Ο Ελληνικός Τουρισμός στην εποχή του τρόμου: 4 + 1 λόγοι για να ανησυχούμε (αντί να μειδιούμε)

Έχουμε συζητήσει ξανά σχετικά πρόσφατα πως το «ο θάνατός σου, η ζωή μου» έχει μία ειδική θέση και εφαρμογή στην πραγματικότητα του διεθνούς τουρισμού. Αυτή είναι η αλήθεια, είτε την κρύβουν διακριτικά και φέρονται πιο διπλωματικά, είτε όχι, κινούμενοι πιο κυνικά και επιθετικα, οι ανά τον κόσμο προορισμοί που επωφελούνται από τις «ατυχίες» ή τις αρνητικές συγκυρίες άλλων προορισμών. 

Όταν πλήττεται ένας προορισμός, για οποιονδήποτε λόγο, η πρώτη, σχεδόν αυτόματη, αντίδραση των ανταγωνιστών, είναι να αξιολογήσουν τα οφέλη που θα έχουν οι ίδιοι.

Σε αυτή τη διαδικασία μπαίνουμε και εμείς στην Ελλάδα, όταν συμβαίνει κάτι στους ανταγωνιστές μας. Τους τελευταίους μήνες δε, βιώνουμε αυτήν την πραγματικότητα ολοένα και συχνότερα, με αποτέλεσμα να αποτελεί πια βασική παράμετρο του τουριστικού μας διαλόγου, και των εκτιμήσεων φορέων και παραγόντων για την εξέλιξη της περιόδου. 

Προσέξτε: Όχι εξετάζοντας το τι θα κάνουμε εμείς και τι πρέπει να κάνουμε, ως χώρα και προορισμός, ούτως ή άλλως, αλλά «σχολιάζοντας» το τι συμβαίνει στους άλλους. Αυτή η ανάλυση, όμως, είναι για άλλη στιγμή.

Προέχει τώρα η χθεσινή τρομοκρατική επίθεση στην Κωνσταντινούπολη. Η οποία, έχω την αίσθηση ότι είναι ίσως η πιο ανησυχητική εξέλιξη για τον Ελληνικό τουρισμό, μέχρι στιγμής, από όλες όσες είδαμε τον τελευταίο χρόνο στις χώρες που μας ενδιαφέρουν τουριστικά και ανταγωνιστικά.

Κατ΄αρχάς, δεν αφήνει πλέον καμία αμφιβολία - αν υπήρχαν κάποιες αμφιβολίες μετά τις επιθέσεις ή τις σχεδιαζόμενες επιθέσεις  στην Ευρώπη -    ότι στόχος των τζιχαντιστών ή όποιων βρίσκονται πίσω από αυτούς, δεν είναι αξιωματούχοι ή εκπρόσωποι ξένων ή εθνικών, πολιτικών, διπλωματικών και οικονομικών συμφερόντων, αλλά απλοί πολίτες και τουρίστες. Οι περιγραφές του πως ο βομβιστής, χθες, εντόπισε το γκρουπ των ξένων τουριστών και κατευθύνθηκε πάνω του, είναι ανατριχιαστικές.

Στο στόχαστρο, λοιπόν, ξεκάθαρα, βρίσκονται η «καθημερινότητα» του δυτικού και Ευρωπαίου πολίτη και ο τουρισμός. Και όταν στόχος της τρομοκρατίας είναι ο απανταχού... «άγνωστος» - αλλά κατά προτίμηση «δυτικός» - τουρίστας, τότε στην πραγματικότητα δεν υπάρχει αυτό που λέμε «ασφαλής» προορισμός.

Ένα θεμελιώδες ερώτημα, επομένως που πρέπει να διερευνήσουμε, είναι πόσο ασφαλής προορισμός θεωρείται τελικά η Ελλάδα, στα μυαλά και στον προβληματισμό των μεγάλων «παικτών» της αγοράς, όταν βρίσκεται τόσο κοντά σε όλα αυτά; Αν, π.χ., μιλήσει κανείς τώρα με οργανωτές συνεδρίων και εταιρικών εκδηλώσεων, θα αντιληφθεί αμέσως τους δισταγμούς που υπάρχουν να «παίξει» η Ελλάδα ως εναλλακτικός προορισμός της Τουρκίας, αυτό το διάστημα...

Η αλυσίδα των εξελίξεων που μπορεί να επηρεάσουν αρνητικά την Ελλάδα έχει ως εξής (πολύ συνοπτικά):

Αποφυγή ταξιδιών προς την Ευρώπη, ειδικά από Β. & Ν. Αμερική και ορισμένες περιοχές της Ασίας.

Έξαρση του staycations εντός της Ευρώπης και ειδικά στις μεγάλες αγορές, Γερμανία, Γαλλία, Μ. Βρετανία, Ιταλία κ.λπ.. Το «ας κάτσουμε στα αυγά μας, φέτος» μπορεί να ακουστεί πολύ σε αυτές τις χώρες.

Η γεωγραφική... ασχετοσύνη. Εκατομμύρια δυνητικοί τουρίστες, δεν έχουν ιδέα περί γεωγραφίας Ανατολικής Μεσογείου- Μέσης Ανατολής. Σε αυτό το πλαίσιο, η Ελλάδα «τσουβαλιάζεται» με μία ομάδα χωρών-προορισμών που πολλοί θα θεωρήσουν σοφό να αποφύγουν.

Η γειτνίαση με την Τουρκία, μπαίνει σε αυτό το πλαίσιο, επίσης. Η διαφορά είναι τα αντανακλαστικά του Τουρκικού τουρισμού. Ο οποίος, μεταξύ άλλων, έχει: τεράστιο δίκτυο δημοσίων σχέσεων και lobbying σε μεγάλες αγορές, σημαντική οικονομική ισχύ να διαφημιστεί εντέχνως και αποτελεσματικά, τη δυνατότητα να επιχορηγήσει γενναία πτήσεις και “κεφάλια” και τέλος, αρκετό χρόνο ακόμα να περιορίσει τις απώλειες, αν και εφόσον δεν υπάρξουν νέα περιστατικά τους επόμενους τρεις-τέσσερις μήνες.

Και φυσικά, ο… κακός μας ο εαυτός. Το τι κάνουμε ή ΔΕΝ κάνουμε εμείς σε όλα τα επίπεδα, προβολή, marketing, υποδομές και αξιοποίηση ευκαιριών. Να θυμίσουμε το παράδειγμα της Ρωσίας; Μέσα Γενάρη φθάσαμε, έχει γίνει κάτι;

Το να γίνεσαι “μάντης δεινών”, δεν είναι απλώς καθόλου ευχάριστο, είναι και πολύ δύσκολο. Αλλά δεν γίνεται να μην τεθεί αυτό το αγωνιώδες ερώτημα: 

Ποιος ασχολείται με το τι θα συμβεί στον τουρισμό μας και στη χώρα μας – ειδικά με την όλη κατάσταση, οικονομική κ.λπ., στην οποία βρίσκονται οι τουριστικές επιχειρήσεις – αν σήμερα-αύριο, σκάσει έστω και μία στρακαστρούκα, οπουδήποτε στη χώρα, με “ίχνη” τζιχαντισμού; 

Έχουμε σχέδιο διαχείρισης, εκτός από το να κάνουμε, όλοι, τον σταυρό μας;