«Μετρητά στο στρώμα» κρύβουν οι Γερμανοί | «Μπούντεσμπανκ»: Σχεδόν 400 δις €

• Νέο ρεκόρ μετρητών που φυλάσσονται εκτός τραπεζικού συστήματος καταγράφει η Μπούντεσμπανκ. Κύριος λόγος, σύμφωνα με τους ειδικούς, είναι η ανασφάλεια σε εποχές κρίσης. Διαβάστε το θέμα της DW,,,,

Η αγάπη των Γερμανών για τα μετρητά είναι γνωστή, ίσως και μοναδική στην Ευρώπη. «(Nur) Bares ist Wahres» λέει ένα παραδοσιακό απόφθεγμα, που σημαίνει: «(Μόνο) τα μετρητά είναι αληθινά». Παρά την πρόοδο της τεχνολογίας, πολλοί ειδικοί σε χρηματοοικονομικά ζητήματα εξακολουθούν να δίνουν μία παραδοσιακή συμβουλή: πληρώστε όσο μπορείτε με μετρητά, έτσι αντιλαμβάνεστε πόσα χρήματα ξοδεύετε και διατηρείτε μία καλύτερη εποπτεία στις δαπάνες, κάτι που δεν συμβαίνει όταν οι πληρωμές γίνονται μέσω κάρτας ή instant payment.

Κάποιοι προτιμούν να πληρώνουν μετρητά για να μην αφήνουν κατά τις ηλεκτρονικές τους συναλλαγές ίχνη, τα οποία οδηγούν σε «βομβαρδισμό» με διαφημιστικά μηνύματα. Άλλοι καταφεύγουν στα μετρητά γιατί έχουν δυσκολίες με την τεχνολογία. Δεν λείπουν και εκείνοι που προτιμούν τα μετρητά για «πονηρούς» σκοπούς (γι' αυτό, με βάση οδηγία της ΕΕ, η Γερμανία είναι υποχρεωμένη να επιβάλει περιορισμούς σε πληρωμές με μετρητά από το 2026).

Σχεδόν 400 δις € στο «στρώμα»

Ως εδώ ευεξήγητο το φαινόμενο. Ωστόσο, τα στοιχεία που ανακοίνωσε προ ημερών η κεντρική τράπεζα της Γερμανίας, η περίφημη «Μπούντεσμπανκ», μάλλον εξέπληξαν και τους ίδιους τους τραπεζίτες: σε 395 δισεκατομμύρια ευρώ ανέρχονται, κατ' εκτίμηση, τα χρήματα που φυλάσσονται σε ιδιωτικά νοικοκυριά, εκτός τραπεζικού συστήματος, κοινώς «στο στρώμα». Πρόκειται για ένα ποσό-ρεκόρ, υπερδιπλάσιο εκείνου που υπολόγιζε η Μπούντεσμπανκ το 2013.

Αλλά και το σύνολο των μετρητών που κυκλοφορούν αυξάνεται σταθερά. Όχι μόνο στη Γερμανία. Σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), τον περασμένο Μάρτιο κυκλοφορούσαν στην Ευρωζώνη χαρτονομίσματα και νομίσματα αξίας 1.564 δισεκατομμυρίων ευρώ, ποσό κατά 500 δις μεγαλύτερο από το αντίστοιχο του 2020. «Ιδιαίτερα το ευρώ είναι πολύ δημοφιλές για όσους προτιμούν να κρατούν τις αποταμιεύσεις τους στο σπίτι» λέει στο Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων (dpa) ο Ραλφ Βίντεργκερστ, διευθυντής της εταιρείας ηλεκτρονικών πληρωμών Giesecke+Devrient.

Το «παράδοξο των μετρητών»

Το παράξενο είναι ότι κυκλοφορούν όλο και περισσότερα μετρητά σε μία εποχή που οι ηλεκτρονικές συναλλαγές αυξάνονται. Ακόμα και στη Γερμανία ισχύει αυτό. Ενώ το 2020, το πρώτο έτος της πανδημίας, το 60% των συναλλαγών γινόταν με μετρητά, το 2023 το ποσοστό είχε μειωθεί στο 53%. Σύμφωνα με έρευνα του Ινστιτούτου ΕΗΙ με έδρα την Κολωνία, που δημοσιεύθηκε τον Μάιο, στο λιανικό εμπόριο μόλις το 33,8% των συναλλαγών γίνεται πλέον με μετρητά.

Πώς είναι δυνατόν να αυξάνονται συνεχώς οι ηλεκτρονικές συναλλαγές, αλλά να καταλήγουν «στο στρώμα» όλο και περισσότερα μετρητά; Οι αναλυτές κάνουν λόγο για ένα «Παράδοξο των Μετρητών». Όπως εξηγεί εκπρόσωπος της Μπούντεσμπανκ, «η αύξηση των μετρητών σε περιόδους κρίσης -όχι μόνο σε εποχές πανδημίας- είναι ένα φαινόμενο που παρατηρείται συχνά και οφείλεται στην ανασφάλεια που προκαλεί μία κρίση».

Η γλώσσα της στατιστικής λέει ότι κάθε Γερμανός έχει κρύψει στο σπίτι του 1.326 ευρώ, κατά μέσο όρο. Παλαιότερη έρευνα της Μπούντεσμπανκ υπεδείκνυε ότι μόλις το 10% των διαθέσιμων μετρητών χρησιμοποιούνται όντως για συναλλαγές. Τα υπόλοιπα καταλήγουν «στο στρώμα» ή ακόμα και στο εξωτερικό.

DW | Πηγές: dpa, Reuters, ARD

Γιάννης Παπαδημητρίου