Η ακτινογραφία των ελληνικών εξαγωγών κρασιού στη Βρετανία

Η Ελλάδα καταλαμβάνει την 21η θέση μεταξύ των εξαγωγέων οίνου στη Βρετανια με αξία εξαγωγών 2 εκατ. λίρες και ποσότητα εξαγωγής 528 χιλ. κιλά κατά το έτος 2018. Η αξία των ελληνικών εξαγωγών αυξήθηκε κατά 20% σε σχέση με το 2017, διατηρώντας μερίδιο 0,1% επί των συνολικών βρετανικών εισαγωγών. Σε σχέση με το παρελθόν, η Ελλάδα εξάγει μικρότερες ποσότητες οίνου, αλλά καλύτερης ποιότητας και σε υψηλότερες τιμές

Το ελληνικό κρασί έχει αποκτήσει μία δυναμική τα τελευταία χρόνια, λόγω των γενικότερων ανακατατάξεων του τομέα και της τάσης για πειραματισμούς με λιγότερο γνωστές ποικιλίες και χώρες προέλευσης, αλλά και της δραστηριοποίησης νέων Ελλήνων μεταναστών στον ευρύτερο κλάδο (εμπόριο, διανομή και εστίαση). Οι περισσότερες ευκαιρίες για το ελληνικό κρασί εστιάζονται στους εισαγωγείς οι οποίοι καλύπτουν την εξυπηρέτηση των ανεξάρτητων καταστημάτων λιανικής πώλησης οίνου και το λιγότερο ευαίσθητο στις τιμές τομέα της μαζικής εστίασης. Η προώθηση μιας ποικιλίας με μια περιφερειακή ιστορία που αντικατοπτρίζει την ιδιαιτερότητα της οινοπαραγωγής γίνεται πιο εύκολα αποδεκτή και δημοφιλής, καθώς οι καταναλωτές επιδεικνύουν μεγαλύτερη διάθεση δοκιμών λιγότερο γνωστών ποικιλιών.

Για την καλύτερη προώθηση του ελληνικού κρασιού, απαιτείται βεβαίως πύκνωση των προωθητικών ενεργειών, καθώς και συντονισμός και συνεργασία μεταξύ όλων των εμπλεκόμενων μερών για οργανωμένες και στοχευμένες δράσεις.

Σημαντικό μέρος των ελληνικών εξαγωγών αφορά κρασιά με προστατευόμενη ονομασία προέλευσης ή γεωγραφική ένδειξη (ΠΟΠ/ΠΓΕ), ενώ λευκά και κόκκινα μοιράζονται μάλλον ισομερώς βάσει των περιορισμένων στοιχείων που παρέχει η δασμολογική κατάταξη. Οι δημοφιλέστερες γηγενείς ποικιλίες ελληνικού οίνου στο ΗΒ είναι το Ασύρτικο, το Ξυνόμαυρο, το Αγιωργίτικο και η Μαλαγουζιά, ενώ διατηρεί τη διακριτή παρουσία της και η ρετσίνα, που είχε καταστεί συνώνυμη του ελληνικού οίνου μέχρι τα τέλη του περασμένου αιώνα.

25 εισαγωγείς ελληικών κρασιών

Στη Βρετανία υπάρχουν τουλάχιστον 25 εισαγωγείς ελληνικών κρασιών.  Κάποιοι εξ αυτών εξειδικεύονται στην εισαγωγή και διανομή ελληνικού οίνου και είναι συνήθως ελληνικής καταγωγής. Πέραν 2-3 εταιρειών ελληνικών συμφερόντων που έχουν μακροχρόνια επιτόπια παρουσία στη βρετανική αγορά, αξιοσημείωτος αριθμός έχει αναδυθεί τα τελευταία έτη, ως αποτέλεσμα της ισχυρότερης παρουσίας Ελλήνων στη Βρετανία. Αντιστοίχως, οι μεγαλύτερες εταιρείες διανομής οίνου έχουν συνήθως 1-5 ετικέτες ελληνικών κρασιών, συνεργαζόμενες με 1-3 παραγωγούς.

Στην υποκατηγορία αυτή υπάρχει μεγάλο περιθώριο ανάπτυξης, είτε για τον εμπλουτισμό των καταλόγων αυτών που εισάγουν ήδη είτε για νέες συνεργασίες καθώς ένα σημαντικό ποσοστό εισαγωγέων/χονδρεμπόρων μεγάλου μεγέθους δεν έχει εντάξει στον κατάλογό του ελληνικό οίνο, παρότι διαθέτουν προϊόντα από χώρες-παραγωγούς αντίστοιχης ή μικρότερης σπουδαιότητας.  Κάποιες ετικέτες ελληνικών κρασιών είναι διαθέσιμες σε μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ, αλλά σε περιορισμένο αριθμό καταστημάτων. Συνηθέστερα, τα ελληνικά κρασιά είναι διαθέσιμα είτε σε ανεξάρτητες κάβες είτε σε διαδικτυακά καταστήματα πώλησης οίνου. 

Επίσης, ελληνικά κρασιά περιλαμβάνονται σε λίστες εστιατορίων μέσης και υψηλής εισοδηματικής στάθμης, χωρίς απαραίτητα τα εστιατόρια να είναι ελληνικής ή μεσογειακής κουζίνας. Ενισχυτική της διάδοσης των ελληνικών οίνων στη βρετανική αγορά μπορεί να αποτελέσει και η αυξανόμενη παρουσία Ελλήνων σεφ και sommeliers στην εστίαση, καθώς και η λειτουργία εστιατορίων ελληνικής κουζίνας με σύγχρονη αισθητική. Οι τιμές των περισσότερων ελληνικών οίνων που κυκλοφορούν στη βρετανική αγορά είναι υψηλότερες των μέσων τιμών λιανικής με την πλειοψηφία αυτών να κατατάσσεται στην πρώτη και δεύτερη ακριβότερη κατηγορία τιμών, δηλαδή από 7 Λίρες και πάνω. Είναι ευνόητο, επομένως, ότι η έμφαση δίνεται στην ποιότητα του προϊόντος και όχι στην τιμή. 

Γενικότερα, πάντως, η επίδραση του Brexit μέσω της υποτίμησης της Λίρας και της αύξησης του κόστους των εισαγωγών έχει γίνει ήδη αισθητή στις τιμές λιανικής. Εάν προστεθεί στην επίδραση αυτή και η υψηλή φορολογική επιβάρυνση (ο ΕΦΚ έχει αυξηθεί κατά 50% τα τελευταία 10 χρόνια, από  1,46 Λίρες σε ένα μπουκάλι κρασιού 750 ml το 2008, σε 2,23 Λίρες το 2019) γίνεται αντιληπτό το μέγεθος των προκλήσεων που έχει να αντιμετωπίσει ο κλάδος.