Κυπριακός Τουρισμός (Β' Μέρος): Τι δέον γενέσθαι για το τουριστικό μας μέλλον- 10 + 1 επισημάνσεις. Του Α.Λοΐζου (*)

(*) Γράφει ο κ.Άγγελος Λοΐζου, πρόεδρος του Κυπριακού Οργανισμού Τουρισμού

Σε συνέχεια του πρώτου μέρους του παρόντος άρθρου, στο οποίο είχαν αποτυπωθεί “10+1 τουριστικά απορρέοντα της χρονιάς που μας πέρασε”, επανερχόμαστε, με την ίδια προσέγγιση, στην αποτύπωση 10 + 1 επισημάνσεων, υπό το πρίσμα πλέον της ‘προοπτικής’, για το τι δέον γενέσθαι για την τουριστική βιομηχανία της Κύπρου:

1. Δεν αρκεί και μόνο να διακηρύττουμε ή να επαναλαμβάνουμε ότι ο τουρισμός είναι η κινητήρια δύναμη και η βαριά βιομηχανία της οικονομίας μας. Για να εδραιωθούμε και να εξελιχτούμε ως προορισμός, τόσο ποσοτικά, όσο και ποιοτικά στα πεδία της τουριστικής προσφοράς και ζήτησης, ο τομέας πρέπει να αναδειχθεί, εμπράκτως, σε κορυφαία προτεραιότητα.

2. Ενόψει και των στρατηγικών σχεδιασμών του τουρισμού, είναι εξαιρετικά σημαντικό να διασφαλιστεί ισορροπημένη και προσεκτική ανάπτυξη του προορισμού, πάντα υπό το φως της περιβαλλοντικής ευαισθησίας, της κοινωνικής ευημερίας και της οικονομικής βιωσιμότητας, στη βάση της φέρουσας ικανότητας του τόπου μας. Παράλληλη επιδίωξη θα πρέπει να είναι το συλλογικό καλό και η ισόρροπη και δίκαιη κατανομή των οικονομικοκοινωνικών οφελών του τομέα. Είναι αδήριτη ανάγκη, το στρατηγικό όραμα του προορισμού να το αποδεχτεί και να το  εναγκαλιστεί η κοινωνία. Εξού και επιβάλλεται, η όποια ανάπτυξη να είναι βιώσιμη και … ‘νούσιμη’.  

3. Το ευκταίο θα ήταν η όποια μελλοντική τουριστική ανάπτυξη της χώρας μας, να επιτυγχάνετο με, κατά το δυνατό, ‘οργανικό’ τρόπο, στο πλαίσιο των δυνάμεων και αναγκών της αγοράς. Στις περιπτώσεις που θα επιδιωχθεί, ωστόσο, η εντονότερη ώθηση και επιτάχυνση της ανάπτυξης, θα ήταν καλό να λαμβάνεται υπόψη και ο δυνητικός αντίκτυπος στην επιχειρηματική κατάσταση και στις χρηματοοικονομικές ‘αντοχές’ των υφιστάμενων επιχειρήσεων.  

4. Δεν πρέπει να επιτραπεί η επανάληψη φαινομένων υπέρμετρης και αλόγιστης καταπόνησης του φυσικού περιβάλλοντος και, κατά το δοκούν, παρεμβάσεων ή ‘ισοπεδώσεων’ στις παραλίες μας. Με την αλλοίωση και αλλοτρίωση του φυσικού μας πλούτου, καταστρέφουμε και εκμηδενίζουμε σταδιακά το τι κάνει την χώρα μας όμορφη και μοναδική, δημιουργώντας, στην ουσία, ένα ‘τεχνητό’, μη αυθεντικό προορισμό, με προδιαγραμμένη φθίνουσα πορεία. 

5. Ενόψει της, παρατηρούμενης τα τελευταία χρόνια, μεγεθυμένης τουριστικής ζήτησης, επιβάλλεται προσοχή, σύνεση και μέτρο στα θέματα της τιμολόγησης, της ποιότητας και των επιπέδων εξυπηρέτησης των τουριστικών επιχειρήσεων. Είναι, εξάλλου, υπό  ‘ευημερούσες’ συνθήκες, που κρίνεται η αξιοπιστία, η ωριμότητα και η σύνεσή μας σαν προορισμός και γι’ αυτό απαιτείται η υιοθέτηση μεσο-μακροπρόθεσμων προσεγγίσεων σε βάθος χρόνου και όχι εφήμερη κερδοσκοπική αντιμετώπιση, όπως δυστυχώς παρατηρήθηκε σε περιπτώσεις του παρελθόντος.

6. Η ανάγκη διατήρησης της ανακτηθείσας αξιοπιστίας και της φερεγγυότητας της τουριστικής Κύπρου είναι δεδομένη. Οι μεταβαλλόμενες συνθήκες του τουρισμού και το αδυσώπητα ανταγωνιστικό τουριστικό περιβάλλον, επιβάλλουν τη συνέχιση της  δραστηριοποίησης και εγρήγορσης με ένα σύγχρονο, ευέλικτο και ταχύ επιχειρησιακό τρόπο, από πλευράς  αρμοδίων του τουρισμού. Οι επιχειρησιακές σχέσεις με τους σημαντικούς στρατηγικούς εταίρους που διασυνδέουν, αμοιβαία επωφελώς και όλο και αυξανόμενα, τα επιχειρησιακά συμφέροντά τους με τον προορισμό, επιβάλλεται, όχι απλά να διατηρηθούν, αλλά να ενισχυθούν. 

