Η ανθεκτικότητα του τουρισμού σε περιόδους κρίσης

Ο τουριστικός τομέας στην Ευρώπη το 2024 συνέχισε να ανακάμπτει, παρά τις οικονομικές προκλήσεις και τις γεωπολιτικές εντάσεις.

Αν και υπάρχουν δυσκολίες, η ζήτηση για ταξίδια παρέμεινε ισχυρή, με τους ξένους επισκέπτες να αυξάνονται κατά 7,2% και τις διανυκτερεύσεις να ανεβαίνουν κατά 6,5% το πρώτο τρίμηνο του έτους, ξεπερνώντας τα επίπεδα του 2019. Το δεύτερο τρίμηνο του 2024, η τουριστική βιομηχανία της Ευρώπης αναρριχήθηκε σε υψηλότερα επίπεδα από το 2019, με αύξηση 6% στις διεθνείς αφίξεις και 7% στις διανυκτερεύσεις, κυρίως λόγω της ισχυρής εσωτερικής ταξιδιωτικής κίνησης. Οι χώρες της Ευρώπης που είχαν τη μεγαλύτερη ανάπτυξη ήταν η Πορτογαλία και η Ιταλία, ενώ λιγότερο γνωστοί προορισμοί, όπως η Σερβία και η Βουλγαρία, παρουσίασαν αύξηση 29% και 40%, αντίστοιχα

Αν και οι προορισμοί της Μεσογείου, όπως η Ισπανία και η Ελλάδα, παρουσίασαν τις μεγαλύτερες απόλυτες αυξήσεις, συνολικά οι τουριστικές αφίξεις το δεύτερο τρίμηνο αυξήθηκαν κατά 3,1% σε σχέση με το 2023.

Για το τρίτο τρίμηνο του 2024, η Eurostat ανέφερε ότι οι διανυκτερεύσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση παρουσίασαν μικρή αύξηση της τάξης του 0,2% σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2023, με πιο σημαντική άνοδο να παρατηρείται σε προορισμούς όπως το Λουξεμβούργο και η Μάλτα.

Στη γενική εικόνα, η ανάκαμψη φαίνεται να έχει διάφορες ταχύτητες. Ορισμένοι προορισμοί στη Νότια και Μεσογειακή Ευρώπη, όπως η Πορτογαλία, η Ελλάδα και η Ιταλία, σημειώνουν εντυπωσιακή αύξηση στις αφίξεις, λόγω της ελκυστικότητας των πιο προσιτών τιμών και του ήπιου κλίματος. Αντίθετα, χώρες στη Βαλτική και τη Σκανδιναβία, όπως η Λετονία και η Εσθονία, πλήττονται από τη συνέχιση του πολέμου στην Ουκρανία και σημειώνουν μείωση στις διεθνείς αφίξεις.

Η αύξηση των ταξιδιωτικών εξόδων είναι σημαντική, με τις εκτιμήσεις να αναφέρουν ότι οι τουρίστες θα ξοδέψουν 742,8 δισ. ευρώ στην Ευρώπη το 2024, σημειώνοντας αύξηση 14,3% σε σχέση με το 2023. Η αύξηση αυτή οφείλεται σε παράγοντες όπως η υψηλή τιμή των υπηρεσιών, η οποία εν μέρει αντανακλά την πληθωριστική πίεση.

Παρ’ όλα αυτά, ο τουριστικός τομέας συνέχισε να αντιμετωπίζει σημαντικές προκλήσεις, όπως η αύξηση των τιμών και η έλλειψη προσωπικού. Από την άλλη οι μεγάλες διοργανώσεις που έλαβαν χώρα μέσα στο έτος, όπως οι Ολυμπιακοί Αγώνες και το Euro 2024,αλλά και μικρότερες εκδηλώσεις όπως συναυλίες διάσημων καλλιτεχνών, αναμένεται να προσφέρουν θετικό αποτύπωμα στον απολογισμό του κλεισίματος του έτους.

Για το 2025, οι προβλέψεις για τον τουρισμό στην Ευρώπη δείχνουν ότι η περιοχή θα συνεχίσει την ανθεκτική της ανάκαμψη. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή Τουρισμού αναμένει ότι τα διεθνή ταξίδια στην Ευρώπη θα ανακάμψουν πλήρως μέχρι το 2025, φτάνοντας στα επίπεδα του 2019.

Παράλληλα, οι προοπτικές για τον τουρισμό από χώρες εκτός Ευρώπης (long-haul markets) δείχνουν σταθερή βελτίωση, αν και αυτός ο τομέας παραμένει πίσω από τα βραχυπρόθεσμα και μεσαίας διάρκειας ταξίδια.

Ειδικότερα, όπως και το 2024, το επόμενο έτος προβλέπεται να δείξει σημαντική αύξηση στον αριθμό των επισκεπτών από την Ινδία και άλλες αναδυόμενες αγορές.

Αυτά τα στατιστικά συνδυάζονται με την αναγνώριση του αυξανόμενου ενδιαφέροντος για «ψυχρότερες» τουριστικές τοποθεσίες στη Βόρεια Ευρώπη, καθώς οι υψηλές θερμοκρασίες της Μεσογείου ωθούν τους ταξιδιώτες να αναζητήσουν εναλλακτικούς προορισμούς σε κάποιες περιόδους.

Ο γενικός απολογισμός, όπως και οι βραχυπρόθεσμες προβλέψεις, δείχνουν ότι, παρά τις κρίσεις και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ευρώπη, ο τουριστικός τομέας αναμένεται να παραμείνει ισχυρός, με μεγάλες ευκαιρίες για νέους τύπους τουρισμού και νέους προορισμούς.

Η Ευρώπη αποδεικνύει την ανθεκτικότητα του τουριστικού τομέα, με την ανάγκη για βιώσιμες πρακτικές και προσαρμογή στις σύγχρονες προκλήσεις να είναι πιο επιτακτική από ποτέ.