Σύννεφα στη γαλλική οικονομία

Σταδιακή δημοσιονομική επιδείνωση προβλέπεται για τη γαλλική οικονομία αφού εκτιμάται ότι αν δεν ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα το έλλειμμα του προϋπολογισμού που είχε φτάσει το 5,5% το 2023 κινδυνεύει να ανέλθει σε 5,6% το τρέχον έτος, έναντι στόχου μείωσης στο 5,1% και αυτό παρά την εξοικονόμηση κονδυλίων 10 δισ. ευρώ στην οποία είχε ήδη προβεί η απερχόμενη κυβέρνηση.

Αυτό προκύπτει από σχετικά έγγραφα που απέστειλε το οικονομικό επιτελείο, σε εκπροσώπους του Κοινοβουλίου.

Όπως καταγράφεται στα εν λόγω έγγραφα, υπάρχει μία εμφανής υστέρηση των δημόσιων εσόδων τόσο λόγω της μείωσης των εσόδων από τον Φόρο Προστιθέμενης Αξίας όσο και λόγω ανάγκης ανάλογης μείωσης των εσόδων από το φόρο εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων.

Η μείωση αυτή οφείλεται κατά κύριο λόγο στην επιβράδυνση του ρυθμού ανάπτυξης που επηρεάζει άμεσα, όπως είναι εύλογο, τα φορολογικά έσοδα. Το σημαντικότερο, όμως, στοιχείο στο οποίο οφείλεται η δημοσιονομική επιδείνωση είναι το πρόσθετο δημοσιονομικό φορτίο της τάξεως των 16 δισ. ευρώ το οποίο προκύπτει από την απότομη αύξηση των δαπανών των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

Όπως υπογραμμίζει ο παραιτηθείς Υπουργός Οικονομικών, Bruno Le Maire, αν είχε εφαρμοστεί ο μηχανισμός του διορθωτικού σχεδίου νόμου (Projet de loi de finances rectificative-PLFR) ο οποίος προέβλεπε ένα μηχανισμό υποχρεωτικής μείωσης των δαπανών λειτουργίας των Οργανισμών σε περίπτωση που παρατηρείται υπέρβαση του προβλεπομένου ορίου θα είχε αποσοβηθεί η εν λόγω επιδείνωση.  Αξίζει να σημειωθεί ότι όπως προβλέπεται ότι εάν δε ληφθούν διορθωτικά μέτρα το δημοσιονομικό έλλειμμα θα επιδεινωθεί και το ερχόμενο έτος, το 2025, και θα ανέλθει στο ύψος του 6,4%, ενώ το δημόσιο χρέος θα αυξηθεί από 113% σε 124% του ΑΕΠ. Αυτό συνεπάγεται μία σημαντική αύξηση στις δαπάνες εξυπηρέτησης του δημοσίου χρέους οι οποίες ανέρχονται ήδη σε 50 δισ. ευρώ το τρέχον έτος και αντιστοιχούν στο 1,7% του ΑΕΠ έναντι 0,8% της Γερμανίας.

Σύμφωνα με τα προπαρασκευαστικά έγγραφα του προϋπολογισμού η ελαστικότητα των εσόδων σε σχέση με το ρυθμό οικονομικής ανάπτυξης έφτασε στο ιστορικά χαμηλό επίπεδο του 0,4% το 2023 και εκτιμάται ότι θα ανέλθει στο 0,8% το τρέχον έτος. Όπως σημειώνεται, παρά την ώθηση που έδωσαν οι Ολυμπιακοί και Παραολυμπιακοί Αγώνες στην οικονομική ανάπτυξη, η τελευταία πρόγνωση του Υπουργείου Οικονομικών περιορίζει το ρυθμό ανάπτυξης στο 1,1%.

Εξάλλου, δεν πρέπει να παραβλέπεται ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή που έχει θέσει τη Γαλλία σε διαδικασία ελέγχου υπερβολικού ελλείμματος αναμένει μέχρι τις 20 Σεπτεμβρίου το μεσοπρόθεσμο σχέδιο δημοσιονομικής προσαρμογής. Επιπρόσθετα, θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι κύριοι διεθνείς οίκοι αξιολόγησης πιστωτικού κινδύνου θα προβούν στο αμέσως προσεχές διάστημα σε αξιολόγηση του γαλλικού χρέους, και συγκεκριμένα στις 11 Οκτωβρίου η Fitch, στις 25 Οκτωβρίου η Moody’s και στις 29 Νοεμβρίου η Standard & Poor’s (S&P).

Στα ανωτέρω προστίθεται και το ζήτημα των χρονικών περιθωρίων για την έγκαιρη κατάθεση του προϋπολογισμού τα οποία, λόγω της μη ανάδειξης της νέας κυβέρνησης έχουν ήδη περιοριστεί σημαντικά. Υπό φυσιολογικές συνθήκες, το σχέδιο προϋπολογισμού θα έπρεπε να κατατεθεί μέχρι την 1η Οκτωβρίου. Ωστόσο, όπως εκτιμά η Γενική Γραμματεία της Κυβέρνησης, η βασικότερη προϋπόθεση έγκυρης κατάθεσης του προϋπολογισμού είναι να υπάρξει το απαραίτητο διάστημα των εβδομήντα ημερών για συζήτηση και διαβούλευση του σχεδίου προϋπολογισμού στο Κοινοβούλιο.

Αυτό μπορεί να επιτευχθεί ακόμα και αν το σχέδιο κατατεθεί μέσα Οκτωβρίου. Στην περίπτωση αυτή, θα υπάρξουν πιθανότατα προσφυγές στο Συνταγματικό Συμβούλιο το οποίο, ωστόσο, όπως παρατηρούν έγκριτοι νομικοί, πιθανολογείται ότι θα αποδεχθεί ότι η σύντμηση των προθεσμιών δεν παραβιάζει τη συνταγματική επιταγή της αναλυτικής εξέτασης και διαβούλευσης του προϋπολογισμού στη Βουλή.

 (*) Οι πληροφορίες προέρχονται από το Γραφείο Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων στο Παρίσι.