Θα πρέπει επίσης να επαναξιολογηθούν οι τρόποι και ο χρόνος έγκρισης, διάθεσης και ευέλικτης επαναδιάθεσης του εκάστοτε εγκρινόμενου προϋπολογισμού για τον τουρισμό, κατά τρόπο που θα επιτρέπει την ευελιξία για βέλτιστη ανταπόκριση στη διεθνή ανταγωνιστική σκακιέρα, με τα συχνά μεταβαλλόμενα δεδομένα, που απαιτούν γρήγορες και άμεσες ενέργειες για αξιοποίηση εξελίξεων.   

7. Με την αυξανόμενη διείσδυση της συνεργατικής οικονομίας και των διαδικτυακών ‘πλατφόρμων διαμοιρασμού’ και μισθώσεων κατοικιών, διαμορφώνονται πλέον  νέα δεδομένα που πρέπει να τύχουν ορθολογιστικής ρύθμισης (π.χ. μέσω στοχευμένης φορολόγησης) από το Κράτος, αφού, λόγω του βαθμού υποκατάστασης, έχουν δημιουργηθεί συνθήκες παράλληλης αγοράς και αθέμιτου ανταγωνισμού προς τις νόμιμες ξενοδοχειακές επιχειρήσεις.  

8. Από πλευράς μας αναμένεται να ενισχυθούν οι, αποδεδειγμένα επιτυχείς, στοχευμένες προσπάθειες για διεύρυνση των τουριστικών αφίξεων της χειμερινής τουριστικής περιόδου και των μηνών εκτός κύριας αιχμής, με ενέργειες προβολής/προώθησης, ανάπτυξης και προώθησης ειδικών μορφών τουρισμού, στήριξης εκδηλώσεων κοκ. Επιβάλλεται όπως γίνουν πολύ περισσότερα, τόσο από πλευράς Τοπικών Αρχών, όσον αφορά στην αναίρεση της ερημωμένης, και ενίοτε καταθλιπτικής, εικόνας στις τουριστικές περιοχές το χειμώνα, όσο και από πλευράς  επιχειρήσεων διαμονής και επισιτισμού, με την παραμονή τους σε λειτουργία που θα ανταποκρίνεται στην κατάταξή τους, καθώς και την προσφορά αξιόλογων ευκαιριών ψυχαγωγίας και δημιουργικής ενασχόλησης. 

9. Χρειάζεται να προσδιοριστεί, με προσεχτικά μελετημένο τρόπο, το ‘branding’ και η τουριστική μας ταυτότητα ως προορισμού, σε ένα σφαιρικό και ολιστικό πλαίσιο, που πρέπει να βρίσκεται σε πλήρη συνάρτηση και συμπόρευση με την ταυτότητα, που επιδιώκουμε να αναδείξουμε, ευρύτερα ως χώρα. Ορθολογιστική μελέτη και εφαρμογή απαιτείται και για το φάσμα των αναγκαίων μεταρρυθμιστικών αλλαγών, που θα επιτρέψουν στη χώρα να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τις νέες απαιτήσεις και προκλήσεις.

10. Κρίσιμο ζήτημα του προορισμού, στο οποίο πρέπει να εγκύψει επισταμένα το αρμόδιο Υπουργείο, ενόψει της αυξανόμενης τουριστικής ζήτησης και προσελκυστικότητάς μας ως προορισμός, είναι και οι, νευραλγικής σημασίας, χερσαίες συγκοινωνίες που αφορούν στην εξυπηρέτηση των τουριστών (από την επάρκεια και συχνότητα δρομολογίων, μέχρι τις χρεώσεις και τον επαγγελματισμό των οδηγών ταξί). 

11. Η μοναδικότητα, η ωραιότητα και η αυθεντικότητα του τόπου, καθώς και η γνήσια κυπριακή ψυχή, μετουσιώνονται, όσο πουθενά αλλού, στην κυπριακή ύπαιθρο. Η ύπαιθρός μας είναι ένα διαμάντι, το οποίο θα πρέπει να αναδείξουμε, να ενισχύσουμε και να αξιοποιήσουμε, αλλά παράλληλα να διαφυλάξουμε, μέσω αειφόρων προσεγγίσεων. Θεωρούμε ότι δεν αρκούν μεμονωμένες ή αποσπασματικές δράσεις, απλά τουριστικής ή άλλης στόχευσης, αλλά απαιτείται μια νέα ολιστική και σφαιρική αντιμετώπιση της υπαίθρου, με μακρόπνοο στρατηγικό σχεδιασμό, ενίσχυση του κοινωνικού της ιστού και στήριξη όλων των εκφάνσεων της ζωής της, ώστε να είναι διαχρονικά βιώσιμη η όποιας μορφής ανάπτυξη.