Κροατία | 9 διεθνή αεροδρόμια στηρίζουν την τουριστική ανάπτυξη- η συνδεσιμότητα με Ελλάδα

Η Κροατία διαθέτει ένα ανεπτυγμένο δίκτυο αεροδρομίων, το οποίο περιλαμβάνει τρία κύρια αεροδρόμια σε Ζάγκρεμπ, Σπλιτ και Ντουμπρόβνικ, με τα δύο τελευταία να εξυπηρετούν, ως επί το πλείστον, τουριστικούς σκοπούς, κατά τη θερινή περίοδο.

Στο πλαίσιο αυτό έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον η έρευνα αγοράς για τις μεταφορές και διασυνδετήριες υποδομές στην Κροατία η οποία πραγματοποιήθηκε από το Γραφείο Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων στο Ζάγκρεμπ. Ορισμένα από τα πιο σημαντικά συμπεράσματα της έρευνας για τα κροατικά αεροδρόμια, την αεροπορική συνδεσιμότητα Ελλάδας - Κροατίας αλλά και τη δραστηριοποίηση αεροπορικών εταιρειών στην Κροατία, παρατίθενται παρακάτω.

Η συνδεσιμότητα των κροατικών αεροδρομίων έχει ενισχυθεί σημαντικά, μετά την πανδημία, ενώ και η επιβατική κίνηση ακολουθεί ανοδική πορεία. Η Croatia Airlines που εξακολουθεί να αποτελεί κρατική εταιρεία, έχει θέσει σε εφαρμογή ένα μεσοπρόθεσμο σχέδιο πλήρους ανανέωσης του στόλου της, ενώ αυξάνει σταδιακά των αριθμό των συνδέσεων που εξυπηρετεί, κατά κύριο λόγο εντός Ευρώπης.

Ειδικότερα, η χώρα διαθέτει σήμερα 9 διεθνή αεροδρόμια. Το αεροδρόμιο Franjo Tudman στο Ζάγκρεμπ συγκεντρώνει τη μεγαλύτερη κίνηση και αποτελεί κύριο αεροπορικό κόμβο. Το αεροδρόμιο του Σπλιτ, το οποίο βρίσκεται στο Cilipi (πλησίον του Ντουμπρόβνικ) και έχει τον μεγαλύτερο διάδρομο προσγείωσης στην Κροατία.

Το αεροδρόμιο του Osijek αποτελεί το μοναδικό αεροδρόμιο στην Ανατολική Κροατία, ενώ το αεροδρόμιο της Rijeka στα δυτικά βρίσκεται κοντά στο Omišalj (στη νήσο Krk), περίπου 25 χλμ. από το λιμάνι. Ακόμα δύο αεροδρόμια βρίσκονται σε νησιά – το αεροδρόμιο Brac στο ομώνυμο νησί και το αεροδρόμιο Losinj στο Mali Losinj. Το αεροδρόμιο της Pula βρίσκεται κοντά στην πόλη, εξυπηρετώντας τη χερσόνησο της Ίστριας. Επιπλέον το αεροδρόμιο του Zadar βρίσκεται στο Zemunik Donji, πλησίον της πόλης, και εξυπηρετεί την ομώνυμη Περιφέρεια.

Συνδεσιμότητα κροατικών αεροδρομίων

Σύμφωνα με το χειμερινό πρόγραμμα πτήσεων 2024/2025, τα κροατικά αεροδρόμια συνδέονται απευθείας με 28 χώρες, μέσω 150 δρομολογίων. Η πλειονότητα των τακτικών πτήσεων συνδέει την Κροατία με τη Γερμανία, την Πολωνία, την Αυστρία, την Ολλανδία και το Ηνωμένο Βασίλειο. Εκτός από τις ευρωπαϊκές χώρες, η Κροατία έχει επίσης απευθείας συνδέσεις με προορισμούς σε άλλες ηπείρους, όπως τα ΗΑΕ και το Κατάρ.

Οι πόλεις με τη μεγαλύτερη συχνότητα συνδέσεων με την Κροατία είναι η Φρανκφούρτη, το Μόναχο, η Βιέννη, το Άμστερνταμ και το Λονδίνο. Τον μεγαλύτερο αριθμό πτήσεων συγκεντρώνει το αεροδρόμιο του Ζάγκρεμπ (65%), ενώ ακολουθούν τα αεροδρόμια του Σπλιτ και του Zadar με ισόποσο μερίδιο 12%. Όσον αφορά στους αερομεταφορείς, κατά τη διάρκεια του χειμερινού προγράμματος πτήσεων, οι Croatia Airlines, Ryanair και Lufthansa πραγματοποιούν τον μεγαλύτερο αριθμό πτήσεων.

Κατά τη θερινή περίοδο, οι πτήσεις στα αεροδρόμια της Κροατίας καταγράφουν σημαντική αύξηση. Σύμφωνα με στοιχεία του κροατικού Υπουργείου Τουρισμού και Αθλητισμού, το καλοκαίρι του 2024, η Κροατία είχε απευθείας συνδέσεις με 133 πόλεις σε 41 χώρες, μέσω 517 δρομολογίων. Εκτός από τα ευρωπαϊκά δρομολόγια, κατά τη διάρκεια του θερινού προγράμματος πτήσεων, η Κροατία συνδέεται με τη Νότια Κορέα, τις ΗΠΑ, τον Καναδά και τη Σαουδική Αραβία.

