αυτό τον τουρισμό, το εμπόριο και τις επιχειρήσεις και ενισχύοντας, παράλληλα, την ασφάλεια και μειώνοντας τους κινδύνους όσον αφορά την παράτυπη μετανάστευση.

Οι νέοι κανόνες περιλαμβάνουν ειδικότερα: 

-Πιο ευέλικτες διαδικασίες: οι ταξιδιώτες θα μπορούν να υποβάλλουν αίτηση έως και 6 μήνες πριν από το προγραμματισμένο ταξίδι τους (οι ναυτικοί έως και 9 μήνες), αντί των σημερινών 3 μηνών, και στις περισσότερες περιπτώσεις απευθείας από τη χώρα διαμονής τους. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορούν επίσης να συμπληρώνουν και να υπογράφουν τις αιτήσεις τους ηλεκτρονικά. Οι ανήλικοι μεταξύ 6 και 18 ετών μπορούν να απαλλάσσονται από το τέλος θεώρησης.

-Θεωρήσεις πολλαπλών εισόδων με μεγαλύτερη διάρκεια ισχύος: χάρη στη θέσπιση κοινών υποχρεωτικών κανόνων, οι συχνοί ταξιδιώτες με θετικό ιστορικό θεώρησης μπορούν να λαμβάνουν θεώρηση πολλαπλών εισόδων με σταδιακά αυξανόμενη περίοδο ισχύος από 1 έως 5 χρόνια το πολύ, εξοικονομώντας χρόνο και δαπάνες για τους αιτούντες και τα κράτη μέλη. Η εκπλήρωση των προϋποθέσεων εισόδου από τους ταξιδιώτες θα επαληθεύεται διεξοδικά και κατ' επανάληψη σε κάθε περίπτωση.

-Συμπληρωματικοί πόροι για την ενίσχυση της ασφάλειας: Δεδομένης της σημαντικής αύξησης του κόστους εξέτασης των αιτήσεων θεώρησης τα τελευταία χρόνια, προβλέπεται μικρή αύξηση του τέλους θεώρησης (από 60 σε 80 ευρώ). Χωρίς να αποτελεί εμπόδιο για τους αιτούντες θεώρηση, η περιορισμένη αυτή αύξηση θα δώσει τη δυνατότητα στα κράτη μέλη να διατηρούν επαρκή επίπεδα προξενικού προσωπικού σε όλο τον κόσμο ώστε να διασφαλίζουν αυστηρότερους ελέγχους ασφαλείας, καθώς και να βελτιώσουν τον εξοπλισμό και το λογισμικό ΤΠ.

-Βελτίωση της συνεργασίας στον τομέα της επανεισδοχής: Οι προϋποθέσεις για τη διεκπεραίωση των αιτήσεων θεώρησης μπορούν να προσαρμόζονται ανάλογα με το αν μια τρίτη χώρα συνεργάζεται ικανοποιητικά για την επιστροφή και την επανεισδοχή των παράτυπων μεταναστών, μεταξύ άλλων όσον αφορά τον μέγιστο χρόνο εξέτασης των αιτήσεων, τη διάρκεια ισχύος των εκδιδόμενων θεωρήσεων, το ύψος του τέλους θεώρησης και την απαλλαγή ορισμένων ταξιδιωτών από τα εν λόγω τέλη.

Επικροτώντας την έγκριση της συμφωνίας, ο Eπίτροπος Μετανάστευσης, Εσωτερικών Υποθέσεων και Ιθαγένειας Δημήτρης Αβραμόπουλος δήλωσε σχετικά: «Χαιρετίζω τη συμφωνία για τον σημαντικό αυτό φάκελο. Οι νέοι κανόνες για τις θεωρήσεις θα διευκολύνουν τα ταξίδια για εκατομμύρια νόμιμους ταξιδιώτες που επισκέπτονται κάθε χρόνο την ΕΕ, προς όφελος του ταξιδιωτικού και τουριστικού μας κλάδου. Ταυτόχρονα, θα βελτιώσουν και θα ενισχύσουν επίσης τα πρότυπα ασφαλείας μας για τον εντοπισμό όσων αποτελούν απειλή ή δεν έχουν δικαίωμα εισόδου στην ΕΕ. Οι νέοι κανόνες θα μας επιτρέψουν επίσης να αξιοποιήσουμε την επιρροή της πολιτικής μας ως προς τις θεωρήσεις στη συνεργασία με τρίτες χώρες, όσον αφορά την επιστροφή και την επανεισδοχή των παράτυπων μεταναστών.»

