Ελληνικό μέλι στην Ιταλία: Προκλήσεις και ευκαιρίες

Η παγκόσμια αγορά μελιού αποτιμάται σήμερα περίπου 10 δισ. δολάρια και αναμένεται να αναπτυχθεί με σύνθετο ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης 4,62% την περίοδο 2024-2032, φτάνοντας τα 14,66 δισεκατομμύρια δολάρια το 2032.

Σημειώνεται ότι το μέλι, εκτός από αυτόνομο προϊόν, χρησιμοποιείται ευρέως ως συστατικό σε τρόφιμα, ποτά και καλλυντικά σε όλο τον κόσμο.

Στην Ευρωπαϊκή ‘Ενωση, οι μεγαλύτεροι παραγωγοί μελιού είναι η Ρουμανία, η Ισπανία, η Ουγγαρία, η Γερμανία, η Ιταλία, η Ελλάδα, η Γαλλία και η Πολωνία, οι οποίες βρίσκονται κυρίως στην κεντρική και νότια Ευρώπη, όπου οι κλιματικές συνθήκες ευνοούν τη μελισσοκομία. Η Ευρωπαϊκή ‘Ενωση παράγει επίσης διάφορα άλλα μελισσοκομικά προϊόντα, όπως γύρη, πρόπολη, βασιλικό πολτό και κερί.

Σύμφωνα με μελέτη που κατάρτισε το Γραφείο Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων του Μιλάνου, η Ιταλία, ως περιοχή πρωτογενούς παραγωγής, δεν μπορεί να ανταγωνιστεί με όρους μαζικής και φθηνής παραγωγής, λόγω του σχετικά μικρού μεγέθους της. Παρά την πιθανή εξωστρέφεια μέσα από συνεργασίες μικρών παραγωγών, η χώρα πρέπει επίσης να καλύψει τις εσωτερικές της ανάγκες, συνήθως μέσω εισαγωγών μελιού.

Οι Ιταλοί καταναλωτές εκτιμούν ιδιαίτερα το μέλι ως βασικό συστατικό της ιταλικής κουζίνας και υπάρχει σταθερή ζήτηση για μέλι στην ιταλική αγορά, καθώς είναι ένα προϊόν πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά και διαθέτει ευχάριστη γεύση. Οι καταναλωτές υποδέχονται ολοένα και περισσότερο την υγιεινή διατροφή ως μέρος του τρόπου ζωής τους. Το μέλι θεωρείται φυσικό γλυκαντικό και υγιεινή εναλλακτική στη ζάχαρη, καθιστώντας το ζητούμενο από πολλούς καταναλωτές.

Όμως η παραγωγή μελιού παρουσιάζει και προκλήσεις. Σύμφωνα με τη μελέτη, εκτός από την κλιματική αλλαγή, ένα πρόβλημα που αντιμετωπίζει η ιταλική παραγωγή μελιού είναι μεταξύ άλλων η έλλειψη χώρου που δεν έχει μολυνθεί από τη βιομηχανική γεωργία.

Αστικές κυψέλες

Ένα καινοτόμο σχέδιο έχει ενθαρρύνει τον πολλαπλασιασμό των αστικών κυψελών ακόμη και στις στέγες πόλεων. Στο Τορίνο, για παράδειγμα, 120.000 μέλισσες έχουν τοποθετηθεί στην πόλη, ως «φρουροί του περιβάλλοντος», παράγοντας ικανές ποσότητες μελιού.

Σύμφωνα με την μελέτη, η παρουσία ελληνικών προϊόντων στην ιταλική αγορά είναι αξιοσημείωτη και αντιπροσωπεύει ένα εύρος διαφορετικών προϊόντων από διάφορους τομείς, συμπεριλαμβανομένων τροφίμων, ποτών, καλλυντικών, και ειδών υγιεινής διατροφής. Οι ελληνικές εταιρείες επενδύουν σημαντικά στην εξαγωγή των προϊόντων τους στην Ιταλία, εκμεταλλευόμενες τη φήμη και την αναγνωρισιμότητα των ελληνικών τροφίμων στην παγκόσμια αγορά. Οι τροφές όπως το ελληνικό ελαιόλαδο, το γιαούρτι, οι ελληνικές ελιές, το τυρί φέτα, τα μελισσοκομικά προϊόντα όπως το μέλι, και τα βότανα είναι μερικά από τα δημοφιλή ελληνικά προϊόντα που καταναλώνονται στην Ιταλία.