Σε σχετικά υψηλό επίπεδο διαμορφώνεται ο αριθμός πτήσεων προς Τουρκία. Η Turkish Airlines, η οποία δραστηριοποιείται στην Κροατία από το 1998, συνδέοντας το Ζάγκρεμπ με την Κωνσταντινούπολη, ανακοίνωσε προσφάτως ότι από το καλοκαίρι του 2025 θα πραγματοποιούνται 3 πτήσεις ημερησίως προς την Κωνσταντινούπολη. Η αεροπορική εταιρεία Pegasus ξεκίνησε δρομολόγια μεταξύ Ζάγκρεμπ και Κωνσταντινούπολης, από τον Ιανουάριο του 2024, με 2 πτήσεις εβδομαδιαίως. Η Croatia Airlines λειτουργεί, επίσης, τις συνδέσεις Ζάγκρεμπ και Σπλιτ, εποχιακά,  με Κωνσταντινούπολη.

Συνδεσιμότητα Ελλάδας - Κροατίας

Όσον αφορά στην αεροπορική σύνδεση της Κροατίας με την Ελλάδα, κατά τη διάρκεια του θερινού προγράμματος πτήσεων, πραγματοποιήθηκαν συνολικά 1.604 πτήσεις (2% επί του συνόλου της Κροατίας). Το μακράν μεγαλύτερο μερίδιο των πτήσεων πραγματοποιήθηκε από την Aegean Airlines, η οποία συνδέει την Αθήνα με το Ζάγκρεμπ από το 2018. Την τελευταία τετραετία έχει αυξηθεί σημαντικά η συχνότητα των εβδομαδιαίων πτήσεων μεταξύ των πρωτευουσών των δύο χωρών, οι οποίες πλέον ανέρχονται σε 3, σχεδόν καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους.

Επιπλέον, κατά τη θερινή περίοδο, η Aegean και η Croatia Airlines πραγματοποιούν πτήσεις από την Αθήνα προς Σπλιτ και Ντουμπρόβνικ (η Croatia με τελικό προορισμό το Ζάγκρεμπ). Η Ryanair συνδέει το Ζάγκρεμπ με τη Θεσσαλονίκη, καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, ενώ κατά τη θερινή περίοδο λειτουργεί πτήσεις από το Ζάγκρεμπ προς την Κέρκυρα και την Κω. Επίσης, η Volotea πραγματοποιεί πτήσεις από την Αθήνα προς το Σπλιτ και το Ντουμπρόβνικ, επίσης, κατά την διάρκεια του καλοκαιριού.

Η ιστορία της Croatia Airlines

Η Croatia Airlines ιδρύθηκε τον Ιούνιο του 1991 και έχει ως κυρίως βάση το αεροδρόμιο του Ζάγκρεμπ, ενώ μικρότερες βάσεις διατηρεί στα αεροδρόμια Ντουμπρόβνικ, Σπλιτ και Ζάνταρ. Πρόκειται για κρατική εταιρεία, με την κυβέρνηση της Κροατίας να ελέγχει μερίδιο 99,15% επί του μετοχικού κεφαλαίου (συμμετέχουν επίσης το αεροδρόμιο του Ζάγκρεμπ - Zracna Luka Zagreb d.o.o. - με ποσοστό 0,51% και η Τράπεζα HPB με ποσοστό 0,18%). Πέραν των δρομολογίων εσωτερικού, η Croatia Airlines που από το 2004 είναι μέλος της Star Alliance, εκτελεί δρομολόγια σε ευρωπαϊκούς προορισμούς.

Τον Δεκέμβριο του 2022, η κροατική κυβέρνηση αποφάσισε να προβεί σε ανακεφαλαιοποίηση της Croatia Airlines, προς εξασφάλιση επαρκούς ρευστότητας για τον αερομεταφορέα. Είχε προηγηθεί (Οκτώβριο 2022) η ανακοίνωση του σχεδίου ανανέωσης του στόλου της, συνολικού προϋπολογισμού 500 εκατ. ευρώ. Βάσει του σχετικού σχεδιασμού, ο στόλος της Croatia Airlines θα περιλαμβάνει, έως το 2027, δεκατρία αεροσκάφη τύπου Α220-300 (χωρητικότητας 149 θέσεων) και δυο αεροσκάφη τύπου Α220-100 (χωρητικότητας 127 θέσεων). Εντός του 2024, παραδόθηκαν τα δύο πρώτα νέα αεροσκάφη.

Αεροπορικές εταιρείες χαμηλού κόστους

Αξιοσημείωτη είναι η παρουσία της αεροπορικής εταιρείας χαμηλού κόστους Ryanair στην Κροατία. Η Ryanair κατόρθωσε να αυξήσει το μερίδιό της επί της συνολικής χωρητικότητας των αερομεταφορέων που λειτουργούν στην Κροατία, από 5,7% (το 2019) σε 30%, το 2024. Ως εκ τούτου, κατέχει σήμερα το μεγαλύτερο μερίδιο στην Κροατία, ξεπερνώντας ακόμα και την Croatia Airlines.

Διαγωνισμοί για παροχή υπηρεσιών επίγειας εξυπηρέτησης

Επί του παρόντος ο μόνος πάροχος υπηρεσιών επίγειας εξυπηρέτησης στο αεροδρόμιο του Ζάγκρεμπ είναι η Havas Ground Handling Services LLC.

Ωστόσο, καθώς η επιβατική κίνηση του αεροδρομίου έχει αυξηθεί σημαντικά, τα τελευταία χρόνια, οι κροατικές Αρχές αναμένεται, σύμφωνα με το σχετική νομοθεσία ΕΕ, να προκηρύξουν διαγωνισμό και για δεύτερο πάροχο. Μετά το αεροδρόμιο του Ζάγκρεμπ, αντίστοιχοι διαγωνισμοί αναμένεται να ακολουθήσουν και για τα αεροδρόμια Σπλιτ και Ντουμπρόβνικ, για τα οποία η Goldair έχει επίσης εκφράσει αρχικό ενδιαφέρον.