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο είχαν καταλήξει σε προσωρινή συμφωνία σχετικά με την πρόταση της Επιτροπής για τον εκσυγχρονισμό της πολιτικής θεωρήσεων της ΕΕ στις 29 Ιανουαρίου. Σήμερα, η συμφωνία επιβεβαιώθηκε από τα κράτη μέλη και τώρα θα πρέπει να εγκριθεί επίσης από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Στη συνέχεια, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο θα πρέπει να εγκρίνουν επίσημα τον κανονισμό. Το εγκεκριμένο κείμενο θα δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και οι νέοι κανόνες θα αρχίσουν να ισχύουν 6 μήνες αργότερα.

Παράλληλα, συνεχίζονται οι διαπραγματεύσεις σχετικά με την πρόταση της Επιτροπής για την αναβάθμιση του συστήματος πληροφοριών για τις θεωρήσεις (της βάσης δεδομένων που περιέχει πληροφορίες σχετικές με τα πρόσωπα που υποβάλλουν αίτηση για θεώρηση Σένγκεν). Η αναβάθμιση αυτή αποτελεί επίσης μέρος της μεταρρύθμισης της κοινής πολιτικής θεωρήσεων της ΕΕ και αποσκοπεί στην καλύτερη προστασία των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ.

Η τουριστική βιομηχανία διαδραματίζει καίριο ρόλο στην ευρωπαϊκή οικονομία, αντιπροσωπεύοντας περίπου το 10% του ΑΕΠ της ΕΕ. Παρόλο που τα κράτη μέλη της ΕΕ συγκαταλέγονται στους κορυφαίους τουριστικούς προορισμούς παγκοσμίως, οι χρονοβόρες και επαχθείς διαδικασίες μπορεί να αποθαρρύνουν τους τουρίστες να ταξιδεύουν στην Ευρώπη, με αποτέλεσμα να αναπροσανατολίζονται οι επενδύσεις και οι δαπάνες σε άλλες χώρες και να επηρεάζεται αρνητικά η οικονομία της ΕΕ. Ταυτόχρονα, τα οφέλη της απλούστευσης των ταξιδιωτικών θεωρήσεων πρέπει να συμβαδίζουν με μέτρα για την κατάλληλη αντιμετώπιση των σημερινών και μελλοντικών προκλήσεων στους τομείς της ασφάλειας και της μετανάστευσης.

Η κοινή πολιτική θεωρήσεων της ΕΕ διευκολύνει τα ταξίδια στην ΕΕ για τουρισμό και επαγγελματικούς λόγους, συμβάλλοντας στην οικονομία και την ανάπτυξη της ΕΕ, στις διαπροσωπικές επαφές και στις πολιτιστικές ανταλλαγές. Το 2017 μόνο, εκδόθηκαν πάνω από 14 εκατομμύρια θεωρήσεις Σένγκεν για επισκέψεις βραχείας διαμονής (βλέπε τις τελευταίες στατιστικές για τις θεωρήσεις Σένγκεν).

Οι ισχύοντες κανόνες για τις θεωρήσεις καθορίζονται στον κώδικα θεωρήσεων και χρονολογούνται από το 2010. Έκτοτε, το περιβάλλον εντός του οποίου ασκείται η πολιτική θεωρήσεων έχει αλλάξει ριζικά. Τα τελευταία χρόνια, η ΕΕ βρέθηκε αντιμέτωπη με αυξημένες ανησυχίες για την ασφάλεια και προκλήσεις που συνδέονται με τη μετανάστευση, ενώ οι νέες δυνατότητες που προσφέρουν οι τεχνολογικές εξελίξεις απαιτούν την επικαιροποίηση της πολιτικής θεωρήσεων ώστε να διασφαλιστεί ότι εξακολουθεί να επιτελεί τον σκοπό της. Γι' αυτόν τον λόγο, τον Μάρτιο του 2018, η Επιτροπή πρότεινε τον εκσυγχρονισμό της κοινής πολιτικής θεωρήσεων της ΕΕ και την αναθεώρηση του κώδικα θεωρήσεων.

Επί του παρόντος, 105 χώρες και οντότητες εκτός ΕΕ χρειάζονται θεώρηση για να ταξιδέψουν στον χώρο Σένγκεν. Γενικά, μια θεώρηση βραχείας διαμονής που εκδίδει ένα από τα κράτη Σένγκεν παρέχει στον κάτοχό της το δικαίωμα να ταξιδεύει στα 26 κράτη Σένγκεν για μέγιστο διάστημα 90 ημερών εντός οποιασδήποτε περιόδου 180 ημερών.