Ειδικότερα ως προς το μέλι, οι κύριες κατηγορίες ελληνικού μελιού που εξάγονται στην Ιταλία περιλαμβάνουν το θυμαρίσιο, το πευκόμελο, το μέλι ελάτου, καθώς και των ανθέων, τα οποία είναι ιδιαίτερα δημοφιλή στους Ιταλούς καταναλωτές λόγω της υψηλής ποιότητάς τους.

Οι Ιταλοί προτιμούν τις πιο σκουρόχρωμες ποικιλίες

Η αγορά του ελληνικού μελιού στην Ιταλία επηρεάζεται από παράγοντες όπως η αύξηση της ζήτησης για βιολογικά προϊόντα και η αυξανόμενη προτίμηση των καταναλωτών για προϊόντα με αυθεντικές γεύσεις. Ως προς το χρώμα, οι Ιταλοί καταναλωτές φαίνεται να προτιμούν από την Ελλάδα τις πιο σκουρόχρωμες ποικιλίες.

Ωστόσο, ο ανταγωνισμός με άλλα εισαγόμενα μέλια είναι έντονος, με χώρες όπως Ουγγαρία, Ρουμανία και Ισπανία να κατέχουν σημαντικά μερίδια αγοράς. Επίσης, η Πολωνία και Ουκρανία με χαμηλότερες τιμές εξασφαλίζουν μερίδια αγοράς.

Πάντως, σύμφωνα με τη μελέτη, φαίνεται ότι υπάρχουν προοπτικές για τα ελληνικά μελισσοκομικά προϊόντα στην ιταλική αγορά και οι παράγοντες που υποστηρίζουν αυτή την εκτίμηση είναι μεταξύ άλλων η δυνητική αυξανόμενη ζήτηση, η υψηλή ποιότητα, οι οικολογικές πρακτικές και η κοινή Ευρωπαϊκή αγορά.

Με βάση αυτούς τους παράγοντες, υπάρχουν περιθώρια επέκτασης των ελληνικών μελισσοκομικών προϊόντων στην ιταλική αγορά, εφόσον διατηρηθεί η ποιότητα και η βιώσιμη παραγωγή τους και πραγματοποιηθούν στοχευμένες και καλά μελετημένες δράσεις προώθησης και προβολής.

Από την άλλη πλευρά, οι προκλήσεις για το ελληνικό μέλι στην ιταλική αγορά περιλαμβάνουν σύμφωνα με τη μελέτη τον ανταγωνισμό, την προστιθέμενη αξία, τα πρότυπα ποιότητας και τη νομοθεσία, την εύρεση κατάλληλων εμπορικών συνεργατών και διανομέων στην Ιταλία και τις κλιματικές αλλαγές που μπορεί να επηρεάσουν την ποιότητα και την παραγωγή του μελιού, προκαλώντας αστάθεια στην προσφορά.

Οι παραγωγοί μελιού στην Ελλάδα πρέπει να αντιμετωπίσουν αυτές τις προκλήσεις με στρατηγική και καινοτομία, προκειμένου να εδραιώσουν την παρουσία τους στην ιταλική αγορά και να αξιοποιήσουν τις ευκαιρίες για ανάπτυξη.

Για την αντιμετώπιση των προκλήσεων αναφέρονται ενδεικτικά στη μελέτη τρόποι όπως είναι η προώθηση των ελληνικών μελισσοκομικών προϊόντων μέσω αποτελεσματικών εκστρατειών μάρκετινγκ, η συνεργασία με τοπικούς εισαγωγείς και διανομείς που έχουν ήδη καθιερωθεί στην αγορά της Ιταλίας και η εξοικείωση και η ανάλογη προσαρμογή των Ελλήνων παραγωγών με τη νομοθεσία και τα πρότυπα ποιότητας της Ιταλίας.

Επιπλέον, εξαιτίας της σημαντικής ιταλικής παραγωγής μελιού, δημιουργούνται επίσης μεγάλα περιθώρια συνεργασιών και δραστηριοποίησης για ελληνικές επιχειρήσεις που προμηθεύουν με εξοπλισμό και μελισσοτροφές τους μελισσοκόμους.

Με στρατηγική προσέγγιση και προσήλωση στην ποιότητα και την προώθηση, οι μελισσοκόμοι και εξαγωγείς της Ελλάδας μπορούν να αντιμετωπίσουν με επιτυχία τις προκλήσεις της ιταλικής αγοράς και να επωφεληθούν από τις ευκαιρίες ανάπτυξης.