Σημάδια κατάρρευσης του τουρισμού στον Λίβανο

Σημάδια κατάρρευσης παρουσίασε ο τουρισμός στον Λίβανο το 2020 σύμφωνα με στοιχεία της Banque du Liban.

Σύμφωνα με τα εν λόγω στοιχεία, τα συνολικά τουριστικά έσοδα το έτος 2020 άγγιξαν τα 2,35 δισ. δολ., σημειώνοντας πτώση 72,6%, σε σχέση με το 2019 που ήταν 8,59 δισ. δολ.

Τα 2,35 δισ. δολ. από τον τουρισμό αντιπροσώπευαν το 10,4% του ΑΕΠ για το 2020, αντικατοπτρίζοντας την κλίμακα της οικονομικής κατάρρευσης ενώ σύμφωνα με υπολογισμούς, το ΑΕΠ άγγιξε ως τα 23,8 δισ. δολ. το 2020, λιγότερο από το μισό του προ κρίσης επιπέδου. Ο κύκλος εργασιών για το έτος 2020 είναι χαμηλότερος από τα 4,02 δισ. δολ. (υπολογίζονται με την επίσημη συναλλαγματική ισοτιμία 1,507,5 λιρών στο δολάριο) που αναμενόταν την άνοιξη από το Παγκόσμιο Συμβούλιο Ταξιδιών και Τουρισμού (World Travel and Tourism Council-WTTC). Δεν υπήρξε σημαντική ανάκαμψη το δεύτερο εξάμηνο του έτους, δήλωσε ο κ. J. Abboud, πρόεδρος της Ένωσης Ταξιδιωτικών και Τουριστικών Πρακτορείων Λιβάνου (Attal).  Για να γίνουν τα πράγματα χειρότερα, τα έσοδα των 2,35 δισ. δολ. θα πρέπει να ισοσταθμιστούν από το γεγονός ότι την ίδια χρονιά, δαπανήθηκαν τουλάχιστον 1,67 δισ. δολ. από Λιβανέζους τουρίστες στο εξωτερικό (εξερχόμενος τουρισμός). Σύνολο το οποίο, ακόμη και αν επίσης σημείωσε δραστική μείωση της τάξης του 73,6%, μείωσε το συνολικό καθαρό εισόδημα από τον τουρισμό κατά την εν λόγω περίοδο στα 682,2 εκατ. δολ..

Αυτά τα αποτελέσματα επιβεβαιώνουν το 2020 ως το χειρότερο έτος για τον τομέα από τότε που η Banque du Liban άρχισε να δημοσιεύει τα τουριστικά έσοδα σε αυτήν τη μορφή. Εκτός από τα γεγονότα που σχετίζονται με την οικονομική κρίση ή την καταστροφή της 4ης Αυγούστου στον λιμένα Βηρυτού, είναι χαρακτηριστικό ότι

ολόκληρο το 2020 το Διεθνές Αεροδρόμιο της Βηρυτού λειτούργησε στο ¼ της χωρητικότητάς του για μεγάλο χρονικό διάστημα λόγω των περιοριστικών μέτρων.  

Η έκταση του προβλήματος γίνεται αντιληπτή και από τις επιδόσεις καθενός από τους κλάδους που απαρτίζουν τον τουριστικό τομέα.

Ειδικότερα, την άνοιξη του 2021, η Ernst & Young αποκάλυψε ότι το ποσοστό πληρότητας ξενοδοχείων 4 και 5 αστέρων στην πρωτεύουσα άγγιζε μόνον το 18%, επίπεδο σημαντικά χαμηλότερο από εκείνο των δεκατεσσάρων άλλων πρωτευουσών στην περιοχή. Ωστόσο, ο αντίκτυπος της κρίσης μετριάστηκε ελαφρώς από την -σχετικά- καλή πορεία του εσωτερικού τουρισμού (στο επίπεδο των καταλυμάτων) το 2ο εξάμηνο 2020, αλλά με σημαντικό περιορισμό στα έσοδα, δεδομένης της συνεχιζόμενης κατάρρευσης της λίρας ήδη από το δεύτερο εξάμηνο του 2019. Σε κάθε περίπτωση, η χρονιά έχει αποβεί μοιραία για ορισμένα καταξιωμένα καταλύματα της Βηρυτού, όπως π.χ. το ιστορικό ξενοδοχείο Bristol που έκλεισε τις πόρτες του τον Απρίλιο του 2020.

Για τα ταξιδιωτικά γραφεία η μείωση των εσόδων ήταν της τάξης του 85% το 2020 με ένα κύκλο εργασιών λιγότερο από 110 εκατ. δολ., σύμφωνα με τον πρόεδρο της Ένωσης κ. J. Abboud. Η τάση δεν φαίνεται να αλλάζει το 2021, ιδίως λόγω του αντίκτυπου των τραπεζικών περιορισμών στην αγοραστική δύναμη των Λιβανέζων, ενώ οι οργανισμοί πρέπει να συλλέγουν τις τιμές των υπηρεσιών που πωλούνται σε δολάρια, κατόπιν αιτήματος της Διεθνούς Ένωσης Αεροπορικών Μεταφορών (IATA).

Όσον αφορά την εστίαση, ο κλάδος ανακοίνωσε, το κλείσιμο περίπου 3.500 καταστημάτων εστίασης μεταξύ των αρχών του 2019 και του τέλους του 2020. Τα υπόλοιπα 5.000 εν λειτουργία θα μπορούσαν να μειωθούν στο 50% μέχρι το τέλος του έτους, όπως φοβούνται ειδικοί του τομέα. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι επαγγελματίες του κλάδου, οι οποίοι εισάγουν σημαντικό μέρος των προϊόντων που προσφέρονται στους πελάτες τους, «τιμωρήθηκαν» τόσο από την κατάρρευση της λίρας όσο και από την προϊούσα κρίση καυσίμων που εκδηλώθηκε από τα μέσα του 2021 με την άρση των επιδοτήσεων και σε αυτή την κατηγορία εισαγόμενων αγαθών. Ένα πρόβλημα που ενισχύεται από το γεγονός ότι οι εστιάτορες αναγκάζονται να υιοθετήσουν τιμές σε λίρες, χαμηλότερες από αυτές στη μαύρη αγορά, προκειμένου να διατηρήσουν έναν συγκεκριμένο κύκλο εργασιών π.χ. 9.000 έως 11.000 λίρες/δολάριο ενώ η ισοτιμία στην παράλληλη αγορά ήταν 17.500/δολάριο. Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της ένωσης εστιατορίων, καφέ, νυχτερινών κέντρων και ζαχαροπλαστείων, κ. Τ Rami, δήλωσε ότι η κατάσταση δεν έχει βελτιωθεί και συνεπώς οι επιχειρήσεις αδυνατούν να εκπληρώσουν το ελάχιστο των δεσμεύσεων τους προς τους υπαλλήλους και τους προμηθευτές τους.

Να σημειωθεί ότι οι αφίξεις επιβατών από τον Λίβανο στην Ελλάδα το 2019 είχαν διαμορφωθεί στις 88.406 ενώ το 2020 περιορίστηκαν στις 13.015 καταγράφοντας μείωση κατά 85,2%. Με τα εν λόγω δεδομένα η μέση πληρότητα πτήσεων στις αφίξεις ανήλθε το έτος 2019 στους 105 επιβάτες ανά πτήση ενώ το 2020 στους 17  ανά πτήση.